Pan ddechreuais bregethu, bron i ddeugain mlynedd yn ôl bellach, cefais lwyth o gefnogaeth gan frodyr a chwiorydd yn y ffydd a oedd yn falch o weld gŵr ifanc yn ymlwybro i uchel arswydus swydd y weinidogaeth, ac un o'r ffyrdd yr oeddent yn mynegi eu gwerthfawrogiad oedd trwy roi imi lyfrau.
I mi, yn ddeunaw oed, roedd y llyfrau yn chwerthinllyd, yn hen ffasiwn, yn ddiflas ac yn amherthnasol. Roedd y cofiannau yn sôn am gyfnod cyn fy ngeni a'r pregethau yn perthyn i'r 1870au nid y 1970au, a gan hynny yn ddiwerth i efengylydd cyfoes.
Mi dderbyniais y cyfrolau, gyda diolch (wrth gwrs)- a'u taflu i'r bin sbwriel agosaf ar y ffordd adref.
Ond bellach rwy'n difaru binio’r llyfrau.
Roedd ambell un yn rwtsh a ysgrifennwyd gan pobl (nad oeddwn yn gwybod ar y pryd) eu bod yn aelodau o'r teulu, ac yn golled i'r archif hanes teulu o'u binio.
Roedd rhai yn defnyddio aelodau o fy nheulu fel enghreifftiau o dda neu ddrygioni ac yn sôn am eu hanes yn dilyn, neu yn gwrthwynebu, achos crefydd y fro. Mae llawer o'r rhai cynharaf yn rhoi darlun byw o draddodiadau ac arferion Cymru cyn anghydffurfiol.
Mae llawer un o'r llyfrau crefyddol yn rhoi gwybodaeth achyddol pur, sefydlwyd y capel gan X mab Y ond mae mwy yn rhoi jest yr un llinell o wybodaeth achyddol euraidd mewn cofiant a phregethau diflas. Pe na bawn yn gôc oen mor hy yn fy ieuenctid, ac wedi cadw'r llyfrau, prin y byddwn wedi eu darllen, hyd yn oed erbyn callineb fy mhenwynni.
Gwychder y we, wrth gwrs, yw bod peiriant chwilio yn gallu canfod y perl yn y cachu, a gan hynny hoffwn ofyn i Lyfrgell Genedlaethol Cymru, eto, i gynnwys holl gynnwys eu Cofiannau, pregethau ac Hanesion yr achos ar lein, er mwyn inni gallu canfod y perlau yn y baw.
25/05/2014
21/05/2014
Pleidleisiwch TEIRGWAITH i'r Blaid
Dim ond chwinc dros 30% o bobl Cymru aeth i'r drafferth o fwrw pleidlais yn etholiad Ewrop 2009.
Gyda darogan bydd y niferoedd yn is o dipyn eleni, bydd pob pleidlais unigol yn hynod werthfawr; bydd POB UN bleidlais a bwrir dros Blaid Cymru dydd Iau nesaf cyfwerth a ddwy bleidlais i'r Blaid yn etholiad Cynulliad 2011 a gwerth bron i deirgwaith pleidlais i'r Blaid a rhoddwyd yn etholiad San Steffan 2010.
I'r gwrthwyneb, wrth gwrs, bydd meddwl mai etholiad dibwys yw'r etholiad yma a pheidio a thrafferthu pleidleisio, megis amddifadu tair pleidlais rhag y Blaid; a gallasai hynny bod y gwahaniaeth tyngedfennol mewn etholiad sy'n edrych yn dyn ar y diawl am y 3ydd safle, y 4ydd safle a'r collwr o drwch y blewyn yn y 5ed safle.
Pe bai bawb a roddodd bleidlais i Blaid Cymru yn etholiad Cynulliad 2011 yn troi allan i bleidleisio dydd Iau nesaf gallasai'r Blaid ennill ddwy sedd a chael gwared â IWCIP a'r Torïaid o Gymru yn Ewrop.
Os nad yw gefnogwyr y Blaid yn trafferthu pleidleisio, gallasai'r Blaid colli ei ASE.
Bydd pleidlais pob cefnogwr y Blaid yn cyfrif deirgwaith Dydd Iau, a gan hynny mae'n hynod bwysig bod pleidlais POB cefnogwr yn cael ei bwrw dros y Blaid.
Defnyddiwch eich pleidlais a defnyddiwch hi dros Gymru dda chwi!
Gyda darogan bydd y niferoedd yn is o dipyn eleni, bydd pob pleidlais unigol yn hynod werthfawr; bydd POB UN bleidlais a bwrir dros Blaid Cymru dydd Iau nesaf cyfwerth a ddwy bleidlais i'r Blaid yn etholiad Cynulliad 2011 a gwerth bron i deirgwaith pleidlais i'r Blaid a rhoddwyd yn etholiad San Steffan 2010.
I'r gwrthwyneb, wrth gwrs, bydd meddwl mai etholiad dibwys yw'r etholiad yma a pheidio a thrafferthu pleidleisio, megis amddifadu tair pleidlais rhag y Blaid; a gallasai hynny bod y gwahaniaeth tyngedfennol mewn etholiad sy'n edrych yn dyn ar y diawl am y 3ydd safle, y 4ydd safle a'r collwr o drwch y blewyn yn y 5ed safle.
Pe bai bawb a roddodd bleidlais i Blaid Cymru yn etholiad Cynulliad 2011 yn troi allan i bleidleisio dydd Iau nesaf gallasai'r Blaid ennill ddwy sedd a chael gwared â IWCIP a'r Torïaid o Gymru yn Ewrop.
Os nad yw gefnogwyr y Blaid yn trafferthu pleidleisio, gallasai'r Blaid colli ei ASE.
Bydd pleidlais pob cefnogwr y Blaid yn cyfrif deirgwaith Dydd Iau, a gan hynny mae'n hynod bwysig bod pleidlais POB cefnogwr yn cael ei bwrw dros y Blaid.
Defnyddiwch eich pleidlais a defnyddiwch hi dros Gymru dda chwi!
16/05/2014
13/05/2014
Sori Mr/Mrs/Ms Canfasiwr – ti'n rhy hwyr o lawer!
Rwy'n hen, rwy'n fusgrell; mae'r bwth pleidleisio agosaf yn daith gerdded milltir a hanner yno ac yn ôl - ew rwy'n sgut ar fy mhleidlais post!
Ond - mi bleidleisiais ddydd Iau diwethaf, cyn derbyn anerchiadau gwleidyddol y rhan fwyaf o'r pleidiau, cyn i Griw Plaid Cymru, na Stepen Ddrws Llafur na'r unigolyn hoffus o'r Rhyddfrydwyr Democrataidd canu cloch y tŷ 'cw i ganfasio.
Rwy'n teimlo'n chwithig (hy yn "pissed off" nid yn "left wing") fy mod wedi pleidleisio cyn i hwyl yr etholiad cychwn go iawn; ac yn teimlo bod yna rhywbeth creiddiol annemocrataidd yn y ffaith fy mod yn gallu bwrw pleidlais pythefnos cyn diwrnod yr etholiad a chyn i'r holl ymgeiswyr cael cyfle dechau i geisio dwyn fy mherswâd.
Mewn etholiad lle bydd llai na thraean trwy’r DdU yn debygol o droi allan i bleidleisio, bydd niferoedd fy nghyd pleidleiswyr post yn dyngedfennol i'r canlyniad terfynol, ac fel fi, wedi pleidleisio cyn yr ymgyrch. Dydy hynny ddim yn iawn, dim yn deg a dim yn ddemocrataidd.
Rwy'n ddiolchgar am y drefn sy'n caniatáu pleidlais post imi, hebddi byddwn yn annhebygol o allu bleidleisio; ond mae'n rhaid i'r Pleidiau, Y Comisiwn Etholiadau, ERS Cymru a'r Swyddogion Etholiadol ail feddwl sut mae cynnal ymgyrch etholiadol er mwyn cyd gynnwys ni "bostwyr" fel rhan o brif lif y cyfnod ymgyrchu!
Ond - mi bleidleisiais ddydd Iau diwethaf, cyn derbyn anerchiadau gwleidyddol y rhan fwyaf o'r pleidiau, cyn i Griw Plaid Cymru, na Stepen Ddrws Llafur na'r unigolyn hoffus o'r Rhyddfrydwyr Democrataidd canu cloch y tŷ 'cw i ganfasio.
Rwy'n teimlo'n chwithig (hy yn "pissed off" nid yn "left wing") fy mod wedi pleidleisio cyn i hwyl yr etholiad cychwn go iawn; ac yn teimlo bod yna rhywbeth creiddiol annemocrataidd yn y ffaith fy mod yn gallu bwrw pleidlais pythefnos cyn diwrnod yr etholiad a chyn i'r holl ymgeiswyr cael cyfle dechau i geisio dwyn fy mherswâd.
Mewn etholiad lle bydd llai na thraean trwy’r DdU yn debygol o droi allan i bleidleisio, bydd niferoedd fy nghyd pleidleiswyr post yn dyngedfennol i'r canlyniad terfynol, ac fel fi, wedi pleidleisio cyn yr ymgyrch. Dydy hynny ddim yn iawn, dim yn deg a dim yn ddemocrataidd.
Rwy'n ddiolchgar am y drefn sy'n caniatáu pleidlais post imi, hebddi byddwn yn annhebygol o allu bleidleisio; ond mae'n rhaid i'r Pleidiau, Y Comisiwn Etholiadau, ERS Cymru a'r Swyddogion Etholiadol ail feddwl sut mae cynnal ymgyrch etholiadol er mwyn cyd gynnwys ni "bostwyr" fel rhan o brif lif y cyfnod ymgyrchu!
03/05/2014
Polau - y Blaid a'r Prydeinwyr
Nifer o gwestiynau difyr wedi cael eu gofyn ar Flog Menai am sefyllfa polau piniwn Cymreig. Dwi ddim yn sgit am bolau ond ta waeth, hoffwn ymateb i'r sylw hwn ar flog Cai
Natur etholiad, megis un Ewrop (neu isetholiad) lle bydd ychydig yn pleidleisio yw cymhelliad pobl i bleidleisio. Mae cefnogwyr pa blaid sy ddim yn trafferthu troi allan yn bwysicach na chefnogwyr y Blaid sydd yn troi allan!
Roedd Etholiad Ewrop 2009 yn enghraifft pur o hynny. Cefnogwyr naturiol Llafur wedi blino efo Llywodraeth stel; ac yn aros gartref.
Ffrae fewnol bu ac y mae'r un rhwng y Torïaid ac Iwcip ffrae rhwng pobl o'r un anian ac yn rheswm da am anog pleidleiswyr y naill garfan a'r llall i bleidleisio.
Rhwng problemau "Gwynedd" y Blaid a theimlad, o bosib, bod cefnogaeth "pur" Y Blaid i'r UE yn amherthnasol neu yn wir yn ang-nghynrychiadol o farn pobl Cymru am Ewrop o fewn y drafodaeth ar y dydd fe gafodd Plaid Cymru canlyniad siomedig.
Mae rhai o'r amgylchiadau wedi newid erbyn hyn. Bydd Llafurwyr yn llawer mwy tebygol o bleidleisio nac aros gartref eleni a bydd mwy o Dorïaid yn aros gartref mewn siom gydag ambell un yn troi at Iwcip.
Os yw Plaid Cymru yn colli sedd ac Iwcip yn cadw sedd mi fydd yn drychineb i achos Cenedlaetholdeb Cymru; mi fydd yn un o'r dyddiau duaf yn hanes ein cenedl ers talwm.
Yr wyf wedi bod ynd digon blin efo'r Blaid yn fy nhro; does dim angen edrych ym mhell iawn yn archif fy mlog i weld sut mae ambell i agwedd ac unigolyn sy'n perthyn i'r Blaid wedi fy mhiso fi off (ac mae'r rhan fwyaf yn dal i'm mhiso fi off) ond rwy'n wir credu bod angen rhoi'r holl flinderau am y Blaid i'r nelltu am fis a sicrhau bod pawb sydd wedi rhoi X i'r Blaid yn y gorffennol yn mynd allan o'u ffordd i sicrhau eu bod yn pleidleisio Plaid Cymru eto ar Fai 22 .
Bydd pwdu a gwrthod pleidleisio, neu ymuno yn yr hwyl a phleidleisio i Iwcip, yn niweidio'r achos cenedlaethol yn ei gyfanrwydd am gyfnod hir.
Pe bai Parti'r United Kingdom yn cael mwy o bleidleisiau na'r Party of Wales ar Fai 22 mi fydd yr achos gwladgarol, nid jest yr achos cenedlaethol yn y cachu!
Mae'n bwysig bod pob un o garedigion Cymru sydd wedi hanner meddwl pleidleisio dros Gymru a Phlaid Cymru yn y gorffenol yn gwneud hynny eleni!
Nid Etholiad Dibwys, sydd ddim yn cyfrif gystal ag Etholiad San Steffan neu Etholiad y Bae yw Etholiad Ewrop eleni – ond Etholiad am Einioes ein Cenedl.
Pleidleisia, Cymro dwymgalon, dros Gymru dy wlad! Neu gweld Brit Nat Seisnig yn dy gynrychioli ar lwyfan y byd!
Ond dwi'n gofyn y cwestiwn eto - pam y byddai'r Torïaid yn cynhyrchu un canlyniad trychinebus ar ôl y llall yng Nghymru mewn is etholiadau, wrth berfformio'n gryf yn etholiad Ewrop?
Natur etholiad, megis un Ewrop (neu isetholiad) lle bydd ychydig yn pleidleisio yw cymhelliad pobl i bleidleisio. Mae cefnogwyr pa blaid sy ddim yn trafferthu troi allan yn bwysicach na chefnogwyr y Blaid sydd yn troi allan!
Roedd Etholiad Ewrop 2009 yn enghraifft pur o hynny. Cefnogwyr naturiol Llafur wedi blino efo Llywodraeth stel; ac yn aros gartref.
Ffrae fewnol bu ac y mae'r un rhwng y Torïaid ac Iwcip ffrae rhwng pobl o'r un anian ac yn rheswm da am anog pleidleiswyr y naill garfan a'r llall i bleidleisio.
Rhwng problemau "Gwynedd" y Blaid a theimlad, o bosib, bod cefnogaeth "pur" Y Blaid i'r UE yn amherthnasol neu yn wir yn ang-nghynrychiadol o farn pobl Cymru am Ewrop o fewn y drafodaeth ar y dydd fe gafodd Plaid Cymru canlyniad siomedig.
Mae rhai o'r amgylchiadau wedi newid erbyn hyn. Bydd Llafurwyr yn llawer mwy tebygol o bleidleisio nac aros gartref eleni a bydd mwy o Dorïaid yn aros gartref mewn siom gydag ambell un yn troi at Iwcip.
Os yw Plaid Cymru yn colli sedd ac Iwcip yn cadw sedd mi fydd yn drychineb i achos Cenedlaetholdeb Cymru; mi fydd yn un o'r dyddiau duaf yn hanes ein cenedl ers talwm.
Yr wyf wedi bod ynd digon blin efo'r Blaid yn fy nhro; does dim angen edrych ym mhell iawn yn archif fy mlog i weld sut mae ambell i agwedd ac unigolyn sy'n perthyn i'r Blaid wedi fy mhiso fi off (ac mae'r rhan fwyaf yn dal i'm mhiso fi off) ond rwy'n wir credu bod angen rhoi'r holl flinderau am y Blaid i'r nelltu am fis a sicrhau bod pawb sydd wedi rhoi X i'r Blaid yn y gorffennol yn mynd allan o'u ffordd i sicrhau eu bod yn pleidleisio Plaid Cymru eto ar Fai 22 .
Bydd pwdu a gwrthod pleidleisio, neu ymuno yn yr hwyl a phleidleisio i Iwcip, yn niweidio'r achos cenedlaethol yn ei gyfanrwydd am gyfnod hir.
Pe bai Parti'r United Kingdom yn cael mwy o bleidleisiau na'r Party of Wales ar Fai 22 mi fydd yr achos gwladgarol, nid jest yr achos cenedlaethol yn y cachu!
Mae'n bwysig bod pob un o garedigion Cymru sydd wedi hanner meddwl pleidleisio dros Gymru a Phlaid Cymru yn y gorffenol yn gwneud hynny eleni!
Nid Etholiad Dibwys, sydd ddim yn cyfrif gystal ag Etholiad San Steffan neu Etholiad y Bae yw Etholiad Ewrop eleni – ond Etholiad am Einioes ein Cenedl.
Pleidleisia, Cymro dwymgalon, dros Gymru dy wlad! Neu gweld Brit Nat Seisnig yn dy gynrychioli ar lwyfan y byd!
Subscribe to:
Posts (Atom)