GT a rhagrith Maes-e!

Nos Sadwrn am 9 o'r gloch yr hwyr fe bostiodd Blog Menai post yn annog pobl i ail afael ar ddefnydd o fwrdd trafod Maes-e

Mae'r ffaith bod maes e wedi bod mor ddistaw yn ddiweddar yn golled i'r graddau bod yna gymuned fach Gymraeg wedi peidio a bodoli i bob pwrpas. Yn wir mi fyddwn yn meddwl bod y maes yn gyfle prin i bobl sy'n byw mewn ardaloedd llai Cymreig i gyfathrebu trwy gyfrwng y Gymraeg a chael bod yn rhan o gymuned Gymreig. Felly beth am fynd ati i gofrestru? - byddai'n braf adfywio'r fro fach Gymraeg yma.

Rwy'n cytuno 100%.

Mae Blog Menai yn awgrymu mae un o'r rhesymau am ddistawrwydd y parth o'r maes yr oedd ef a fi a Guto Bebb AS yn mynychu mwyaf yw efallai bod yr arfer o flogio yn un o'r rhesymau hynny.

Rwy'n anghytuno. Pan ddechreuais i flogio rhyw dair blynedd yn ôl roedd negeseuon ar barth Materion Cyfoes y Maes yn sbardun i nifer o bostiadau ar fy mlogiau. Diffyg ysbrydoliaeth o'r Maes yw rhan o'r rheswm paham bod cyn lleied o byst yn cael eu postio yma ac acw bellach.

GT yw ffug enw Blog Menai ar Maes-e. Er iddo ofyn i ddarllenwyr ei flog i ail afael ar ddefnydd o'r Maes 36 awr yn ôl, nid ydyw wedi defnyddio'r Maes ei hun ers yr wythfed o Ragfyr llynedd!

Rhagrithiwr!

Lle mae barn GT ar ymgeisyddiaeth Ron Davies ar ran y Blaid yng Nghaerffili?

Lle mae'r cwestiwn Cwis Bach Hanesyddol nesaf ar y parth y mae o'n ei gymedroli?

Be di pwynt o greu post blog yn gofyn i eraill i ail afael a'u defnydd o'r Maes heb wneud esiampl cyn postio?!

ON Rwy’n Mawr obeithio nad yw'r Gath yn teimlo ei fod ef yn oruwch trafodaethau'r Maes yn ei uchel arswydus swydd newydd!

Ysgol 3/19 cyntaf Cymru

Siom oedd darllen ar flog y Cyng. Alun Williams bod Cyngor Sir Ceredigion wedi penderfynu bwrw ymlaen a phenderfyniad i greu un ysgol i holl blant a phobl ifanc ardal Llandysul. Bydd yr ysgol yn darparu ysgol i "blant" rhwng tair oed a phedwar ar bymtheg oed.

Rwy'n teimlo bod yna rhywbeth cynhenid ych a fi am y fath sefydliad!

Fel rhiant byddwn i ddim yn dymuno i'm plant, pan oeddynt yn fychan, i gael eu haddysgu yn y fath sefydliad. Mae'r syniad o ddanfon plentyn bach tair oed i ysgol lle mae disgyblion yn rhegi pob yn ail air, yn trafod eu ffug bywydau a'u dymuniadau rhywiol, yn cnoi gwm ac yn ysmygu yn wrthyn.

Gan fod fy epil bellach ymysg y rhai sydd yn rhegi pob yn ail air yn trafod eu ffug bywydau a'u dymuniadau rhywiol ac yn cnoi gwm (ond, ddim, hyd y gwyddwn, yn ysmygu!) yr wyf am iddynt deimlo eu bod ar ffin dyfod yn oedolion, eu bod yn laslanciau yn hytrach na phlantos bychan yn yr un ysgol a babanod teirblwydd.

Pan symudais i, a phan symudodd fy meibion o'r Ysgol Fach i'r Ysgol Fawr roedd o'n garreg filltir ar y ffordd i brifiant. Roedd yn gam fawr mewn bywyd, yn cam lawer pwysicach na dim ond symud o flwyddyn 6 i flwyddyn 7 neu symud o'r campws iau i'r campws hŷn, roedd yn Right of Passage. Rwy'n wir boeni y bydd amddifadu plant cefn gwlad Cymru o'r fath garreg filltir ar ffordd prifiant yn creu niwed cymdeithasol difrifol. Bydd perygl gwirioneddol na fydd plant yn tyfu fyny a dysgu derbyn cyfrifoldebau a dyletswyddau newydd yn yr ymarfer o ddyfod yn oedolyn.

Rwy'n falch bod Grŵp Plaid Cymru Ceredigion wedi gwrthwynebu'r fath erchyllbeth o adrefnant addysgol yn ardal Llandysul. Rwy'n mawr obeithio y byddant yn danfon y dystiolaeth a fu'n sail i'w gwrthwynebiad i'w cyfeillion yng Ngwynedd, lle mae Plaid Cymru yn cynnig creu ysgolion erchyll o debyg yn Nolgellau a Harlech.

Problemau Brifysgol

Rwyf wedi fy nrysu'n llwyr gan ddatganiad Leighton Andrews parthed Addysg Uwch heddiw. Am yr ychydig ddyddiau y bûm yn efrydydd mewn prifysgol dim ond un brifysgol oedd yng Nghymru - sef Prifysgol Cymru.

Dim ond tair blynedd yn ôl, yn 2007, penderfynwyd bod angen i Golegau Prifysgol Bangor, Aber ac ati i ddyfod yn Brifysgolion annibynnol er mwyn iddynt ennill mwy o arian ymchwil, myfyrwyr tramor ac adnoddau allanol ac ati.

Heddiw mae Leighton Andrews yn dweud bod angen i Brifysgolion uno er mwyn denu'r un dibenion.

Cyngor Cyllido Addysg Uwch Cymru (HEFCW) oedd yn gyfrifol am yr ymgyrch dros annibyniaeth y colegau fel Prifysgolion ar wahân. Yr Athro Merfyn Jones oedd arweinydd ymgyrch annibyniaeth Coleg Bangor.

HEFCW, yn ôl Mr Andrews, sydd yn gyfrifol am yr ymgyrch newydd i uno'r prifysgolion ac mae Merfyn wedi ei benodi fel ymgynghorydd ar uno!

Hwyrach fy mod yn rhy dwp i ddeall problemau brifysgol gan nad ydwyf wedi fy mendithio ag addysg o'r fath. Ond os nad oedd Prifysgol Unedig yn gallu denu cyllid ymchwil digonol, ac os nad yw nifer o fan brifysgolion yn denu digon o gyllid ymchwil, onid oes angen ymateb gwell i'r broblem denu cyllid nag ail adrefnu prifysgolion o fewn tair blynedd i'r adrefnu diwethaf?

Hyd y gwelaf i, y broblem fwyaf sydd gan Prifysgolion Cymru yw methiant Glyndŵr i sefydlu Prifysgol Hynafol yn y 15fed ganrif, a bod yr ymgyrch i greu prifysgolion ers y 19ed ganrif wedi bod yn un rhyddfrydol o gyfartaledd pob coleg.

Yr hyn sydd gyda ni yng Nghymru o'r herwydd yw 14 o Brifysgolion canolig-cyffredin.

Yn hytrach nag uno a chynghreirio, onid yr ateb yw dethol dau neu dri o'r Colegau - Aber, Caerdydd a'r Ffederal, dywedir a cheisio eu codi i lefel prif gynghrair yn hytrach na cheisio ail strwythuro, eto, i geisio cael gwell addysg brifysgolion cyfartal cyffredin ym mhobman?

Cyfrifiad Cymru 1911 ar gael ar lein yn ddi-dâl?

Wrth edrych yn blygeiniol ar fy nghopi cyfredol o Golwg sylwais ar erthygl fer iawn ar dop dde tudalen 9:

Golwg ar Fywyd Can Mlynedd yn Ôl
O yfory (dydd Gwener) mae manylion Cyfrifiad 1911 ar gael am ddim ar lein. Fe fydd yn wybodaeth hanfodol wrth ymchwilio i hanes teuluol ar wefan Archifau Cymru
www.archifaucymru.org.uk

Yr wyf wedi rhoi clec ar y ddolen, ond nid oes son am y cyfrifiad yno eto, ond mae'n parhau i fod yn gynnar y bore'! Os yw'r erthygl yn gywir mi fydd yn newyddion da iawn i achyddion Cymru.

Diweddariad
Mae'n debyg bod Golwg wedi cam ddeall y sefyllfa. Ers dydd Gwener mae mynediad i'r cyfrifiad ar lein wedi bod ar gael yn di dal yn archifdai Cymru. I gael mynediad o gyfrifiad personol mae'n rhaid talu o hyd! Siom!

Gwarth y Gymraeg Mewn Addysg yn Sir Conwy!

Yn ystod y gaeaf llynedd bu panic ffliw'r moch. Yn ystod yr un cyfnod dechreuodd fy mab ieuengaf dangos symptomau asthma - salwch cynhenid yn ach ei famau. Gofynnwyd am gymorth meddygol i'r hogyn ar sawl achlysur - ond fe'i gwrthodwyd - rhag ofn mae'r ffliw moch oedd achos ei beswch yn hytrach na'r hyn yr oeddem yn gwybod, yn gywir, oedd y gwir achos.

Cawsom ein siarsio gan yr awdurdodau iechyd i gadw'r hogyn o'r ysgol rhag ofn, yn wir cawsom ein siarsio i beidio a gadael i'w frawd mynychu'r ysgol chwaith rhag ofn.

Fe drodd y ffỳs am ffliw'r moch yn ddim o beth ac yn gôr ymateb dibwys ym mhen y rhawg, wrth gwrs.

Syfrdan i mi oedd cael llythyr gan Cyngor Sir Conwy yn mynnu fy mod yn ymateb i gŵyn o ddiffyg presenoldeb fy mhlant yn yr ysgol dros gyfnod panic ffliw'r moch - er gwaetha'r ffaith fy mod wedi dweud wrth yr ysgol mae asthma oedd achos peswch y mab ac mae ôr ymateb oedd y panic ffliw'r moch!

Oherwydd bod gorfodaeth y gwasanaeth iechyd i gadw'r plant o'r ysgol yn cyd daro ar orfodaeth yr ysgol i sicrhau lefel uchel o bresenoldeb cefais wŷs i drafod lefel absenoldeb y plant efo Swyddog Llesiant Plant yr Ysgol - digon teg - yr oeddwn yn fwy na bodlon trafod y trafferthion efo'r ysgol.

O gyrraedd y cyfarfod - mewn Ysgol Cymraeg, cefais wybod nad oedd y Swyddog Lles yn gallu defnyddio'r Gymraeg! Wrth gwrs bu cwyn gennyf am y fath wasanaeth gwachul i riant Cymraeg, i blant Cymraeg mewn ysgol Cymraeg!

Yr ymateb cefais oedd fy mod yn very angry parent who puts his own perceived rights above the educational needs of his children! Myn diagni!

Mae'n wir fy mod wedi mynnu fy hawl am wasanaeth Cymraeg yn di flewyn ar dafod, mae'n wir fy mod wedi bod yn very angry. Ond wedi ymladd ac wedi ennill yr un frwydr yn ol yn y 1970au, credaf fod gennyf hawl i fod yn hynod flin am orfod ail ymladd yr un hen gach o fewn sefydliad, megis Ysgol y Creuddyn, sy'n honni ei fod yn hyrwyddo defnyddioi'r Gymraeg, deugain mlynedd yn diweddarach!

Cwestiwn Dyrys am Iechyd

Gan fod y salwch Parkinson's Disease wedi ei enwi ar ôl yr un a darganfuwyd y clefyd sef Dr James Parkinson a'r salwch Crohn's Disease wei ei enwi ar ôl yr un a darganfuwyd y salwch sef Dr Burrill Bernard Crohn a'i Cymro o'r enw Dr Dai ab Utys oedd darganfyddydd y clwyf melys?

Sut mae TAW yn dreth adweithiol?

Yr wyf yn cyfaddef nad wyf yn dda iawn efo symiau a fy mod yn drysu yn hawdd gan ddadleuon economaidd. Felly, yr wyf yn gobeithio y bydd rhywun yn gallu esbonio sylw a wnaed gan Roger Williams ar ddydd Sul ar y Politics Show a gan David Milliband heddiw ar The Daily Politics - bod codi cyfradd TAW yn godiad dreth adweithiol oherwydd bod ei heffaith yn cael ei deimlo fwyaf gan y tlotaf.

Os bydd person tlawd yn gwario £20,000 y flwyddyn a pherson cyfoethog yn gwario £200,000 byddwn yn tybio y byddai'r person cyfoethocach yn talu o leiaf 10 gwaith yn fwy mewn trethi pwrcas na'r person tlotach. Oherwydd bod TAW yn dreth bwrcas a godir ar nwyddau moethus yn unig, gyda nwyddau hanfodol yn cael ei heithrio, byddwn hefyd yn meddwl ei fod yn rhesymol i dybio y byddai'r person cyfoethocach yn gwario canran fwyaf o'i arian ar y pethau moethus tra bod y person tlotach gwario cyfran fawr o'i arian ar yr hanfodion sy'n cael eu heithrio o'r dreth. Os yw hyn yn wir, bydd y person cyfoethocach yn talu hyd yn oed mwy o ganran o'i arian ar dreth. Nid yw hyn yn ymddangos adweithiol nac yn anghymesur i mi; mae'n ymddangos yn deg ac yn gymesur. Felly sut mae Mr Williams a Mr Milliband dod i'w casgliadau bod TAW yn annheg i'r tlawd?

Y Blaid yn ennill gwarant o gwestiwn i'r Prif Weinidog

Dydd Iau diwethaf mi nodais fy nryswch parthed y ffaith bod ail blaid y wrthblaid, pan oedd y Rhyddfrydwyr a'r Rhyddfrydwyr Democrataidd, yn y safle yna yn cael gofyn dau gwestiwn i'r prif weinidog pob wythnos a bod yr hawl yna heb ei roi i'r ail blaid neu'r ail grŵp mwyaf ers i'r Rhydd Dems ymuno a'r glymblaid lywodraethol.

Mi nodais:

Os oedd gan y Rhyddfrydwyr hawl i ofyn cwestiwn dwywaith yr wythnos, hyd yn oed pan nad oedd ganddynt ddim ond 6 aelod, yn sicr dylid sicrhau bod gan arweinydd y DUP hawl i ofyn un cwestiwn pob wythnos ac arweinwyr Plaid a'r SNP yr un hawl pob yn ail wythnos!

Yn ei hanerchiad i'r Cynulliad ddoe fe nododd Cheryl Gillian y bydd Plaid Cymru, yr SNP a'r DUP yn cael gwarant o un cwestiwn ar rota o dair wythnos. Dim cweit be oedd gan y Democratiaid Rhyddfrydol cynt, ond yn sicr yn gam i'r cyfeiriad cywir ac yn rhywbeth i'w croesawu.

RIP Maes-E?

Ers bron i wythnos bellach mae bathodyn Maes-E ar ochor uchaf fy mlog wedi diflannu, ac o geisio cysylltu â Maes-E rwy'n cael neges i ddweud nad yw'r safle ar gael bellach!

A'i blip dros dro ydyw, neu a ydy Maes-E wedi marw ac wedi diflannu o dir y rhithfro am Fyth Bythoedd Amen?

Difa Moch Daear

Mae'r diciâu yn afiechyd ffiaidd, mae'n achosi poeri gwaed, gôr boethder, gôr flinder, a cholli pwysau difrifol. Mae'r bacteriwm sydd yn achosi'r ddarfodedigaeth yn un sydd yn magu'n araf o'i gymharu â bacteria afiechydon eraill, sydd yn golygu bod yr afiechyd yn un sy'n lladd yn araf ac yn boenus dros gyfnod hir.

Fel un sydd yn hoff iawn o foch daear byddwn i ddim yn dymuno i'r un broc dioddef y fath marwolaeth hir a phoenus, dyna paham nad ydwyf yn ddeall y gwrthwynebiad gan rai sydd yn honni eu bod yn gefnogwyr i foch daear i'r polisi difa moch daear a gwartheg sydd yn dioddef o'r haint.

Bydd y difa yn sicrhau buches iach sy'n rhydd o'r haint erchyll ac yn sicrhau poblogaeth o foch daear sy'n iach o'r haint.

Dydy gwrthwynebu'r difa ddim yn mynd i achub y fuches na'r set, mae'n mynd i arwain at fwyfwy o wartheg a moch daear yn farw o afiechyd hir a phoenus, ac o bosib i'r afiechyd dieflig ehangu ymysg y boblogaeth ddynol.

Mae gwrthwynebu pob ymdrech i gael gwared â'r haint y tu hwnt i'm ddirnad i, ac rwy'n methu'n glir a deall sut mae’r fath wrthwynebiad yn cael ei werthu fel cefnogi lles anifeiliaid!

Sesiwn Fach Dolgellau - 17+18/7/10

Neges gan pwyllgor Apel y Sesiwn Fawr:

Ar benwythnos y 17 a 18 o Orffennaf bydd y Sesiwn Fach yn cael ei gynnal yn Nolgellau.

Cymysgedd o gigiau a sesiynnau jamio o amgylch tafarndai y dref - beth gwell?!

Bwriad yr wyl fydd ceisio codi'r Sesiwn Fawr yn ol i'w thraed er mwyn denu cerddoriaeth y byd unwaith eto i Ddolgellau yn 2011!

Mae'r lein-yp wrthi'n cael ei drefnu a gobeithio bydd y trefniadau terfynol yn cael ei gyhoeddi ymhen wythnos.

Gofynnwn i chi basio'r neges ymlaen i'ch ffrindiau a denu hwyl a bwrlwm y Sesiwn yn ol i Ddolgellau a Meirionnydd unwaith eto.

Diolch,

Pwyllgor Apel SFD

Dryswch Cyfansoddiadol

Yn y dyddiau pan oedd Cwestiynau i'r Prif Weinidog yn cael eu gofyn dwywaith yr wythnos roedd gan arweinydd y Blaid Ryddfrydol yr hawl i ofyn un cwestiwn mewn pob sesiwn, fel yr ail wrthblaid. Hyd yn oed yn nyddiau Joe Grimond pan nad oedd gan y Rhyddfrydwyr dim ond 6 aelod dyna oedd y drefn.

Pan benderfynwyd cael un sesiwn hanner awr yn hytrach na ddau sesiwn chwarter awr i'r PMQ's cafodd arweinydd y Rhyddfrydwyr Democrataidd hawl i ofyn dau gwestiwn ym mhob sesiwn, gan ei fod yn arweinydd ail blaid yr wrthblaid.

Y DUP, bellach, yw ail blaid fwyaf yr wrthblaid, ond grŵp Plaid/SNP yw ail grŵp mwyaf yr wrthblaid. Gan hynny mi fydda ddyn yn disgwyl i'r drefn caniatáu naill ai'r DUP neu Plaid/SNP yr hawl i ofyn dau gwestiwn, gan fod y Rhyddfrydwyr bellach yn rhan o'r llywodraeth.

Er hynny ni chafodd arweinwyr yr un o'r tair plaid eu galw i ofyn un cwestiwn i'r Prif Weinidog ar Fehefin 2il, heb son am ddau. Cafwyd un cwestiwn gan Nigle Dodds dirprwy arweinydd y DUP, ni chafwyd cyfraniad gan aelod o'r SNP na Phlaid.

Ar Fehefin 9fed nis cafwyd cwestiwn gan unrhyw aelod o'r DUP yr SNP na Phlaid. Rhaid gofyn pam?

Os oedd gan y Rhyddfrydwyr hawl i ofyn cwestiwn dwywaith yr wythnos, hyd yn oed pan nad oedd ganddynt ddim ond 6 aelod, yn sicr dylid sicrhau bod gan arweinydd y DUP hawl i ofyn un cwestiwn pob wythnos ac arweinwyr Plaid a'r SNP yr un hawl pob yn ail wythnos!

Y Gath yn Bwrw ei Swildod

Llongyfarchiadau i Guto Bebb AS ar gyflwyno ei araith forwynol i Dŷ'r Cyffredin ddoe. Yn unol â thraddodiad y sefydliad doedd yr araith ddim yn un controfersial, ond da oedd clywed Guto yn talu teyrnged i'r Iaith ac yn nodi pwysigrwydd dysgu hanes lleol a Chymreig yn yr ysgolion (er gwaetha'r ffaith bod addysg wedi ei ddatganoli).

Mae trawsgrifiad o'r araith i'w gweld yma:
http://www.theyworkforyou.com/debate/?id=2010-06-08a.227.0

Gwynt y Môr – Dim Diolch!

Wedi dychwelyd o fy nhaith i wlad bell mi glywaf fod prosiect Gwynt y Môr i osod 160 o drybini gwynt ar arfordir Llandudno wedi ei basio a bydd y gwaith yn cychwyn cyn pen y flwyddyn nesaf.

Croesawyd y newyddion gan Ieuan Wyn Jones a Cheryl Gillan, a gan nifer o flogwyr Cymreig. Mae'n ddrwg gennyf dorri'r consensws o groeso, rwy'n credu bod y newyddion yn newyddion ddrwg i Gymru.

Nid ydwyf yn gyffredinol wrthwynebus i brosiectau fferm gwynt, rwy'n derbyn bod modd i brosiectau o'r fath dod a bendithion mawr i'r amgylchedd, ond yr wyf hefyd yn deall y gwrthwynebiad i'r prosiect. Gall y sŵn a'r effaith ar drem y môr bod yn niweidiol i bobl leol ac i dwristiaeth, sef asgwrn cefn yr economi lleol. Ni wnaed unrhyw ymchwil i effaith tynnu egni allan o'r gwynt cyn iddi gyrraedd y tir ar yr hinsawdd leol.

Wrth gwrs mae'r ddadl bod holl fanteision y prosiect yn curo ei hanfanteision, o gael eu mesur yn y glorian, yn un dechau, ac un rwy'n dueddol o gytuno a hi. Ond megis yn achos dŵr ac achos glo bydd Cymru yn goddef yr holl anfanteision tra bo eraill yn derbyn y bendithion. Bydd Cymru yn derbyn 1% pitw o werth economaidd Gwynt y Môr tra'n ddioddef 100% o agweddau negyddol y prosiect.

Yn hytrach na chroesawu prosiect o'r fath byddwn yn disgwyl i blaid genedlaethol, megis Plaid Cymru, i fod ar dân yn protestio yn erbyn enghraifft arall o adnoddau naturiol ein gwlad yn cael eu hecsploetio er bydd eraill!

Polisi Cyfartaledd Iaith y GIG?

Dyma sgan o fersiwn Ochor Cymraeg llythyr a danfonwyd i gyfaill imi yn niweddar:

Be 'di pwynt polisi ddwyieithog lle mae'r blychau sydd yn cynnwys y wybodaeth sy'n unigryw i'r derbynnydd yn y Saesneg ar ochor Gymraeg y ffurflen?

Reitiach byddid i'r wybodaeth cael ei ddanfon yn uniaith Saesneg na gorfod dioddef y fath doconistiaeth sarhaus o ddwyieithrwydd!

Dim Sylw!

Yr wyf am fynd am dro bach i wlad bellennig am yr ychydig ddyddiau nesaf.



Y tro diwethaf imi fod i ffwrdd o gartref ac o'r cyfrifiadur, gadawyd sylw enllibus cas am Cai Larson ar un o fy mhyst. Diolch byth mai am Cai ydoedd ac nid am unigolyn efo bwyell i'w hogi, a bod Cai wedi deall fy arafwch i gael gwared â'r sylw . Rhag bod yr un peth yn digwydd eto yr wyf wedi gosod cymedroli ar bob sylw, a ni chaiff yr un sylw ei gyhoeddi cyn imi gyrraedd Cymru'n ôl nos Wener nesaf.

Rwy'n ymddiheuro am yr anghyfleustra bydd hyn yn achosi i'r miloedd bydd am adael sylw yn ystod y pum niwrnod nesaf, ond gwell hynny na chael llythyr twrne i'm croesawu adref!

Llongyfarchiadau i'r gwŷr anrhydeddus.

Llongyfarchiadau i'r Gwir Anrhydeddus Carwyn Jones ar gael ei dethol i'r Cyfrin Gyngor ac i'r tri Arglwydd Cymreig newydd Don Touhig, Mike German a Michael Howard.

Dal dim son am ddyrchafu enwebyddion y Blaid i Dŷ’r Arglwyddi?

For Welsh use English

Be sy'n digwydd i ddewis iaith ddigidol S4C?

Ar flychau teledu digidol, boed Sky neu Freeview mae modd dewis iaith. Yn amlwg, fel Cymro Cymraeg, yr wyf wedi dewis Welsh fel fy newis iaith.

Ar un adeg roedd dewis Welsh fel iaith fy mocs yn sicrhau, os oeddwn yn gwylio rhaglen chwaraeon, lle bo ddewis iaith sylwebaeth; mae'r Gymraeg byddai iaith ddiofyn fy ngwylio. O wylio darllediadau o'r Cynulliad roedd dewis y Gymraeg, fel iaith fy mlwch, yn golygu nad oeddwn yn derbyn troslais cyfieithydd pan oedd aelod neu dyst yn siarad y Gymraeg.

Yn niweddar mae fy nheledu wedi bod yn sylwebu yn y fain ac mae'r cyfieithydd i'w glywed yn y Cynulliad, er gwaetha'r ffaith mae Welsh yw ddewis iaith fy mlwch.

Mewn rhwystredigaeth mi ffoniais Gwifren Gwylwyr S4C!

Yr ateb oedd i dderbyn gwasanaeth Cymraeg diofyn, rhaid imi newid dewis iaith fy mlwch i English!

Y rheswm, mae'n debyg, yw bod cynifer o bobl wedi prynu blychau newydd ers i Gymru droi'n ddigidol sydd efo'r Saesneg fel iaith ddiofyn; mae haws oedd rhoi'r Saesneg fel iaith ddiofyn S4C na disgwyl i Gymry Cymraeg mynd i fol y peiriant i newid eu hiaith ddiofyn i'r Gymraeg ar gyfer un sianel allan o gannoedd.

Rwy'n ddeall eu rhesymeg, ac ar un lefel yn cytuno a hi. Pam ddylwn i fel Cymro Cymraeg yng Nghymru gorfod mynd i grombil fy mheiriant er mwyn sicrhau gwasanaeth Cymraeg ar S4C?

Roedd yna wendid yn y drefn newid i ddigidol bod blychau sy'n cael eu gwerthu yng Nghymru heb eu gosod efo dewis iaith glir rhwng y Gymraeg a'r Saesneg, roedd yna wendid yn yr hysbysebion newid i ddigidol am beidio a hysbysu gwylwyr am y drefn dewis iaith.

Ond mae ymateb S4C bod angen dewis English er mwyn cael gwasanaeth Cymraeg ond dewis Welsh i gael gwasanaeth Saesneg yn hynnod ddryslyd ac yn beryglus i ddyfodol y Sianel. Pa wyliwr di-Gymraeg o'r sianel sydd am ddeall mae'r modd i ddewis sylwebaeth Saesneg ar raglenni pêl-droed rhyngwladol S4C yw dewis yr opsiwn Cymraeg?

I osgoi unrhyw ddryswch:

Dewisiwch English am wasanaeth Cymraeg S4C!

Dewiswch Welsh am wasanaeth Saesneg!

Cwbl glir ontydi?

Addysg Gymraeg yng Ngwynedd

Nid ydwyf yn gwybod digon am amgylchiadau unigol Ysgol y Parc i ddweud yn bendant mae da o beth neu ddrwg o beth yw ei chau. Os nad oes dim ond 18 disgybl yn yr ysgol o flwyddyn 0 i flwyddyn 6, tua dau ddisgybl y flwyddyn, rwy'n dueddol o gredu bod yr ysgol yn anghynaladwy.

Dydy addysgu dau bob blwyddyn ddim yn rhoi addysg gytbwys i blant man, dydy o ddim yn gwneud synnwyr ariannol, a phrin y gellir dadlau'n rhesymegol bod rhoi addysg i ddim ond dau Gymro ifanc lleol, pob blwyddyn, yn rhoi asgwrn cefn i'r Gymuned Cymraeg chwaith.

Wedi dweud hynny rwy'n deall y protestio yn erbyn cau'r ysgol a'r diffyg ffydd yn y Blaid sydd yn codi o'i herwydd. Wedi darllen rant Dyfrig Jones sy'n erbyn y protestwyr, fy ymateb oedd be ddiawl yr oeddet yn disgwyl Dyfrig?

Petai Plaid Cymru yn wrthblaid ar Gyngor Gwynedd, gyda chlymblaid enfys o bob Twm Dic a Harri yn rheoli'r Sir oni fyddai'r Blaid ei hun yn galw cau Ysgol y Parc yn frad ar raddfa Tryweryn a'r Streic Mawr? Dyna sy'n digwydd yng Ngheredigion a Chaerfyrddin a phob cyngor sirol lle mae'r Blaid yn rhan o'r wrthblaid!

Mae'r Blaid yn cwyno am gau ysgol o ddeunaw yng Ngheredigion wledig, tra'n annog cau ysgol o'r un faint yng Ngwynedd wledig yn hurt potes maip! Mae'n gwneud i'r Blaid ymddangos yn ddauwynebog, yn dweud y naill beth mewn gwrthblaid ond y gwrthwyneb mewn llywodraeth!

Rhan o'r ateb i bicl y Blaid yng Ngwynedd byddai rhoi'r gorau i'r ffug honiad bod pob ysgol yng Ngwynedd yn naturiol ddwyieithog a derbyn bod y mewnlifiad wedi creu ysgolion sydd yn naturiol Saesnig, megis o bosibl, yr ysgolion bydd plant y Parc yn eu mynychu ar ôl i'r ysgol leol cael ei gau! Hwyrach bod angen i Gyngor Sir Gwynedd defnyddio ysgolion Cymraeg, megis Ysgol y Parc ac Ysgol y Clogau i greu cnewyllyn o ysgolion Cymraeg go iawn, yn null y Cymoedd, fel ymateb i Seisnigeiddio cynyddol ysgolion trefol megis Ysgol Bro Tegid ac Ysgol Gynradd Dolgellau!

Llongyfarchiadau Dai Welsh

Yr wyf yn cytuno a phob dim a ddywedwyd am warth penodi Cheryl Gillian yn Ysgrifennydd Gwladol Cymru. Ond diolch i Jac Codi Baw yng Ngolwg am ganfod testun o longyfarch i'r Ceidwadwyr. David Jones yw'r Cymro Cymraeg cyntaf i ddyfod yn weinidog yn y Swyddfa Gymreig ers i Syr Wyn ymadael 13 mlynedd yn ôl!

Llongyfarchiadau David.

Cwis tafarn- cyn Cameron

Enwch y prif weinidogion isod:



(Pub quiz name the pre Cameron Prime Ministers)

Addysg Bonheddig Wigley?

Mae wastad croeso yma i aelodau o Lais Gwynedd sy'n ymosod ar y Blaid, roeddwn yn dueddol o gytuno, ar y cyfan, a chyn brîf blogiwr Llais nag oeddwn yn anghytuno ag ef, ond mae'r blogiwr Llais sydd yn parhau a'i traed yn rhydd yn mynd dan fy nghroen braidd.

Ar y cyfan yr wyf wedi anwybyddu ei dadleuon sur, ond pan mae o'n rhoi'r gorau i ymosod ar Blaid Cymru er mwyn ymosod ar fy enwad mae'r cyllyll yn cael eu miniogi.

Nid Addysg Bonheddig cafodd Dafydd Wigley, nac addysg preifat chwaith.

Fe gafodd Dafydd ei addysgu yn Ysgol Rydal, Bae Colwyn, ysgol elusennol, ar y pryd, o dan reolaeth enwad y Wesleaid. Y rheswm am sefydlu'r ysgol oedd bod gweinidogion Wesla yn newid cylchdaith (plwyf) pob tair blynedd. Roedd yr ysgol yn caniatáu i feibion i weinidogion cael addysg (HEB gost i'w rhieni) nad oedd yn cael ei aflonyddu gan newid cylchdaith barhaol y tad.

Fe gafodd Dafydd ei addysgu yn Rydal gan ei fod yn fab i flaenor amlwg yn yr Eglwys Fethodistaidd (Wesleaidd) yn nalgylch yr ysgol. Yn y cyfnod mi fyddai addysgu'r Dafydd ifanc yn Rydal yn rhatach i'r teulu na fyddai ei anfon i Ysgol Ramadeg Caernarfon.

Nid cyfoeth y byddigions a thalodd am addysg Wigley ond plât casglu'r werin dlawd mewn capeli ar hyd a lled Cymru. Dydy dweud yn wahanol ddim yn sarhad ar Mr Wigley, ond yn sarhad ar bob un aelod o'r Eglwys Fethodistaidd a rhoddodd gwiddon gweddw ar y plât mewn capel tlawd er mwyn sicrhau bod addysg o'r fath ar gael i feibion tebyg i hogyn gwyn teulu Wigley.

Y Gymdeithas Fawr

Un o'r polisïau yr oeddwn yn ei hoffi mewn egwyddor o'r maniffesto Ceidwadol oedd y syniad o'r Gymdeithas Fawr (gwnaf atal farn ar y ffordd y mae'n cael ei gyflwyno yn ymarferol hyd weld ei oblygiadau gweithredol).

Un o broblemau mawr mae Cymru a chenedlaetholdeb Cymreig yn wynebu yw un o gôr ddibyniaeth ar y wladwriaeth Brydeinig. Mae'r broblem yma'n mynd y tu hwnt i ddibyniaeth ar swyddi yn y sector cyhoeddus - a does dim ddwywaith bod economi Cymru yn gôr dibynnol ar y sector cyhoeddus. Hyd yn oed yn y sector preifat y cwestiwn cyntaf sy'n cael ei ofyn gan unrhyw fusnes sydd yn ystyried sefydlu yng Nghymru yw pa grantiau llywodraethol sydd ar gael?

Cyn cynnal gŵyl gerddorol, eisteddfod neu ornest chwaraeon y peth cyntaf mae'r trefnwyr yn ei wneud yw mynd ar ofyn rhyw lefel o lywodraeth, boed y Cyngor Sir, Y Cynulliad, neu Sansteffan (weithiau pob un ohonynt).

Pan nad oes digon i ddifyrru’r plantos yn y llan neu pan fo diffyg darpariaeth gymdeithasol i'r henoed yn y fro, y cwestiwn cyntaf a ofynnir yw Be mae'r Cyngor / Cynulliad / Senedd am wneud? Yn hytrach na be da ni am wneud, fel plwyfolion, i wella'r ddarpariaeth?

Mae pensaernïaeth bron pob tref a phentref yng Nghymru yn dyst i'r hyn yr oeddem yn gallu gwneud trosom ein hunain heb ymyrraeth y llywodraeth yn y gorffennol. Adeiladwyd pob capel a phob neuadd y gweithwyr trwy gyfraniadau aelodau. Adeiladwyd gan Dlodi miloedd o neuaddau pentref. Ceiniogau prin y werin talodd am ein prifysgolion, hyd yn oed!

Yn sicr nid ydwyf am fynd yn ôl i'r dyddiau pan oedd ddarpariaeth iechyd, addysg, gwasanaethau cymdeithasol ac ati yn ddibynnol ar haelioni a chardod ac os ydy'r Cymdeithas Fawr yn troi i fod yn ddim byd mwy na phreifateiddio i elusennau byddwyf yn ei wrthwynebu. Ond yn ddi-os mae Cymru a chymunedau Cymru yn gallu gwneud mwy i sefyll ar eu traed eu hunain ac i ymddwyn mewn modd mwy annibynnol o gyrff llywodraethol nac ydynt ar hyn o bryd. Bydd unrhyw symudiad i ail adfer yr ysbryd o hunangymorth a chydweithrediad cymunedol yn beth i'w chroesawu.

Rhybudd Tywydd!

Peidiwch a mynd yn agos i Gefnddwysarn, Ponterwyd, na'r llechwedd goediog uwchlaw afon Dwyfor yn ystod y dyddiau nesaf, bydd yr hinsawdd yn droellog braidd wrth i gyrff Geraint Howells, Lloyd George a Tom Ellis troi yn eu beddau!

Pwy fyddai'n gallu dychmygu mae'r Blaid Ryddfrydol, anghydffurfiol Gymreig, o bob Blaid, byddai'n troi i fod yn blaid y Sais, yn Blaid y Mewnfudwr, y blaid sy'n gwneud elw gwleidyddol o ladd ar ddiwylliant ac iaith Cymru?

Mae'n debyg mae Wrth-Gymreictod bu apêl fwyaf y Rhyddfrydwyr yn ymgyrchoedd Arfon, Aberconwy a Cheredigion yn ystod etholiad eleni!

Anhygoel!

I ba le aeth Cymru Fydd?

Cytundeb ConDem erbyn 9:30pm?

Yn ôl y Parchedig Arglwydd Roger Roberts mae bron yn sicr bydd y Democratiaid Rhyddfrydol yn cytuno i glymbleidiol a'r Ceidwadwyr cyn hanner awr wedi naw heno.

Os ydy Roger yn gywir tybiwn nad oes llawer o obaith cael pleidlais gyfrannol yn yr etholiad nesaf i Sansteffan, gan mae refferendwm ar y bleidlais amgen, lle mae'r Ceidwadwyr yn annog pleidlais na yn y refferendwm sydd yn y dêl sy'n cael ei gynnig gan y Ceidwadwyr.

Dos i Venn*

Yn ddi-os mi gefais fy siomi wrth glywed canlyniadau etholiad dydd Iau.

Hwyrach mae myfi oedd awdur fy siom trwy ddisgwyl gormod. Tu allan i'r seddau targed yr oeddwn yn disgwyl i'r Blaid eu hennill cafwyd ambell ganlyniad dechau o'r Blaid yn cynyddu ei phleidlais fel sail am bethau gwell i ddyfod.

Mi nodais ychydig ddyddiau yn ôl mae un posibilrwydd o gytundeb Senedd grog bydda i'r Cenedlaetholwyr a chynrychiolwyr Unoliaethol Gogledd yr Iwerddon cytuno i'r Torïaid cael reoli Lloegr am bris o gael mwy o ymreolaeth ddatganoledig a chonsesiynau parthed effaith polisïau Prydeinig ar eu tiriogaethau.

Nid ydwyf yn credu y bydd cytundeb sefydlog yn deillio o drafodaethau rhwng y Rhyddfrydwyr a'r Ceidwadwyr. Mae modd cael cytundeb rhwng y Ceidwadwyr canolig a'r Rhyddfrydwyr canolig, ond mae gan y ddwy blaid ei eithafwyr bydd yn gwrthwynebu cytundebau clymbleidiol.

Bydd unrhyw gytundeb megis diagram Venn, efo'r gorgyffyrddiadau yn gytûn ond yr eithafion yn pleidleisio yn erbyn chwip y naill blaid a'r llall, bydd y glymblaid / cytundeb yn un aneffeithiol ac ansefydlog.

Bydd cytundeb Rheoli Lloegr yn fanteisiol i'r bloc Celtaidd a'r Ceidwadwyr. O dan y fath gytundeb, does dim ddwywaith, y bydd y Ceidwadwyr yn cyflwyno pethau gwrthun inni o ran egwyddor i Loegr, ond bydd dim rhaid i Gynulliad Cymru eu mabwysiadu, ac ar y cyfan ymatal pleidlais yn hytrach na chefnogi bydd pris y fargen.

Pe bawn i yn un o fargeinwyr y pleidiau Celtaidd byddwn yn cysylltu â Mr C, cyn iddo gael cyfle i daro bargen efo'r Rhyddfrydwyr i gynnig y fath gytundeb iddo.

Siom, nid drychineb oedd y canlyniad dydd Gwener i'r SNP a Phlaid Cymru.

Y drychineb byddid petai ail etholiad San Steffan yn cael ei alw ar ddiwrnod Etholiadau Cymru a'r Alban mis Mai nesaf, a Chymru a'r Alban yn cael eu boddi allan o'r drafodaeth ar ddwthwn eu hetholiadau Cenedlaethol.

Mae yna wir berygl i hynny digwydd os bydd cytundeb anghynaladwy rhwng y Ceidwadwyr a'r Rhyddfrydwyr cael ei daro! Da o beth byddid i Blaid Cymru, yr SNP ac Unoliaethwyr Ulster "Cytuno i anghytuno" a'r Blaid Geidwadol am ddeunaw mis i sicrhau nad oes cyd etholiad ym mis Mai 2011.

*Mwysair Gweler y Rhegiadur am Ddos i Wem

Wedi cael llond bol wedi clwydo

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Llongyfarchiadau Glyn

Oes angen dewud mwy!

Llongyfrachiadau mawr Glyn!

Llongyfarchiadau i'r Gath

RIP y Gath Ddu?

Llongyfarchiadau mawr i Guto ar ei ethol, rwy'n sicr bydd Guto ymysg y gorau o gynrychiolwyr ei fro, cyn belled a'i fod o'n cofio mae'r FRO nad y blaid a'i etholodd.

Yr wyf yn siomedig , does dim ddwywaith, bod Phil heb ennill.

Y peth sydd wedi fy siomi fi fwyaf yn ystod yr etholiad yw bod fy hen gyfaill  y Gath Ddu wedi rho'r gorau i drafod yn ystod yr ymgyrch etholiadol.

Rwy'n dymuno pob llwyddiant i Guto fel fy aelod seneddol ac yr wyf yn gobeithio y daw yn agored i drafodaeth eto!

Mewnfudwyr? Etholiad 2010 4

Llongyfarchiadau i Mahomed Mhomet Swyddog Cyhoeddi Canlyniadau Dyffryn Clwyd am wychder ei Gymraeg wrth gyhoeddi'r canlyniad yn Nyffryn Clwyd. Prawf diamheuaeth o'r ffaith bod ambell i fewnfudwr o bellafion byd yn dangos mwy o barch at ddiwylliant Cymru nag yw'r mwyafrif o fewnfudwyr i Gymru, sef y rhai o wlad nes o lawer.!

Trychineb Mon

Diffyg cenedlaetholdeb?

Canlyniad Arfon - eiliad o ryddhad

Plaid Cymru wedi enill o dua 1.5K
Llongyfariadau Hywel.

Ond sedd ymylol iawn am y ddyfodol.

Noson Trychinebus i'r Blaid? Etholiad 2010 3

Mae'n edrych fel noson drychinebus i'r Blaid. Wedi methu ennill Môn, Llanelli, Aberconwy, na Cheredigion. Gobeithio bod Arfon yn saff!

Os na all Plaid Cymru ennill seddi mewn hinsawdd sydd yn gweld y Bleidlais Llafur yn chwalu, heb fanteisio ar y fath sefyllfa, mae'n rhaid i Blaid Cymru ail feddwl ei strategaeth etholiadol.

Etholiad 2010 2

Ydy Nia Griffiths newydd gydnabod ei bod hi wedi colli yn Llanelli ar S4C?

Diweddariad
Mae Cai yn sibrwd bod Llafur wedi cadw'r sedd

Y Sibrydion o Aberconwy

Wedi siarad â chefnogwyr pob un o'r prif bleidiau sydd wedi bod yn ymgyrchu yn Aberconwy, y consensws yw y bydd yn agos, ond mae'n debyg mae Guto fydd yr AS nesaf.

Cofiwch Bleidleisio.........

Amserlen Arfaethedig Datgan Canlyniadau Cymru

Rwy'n ddiolchgar i Vaughan Roderick am fy nghyfeirio at Amserlen Arfaethedig Datgan Canlyniadau'r etholiad gan y PA. Mae'r cyfan o'r seddi Cymreig am ddatgan yn oriau man bore dydd Gwener. Cyn belled nad oes angen ail gyfrif neu fod problemau eraill yn codi dyma'r amserau disgwyliedig:

Rhwng 1:00am a 1:30am
Pen-y-bont
Ogwr
Dyffryn Clwyd
Ynys Môn

1:30-2:00
Arfon
Islwyn

2:00-2:30
Brycheiniog a Maesyfed
Trefaldwyn
Torfaen
Wrecsam

2:30-3:00
Aberconwy
Blaenau Gwent
Canol Caerdydd
Gogledd Caerdydd
De Caerdydd a Phenarth
Dwyfor Meirionnydd
Merthyr Tydfil & Rhymni
Gorllewin Casnewydd
Dwyrain Casnewydd
Preseli Penfro
Bro Morgannwg

3:00-3:30
Caerffili
Dwyrain Caerfyrddin a Dinefwr
Gorllewin Caerfyrddin a De Penfro
Gorllewin Caerdydd
Ceredigion
De Clwyd
Gorllewin Clwyd
Cwm Cynon
Gwyr
Llanelli
Mynwy
Pontypridd
Rhondda
Gorllewin Abertawe
Dwyrain Abertawe

3:30-4:00
Aberafan
Alun & Glannau Dyfrdwy
Delyn
Glyn Nedd

Cytuno i ymatal mewn senedd grog?

Oherwydd datganoli anghyfartal y Deyrnas Gyfunol mae nifer o bethau sydd wedi eu datganoli i Gymru, Gogledd yr Iwerddon a'r Alban yn cael eu penderfynu arnynt ar gyfer Lloegr gan San Steffan.

Hyd yn oed os oes senedd grog pan wawrier bora Gwener, mae'n bron yn sicr bydd gan y Ceidwadwyr mwyafrif clir yn Lloegr.

Dyma rywbeth sydd heb gael ei ystyried, hyd yn oed gan y cyfryngau yng Nghymru a'r Alban, wrth holi'r Pleidiau Cenedlaethol parthed eu hopsiynau mewn senedd grog. I gael consesiynau gan lywodraeth Geidwadol leiafrifol, hwyrach na fydd raid i Blaid Cymru, yr SNP a phleidiau Gogledd yr Iwerddon cynnig unrhyw fath o gefnogaeth i'r llywodraeth - dim ond rhoi addewid i beidio a phleidleisio ar unrhyw achos datganoledig. Rhywbeth y maent wedi bod yn dueddol o wneud yn ystod y llywodraeth ddiwethaf.

Yr Arweinwyr Cymreig ar y BBC

Mae'n rhaid dweud fy mod i wedi fy siomi ar yr ochr orau efo dadl yr Arweinwyr Cymreig ar y BBC heno. Yn wahanol i'r rhai Prydeinig roedd y drafodaeth yn ddiddorol ac roedd gan bob un o'r cynrychiolwyr rhywbeth werth ei gyfrannu i'r drafodaeth.

Yn hytrach na theimlo bod un cynrychiolydd o un o'r pleidiau wedi ennill, fy nheimlad i oedd un o falchder bod pobl Cymru yn cael eu sbwylio o ran ddewis mor wych o ran pob un o'r pedwar prif blaid ac ambell un o'r pleidiau llai.

Pan fo'r cyfryngau Llundeinig yn llawn o hanesion o golli ffydd mewn gwleidyddiaeth, a chynrychiolwyr yno i gael eu cael yn hytrach na chynrychioli'r bobl, roedd gweld y prif arweinwyr Cymreig yn dadlau am yr hyn sydd orau i Gymru ac yn gwneud hynny o'r galon, fel chwa o awyr iach trwy'r ymgyrch etholiadol cyfredol.

Roedd gan Peter Hain mynydd i ddringo, mae'n anodd i gynrychiolydd plaid sydd wrth y llyw i ofyn am ragor o amser i wneud yr hyn nad ydoedd wedi ei wneud yn y gorffennol, yn arbennig o anodd pan fo'r etholiad yn cael ei gynnal mewn amgylchiadau pan fo llawer yn credu bod y wladwriaeth yn y cac. Fe lwyddodd Peter yn anhygoel i amddiffyn Llafur, o dan y fath amgylchiadau.

Os mae anawsterau teithio neu beidio oedd yn gyfrifol am Nick Bourn yn cael gwahoddiad i gynrychioli'r Ceidwadwyr, neu'r ffaith bod Cheryl Gillian wedi bomio yn y ddwy ddadl flaenorol, rwy'n sicr bydd y Torïaid yn falch bod Nick wedi cymryd ei lle. Fe lwyddodd i gyflwyno safbwynt y Ceidwadwyr mewn modd Unoliaethol, Cymreig a lleol yn benigamp.

Yn y ddwy ddadl Gymreig flaenorol yr oeddwn yn teimlo bod Kirsty Williams wedi or ecseitio weithiau, yn gwillyd ac yn cael anhawster i gyflwyno pwyntiau digon sylfaenol mewn modd didwyll a rhesymegol. Roedd ei chyfraniadau yn brennaidd ac wedi eu hymarfer o flaen llaw. Ond heno roedd hi ar ben ei gêm, wedi taflu'r sgript ac yn dweud ei ddweud gydag argyhoeddiad.

Ac Ieuan Wyn! Wow! Er nad ydyw ddim ond yn Ddirprwy Brif Weinidog roedd o'n ymateb fel Arlywydd! Roedd ei wybodaeth o'r ffeithiau, ei gallu i gyfaddawdu lle'r oedd cyfaddawd yn ddoeth ac i sefyll ar wahân i'r tri arall lle'r oedd angen barn annibynnol yn wefreiddiol wych.

Os oes angen rhoi marciau byddwn yn dweud mai Ieuan wnaeth ennill, Nick yn ail, Kirsty yn drydedd, a Peter yn olaf, ond mae dim ond trwch blewyn gwybedyn oedd y gwahaniaeth rhwng Ieuan a Peter.

Rhaglen arbennig - y gwir enillwyr oedd BBC Cymru a Betsan Powys - am greu raglen werth ei wylio - Llongyfarchiadau i'r ddau.

Mae'r Bleidlais yn y Post.

Gan nad ydwyf yn gallu gyrru bellach, a gan fy mod yn byw tri chwarter milltir i ffwrdd o fy ngorsaf pleidleisio leol, mi ofynnais am bleidlais post eleni. Henaint ni ddaw ei hunan!

Profiad rhyfedd oedd pleidleisio y tu allan i'r blwch pleidleisio arferol.

Rhwng etholiadau San Steffan, Ewrop, Y Cynulliad, Y Cynghorau Sir a'r Cynghorau Plwyf a sawl refferendwm rwy'n amcangyfrif fy mod wedi pleidleisio tua 27 o weithiau mewn blwch pleidleisio, roedd 'na rywbeth anghynnes braidd parthed rhoi'r groes yn y gegin yn hytrach na'r bwth eleni. Doedd o ddim yn teimlo'n iawn!

Dydd Iau nesaf pan fydd pawb arall yn pleidleisio go iawn mi fyddwyf yn teimlo'r golled o beidio bod yn rhan o'r ddefod. Ac o hyn i Ddydd Iau yn teimlo fel clystfeiniwr ar bob sylw sy'n ymwneud a'r etholiad, ac yn dwyllwr wrth geisio perswadio eraill i newid eu teyrngarwch.

Ond dyna fo yr wyf wedi pleidleisio ar gyfer fy nethol ymgeisydd. Mae'r fôt yn y post ac fe gaiff ei gyfrif. Ni fydd modd newid fy meddwl, gan fod fy meddwl a chroes ar ei chyfer yn barod, ond rwy'n teimlo'n drist braidd fy mod i allan o'r gêm bellach!

Rwy'n gyfoethog - hwre!

Yr wyf yn gyfoethog, yr wyf yn gwybod hyn oherwydd bod un o brif gyhoeddiadau ar yr economi yn ddweud gyda'i holl awdurdod fy mod yn gyfoethog.

Yn ôl cylchgrawn The Economist Welsh-medium schools offer a way for richer parents to enjoy academic selection. Gan fod fy mhlant yn ddisgyblion mewn ysgol Cymraeg mae'n dilyn yn anorfod, yn ôl The Economist, fy mod i gan hynny ymysg y rhieni mwyaf cyfoethog hynny. Rwy'n mawr obeithio bod rheolwr fy manc yn ddarllenydd brwd o'r Economist ac y bydd o'n ystyried cyfoeth addysg fy mhlant wrth iddo ymdrin â fy ngorddrafft.

Diolch i'r arbenigwr economaidd yr Athro Dylan Jones-Evans am ddwyn fy sylw i'r erthygl hynod. Pan symudodd Dylan a'i deulu o Fangor i Gaerdydd cafodd trafferthion cael lle mewn ysgol Cymraeg i'w plantos - dim yn ddigon cyfoethog mae'n rhaid.

Yr Economi - ydan ni Mewn Twll neu'n cael ein Twyllo?

Efo'r tair plaid fawr Brydeinig yn mynnu bod sefyllfa'r economi yn gwneud toriadau mawr yng ngwariant cyhoeddus yn anorfod, hawdd credu mai polisi toriadau yw'r unig opsiwn. Yn wir mae'r cyfryngau, hefyd, yn selio pob trafodaeth ar yr economi ar y rhagdybiaeth bod toriadau yn anorfod, fel gwnaeth CF99 heno.

Ond mae yna ambell i sylwebydd sydd ddim yn canu'r un gan ac yn honni bod modd amddiffyn gwasanaethau cyhoeddus rhag toriadau gwaeth na rhai Thatcher heb i wledydd Prydain troi'n fethdalwr.

Mae'r ddadl sydd yn cael ei roi gan y Cenedlaetholwr Cernywig Cornish Zetetics yn un wirioneddol gwerth ei ddarllen.

Ymysg y pwyntiau y mae o'n gwneud yw:

• Nad ydy'r lefelau presennol o ddyled yn hanesyddol uchel ac mae modd eu rheoli a'u gostwng yn araf bach wrth i'r economi tyfu allan o'r dirwasgiad.
• Bod y swm o £80 biliwn yn ffigwr sudd wedi ei ddewis ar fympwy, pam dim £60 biliwn neu £40 biliwn neu hyd yn oed £100 biliwn.
• Bod lefelau treth ar hyn o bryd yn isel iawn i gymharu i'r dyddiau a fu pan oedd y gyfradd uchaf yn 83%.
• Mae lol yw dweud bod Prydain mewn twll ariannol - dydy hi ddim mae hi'n parhau i fod ymysg y gwladwriaethau cyfoethocaf yn y byd ac fe gynyddodd gwerth ariannol y 1000 cyfoethocaf o £77 biliwn llynedd.

Traethawd gwirioneddol werth ei ddarllen yn ei gyfanrwydd.
Broke? Or just fooled? How to solve the debt ‘problem’.

Eurfyl 1 Paxo 0

Clasur:

Mae Guto Bebb yn Gachgi!

Mae croeso i unrhyw un gwneud sylwadau ar flog Yr Hen Rech Flin. Oni bai eu bod yn enllibus neu yn groes i gyfraith bydd y sylwadau yn sefyll. Os ydynt yn dangos fy mod wedi gwneud camgymeriad yn fy sylwadau, os ydynt yn fy nghyhuddo o fod yn wirion yn fy asesiad o sefyllfa wleidyddol, os ydynt yn honni y dylwn wedi rhoi mwy o ddŵr yn y chwisgi cyn dweud fy nweud, mae'r sylwadau yn cael eu cyhoeddi.

I mi dyma sylwedd blog, lle i ddweud fy nweud a lle i eraill gwneud sylwadau i wrthddweud yr hyn a ddwedwn. Yn anffodus, er gwaethaf imi wneud sylwadau ar y saith post diweddaraf ar flog Guto nid oes un ohonynt wedi eu cyhoeddi yno.

Os oes gan Guto ofn sylw beirniadol, ofn anghytundeb ac ofn dadl a oes ganddo'r sylwedd i fod yn AS dros holl aelodau ei etholaeth?

Gŵyl San Siôr hapus

Sori braidd yn hwyr ond Gŵyl San Siôr hapus am ddoe!



Fel chwarter Sais hoffwn weld Lloegr yn wlad rydd, ac annibynol.

There'll always be an England and England will be Free if England means as much to you ag y mae Lloegr, wir yr, yn golygu i mi!

Enill efo 10%?

Mae gan Vaughan post heddiw sydd yn nodi pa mor isel gall y bleidlais fuddugol bod mewn ambell i etholaeth. Mae o'n nodi bydd modd i fuddugwr Ynys Môn derbyn cyn lleied a 27% o'r bleidlais. I brofi ei bwynt mae Vaughan yn tynnu sylw at y ffaith bod Lesley Griffiths wedi ennill sedd Cynulliad Wrecsam gyda dim ond 28.8% o'r bleidlais.

Mae'r gwirionedd am bleidlais Wrecsam yn waeth nag y mae Vaughan yn nodi. Dim ond 38% o bleidleiswyr Wrecsam aeth allan i bleidleisio yn etholiad 2007, gan hynny fe enillodd Lesley ei sedd efo cefnogaeth lai na un allan o bob deg o etholwyr yr etholaeth.

Cafodd Lesley 5,633 o bleidleisiau yn 2007. Mewn ymateb i bost blaenorol fe nododd Arfon Jones (Plaid Wrecsam) Cafodd Elystan 6,500 neu 12.2% o'r bleidlais ym 1959 . Cafodd Plaid Cymru bron i fil o bleidleisiau yn fwy, hanner canrif yn ôl, na chafodd y buddugwr yn yr etholiad diwethaf i'r Cynulliad.

Dwi ddim yn nodi'r ystadegyn yna er mwyn ceisio dweud bod modd i'r Blaid cipio Wrecsam yn 2011 (er ei fod yn nod gwerth gweithio tuag ato), ond i nodi'r perygl o ganran mor fychan o'r boblogaeth yn pleidleisio. Ym 1959 yr oedd Plaid Cymru yn blaid fechan ddi-nod ar ymylon gwleidyddiaeth Cymru. Os oedd plaid ymylol yn gallu cael digon o bleidleisiau hanner canrif yn ôl sydd yn ddigonol i ennill etholiad bellach fe all digwydd eto yn 2011. Dydy o ddim y tu hwnt i bob posibilrwydd y gall plaid fel y BNP ennill mewn rhai etholaethau pan nad oes angen cefnogaeth dim ond 10% o'r etholwyr er mwyn cael buddugoliaeth.

Pensiynau

Un o'r meysydd lle'r oedd y tair plaid fawr yn gytûn yn nadl neithiwr oedd yr angen i ail gysylltu pensiynau sylfaenol yr henoed a chyfartaledd enillion y boblogaeth cyffredinol.

I gôr symleiddio, os ydy cyfartaledd cyflogau yn codi 10% bydd pensiynau yn codi 10% hefyd.

Dros chwarter canrif yn ôl, bellach, fe dorrodd llywodraeth Thatcher y cysylltiad rhwng pensiynau ag enillion.

Pe na bai'r cyswllt wedi ei dorri byddai'r pensiwn heddiw mwy na dwywaith a hanner eu gwerth cyfredol.

A dyna wendid polisïau’r tair plaid.

Bydda ail gysylltu'r pensiwn a chyflogau heddiw, heb wneud yn iawn am y diffyg cysylltiad am chwarter canrif yn golygu bod y pensiwn yn parhau ar lefel cenhedlaeth yn ôl, yn hytrach nag ar y lefel y ddylid bod pe na bai'r cysylltiad wedi ei dorri yn y lle cyntaf

Ar ben hynny mae son am rewi cyflogau yn y sector gyhoeddus a thystiolaeth bod cyflogau'r sector breifat yn mynd i lawr yn yr argyfwng ariannol presennol. Canlyniad anorfod byddid bod gwerth pensiynau yn llai eu gwerth o lawer

Ydy fy nhin yn edrych yn fawr yn hon Guto?

Mae Guto Bebb yn hogyn annwyl a ffein.

Pan fydd o'n curo ar ddrysau pobl ym Mhenmachno, Betws a Chapel Curig bydd pobl barchus y plwyfi hynny yn ei drin gyda pharch ac yn ymddwyn yn groesawgar tuag ato gan ei fod yn hogyn mor annwyl a ffein.

Prin eu bod am ei gyfarch efo dos o 'ma'r baw isa'r domen, byddwn i byth yn pleidleisio i ti hyd yn oed pe bai Satan ei hun yn ymgiprys yn dy erbyn yn enw Plaid Cymru / Llafur / Rhyddfrydwyr. Bydda bobl cefn gwlad byth yn dweud y fath beth. Cafodd Guto'r ymateb croesawgar parchus disgwyliedig i bob ymgeisydd.

Y drwg ydy eu bod yn ymddwyn yr un mor barchus tuag at yr ymgeiswyr eraill hefyd. Mae Ronnie a Mike a Phil wedi derbyn ymatebion yr un mor wresog yn yr un pentrefi ac y mae Guto wedi ei dderbyn.

Roedd Guto yn dal i wisgo trywsus cwta pan es i ati i ganfasio am y tro cyntaf. Roedd yr ymateb a gefais mor barchus, mor wresog, mor gefnogol ag imi gredu yn ddiamheuaeth bod fy ymgeisydd am ennill gyda mwyafrif mawr. Cefais fy siomi, fe ddaeth yn olaf. Ac wedi canfasio mewn etholiadau ac isetholiadau ar bob lefel o lywodraeth yr wyf wedi cael fy siomi mwy o weithiau nac ydwyf wedi cael fy mhlesio o bell ffordd.

Y gwir yw bod pobl yn gelwyddog. Nid yn gelwyddog cas ond yn gelwyddog parchus. Yn yr un modd ac mae dyn yn ymateb i wraig sydd yn gofyn ydy fy nhin yn edrych yn fawr yn hon? Yn dweud Na chariad! O herwydd y bydda ddweud Fel mae'n digwydd mae dy din yn edrych fel cefn bws yn beth hynod wirion i ddweud.

Hwyrach bydd Ysbyty Ifan yn rhoi cefnogaeth 100% i'r Ceidwadwyr eleni, hwyrach bod 100% o bobl plwy' Penmachno yn credu bod gan Guto tin fach bert. Ond peidied a chyfrif arni cyn Mai 7fed.

Pam bod dim son am bolisi prisio ffyrdd y Rhydd Dems?

Yn nadl arweinwyr Cymru nos Fawrth ac ar CF99 neithiwr bu trafod am bris petrol. Yn y ddwy raglen cafwyd geiriau o gydymdeimlad gan y Rhyddfrydwyr Democrataidd am y problemau mae gyrwyr a busnesau yn wynebu o herwydd pris uchel betrol, ond cafwyd dim crybwyll am bolisi'r blaid i godi bris am ddefnyddio'r ffyrdd.

Yn ôl y BBC mae'r Rhyddfrydwyr Democrataidd am godi treth o rhwng 8c a 12c am bob milltir mae cerbyd yn trafeilio ar y lonydd.

Hwyrach fy mod yn sinig, ond tybed os yw tawedogrwydd y Rhyddfrydwyr Democrataidd Cymreig ar y polisi o herwydd y ffaith bod tri o'r seddi maent yn eu hamddiffyn yn y Gymru wledig, lle byddai polisi o'r fath yn profi yn hynod amhoblogaidd.

Na! – Nid ydwyf yn sefyll dros y Blaid Lafur

Pob hyn a hyn byddwyf yn cael fy mhlagio gan drolied ar fy mlog Saesneg. Pobl sydd yn credu eu bod wedi canfod rhyw gyfrinach fawr o wybod mae Humphreys yw fy enw teuluol.

Mae'r ffyliaid yn credu fy mod yn ceisio cuddio fy hunaniaeth neu yn cywilyddio, rhywsut, o gael fy adnabod fel yr hwn ydwyf. Y gwir yw fy mod wedi defnyddio'r enw Alwyn ap Huw yn gyhoeddus ers dros bymtheng mlynedd ar hugain o herwydd bod yna Alwyn Humphreys, llawer mwy cyhoeddus na fi, yn y byd Cymraeg a bod defnyddio'r enw yn creu dryswch o ran adnabyddiaeth yn hytrach nag hunaniaeth.

Ers i Lafur cyhoeddi enw eu hymgeisydd seneddol yn Nwyfor Meirionnydd yr wyf wedi cael llond bol o dderbyn e-byst, llythyrau trwy'r post, galwadau ffôn a sylwadau ar y stryd yn fy llongyfarch / fy nghondemnio / fy holi am sefyll yn enw Llafur yn Nwyfor Meirionnydd. Rhai gan aelodau'r teulu a chyfeillion agos, pobl dylent wybod yn well.

Er mwyn cael gwared ag unrhyw ddryswch hoffwn nodi mae NID FI yw'r Alwyn Humphreys ymgeisydd Llafur Dwyfor Meirionnydd.

Rwy'n mawr obeithio na fydd neb yn rhoi pleidlais i Alwyn Humphreys oherwydd eu bod yn credu mai myfi yw efe. Rwy'n ansicr sut byddwyf yn teimlo o glywed bod yr Alwyn Humphreys arall wedi colli pleidleisiau oherwydd y dryswch :-(

Darllediad gwleidyddol MK

Gan nad yw'r BBC yn cydnabod bod Cernyw yn wlad ond yn ei drin fel sir Seisnig does gan Mebyon Kernow ddim hawl i gael darllediad gwleidyddol, gan nad ydyw yn sefyll ymgeiswyr mewn digon o seddi Seisnig. Bydd y blaid yn sefyll ymgeiswyr yn y chwe sedd Cernywig.

Dyma ei ddarllediad sydd wedi ei wneud ar gyfer YouTube:

Y Ddadl Mawr - Minlliw ar Foch

Wel dyna awr a hanner o fy mywyd na chaf i fyth yn ôl, am wastraff llwyr o amser. Roedd y rhaglen yn fy atgoffa o'r darllediadau gwleidyddol a oedd yn cael eu dangos yn y 70au gydag arweinydd plaid yn grwnian yn ddiflas i mewn i gamera.

Os oes rhaid dewis fuddugwr allan o'r tri mi fuaswn yn dewis Nick Clegg. Nid oherwydd bod o wedi siarad yn well na'r ddau arall, ond oherwydd nad oedd o'n gwisgo gymaint o golur a'r ddau arall - roedd o'n anodd gwylio Brown a Chameron yn siarad heb i'w minlliw amlwg tynnu sylw i ffwrdd o'r hyn yr oeddynt yn dweud. Be ddwedodd Obama am roi minlliw ar fochyn?

Dyma farn Alex Salmond am y sioe:

Darogan etholiad 2010 - Wrecsam

Yr wyf wedi bod yn esgeulus efo fy narogan, ac wedi ei adael ar ei hanner, er gwaetha'r ffaith fy mod wedi addo i Blaid Wrecsam y byddwn yn sicr yn cyrraedd Wrecsam cyn dyddiad yr etholiad. Gwell ail afael ar yr ymdrech trwy edrych ar sedd Wrecsam - er mwyn cadw addewid.

Mae gennyf lyfr yn rhywle yn y tŷ 'ma sy'n rhoi canlyniadau etholiadau Cymru o 1832 hyd at ddyddiad ei gyhoeddiad ar ddechrau'r 1990au. Er chwilio a chwalu rwy'n methu yn fy myw a chael hyd iddi.

Mae hyn yn siom, oherwydd bod gennyf ryw brith gof bod Wrecsam yn y 40au y 50au a dechrau 60au yr ugeinfed ganrif (pan nad oedd Plaid Cymru yn wneud yn hynnod o dda mewn unrhyw etholaeth) ymysg canlyniadau gorau Plaid Cymru, yn enill deg i bymtheg y cant o'r bleidlais yn yr etholaeth pan nad oedd y Blaid yn cael prin 5% trwy Gymru gyfan. A syniad bod Wrecsam wedi dychwelyd mwy o bleidleisiau mewn ambell i flwyddyn na Sir Gaernarfon, Meirion neu Sir Gaerfyrddin.

Yn etholiad 2005, dim ond o drwch y blewyn cadwyd ernes ymgeisydd Wrecsam.

Cyn i Dennis Balsom creu ei theori Cymru’n dri, fe wnaeth y Blaid dechrau gweithredu'r theori gan ganolbwyntio ar y Gymru Gymraeg a'r Cymoedd a chan anwybyddu llefydd ar y ffin, megis Wrecsam.

Mae Cymru Wrecsam yn gallu bod yn llawer mwy balch o'u Cymreictod na Chymru Caernarfon, gan eu bod yn llawer mwy ymwybodol o'r bygythiad i'w Cymreictod. Camgymeriad oedd i'r Blaid anwybyddu egin cenedlaetholdeb Wrecsam yn y 1970au.

Mae gan y Ceidwadwyr siawns prin o gipio'r sedd a'r Democratiaid Rhyddfrydol siawns prinnach. Fy narogan yw y bydd Llafur yn dal ei afael.

Ond dyma sedd lle na ddylai’r un cenedlaetholwr cael ei demtio i bleidleisio yn dactegol. O'i hadeiladu yn ôl i'w hen ogoniant, trwy gynyddu pleidlais Plaid Cymru a chynyddu dylanwad y Blaid, fe all Wrecsam droi yn Islwyn Etholiad Cynulliad 2018.

Pob hwyl i Arfon yn yr ymgyrch o adeiladu dyfodol gwell i Wrecsam.

Rhaglen Etholiad 2010 S4C

Mae'n rhaid dweud fy mod i wedi siomi'n arw efo'r rhaglen gyntaf yn y gyfres Etholiad 2010 are S4C.

Roedd yr ugain munud gyntaf yn wastraff llwyr o amser, y cyflwynydd yn egluro fformat y rhaglen, wedyn digrifwr yn egluro ei fformat eto gan ddynwared y gwleidyddion a oedd i ymddangos. Cafwyd ffars o weld Dafydd Wigley, Ruth Parry, Beti Williams a Rod Richards yn dewis pa blaid arall yr oeddynt am eu holi. Ew 'na lwc mul bod neb wedi dewis ei blaid ei hun, a bod yr hen sefyllfa annifyr o Lafur yn holi'r Rhyddfrydwyr a'r Rhyddfrydwyr yn holi Llafur heb godi ynte?

Mae Dylan Iorwerth yn gallu bod yn sylwebydd craff a difyr, ond diwerth braidd oedd ei gyfraniad ef. Os oes senedd crog bydd y Rhyddfrydwyr democrataidd fel enllyn mewn brechdan (llun rhywun yn gwneud brechdan) " Waw! Pwy sa'n credu?

Roedd rhaid cael gair bach efo etholwyr cyffredin, ac yn ôl rheol rhaglenni o'r fath, does dim hawl i'r bobl gyffredin ffafrio'r un blaid, mae'n rhaid iddynt ddweud yr un hen ystrydebau: "dydy gwleidyddion ddim yn ceisio siarad efo'r to iau"; "dwi ddim yn deall y gwahaniaethau polisi" a "bydda nhw 'mond yn curo'r drws ar adeg etholiad". Pit na fasa'r stori am wleidyddion mond yn dod acw adeg etholiad yn wir yn y parthau hyn. Mae gymaint o wleidyddion wedi bod yn postio taflenni trwy a churo ar ddrws fy nhŷ yn ystod y flwyddyn diwethaf, fel bod carreg yr aelwyd yn dechrau drewi o wleidyddion.

Yr unig ran ddifyr o'r rhaglen oedd Dafydd Wigley yn holi'r Democratiaid Rhyddfrydol. Rhaid cyfaddef fy mod i ddim yn gwybod cynt ac wedi fy syfrdanu o ddysgu mae dim ond dau allan o 40 ymgeisydd y Rhydd Dems sydd yn gallu'r Gymraeg. Ond mor ddifyr oedd cyfraniad Wigley, fel nododd Rod Richards, cafwyd yr un hen fformat ar raglenni gwleidyddol Cymraeg 20in mlynedd yn ol.

Hoffi nhw neu beidio bydd y deugain AS a etholir ym mis Mai yn dylanwadu ar bethau pwysig bydd yn effeithio ar ein bywydau megis faint o bres bydd yn ein pocedi, ein gobeithion i gael neu i gadw swydd, safon byw'r henoed, hawliau a dyletswyddau sifil ac ati - dydy eu hethol ddim yn jôc nac yn ystrydeb. Mae etholwyr Cymru yn haeddu rhaglenni sydd yn rhoi'r ymgeiswyr o dan y chwyddwydr ac sydd yn eu holi yn galed am sut y byddant yn ein cynrychioli o gael eu hethol, doedd y rhaglen Etholiad 2010 heno ddim yn agos at y marc.

Dim lle yn y gynulleidfa

Ar ôl gwahardd arweinwyr Plaid Cymru, yr SNP, y Gwyrddion ac ati rhag cymryd rhan yn dadleuon yr arweinwyr ar gyfer Etholiad San Steffan, mae'n debyg bod y corfforaethau darlledu a'r tair plaid hunan pwysig wedi penderfynu gwahardd cefnogwyr cyffredin o bleidiau eraill rhag bod yn rhan o'r gynulleidfa hefyd.

Bydd y sawl sy'n gwneud cais am docyn i fod yn rhan o'r gynulleidfa yn cael eu gofyn i bwy y maent yn debygol o bleidleisio. Bydd nifer penodedig o'r rhai sydd yn nodi eu bod am bleidleisio i Lafur, y Ceidwadwyr a'r Rhyddfrydwyr yn cael tocynnau, ynghyd ag 20% o bobl sydd yn nodi nad ydynt wedi penderfynu eto. Ond os ydych yn nodi eich cefnogaeth i'r Blaid, MK, y Gwyrddion UKIP neu unrhyw blaid arall bydd eich cais am docyn yn cael ei wrthod yn ddisymwth.

Yr esgus, mae'n debyg, yw er mwyn sicrhau nad yw eithafwyr o'r BNP yn herwgipio'r rhaglenni. Mae'r syniad y byddai aelod o'r SNP neu'r Blaid werdd yn herwgipio rhaglen ar ran y BNP yn enllibus o hurt. Mae'r syniad na all aelod o blaid eithafol cogio ei fod yn gefnogol i un o'r tair plaid fydd yno yn naïf o wyrion.

Unwaith eto mae tri hen blaid fethedig a'u cyfeillion yn y byd newyddiadurol yn dangos nad oes ganddynt gydsyniad o ddemocratiaeth yn perthyn iddynt.

Y Bîb, Yr Etholiad ac Ymwybyddiaeth am Ddatganoli

Yr wyf newydd wylio'r rhaglen gyfredol yng nghyfres Newswatch, rhaglen sy'n ymwneud a chwynion am ddarpariaeth newyddiadurol y BBC. Yn ôl y disgwyl roedd rhaglen heno yn ymwneud a'r ffordd mae'r BBC wedi ymdrin â'r etholiad hyd yn hyn.

Cafwyd cyfweliad â Craig Oliver, dirprwy pennaeth gwasanaeth newyddion y Gorfforaeth i gyfiawnhau'r ddarpariaeth a fu yn ystod wythnos gyntaf yr ymgyrch.

Fe ddywedodd Mr Oliver, mewn ymateb i gŵyn o gôr adrodd etholiadol, bod yr amser sy'n cael ei roi i'r etholiad ar y rhaglenni newyddion yn deg gan fod yr etholiad yn ymwneud ag arweinwyr y pleidiau yn debating the running of our country. Weather taxes should go up, the Health Service and the Education of our children.

Ond yng Nghymru, yr Alban a Gogledd yr Iwerddon prin fod y Gwasanaeth Iechyd ac Addysg ein Plant yn achosion etholiadol o fawr bwys yn nhermau Etholiad Sansteffan. Maent yn bynciau i'w trafod y flwyddyn nesaf yng nghydestyn etholiadau i'r cyrff datganoledig, gan eu bod yn faterion datganoledig.

Os nad yw'r gwron sydd yn gyfrifol am ddarpariaeth deg a di-duedd newyddion etholiadol y Bîb yn ymwybodol o derfynau datganoli a'u heffaithion ar gyhoeddiadau polisiau'r pleidiau Llundeinig, pa obaith sydd bod darpariaeth y gorfforaeth am fod yn un deg, cytbwys a pherthnasol i holl etholwyr y DU; Yn enwedig y rhai sy'n pleidleisio yng Nghymru?

Y Ceffyl Blaen

Efo'r Ceidwadwyr a'r Llafurwyr yn malu bod yr etholiad yn ras dau geffyl, daeth ymateb yr SNP i'r honiad hurt a gwên i fy wyneb:

Diolch i Calum Cashley ymgeisydd yr SNP yng Ngogledd Caeredin a Leith.

Gofyn Y Cwestiwn i'r Darpar Prif Weinidogion

Bydd Gordon Brown, David Cameron a Nick Clegg yn ymddangos benben mewn dadleuon teledu ar Ebrill 15fed, Ebrill 22ain ac Ebrill 29ain.

Cynhelir y ddadl gyntaf ar ITV o dan arolygaeth Alastair Stewart, bydd yn ymwneud a materion domestig a chaiff ei recordio yng ngogledd orllewin Lloegr.

Sky bydd yn gyfrifol am yr ail ddarllediad, Adam Boulton bydd y cyflwynydd. Materion rhyngwladol bydd y maes llafur a chaiff ei recordio yn ne orllewin Lloegr

Daw'r darllediad olaf o ddwyrain canolbarth Lloegr, David Dimbleby bydd yn y gadair a materion economaidd bydd y pwnc dan sylw.

Mae modd i'r cyhoedd danfon cwestiynau i'w hystyried ar gyfer y dadleuon.

Yr honiad yw y bydd cwestiynau mwyaf poblogaidd yn cael eu gofyn, ond mae'n rhaid danfon cwestiynau ar y pynciau perthnasol i'r rhaglenni perthnasol.

Os hoffech gofyn cwestiwn i'w hystyried gellir gwneud hynny trwy gysylltu â'r dolenni canlynol:

http://www.itv.com/electiondebate/
http://news.sky.com/skynews/Election/debatequestion
http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/election_2010/8589502.stm

Rwy'n amau'n fawr os caiff ei ofyn hyd yn oed pe bai ymysg y cwestiynau mwyaf poblogaidd ond cwestiwn gwerth ei ofyn i ITV yw Pam bod yr arweinwyr yn ofni dadlau materion domestig efo cynrychiolwyr Plaid Cymru a'r SNP?

I sky: Pam bod yr arweinwyr yn ofni dadlau materion rhyngwladol efo cynrychiolwyr Plaid Cymru a'r SNP?

I'r BBC: Pam bod yr arweinwyr yn ofni dadlau materion economaidd efo cynrychiolwyr Plaid Cymru a'r SNP?

Rwyf am awgrymu bod pob cenedlaetholwr Cymreig ac Albanaidd yn gwneud hynny, ac wedi gwneud yn nodi hynny ar eu blogiau, eu cyfrifon Twitter, Facebook ac ati.

Protest bydd dim ond yn cymryd ychydig o funudau, ond a all fod yn effeithiol os oes digon ohonom yn cymryd rhan.

Y Torïaid yn rhoi tai haf cyn anghenion yr economi

Fel eglurodd George Monibot mewn erthygl pedair blynedd yn ôl, ac fel mae Cymdeithas yr Iaith wedi dweud am ddegawdau mae Ail Gartrefi yn draen ar gefn gwlad, yn creu diboblogi a digartrefedd, yn difetha cymdeithasau ac yn creu problemau amgylcheddol. Gan hynny roedd Alistair Darling yn iawn i gael gwared ar y gostyngiadau treth sydd ar gael i berchnogion ail gartrefi. Mewn cyfnod o gyni economaidd mae'r cysyniad bod perchenogion tai haf yn cael bendith treth yn gwbl wrthyn.

Pan elwir etholiad Sansteffan mae yna drefn ar gael lle mae'r gwrthbleidiau yn gallu caniatáu i fusnes anorffenedig y llywodraeth cael ei orffen ar frys trwy system a elwir golchi fynnu. I fusnes cael ei gynnwys yn y gyfundrefn y golch mae'n rhaid i'r brif wrthblaid cytuno ar yr eitemau, os nad oes cytundeb mae'r busnes yn syrthio.

Mae llawer o sylw wedi cael ei roi i'r ffaith bod yr eLCO tai fforddiadwy yn un o'r pethau sydd heb dderbyn cydweithrediad y Ceidwadwyr a gan hynny bydd y mesur yma yn syrthio. Eitem arall sydd wedi cael llai o sylw ond a fydd yr un mor andwyol i broblemau tai Cymru yw'r ffaith bod y Ceidwadwyr am ladd y polisi i gael gwared ar ostyngiad treth i berchnogion tai haf hefyd.

Ond oes rhyfedd fod y Torïaid yn rhoi anghenion perchenogion tai haf o flaen anghenion trigolion cefn gwlad, gan na fyddent am bechu'r rhai maent am eu perswadio i bleidleisio o'u hail gartrefi er mwyn gwyrdroi canlyniadau etholiadol Cymru?

Yr angen am Seibr-Nats Cymreig

CyberNats yw'r enw a bathwyd gan y Blaid Lafur am y sawl sy'n pleidio achos yr SNP a chenedlaetholdeb Albanaidd ar fforymau'r papurau newyddion Sgotaidd a blogiau megis un Brian Taylor, gohebydd Materion gwleidyddol BBC yr Alban.

Yng Nghymru y rhai pigog ar y blogiau yw'r Unionod Picl, yr hanner dwsin o bobl sydd fel pryfyn ar ôl dom ar safle Wales Online, Blog Betsan, Wales Home ac ati, yn lladd ar ddatganoli, yr iaith a phob dim sy'n ymwneud a Chymreictod, heb fawr o sialens gan neb. Mae eu syniadau mor Mathew Arnold; mor 19eg Ganrif; mor hurt ag i haeddu eu hanwybyddu gan nad oes dadl resymegol o'u plaid.

Yn anffodus dydy'r agwedd o'u hanwybyddu ac aent o 'ma heb weithio, mae'r diawliaid dal wrthi, ac o ddiffyg gwrthwynebiad, yn ymddangos fel petaent ym mhrif ffrwd y barn Gymreig. Rwyf wedi ymatal, hyd yn hyn, rhag ymateb i'w dwli diwerth, ond yr wyf yn dechrau teimlo ei fod yn hen bryd i reng o genedlaetholwyr rhoi'r diawliaid yn eu lle a dangos iddynt nad yw Cymry blaengar am ganiatáu iddynt chwythu eu lol yn ddiwrthwynebiad am fyth bythoedd.

Mewn cyfnod etholiad mae'n bwysig bod hanner dwsin o ffyliaid ddim yn cael rhwydd hynt ar y we - mae'n hen bryd i'r gweddill call dysgu iddynt gwers y persli!

Ronnie Hollalluog

Pe bawn yn gyd aelod o Gyngor Conwy a Ronnie Hughes, pe bawn yn gyd weithiwr ag ef yn y Blaid Lafur, mi fyddwn yn flin - yn flin iawn - am ei daflen hysbysebu ddiweddaraf:

Mae Ronnie yn hawlio ei fod wedi cyflawni gwyrthiau, fel unigolyn, heb gymorth neb. Y fo a fo'n unig sy'n gyfrifol am bwll nofio newydd Llandudno, am Venue Cymru, am Ganolfan Glastir ac am wariant o £27 miliwn o arian Ewrop yn y sir.

Doedd dim mewnbwn gan yr AS cyfredol (Llafur), gan yr ACau (Plaid a Llafur) yr ASEau (gan gynnwys y rhai Llafur). Afraid oedd cefnogaeth ei gyd gynghorwyr o'r Blaid Lafur a'u cymbleidwyr o'r pleidiau eraill a'r annibynwyr, dibwys oedd cyfraniad swyddogion y cyngor. Ronnie oedd ar flaen y gad a FO yw awdur pob daioni a daeth i ran Aberconwy ers dwy fil pum cant o flynyddoedd!

Fel dywedodd rhyw ffilosoffydd rhywbryd, i weithio allan be fydd o'n gwneud yn y dyfodol rhaid edrych ar yr hyn a wnaeth yn ei orffennol. Megis rhoi ei hun o flaen ei gefnogwyr (gan ei fod mor hunan pwysig) ag iddynt awgrymu ei ddiarddel o'r Blaid Lafur.

Rwyf wedi nodi eisoes ar fy mlogiau bod ymgyrch y Telegraph ac eraill o bortreadu gwleidyddion fel pobl Fi, Fi, Fi yn peryglu democratiaeth, mae'r rhan fwyaf o wleidyddion, o bob plaid, yn bobl sydd am lwyddo ar ran eu hetholwyr, os ydy Ronnie yn un ohonynt pam o paham y mae o'n cyhoeddi pamffled Fi,Fi,Fi

Gyda llaw (sori am y mwysair) mae I've done it! I'm doing it! I will do it! yn swnio fel cyffesiad laslanc hurt i Offeiriad Pabyddol parthed pechod Onan!

Arestio Gwilym Euros

Fel Cai yr wyf wedi cael ambell i gais i drafod y stori bod Gwilym Euros wedi cael ei arestio ddydd Llun ar amheuaeth o ymosod. Fel mae'n digwydd rwy'n gwybod dim mwy am yr hanes na sydd wedi ei gynnwys ar wefan y BBC, sydd yn brin iawn o fanylion.

Yn wahanol i Cai nid ydwyf yn credu bod y stori yn un nad yw'n ymwneud yn uniongyrchol a gwleidyddiaeth. O feddwl yn ôl am straeon am DI yn parcio ei gar mewn lle anabl, Mick Bates yn fwrw gweithiwr iechyd neu Gordon Brown yn bwlian, maent oll yn storïau gwleidyddol gan eu bod yn adlewyrchu ar y gwleidydd. Mae ymddygiad gwleidydd, hyd yn oed pan nad yw'n gwleidydda yn dweud rhywbeth am ei gymeriad / ei chymeriad.

O ran Gwilym Euros fyddwn yn dweud bod ymosod yn gorfforol ar eraill yn gyfan gwbl tu allan i'w gymeriad, ond yn di os mi fydd y stori yn cael effaith gwleidyddol. O ran cael trafodaeth, y peth callaf i Gwilym gwneud yw trafod y manylion yn agored ar ei flog ei hun lle bydd o'n gallu rhoi ei ochor o o'r stori cyn i'w elynion ei droelli gan wneud mwy o niwed iddo na fydd y stori yn ei haeddu.

Wrth gwrs dydy ymosod ddim, pob tro, yn stori drwg - mae o wedi bod yn hufen ar yrfa gwleidyddol ambell i unigolyn:

Freeview+ a S4C

Ers i deledu troi yn unigryw digidol yn y parthau hyn yr wyf wedi cael gafael ar flwch Freeview+. Mae'r blwch yn caniatáu imi recordio rhaglen unigol ar bob sianel, a chyfres o raglenni ar y rhan fwyaf o sianeli. Un o'r sianeli lle nad oes modd imi recordio cyfres yw S4C!

Pe bawn yn mynd ar fordaith rownd y byd a dod adref gan ddymuno dal i fyny efo'r hyn a methais o Eastenders byddai'r cyfan wedi ei gadw ar fy mlwch, ond pe bawn am ddal fyny efo anturiaethau Pobol y Cwm ddaw siom i'm rhan, gan nad yw'r linc cyfres yn gweithio ar gyfer S4C.

Cyn imi roi gwers y persli i S4C am y methiant 'ma yn eu darpariaeth, hoffwn gymharu nodau efo darllwnwyr fy mlog i gael gwybod os mae'r sianel sydd ar fai, neu wneuthurwyr fy mlwch sef Alba (ALDTR160).

Oes yna flychau Freeview+ eraill sydd yn recordio cyfresi ar S4C?

Billy Wolfe 1924-2010

Un o'r llyfrau gwleidyddol cenedlaethol cyntaf imi ei ddarllen pan yn laslanc oedd Scotland Lives: the Quest for Independence gan Billy Wolfe. Roedd Billy yn ŵr hawddgar ac annwyl a dyn a roddodd oes i ymgyrchu dros yr SNP a CND gyda wen barhaus ar ei wyneb. Ef oedd Cynullydd yr SNP o 1969 i 1979 y cyfnod a welodd y blaid yn troi o fod yn grŵp pwyso dinod i fod yn rym o bwys yn yr Alban.

Trist oedd clywed gan Calum Cashley bod Billy wedi marw ddoe, bydd ei golled i'r achos cenedlaethol yn un fawr. Cydymdeimladau dwysaf i'w wraig a'i bedwar plentyn. Heddwch i'w lwch.

Mae gan yr SNP gwefan coffa a theyrngedau YMA

Ecscliwsif - Mae'r BBC yn gwneud rhaglenni teledu!

Mae'n wirioneddol gas gen i yr arfer ar raglenni newyddion o adrodd stori sydd ddim yn stori go iawn, ond sy' ddim byd amgen na rhaghysbysiad i raglen arall mewn gwirionedd. Mae pob rhaglen newyddion yn euog o'r arfer ond Report Wales y BBC yw'r gwaethaf oll.

Dros fwrw'r Sul cafwyd nifer o dreilars ar gyfer y rhaglen Afghanistan - Five Welsh Families. Roedd unrhyw un a wyliodd BBC Wales ar y penwythnos yn gwybod bod y rhaglen ar fin ei ddarlledu, erbyn i'r stori ymddangos ar Wales Today nos Lun, nid ydoedd yn newyddion ond yn wybodaeth cyffredinol.

O barch i'r Bîb, roedd rhaglen Afghanistan yn rhaglen faterion cyfoes, o leiaf, ond roedd newyddion Report neithiwr yn bwrw'r arfer o raghysbysu dros ben llestri.

Y Newyddion oedd bod Syr Pryce Jones, wedi gwerthu'r Cwdyn Cysgu cyntaf ym 1876, dros gant a deg ar hugain o flynyddoedd yn ôl! Does gan y stori ddim hyd yn oed y cyfiawnhad o ffaith hanesyddol newydd ei ddarganfod - rwy'n cofio cwestiwn cwis tafarn ac eitem Hel Straeon amdani flynyddoedd lawer yn ôl

Roedd y rhaglenni dan sylw yn rhai difyr a dadlennol a gwerth eu gwylio, ond nid oedd eu darlledu yn haeddu slot ar y newyddion. Mae'n hen, hen bryd i Report Wales sylweddoli nad ydy BBC Wales makes a programme yn bennawd newyddion.

Mwy o drafferthion i Geidwadwyr Conwy

Mae aelod Ceidwadol arall o Gyngor Sir Conwy wedi ymadael a grŵp y blaid. Cipiodd y Cyng. Dave Holland ward Abergele a Phensarn oddi wrth y Blaid Lafur yn 2008, dipyn o bluen yn het y Torïaid ar y pryd. Mae'r Cyng. Holland bellach am eistedd gyda'r grŵp annibynnol.

Yn ochor Aberconwy o'r sir mae ymgeisydd seneddol y Ceidwadwyr wedi dechrau ymgyrch o feio'r negesydd er mwyn ceisio esgus am y ffaith bod ei ymgyrch yn dechrau chwalu. Mae dau bost newydd ar flog Guto heddiw, y naill yn cwyno am safonau newyddiadurol y papur wythnosol lleol y North Wales Weekly News ar llall yn cwyno am safon newyddiadurol newyddiadurwr profiadol ac uchel ei pharch y BBC Betsan Powys.

Dydh Sen Pyran Da!

Heddiw, Mawrth 5ed, yw Dydd Gwyl Peran Sant, nawddsant Cernyw.

Llawen Dydd Santes Non

Ers 1987 mae Mis Mawrth wedi ei ddynodi fel Mis Merched Mewn Hanes.

Dw'n i ddim pwy sy'n gyfrifol am ddynodi dyddiau nac wythnosau na hyd yn oed dyddiau fel rhai penodedig, ond ta waeth mis Mawrth yw mis y merched!

O'r holl agweddau ar hanes yr un yr wyf fi yn hoffi mwyaf yw hanes teuluol, hanes sydd yn gwneud y ferch yn ganolog - gellir bod yn sicr o bob Mam yn yr ardd achau a'i gair hi yw y prawf gorau ceir am bob tad!

Oes angen mis o'r fath, dwn i ddim? Yn sicr mae 'na brinder merched yn y Bywgraffiadur - llai na 0.25 y cant yn ôl y son, yn di os mae merched Cymru wedi cyfrannu mwy na hynny i hanes ein gwlad.

Un o'r rhai sy'n cael mensh yn y Bywgraffiadur yw Non, Mam Dewi Sant a heddiw yw ei dygwyl hi, felly clod i Non a phob merch arall sydd wedi cyfrannu i wythïen cyfoethog hanes ein gwlad.

Y scandal treuliau mwyaf un yn y byd i gyd

Pam fod barn Elfyn Llwyd werth gymaint yn fwy na fy marn i?

Yr wyf yn fwy blin nac arfer heno. Cefais gais i gymryd rhan mewn pôl piniwn gan YouGov heddiw - fy ngwobr am ei lenwi bydd 50c, rhaid cydnabod ei fod yn 50c yn fwy na'r wobr cefais ei gynig yr wythnos dwiwethaf, sef rhoi fy enw i mewn i het ar gyfer gwobr raffl!

Wrth edrych ar dudalen Treuliau Seneddol Elfyn Llwyd AS cefais hyd i'r wybodaeth yma:

Fee of £50 received for interview lasting 30 minutes on 18 September 2009. (Registered 6 October 2009) ComRes, Four Millbank, London SW1P 3JA.
£50 for completion of a parliamentary survey. Hours: 20 mins. (Registered 21 August 2009)
11 January 2010, paid £75 by ComRes for a completing survey panel. Hours: 20 mins. (Registered 12 January 2010) BPRI, 24-28 Bloomsbury Way, London, WC1A 2PX.
£75 for completing an opinion panel questionnaire. Hours: 30mins. (Registered 3 September 2009)
£75 for completing survey. Hours: 30 mins. (Registered 25 November 2009)
£75 for completing survey. Hours: 40 mins. (Registered 9 December 2009)

Rwy'n cael ffiffti pî ac mae o'n cael 75 punt am lenwi arolwg - y bastard barus!

Os hoffech gael bod yn rhan o arolygon YouGov am 50c pitw clicier yma! Os hoffech gael crocbris am yr un gorchwyl danfonwch eich enw, cynigydd, eilydd a rhyw 10,597 o bleidleisiau i'ch swyddog canlyniadau etholiadol lleol!

Grrrr!!!!

Dadl y Brif Weinidogion

Mae gan olygydd materion gwleidyddol rhaglen Newsnight y BBC, Michael Crick post diddorol ar ei flog.

Mae o'n honni bod y Bîb wedi canfod ffordd wych o gau Y Blaid, Yr SNP a phleidiau eraill allan o'r dadleuon arfaethedig ar gyfer Arweinwyr y Pleidiau cyn Etholiad Sansteffan.

Y tric yw newid enw'r dadleuon. Nid Dadleuon yr Arweinwyr byddant fwyach ond Dadl y Darpar Prif Weinidogion.

It's a cunning manoeuvre, agreed by the three main broadcasters (the BBC, ITV and Sky) and the three main parties, to exclude the SNP and Plaid Cymru leaders from the debates.

Since the SNP will only be fighting the 59 Scottish seats then Alex Salmond can't possibly become prime minister (nor Plaid's Elfyn Llwyd), so both are thereby disqualified from the TV debates.

Cunning manouver, o bosib ond nid un bydd yn dal dŵr cyfreithiol os ydy un neu ragor o'r pleidiau llai yn penderfynu herio'r drefniadaeth.

Dydy'r tric ddim yn llythrennol gywir. Mae'n eithriadol annhebygol o ddigwydd, rwy'n gwarantu, ond o dan y drefn mi fyddai'n bosib i Elfyn dyfod yn Brif Weinidog. Os ydy'r Blaid yn dweud rydym yn fodlon cefnogi llywodraeth leiafrifol Llafur/ Ceidwadwyr / Rhydd Dems ond dim ond ar yr amod mae Elfyn sydd yn cael byw yn rhif 10 Stryd Downing. Trwy ganiatáu i Nick Clegg bod yn rhan o'r ddadl y mae'r BBC eisoes wedi cydnabod bod gwahoddiad i'r ddadl yn seiliedig, nid ar y tebygolrwydd o ddyfod yn PM ond yn hytrach ar y posibilrwydd mwyaf annhebygol o gael y joban.

Wrth gwrs, ar wahân i'r ffaith bod Elfyn yn hapus yn ei dy bach twt gyfredol yn Llanuwchllyn, does dim gwarant y bydd yr un o'r tri arweinydd Pleidiau Mawr Llundain yn Brif Weinidog. Gall yr SNP curo Gordon Brown yn etholaeth Kirkcaldy and Cowdenbeath. Gall Dawn Barnes, o’r Rhydd Dems, rhoi enaid Portillo i obeithion David Cameron yn Witney, a gall y Monster Raving Loony Party rhoi cyllell finiog yng ngobeithion Nick Clegg yn Sheffeild Hallam (wel mae o'r un mor debygol a Nick Clegg Prif Weinidog!!).

Mae'r etholaethau Celtaidd yn cyfrannu 23% o etholaethau Sansteffan, hyd yn oed heb gymorth cenedlaetholwyr Seisnig, mae modd mathemategol (prin) i'r Cenedlaetholwyr Celtaidd dychwelyd y bloc fwyaf o ASau yn Senedd Llundain!

Ond posibilrwydd llawer mwy tebygol, os yw'r polau piniwn yn gywir, yw llywodraeth grog efo mwy o aelodau Llafur na Cheidwadol. Pe bai hynny'n digwydd rwy'n credu, yn sicr, mae cael gwared â Brown fel darpar Brif Weinidog bydda gofyn cyntaf pob un o'r pleidiau llai.

Dim Datganoli i Islwyn

Mae yna rywbeth eithaf hilariws yn newyddion Betsan Powys bod yr arch wrthwynebydd i ddatganoli, y Cyng. Dave Rees, un o arweinwyr True Wales am sefyll fel ymgeisydd annibynnol yn etholiad Sansteffan, oherwydd ei gred bod ymgeisydd Llafur Islwyn wedi ei benodi yn ganolog o Lundain yn hytrach nag yn ddatganoledig gan y blaid yn lleol.

Dathlu

Mae heddiw yn ddiwrnod dathlu annibyniaeth ym Mosnia-Hertsogofinia. Dim ond gŵyl nawddsant ydyw yng Nghymru ysywaeth.

Pa un sydd a'r achos fwyaf i ddathlu tybed?

Cyfarchion yr ŵyl i fy niferus darllenwyr yng Nghymru ac i'r un neu ddau syn pigo yma o ddwyrain Ewrop hefyd.

Gohebu gwleidyddol diduedd

Ar Facebook mae yna ambell i grŵp megis Ban Jonathan Davies from Scottish rugby matches a Jonathan Davies is an irritatingly biased and squeaky prat, sydd wedi eu sefydlu gan Albanwyr a oedd yn anhapus efo'r ffordd yr oedd Jonathan yn dangos tuedd wrth sylwebu ar gêm rygbi Cymru v Yr Alban yr wythnos diwethaf.

Mae'r rhai sydd ddim yn hoffi Jonathan yn credu dyla gohebwyr y BBC bod yn gwbl ddiduedd.

I mi mae'r syniad o gael Cymro amlwg sydd wedi chware dros ei wlad yn cogio nad ydy o'n gefnogol i'w dim cenedlaethol yn hurt potas, bydda ddisgwyl iddo fod yn ddiduedd yn troi Jonathan o fod yn sylwebydd hwylus a brwdfrydig i un fflat, ffals a chelwyddog.

Mae'r un yn wir efo sylwebyddion gwleidyddol. Rwy'n gweld hi'n anodd coelio bod unigolyn sydd a digon o ddiddordeb yn y byd gwleidyddol i ddymuno gweithio fel gohebydd gwleidyddol yn un sydd heb farn wleidyddol unigol gref. O feddwl am rywun fel Karl Davies, dyn a safodd etholiad Sansteffan yn enw Plaid Cymru, cyn mynd i weithio fel gohebydd seneddol y BBC ac yna ymadael a'r Bîb i ddod yn brif weithredwr Plaid Cymru. Onid oedd y Gorfforaeth yn gofyn inni atal crediniaeth wrth ddisgwyl inni gogio bod Karl yn sylwebydd diduedd ?

Er bod gan Jonathan ei dueddiadau amlwg, wrth sylwebu ar gemau Cymru y mae o'n gallu fod yn wrthrychol ac yn feirniadol pan fo Cymru ddim yn chware cystal ag y gallasant, ac yr oedd Karl yr un mor wrthrychol wrth ohebu am weithgareddau seneddol Plaid Cymru.

Y broblem efo'r myth bod gohebwyr gwleidyddol yn ddiduedd yw ei fod yn gwahodd sylwadau fel yr un canlynol a ymddangosodd ar fy mlog Saesneg ddoe:

"Did you see their 'Politics Show' interviews today? Biased attack dog against Ieuan Wyn Jones but purring like kitty with Huw Irranca Davies. The sooner they have proper competition here the better."

Ydy'r feirniadaeth hon yn deg? Dwi ddim yn gwybod, gwelais i mo'r rhaglen, ond yn sicr mi fyddai'n llawer mwy onest pe bai'r yn BBC rhoi gwybod inni trwy ddweud be ydy tueddiadau gwleidyddol yr ohebydd dan sylw.

Dogfen wonci'r Blaid

Mae yna gred gyffredinol mae Plaid Cymru yw'r blaid sydd efo'i bys ar y pỳls parthed defnyddio'r we er mwyn ymgyrch ac er mwyn cysylltu â'i haelodau a'i chefnogwyr. Ond ow! Mae angen i rywun o'r Blaid dysgu sut i osod dogfennau pdf ar y we mewn ffordd ddarllenadwy! Mae'n rhaid bod yn bencampwr gymnasteg i droi dy ben ffordd yma a ffordd arall er mwyn darllen y ddogfen ar gymorth i gyn milwyr.

Efo 10% o'r lluoedd arfog Prydeinig yn hanu o Gymru, dyma ddogfen a all apelio i nifer o bobl sydd ddim yn gefnogwyr naturiol i'r Blaid, ond bydd yr apêl ddim yno os nad yw'r ddogfen wedi ei osod ar y we mewn ffordd ddarllenadwy.

Cryfder rhyngwladol y gwledydd bychain

Un o'r dadleuon a glywir yn aml gan unoliaethwyr yw bod bod yn rhan o wlad fawr gryf yn rhoi llawer mwy o nerth inni ar y llwyfan rhyngwladol na fyddai gan Gymru neu'r Alban fel gwledydd bach annibynnol. Yn y rhifyn cyfredol o'r Scotsman ceir ddadl gan Craig Murray, cyn llysgennad Prydeinig sydd yn troi hynny ar ei ben. Mae Mr Murray yn dadlau nad oes gan y DU unrhyw awdurdod moesol ar lwyfan y byd oherwydd ymateb gwledydd eraill i'w hanes parthed polisi tramor. Mae gwledydd bach sydd ddim yn cario baich hanes gormesol yn cael eu parchu llawer mwy gan wledydd eraill, a gan hynny yn llawer mwy dylanwadol mewn trafodaethau rhyngwladol nag ydy Prydain.

Mr Murray also referred to his 20-year career with the Foreign Office taking part in international negotiations and working closely with diplomats from other small European countries such as Denmark, Ireland and Sweden.

He said: "The Irish carried much more weight in multi-lateral negotiations than a country that size could expect. I still am deeply puzzled that there should be a perception that the Scots can't do that."

Mae'r unoliaethwyr yn aml yn gofyn a ydym am fod yn rhan o Brydain cryf neu yn wlad fach annibynol gwan a dinod?. Mae Mr Murray yn awgrymu mae'r cwestiwn dylid gofyn yw a ydym am fod yn wlad fach gryf a dylanwadol neu yn rhan o Brydain gwan sydd heb awdurdod moesol?

Darogan etholiad 2010 - record Aberconwy

Un o fanteision cael blog gan bob un o ymgeiswyr mewn etholaeth unigol yw bod dyn yn gallu dilyn adroddiadau am yr ymateb ar y drws gan bob plaid.

Yn ôl y son mae Phil, Guto, Mike a Ronnie yn cael ymateb anhygoel!

Mae pob un ymgeisydd yn canfod pobl yn cyfnewid teyrngarwch a phob un yn ffyddiog am bleidlais anhygoel o bob bro a phentref eu hymdrechion canfasio. Mae pob un blaid yn darogan buddugoliaeth yn seiliedig ar yr ymateb wrth y drws.

O roi'r holl ymatebion canfasio sydd wedi eu hadrodd ar y blogiau i mewn i'r pair darogan, yr wyf yn gallu dod a chanlyniad ecscliwsif i flog yr Hen Rech Flin - Aberconwy bydd y sedd efo'r turnout uchaf yng Nghymru, Prydain y byd a'r bydysawd. Bydd 250% o'r boblogaeth yn pleidleisio.

Mae gwneud yn fawr o ymateb da a chuddio ymateb gwael yn rhan o'r gêm, ond mae honni ymateb gwych lle nad oes modd cael ymateb gwych yn dwyllodrus. Dydy cyhoeddi bod mwyafrif o bobl Llanrwst am bleidleisio i bob un blaid dim yn dal dŵr, mae rhywun yn dweud porcis!

Bydda tipyn o onestrwydd gan y pedwar yn llesol i'w hymgyrchoedd.

Bydda ambell i dyma dalcen caled neu doedd yr ymateb dim cystal ag y gallai bod - rhaid gweithio yma yn rhoi tinc o onestrwydd i'r ymgyrchoedd ac yn gwneud y datganiadau am ymateb da yn Llanbethma yn llawer mwy credadwy.

Salmond yn rhan o'r ddadl fawr.

Mae blog SNP Tactical Voting yn adrodd bod cwmni Sky am ganiatáu i Alex Salmond bod yn rhan o'i darllediad hustings yr arweinwyr cyn etholiad San Steffan. Os yw hyn yn gywir mae'n buddugoliaeth fawr i Blaid Genedlaethol yr Alban. Ond lle mae'n gadael Plaid Cymru? A fydd y Blaid yn caniatáu i Salmond cynrychioli'r pleidiau cenedlaethol i gyd, neu a fydd y Blaid yn mynnu ei bod hi'n cael yr un cyfle a'i chwaer blaid Albanaidd? Sefyllfa ddiddorol iawn.

Llyr neu'r Daleks – Dyna'r Ddewis!

Y mae prawf pendant wedi dod i'r fei y bydd bywyd o dan Lywodraeth Cameron yn drychinebus i'r hil ddynol. Mae Dr Who wedi ymweld â Phrydain Cameron yn ei Dardis, ac wedi dychwelyd i'r amser cyfredol i'n rhybuddio i newid hanes cyn iddi ddigwydd.

Nid fi sy'n dweud ond David Jones AS, sydd yn cwyno ar ei flog bod y rhaglen Dr Who yn rhagfarnllyd yn erbyn y Ceidwadwyr. Os nad ydy David Jones ar ochr y Dr y mae'n rhaid ei fod o ar ochor ei elynion - y Daleks, y Seibr Dynion ac ati.

Y mae'r dewis yn glir i etholwyr Gorllewin Clwyd, cefnogi David Jones a'i gyfeillion y Daleks - neu fwrw pleidlais i Llyr Huws Gruffydd er mwyn achub y byd rhag ymerodraeth y Daleks.

Dr Llyr Who-s Gruffydd (Plaid)

David Jones AS (Ceidwadwyr)

WoS yn gwadu eistedd ar stori Bates

Bwrw'r Sul diwethaf yr oeddwn ymysg nifer o flogwyr i gwestiynu amseriad adroddiad yn y Wales on Sunday am fistimaners Mick Bates AC wedi noson ar y pop. Yr oeddwn yn teimlo ei fod yn ymddangos fel mwy na chyd-ddigwyddiad bod yr hyn a digwyddodd yn oriau man bora’r 19-20 Ionawr yn cael ei gyhoeddi yn y papur deunaw niwrnod yn niweddarach ar achlysur cynhadledd Gwanwyn y Rhyddfrydwyr Democrataidd. Yn y rhifyn cyfredol o'r papur mae'r gohebydd Matt Withers yn ymateb i'r cyhuddiad bod y papur wedi ceisio niweidio'r gynhadledd:

The story, which I wrote, broke last weekend on the front of our paper – coincidentally, on the second day of the Lib Dems’ Spring Conference in Swansea.

And it’s that timing which has led to many rumours, letters of complaint and plenty of rumblings on the blogosphere. The charge? Wales on Sunday knew about Mr Bates’ behaviour at the time it occurred – and deliberately held back running the story in a bid to disrupt the party’s conference.

Utter rubbish.

Mr Bates’ night on the tiles was on January 19. I was first alerted to what is alleged to have happened on Thursday, February 4, when my editor asked me to investigate a tip-off in an anonymous e-mail.

The next two days were spent trying to verify the truth of the allegations through a second source. Eventually, on the Friday afternoon, we found a senior source who was able to confirm an investigation into verbal abuse by Mr Bates into staff at the University Hospital of Wales in Cardiff.

We were unable to verify separate allegations of assault on paramedics. These made their way into the public domain the day after the WoS story.

I phoned Mick Bates’ mobile four times on the Friday afternoon to speak to him, each time without success, and eventually spoke to the Welsh Lib Dems’ head of communications, who was aware Mr Bates had suffered an accident that night, but not that he had been allegedly involved in trouble following it.

A statement from the party confirming it was investigating their AM followed early on Saturday evening.

So that’s why the story appeared when it did, rather than a deliberate attempt by Wales on Sunday to sabotage the Welsh Liberal Democrat Spring Conference.

In fact, the most baffling thing about it is there’s so many Lib Dems who genuinely believe their conference to be of such vast importance that journalists spend their precious time concocting vindictive and deliberate attempts to wreck it.

Felly, cafodd prif bapur Sul Cymru ei dwyllo gan e-bost dienw (a danfonwyd pythefnos ar ôl y digwyddiad) i redeg stori a fwriadwyd i niweidio’r gynhadledd!

Dyma Ronnie

Yn dilyn fy mhost am ymgeiswyr Aberconwy yn blogio mae Ronnie Hughes (Llafur) bellach wedi cychwyn blog:

http://ronniehughes.wordpress.com/

A mae Guto Bebb wedi symud ei berlau o ddoethineb i:

http://aberconwyconservatives.co.uk/category/blogs/

Peter Hain a'r Genhadaeth Dramor

Digon hawdd yw gwneud hwyl am sylwadau Peter Hain bod Cymru yn wlad weddol gyfoethog a'i gymhariaeth rhwng Cymru a Rwanda. Ar un lefel mae'r sylwadau yn gofyn am dynnu’r pî ohonynt, felly does dim beirniadaeth o'r rhai sydd wedi gwatwar Peter a'i sylwadau.

Ond ar lefel arall mae Hain yn gwneud sylw difrifol sydd yn un werth ei hystyried. Er gwaethaf cwynion parhaus am dlodi Cymru o gymharu â GDP gweddill gwledydd Prydain, pe bai Cymru yn wlad annibynnol mi fyddai'n parhau i fod ymysg gwledydd cyfoethoga’r byd, yn gyffyrddus ei le yn y chwarter uchaf.

Os yw person yng Nghymru yn colli ei iechyd, yn colli ei phartner, yn colli swydd ac yn gweld ei thŷ yn cael ei hadfeddiannu gan y banc "yn colli popeth", bydd hi'n parhau i allu byw bywyd cymharol rhwydd i'w phenwynni gyda chefnogaeth y gwasanaeth iechyd, gwasanaethau cymdeithasol, budd-daliadau, cartrefi cymdeithasol ac ati. I filiynau o bobl yn y byd bydda colli un o'r pethau hyn yn arwain at farwolaeth.

Pan fo dyn yn son am drai economaidd, tlodi ac annhegwch cymdeithasol yng Nghymru mae'n bwysig bod dyn yn gweld y pethau hyn yng nghyd-destyn y byd ehangach weithiau, yn arbennig felly pan fo son am dorri cymorth i wledydd mwyaf difreintiedig y byd fel rhan o'r ymateb i'r dirwasgiad.

Ble mae Ronnie?

Mae gan dri o'r ymgeiswyr seneddol yn Aberconwy blogiau bellach:

Guto Bebb (Ceidwadwyr)
http://aberconwyconservatives.typepad.com/my-blog/blog_index.html

Phil Edwards (Plaid Cymru)
http://philedwards4aberconwy.blogspot.com/

a

Mike Priestley (Democratiaid Rhyddfrydol)
http://mikepriestley.blogspot.com/

Ond does dim son am bresenoldeb gan Ronnie Hughes (Llafur) ar y we. Piti!