Y Ceffyl Blaen

Efo'r Ceidwadwyr a'r Llafurwyr yn malu bod yr etholiad yn ras dau geffyl, daeth ymateb yr SNP i'r honiad hurt a gwên i fy wyneb:

Diolch i Calum Cashley ymgeisydd yr SNP yng Ngogledd Caeredin a Leith.

Gofyn Y Cwestiwn i'r Darpar Prif Weinidogion

Bydd Gordon Brown, David Cameron a Nick Clegg yn ymddangos benben mewn dadleuon teledu ar Ebrill 15fed, Ebrill 22ain ac Ebrill 29ain.

Cynhelir y ddadl gyntaf ar ITV o dan arolygaeth Alastair Stewart, bydd yn ymwneud a materion domestig a chaiff ei recordio yng ngogledd orllewin Lloegr.

Sky bydd yn gyfrifol am yr ail ddarllediad, Adam Boulton bydd y cyflwynydd. Materion rhyngwladol bydd y maes llafur a chaiff ei recordio yn ne orllewin Lloegr

Daw'r darllediad olaf o ddwyrain canolbarth Lloegr, David Dimbleby bydd yn y gadair a materion economaidd bydd y pwnc dan sylw.

Mae modd i'r cyhoedd danfon cwestiynau i'w hystyried ar gyfer y dadleuon.

Yr honiad yw y bydd cwestiynau mwyaf poblogaidd yn cael eu gofyn, ond mae'n rhaid danfon cwestiynau ar y pynciau perthnasol i'r rhaglenni perthnasol.

Os hoffech gofyn cwestiwn i'w hystyried gellir gwneud hynny trwy gysylltu â'r dolenni canlynol:

http://www.itv.com/electiondebate/
http://news.sky.com/skynews/Election/debatequestion
http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/election_2010/8589502.stm

Rwy'n amau'n fawr os caiff ei ofyn hyd yn oed pe bai ymysg y cwestiynau mwyaf poblogaidd ond cwestiwn gwerth ei ofyn i ITV yw Pam bod yr arweinwyr yn ofni dadlau materion domestig efo cynrychiolwyr Plaid Cymru a'r SNP?

I sky: Pam bod yr arweinwyr yn ofni dadlau materion rhyngwladol efo cynrychiolwyr Plaid Cymru a'r SNP?

I'r BBC: Pam bod yr arweinwyr yn ofni dadlau materion economaidd efo cynrychiolwyr Plaid Cymru a'r SNP?

Rwyf am awgrymu bod pob cenedlaetholwr Cymreig ac Albanaidd yn gwneud hynny, ac wedi gwneud yn nodi hynny ar eu blogiau, eu cyfrifon Twitter, Facebook ac ati.

Protest bydd dim ond yn cymryd ychydig o funudau, ond a all fod yn effeithiol os oes digon ohonom yn cymryd rhan.

Y Torïaid yn rhoi tai haf cyn anghenion yr economi

Fel eglurodd George Monibot mewn erthygl pedair blynedd yn ôl, ac fel mae Cymdeithas yr Iaith wedi dweud am ddegawdau mae Ail Gartrefi yn draen ar gefn gwlad, yn creu diboblogi a digartrefedd, yn difetha cymdeithasau ac yn creu problemau amgylcheddol. Gan hynny roedd Alistair Darling yn iawn i gael gwared ar y gostyngiadau treth sydd ar gael i berchnogion ail gartrefi. Mewn cyfnod o gyni economaidd mae'r cysyniad bod perchenogion tai haf yn cael bendith treth yn gwbl wrthyn.

Pan elwir etholiad Sansteffan mae yna drefn ar gael lle mae'r gwrthbleidiau yn gallu caniatáu i fusnes anorffenedig y llywodraeth cael ei orffen ar frys trwy system a elwir golchi fynnu. I fusnes cael ei gynnwys yn y gyfundrefn y golch mae'n rhaid i'r brif wrthblaid cytuno ar yr eitemau, os nad oes cytundeb mae'r busnes yn syrthio.

Mae llawer o sylw wedi cael ei roi i'r ffaith bod yr eLCO tai fforddiadwy yn un o'r pethau sydd heb dderbyn cydweithrediad y Ceidwadwyr a gan hynny bydd y mesur yma yn syrthio. Eitem arall sydd wedi cael llai o sylw ond a fydd yr un mor andwyol i broblemau tai Cymru yw'r ffaith bod y Ceidwadwyr am ladd y polisi i gael gwared ar ostyngiad treth i berchnogion tai haf hefyd.

Ond oes rhyfedd fod y Torïaid yn rhoi anghenion perchenogion tai haf o flaen anghenion trigolion cefn gwlad, gan na fyddent am bechu'r rhai maent am eu perswadio i bleidleisio o'u hail gartrefi er mwyn gwyrdroi canlyniadau etholiadol Cymru?

Yr angen am Seibr-Nats Cymreig

CyberNats yw'r enw a bathwyd gan y Blaid Lafur am y sawl sy'n pleidio achos yr SNP a chenedlaetholdeb Albanaidd ar fforymau'r papurau newyddion Sgotaidd a blogiau megis un Brian Taylor, gohebydd Materion gwleidyddol BBC yr Alban.

Yng Nghymru y rhai pigog ar y blogiau yw'r Unionod Picl, yr hanner dwsin o bobl sydd fel pryfyn ar ôl dom ar safle Wales Online, Blog Betsan, Wales Home ac ati, yn lladd ar ddatganoli, yr iaith a phob dim sy'n ymwneud a Chymreictod, heb fawr o sialens gan neb. Mae eu syniadau mor Mathew Arnold; mor 19eg Ganrif; mor hurt ag i haeddu eu hanwybyddu gan nad oes dadl resymegol o'u plaid.

Yn anffodus dydy'r agwedd o'u hanwybyddu ac aent o 'ma heb weithio, mae'r diawliaid dal wrthi, ac o ddiffyg gwrthwynebiad, yn ymddangos fel petaent ym mhrif ffrwd y barn Gymreig. Rwyf wedi ymatal, hyd yn hyn, rhag ymateb i'w dwli diwerth, ond yr wyf yn dechrau teimlo ei fod yn hen bryd i reng o genedlaetholwyr rhoi'r diawliaid yn eu lle a dangos iddynt nad yw Cymry blaengar am ganiatáu iddynt chwythu eu lol yn ddiwrthwynebiad am fyth bythoedd.

Mewn cyfnod etholiad mae'n bwysig bod hanner dwsin o ffyliaid ddim yn cael rhwydd hynt ar y we - mae'n hen bryd i'r gweddill call dysgu iddynt gwers y persli!

Ronnie Hollalluog

Pe bawn yn gyd aelod o Gyngor Conwy a Ronnie Hughes, pe bawn yn gyd weithiwr ag ef yn y Blaid Lafur, mi fyddwn yn flin - yn flin iawn - am ei daflen hysbysebu ddiweddaraf:

Mae Ronnie yn hawlio ei fod wedi cyflawni gwyrthiau, fel unigolyn, heb gymorth neb. Y fo a fo'n unig sy'n gyfrifol am bwll nofio newydd Llandudno, am Venue Cymru, am Ganolfan Glastir ac am wariant o £27 miliwn o arian Ewrop yn y sir.

Doedd dim mewnbwn gan yr AS cyfredol (Llafur), gan yr ACau (Plaid a Llafur) yr ASEau (gan gynnwys y rhai Llafur). Afraid oedd cefnogaeth ei gyd gynghorwyr o'r Blaid Lafur a'u cymbleidwyr o'r pleidiau eraill a'r annibynwyr, dibwys oedd cyfraniad swyddogion y cyngor. Ronnie oedd ar flaen y gad a FO yw awdur pob daioni a daeth i ran Aberconwy ers dwy fil pum cant o flynyddoedd!

Fel dywedodd rhyw ffilosoffydd rhywbryd, i weithio allan be fydd o'n gwneud yn y dyfodol rhaid edrych ar yr hyn a wnaeth yn ei orffennol. Megis rhoi ei hun o flaen ei gefnogwyr (gan ei fod mor hunan pwysig) ag iddynt awgrymu ei ddiarddel o'r Blaid Lafur.

Rwyf wedi nodi eisoes ar fy mlogiau bod ymgyrch y Telegraph ac eraill o bortreadu gwleidyddion fel pobl Fi, Fi, Fi yn peryglu democratiaeth, mae'r rhan fwyaf o wleidyddion, o bob plaid, yn bobl sydd am lwyddo ar ran eu hetholwyr, os ydy Ronnie yn un ohonynt pam o paham y mae o'n cyhoeddi pamffled Fi,Fi,Fi

Gyda llaw (sori am y mwysair) mae I've done it! I'm doing it! I will do it! yn swnio fel cyffesiad laslanc hurt i Offeiriad Pabyddol parthed pechod Onan!

Arestio Gwilym Euros

Fel Cai yr wyf wedi cael ambell i gais i drafod y stori bod Gwilym Euros wedi cael ei arestio ddydd Llun ar amheuaeth o ymosod. Fel mae'n digwydd rwy'n gwybod dim mwy am yr hanes na sydd wedi ei gynnwys ar wefan y BBC, sydd yn brin iawn o fanylion.

Yn wahanol i Cai nid ydwyf yn credu bod y stori yn un nad yw'n ymwneud yn uniongyrchol a gwleidyddiaeth. O feddwl yn ôl am straeon am DI yn parcio ei gar mewn lle anabl, Mick Bates yn fwrw gweithiwr iechyd neu Gordon Brown yn bwlian, maent oll yn storïau gwleidyddol gan eu bod yn adlewyrchu ar y gwleidydd. Mae ymddygiad gwleidydd, hyd yn oed pan nad yw'n gwleidydda yn dweud rhywbeth am ei gymeriad / ei chymeriad.

O ran Gwilym Euros fyddwn yn dweud bod ymosod yn gorfforol ar eraill yn gyfan gwbl tu allan i'w gymeriad, ond yn di os mi fydd y stori yn cael effaith gwleidyddol. O ran cael trafodaeth, y peth callaf i Gwilym gwneud yw trafod y manylion yn agored ar ei flog ei hun lle bydd o'n gallu rhoi ei ochor o o'r stori cyn i'w elynion ei droelli gan wneud mwy o niwed iddo na fydd y stori yn ei haeddu.

Wrth gwrs dydy ymosod ddim, pob tro, yn stori drwg - mae o wedi bod yn hufen ar yrfa gwleidyddol ambell i unigolyn:

Freeview+ a S4C

Ers i deledu troi yn unigryw digidol yn y parthau hyn yr wyf wedi cael gafael ar flwch Freeview+. Mae'r blwch yn caniatáu imi recordio rhaglen unigol ar bob sianel, a chyfres o raglenni ar y rhan fwyaf o sianeli. Un o'r sianeli lle nad oes modd imi recordio cyfres yw S4C!

Pe bawn yn mynd ar fordaith rownd y byd a dod adref gan ddymuno dal i fyny efo'r hyn a methais o Eastenders byddai'r cyfan wedi ei gadw ar fy mlwch, ond pe bawn am ddal fyny efo anturiaethau Pobol y Cwm ddaw siom i'm rhan, gan nad yw'r linc cyfres yn gweithio ar gyfer S4C.

Cyn imi roi gwers y persli i S4C am y methiant 'ma yn eu darpariaeth, hoffwn gymharu nodau efo darllwnwyr fy mlog i gael gwybod os mae'r sianel sydd ar fai, neu wneuthurwyr fy mlwch sef Alba (ALDTR160).

Oes yna flychau Freeview+ eraill sydd yn recordio cyfresi ar S4C?

Billy Wolfe 1924-2010

Un o'r llyfrau gwleidyddol cenedlaethol cyntaf imi ei ddarllen pan yn laslanc oedd Scotland Lives: the Quest for Independence gan Billy Wolfe. Roedd Billy yn ŵr hawddgar ac annwyl a dyn a roddodd oes i ymgyrchu dros yr SNP a CND gyda wen barhaus ar ei wyneb. Ef oedd Cynullydd yr SNP o 1969 i 1979 y cyfnod a welodd y blaid yn troi o fod yn grŵp pwyso dinod i fod yn rym o bwys yn yr Alban.

Trist oedd clywed gan Calum Cashley bod Billy wedi marw ddoe, bydd ei golled i'r achos cenedlaethol yn un fawr. Cydymdeimladau dwysaf i'w wraig a'i bedwar plentyn. Heddwch i'w lwch.

Mae gan yr SNP gwefan coffa a theyrngedau YMA

Ecscliwsif - Mae'r BBC yn gwneud rhaglenni teledu!

Mae'n wirioneddol gas gen i yr arfer ar raglenni newyddion o adrodd stori sydd ddim yn stori go iawn, ond sy' ddim byd amgen na rhaghysbysiad i raglen arall mewn gwirionedd. Mae pob rhaglen newyddion yn euog o'r arfer ond Report Wales y BBC yw'r gwaethaf oll.

Dros fwrw'r Sul cafwyd nifer o dreilars ar gyfer y rhaglen Afghanistan - Five Welsh Families. Roedd unrhyw un a wyliodd BBC Wales ar y penwythnos yn gwybod bod y rhaglen ar fin ei ddarlledu, erbyn i'r stori ymddangos ar Wales Today nos Lun, nid ydoedd yn newyddion ond yn wybodaeth cyffredinol.

O barch i'r Bîb, roedd rhaglen Afghanistan yn rhaglen faterion cyfoes, o leiaf, ond roedd newyddion Report neithiwr yn bwrw'r arfer o raghysbysu dros ben llestri.

Y Newyddion oedd bod Syr Pryce Jones, wedi gwerthu'r Cwdyn Cysgu cyntaf ym 1876, dros gant a deg ar hugain o flynyddoedd yn ôl! Does gan y stori ddim hyd yn oed y cyfiawnhad o ffaith hanesyddol newydd ei ddarganfod - rwy'n cofio cwestiwn cwis tafarn ac eitem Hel Straeon amdani flynyddoedd lawer yn ôl

Roedd y rhaglenni dan sylw yn rhai difyr a dadlennol a gwerth eu gwylio, ond nid oedd eu darlledu yn haeddu slot ar y newyddion. Mae'n hen, hen bryd i Report Wales sylweddoli nad ydy BBC Wales makes a programme yn bennawd newyddion.

Mwy o drafferthion i Geidwadwyr Conwy

Mae aelod Ceidwadol arall o Gyngor Sir Conwy wedi ymadael a grŵp y blaid. Cipiodd y Cyng. Dave Holland ward Abergele a Phensarn oddi wrth y Blaid Lafur yn 2008, dipyn o bluen yn het y Torïaid ar y pryd. Mae'r Cyng. Holland bellach am eistedd gyda'r grŵp annibynnol.

Yn ochor Aberconwy o'r sir mae ymgeisydd seneddol y Ceidwadwyr wedi dechrau ymgyrch o feio'r negesydd er mwyn ceisio esgus am y ffaith bod ei ymgyrch yn dechrau chwalu. Mae dau bost newydd ar flog Guto heddiw, y naill yn cwyno am safonau newyddiadurol y papur wythnosol lleol y North Wales Weekly News ar llall yn cwyno am safon newyddiadurol newyddiadurwr profiadol ac uchel ei pharch y BBC Betsan Powys.

Dydh Sen Pyran Da!

Heddiw, Mawrth 5ed, yw Dydd Gwyl Peran Sant, nawddsant Cernyw.

Llawen Dydd Santes Non

Ers 1987 mae Mis Mawrth wedi ei ddynodi fel Mis Merched Mewn Hanes.

Dw'n i ddim pwy sy'n gyfrifol am ddynodi dyddiau nac wythnosau na hyd yn oed dyddiau fel rhai penodedig, ond ta waeth mis Mawrth yw mis y merched!

O'r holl agweddau ar hanes yr un yr wyf fi yn hoffi mwyaf yw hanes teuluol, hanes sydd yn gwneud y ferch yn ganolog - gellir bod yn sicr o bob Mam yn yr ardd achau a'i gair hi yw y prawf gorau ceir am bob tad!

Oes angen mis o'r fath, dwn i ddim? Yn sicr mae 'na brinder merched yn y Bywgraffiadur - llai na 0.25 y cant yn ôl y son, yn di os mae merched Cymru wedi cyfrannu mwy na hynny i hanes ein gwlad.

Un o'r rhai sy'n cael mensh yn y Bywgraffiadur yw Non, Mam Dewi Sant a heddiw yw ei dygwyl hi, felly clod i Non a phob merch arall sydd wedi cyfrannu i wythïen cyfoethog hanes ein gwlad.

Y scandal treuliau mwyaf un yn y byd i gyd

Pam fod barn Elfyn Llwyd werth gymaint yn fwy na fy marn i?

Yr wyf yn fwy blin nac arfer heno. Cefais gais i gymryd rhan mewn pôl piniwn gan YouGov heddiw - fy ngwobr am ei lenwi bydd 50c, rhaid cydnabod ei fod yn 50c yn fwy na'r wobr cefais ei gynig yr wythnos dwiwethaf, sef rhoi fy enw i mewn i het ar gyfer gwobr raffl!

Wrth edrych ar dudalen Treuliau Seneddol Elfyn Llwyd AS cefais hyd i'r wybodaeth yma:

Fee of £50 received for interview lasting 30 minutes on 18 September 2009. (Registered 6 October 2009) ComRes, Four Millbank, London SW1P 3JA.
£50 for completion of a parliamentary survey. Hours: 20 mins. (Registered 21 August 2009)
11 January 2010, paid £75 by ComRes for a completing survey panel. Hours: 20 mins. (Registered 12 January 2010) BPRI, 24-28 Bloomsbury Way, London, WC1A 2PX.
£75 for completing an opinion panel questionnaire. Hours: 30mins. (Registered 3 September 2009)
£75 for completing survey. Hours: 30 mins. (Registered 25 November 2009)
£75 for completing survey. Hours: 40 mins. (Registered 9 December 2009)

Rwy'n cael ffiffti pî ac mae o'n cael 75 punt am lenwi arolwg - y bastard barus!

Os hoffech gael bod yn rhan o arolygon YouGov am 50c pitw clicier yma! Os hoffech gael crocbris am yr un gorchwyl danfonwch eich enw, cynigydd, eilydd a rhyw 10,597 o bleidleisiau i'ch swyddog canlyniadau etholiadol lleol!

Grrrr!!!!

Dadl y Brif Weinidogion

Mae gan olygydd materion gwleidyddol rhaglen Newsnight y BBC, Michael Crick post diddorol ar ei flog.

Mae o'n honni bod y Bîb wedi canfod ffordd wych o gau Y Blaid, Yr SNP a phleidiau eraill allan o'r dadleuon arfaethedig ar gyfer Arweinwyr y Pleidiau cyn Etholiad Sansteffan.

Y tric yw newid enw'r dadleuon. Nid Dadleuon yr Arweinwyr byddant fwyach ond Dadl y Darpar Prif Weinidogion.

It's a cunning manoeuvre, agreed by the three main broadcasters (the BBC, ITV and Sky) and the three main parties, to exclude the SNP and Plaid Cymru leaders from the debates.

Since the SNP will only be fighting the 59 Scottish seats then Alex Salmond can't possibly become prime minister (nor Plaid's Elfyn Llwyd), so both are thereby disqualified from the TV debates.

Cunning manouver, o bosib ond nid un bydd yn dal dŵr cyfreithiol os ydy un neu ragor o'r pleidiau llai yn penderfynu herio'r drefniadaeth.

Dydy'r tric ddim yn llythrennol gywir. Mae'n eithriadol annhebygol o ddigwydd, rwy'n gwarantu, ond o dan y drefn mi fyddai'n bosib i Elfyn dyfod yn Brif Weinidog. Os ydy'r Blaid yn dweud rydym yn fodlon cefnogi llywodraeth leiafrifol Llafur/ Ceidwadwyr / Rhydd Dems ond dim ond ar yr amod mae Elfyn sydd yn cael byw yn rhif 10 Stryd Downing. Trwy ganiatáu i Nick Clegg bod yn rhan o'r ddadl y mae'r BBC eisoes wedi cydnabod bod gwahoddiad i'r ddadl yn seiliedig, nid ar y tebygolrwydd o ddyfod yn PM ond yn hytrach ar y posibilrwydd mwyaf annhebygol o gael y joban.

Wrth gwrs, ar wahân i'r ffaith bod Elfyn yn hapus yn ei dy bach twt gyfredol yn Llanuwchllyn, does dim gwarant y bydd yr un o'r tri arweinydd Pleidiau Mawr Llundain yn Brif Weinidog. Gall yr SNP curo Gordon Brown yn etholaeth Kirkcaldy and Cowdenbeath. Gall Dawn Barnes, o’r Rhydd Dems, rhoi enaid Portillo i obeithion David Cameron yn Witney, a gall y Monster Raving Loony Party rhoi cyllell finiog yng ngobeithion Nick Clegg yn Sheffeild Hallam (wel mae o'r un mor debygol a Nick Clegg Prif Weinidog!!).

Mae'r etholaethau Celtaidd yn cyfrannu 23% o etholaethau Sansteffan, hyd yn oed heb gymorth cenedlaetholwyr Seisnig, mae modd mathemategol (prin) i'r Cenedlaetholwyr Celtaidd dychwelyd y bloc fwyaf o ASau yn Senedd Llundain!

Ond posibilrwydd llawer mwy tebygol, os yw'r polau piniwn yn gywir, yw llywodraeth grog efo mwy o aelodau Llafur na Cheidwadol. Pe bai hynny'n digwydd rwy'n credu, yn sicr, mae cael gwared â Brown fel darpar Brif Weinidog bydda gofyn cyntaf pob un o'r pleidiau llai.

Dim Datganoli i Islwyn

Mae yna rywbeth eithaf hilariws yn newyddion Betsan Powys bod yr arch wrthwynebydd i ddatganoli, y Cyng. Dave Rees, un o arweinwyr True Wales am sefyll fel ymgeisydd annibynnol yn etholiad Sansteffan, oherwydd ei gred bod ymgeisydd Llafur Islwyn wedi ei benodi yn ganolog o Lundain yn hytrach nag yn ddatganoledig gan y blaid yn lleol.

Dathlu

Mae heddiw yn ddiwrnod dathlu annibyniaeth ym Mosnia-Hertsogofinia. Dim ond gŵyl nawddsant ydyw yng Nghymru ysywaeth.

Pa un sydd a'r achos fwyaf i ddathlu tybed?

Cyfarchion yr ŵyl i fy niferus darllenwyr yng Nghymru ac i'r un neu ddau syn pigo yma o ddwyrain Ewrop hefyd.

Gohebu gwleidyddol diduedd

Ar Facebook mae yna ambell i grŵp megis Ban Jonathan Davies from Scottish rugby matches a Jonathan Davies is an irritatingly biased and squeaky prat, sydd wedi eu sefydlu gan Albanwyr a oedd yn anhapus efo'r ffordd yr oedd Jonathan yn dangos tuedd wrth sylwebu ar gêm rygbi Cymru v Yr Alban yr wythnos diwethaf.

Mae'r rhai sydd ddim yn hoffi Jonathan yn credu dyla gohebwyr y BBC bod yn gwbl ddiduedd.

I mi mae'r syniad o gael Cymro amlwg sydd wedi chware dros ei wlad yn cogio nad ydy o'n gefnogol i'w dim cenedlaethol yn hurt potas, bydda ddisgwyl iddo fod yn ddiduedd yn troi Jonathan o fod yn sylwebydd hwylus a brwdfrydig i un fflat, ffals a chelwyddog.

Mae'r un yn wir efo sylwebyddion gwleidyddol. Rwy'n gweld hi'n anodd coelio bod unigolyn sydd a digon o ddiddordeb yn y byd gwleidyddol i ddymuno gweithio fel gohebydd gwleidyddol yn un sydd heb farn wleidyddol unigol gref. O feddwl am rywun fel Karl Davies, dyn a safodd etholiad Sansteffan yn enw Plaid Cymru, cyn mynd i weithio fel gohebydd seneddol y BBC ac yna ymadael a'r Bîb i ddod yn brif weithredwr Plaid Cymru. Onid oedd y Gorfforaeth yn gofyn inni atal crediniaeth wrth ddisgwyl inni gogio bod Karl yn sylwebydd diduedd ?

Er bod gan Jonathan ei dueddiadau amlwg, wrth sylwebu ar gemau Cymru y mae o'n gallu fod yn wrthrychol ac yn feirniadol pan fo Cymru ddim yn chware cystal ag y gallasant, ac yr oedd Karl yr un mor wrthrychol wrth ohebu am weithgareddau seneddol Plaid Cymru.

Y broblem efo'r myth bod gohebwyr gwleidyddol yn ddiduedd yw ei fod yn gwahodd sylwadau fel yr un canlynol a ymddangosodd ar fy mlog Saesneg ddoe:

"Did you see their 'Politics Show' interviews today? Biased attack dog against Ieuan Wyn Jones but purring like kitty with Huw Irranca Davies. The sooner they have proper competition here the better."

Ydy'r feirniadaeth hon yn deg? Dwi ddim yn gwybod, gwelais i mo'r rhaglen, ond yn sicr mi fyddai'n llawer mwy onest pe bai'r yn BBC rhoi gwybod inni trwy ddweud be ydy tueddiadau gwleidyddol yr ohebydd dan sylw.

Dogfen wonci'r Blaid

Mae yna gred gyffredinol mae Plaid Cymru yw'r blaid sydd efo'i bys ar y pỳls parthed defnyddio'r we er mwyn ymgyrch ac er mwyn cysylltu â'i haelodau a'i chefnogwyr. Ond ow! Mae angen i rywun o'r Blaid dysgu sut i osod dogfennau pdf ar y we mewn ffordd ddarllenadwy! Mae'n rhaid bod yn bencampwr gymnasteg i droi dy ben ffordd yma a ffordd arall er mwyn darllen y ddogfen ar gymorth i gyn milwyr.

Efo 10% o'r lluoedd arfog Prydeinig yn hanu o Gymru, dyma ddogfen a all apelio i nifer o bobl sydd ddim yn gefnogwyr naturiol i'r Blaid, ond bydd yr apêl ddim yno os nad yw'r ddogfen wedi ei osod ar y we mewn ffordd ddarllenadwy.

Cryfder rhyngwladol y gwledydd bychain

Un o'r dadleuon a glywir yn aml gan unoliaethwyr yw bod bod yn rhan o wlad fawr gryf yn rhoi llawer mwy o nerth inni ar y llwyfan rhyngwladol na fyddai gan Gymru neu'r Alban fel gwledydd bach annibynnol. Yn y rhifyn cyfredol o'r Scotsman ceir ddadl gan Craig Murray, cyn llysgennad Prydeinig sydd yn troi hynny ar ei ben. Mae Mr Murray yn dadlau nad oes gan y DU unrhyw awdurdod moesol ar lwyfan y byd oherwydd ymateb gwledydd eraill i'w hanes parthed polisi tramor. Mae gwledydd bach sydd ddim yn cario baich hanes gormesol yn cael eu parchu llawer mwy gan wledydd eraill, a gan hynny yn llawer mwy dylanwadol mewn trafodaethau rhyngwladol nag ydy Prydain.

Mr Murray also referred to his 20-year career with the Foreign Office taking part in international negotiations and working closely with diplomats from other small European countries such as Denmark, Ireland and Sweden.

He said: "The Irish carried much more weight in multi-lateral negotiations than a country that size could expect. I still am deeply puzzled that there should be a perception that the Scots can't do that."

Mae'r unoliaethwyr yn aml yn gofyn a ydym am fod yn rhan o Brydain cryf neu yn wlad fach annibynol gwan a dinod?. Mae Mr Murray yn awgrymu mae'r cwestiwn dylid gofyn yw a ydym am fod yn wlad fach gryf a dylanwadol neu yn rhan o Brydain gwan sydd heb awdurdod moesol?

Darogan etholiad 2010 - record Aberconwy

Un o fanteision cael blog gan bob un o ymgeiswyr mewn etholaeth unigol yw bod dyn yn gallu dilyn adroddiadau am yr ymateb ar y drws gan bob plaid.

Yn ôl y son mae Phil, Guto, Mike a Ronnie yn cael ymateb anhygoel!

Mae pob un ymgeisydd yn canfod pobl yn cyfnewid teyrngarwch a phob un yn ffyddiog am bleidlais anhygoel o bob bro a phentref eu hymdrechion canfasio. Mae pob un blaid yn darogan buddugoliaeth yn seiliedig ar yr ymateb wrth y drws.

O roi'r holl ymatebion canfasio sydd wedi eu hadrodd ar y blogiau i mewn i'r pair darogan, yr wyf yn gallu dod a chanlyniad ecscliwsif i flog yr Hen Rech Flin - Aberconwy bydd y sedd efo'r turnout uchaf yng Nghymru, Prydain y byd a'r bydysawd. Bydd 250% o'r boblogaeth yn pleidleisio.

Mae gwneud yn fawr o ymateb da a chuddio ymateb gwael yn rhan o'r gêm, ond mae honni ymateb gwych lle nad oes modd cael ymateb gwych yn dwyllodrus. Dydy cyhoeddi bod mwyafrif o bobl Llanrwst am bleidleisio i bob un blaid dim yn dal dŵr, mae rhywun yn dweud porcis!

Bydda tipyn o onestrwydd gan y pedwar yn llesol i'w hymgyrchoedd.

Bydda ambell i dyma dalcen caled neu doedd yr ymateb dim cystal ag y gallai bod - rhaid gweithio yma yn rhoi tinc o onestrwydd i'r ymgyrchoedd ac yn gwneud y datganiadau am ymateb da yn Llanbethma yn llawer mwy credadwy.

Salmond yn rhan o'r ddadl fawr.

Mae blog SNP Tactical Voting yn adrodd bod cwmni Sky am ganiatáu i Alex Salmond bod yn rhan o'i darllediad hustings yr arweinwyr cyn etholiad San Steffan. Os yw hyn yn gywir mae'n buddugoliaeth fawr i Blaid Genedlaethol yr Alban. Ond lle mae'n gadael Plaid Cymru? A fydd y Blaid yn caniatáu i Salmond cynrychioli'r pleidiau cenedlaethol i gyd, neu a fydd y Blaid yn mynnu ei bod hi'n cael yr un cyfle a'i chwaer blaid Albanaidd? Sefyllfa ddiddorol iawn.

Llyr neu'r Daleks – Dyna'r Ddewis!

Y mae prawf pendant wedi dod i'r fei y bydd bywyd o dan Lywodraeth Cameron yn drychinebus i'r hil ddynol. Mae Dr Who wedi ymweld â Phrydain Cameron yn ei Dardis, ac wedi dychwelyd i'r amser cyfredol i'n rhybuddio i newid hanes cyn iddi ddigwydd.

Nid fi sy'n dweud ond David Jones AS, sydd yn cwyno ar ei flog bod y rhaglen Dr Who yn rhagfarnllyd yn erbyn y Ceidwadwyr. Os nad ydy David Jones ar ochr y Dr y mae'n rhaid ei fod o ar ochor ei elynion - y Daleks, y Seibr Dynion ac ati.

Y mae'r dewis yn glir i etholwyr Gorllewin Clwyd, cefnogi David Jones a'i gyfeillion y Daleks - neu fwrw pleidlais i Llyr Huws Gruffydd er mwyn achub y byd rhag ymerodraeth y Daleks.

Dr Llyr Who-s Gruffydd (Plaid)

David Jones AS (Ceidwadwyr)

WoS yn gwadu eistedd ar stori Bates

Bwrw'r Sul diwethaf yr oeddwn ymysg nifer o flogwyr i gwestiynu amseriad adroddiad yn y Wales on Sunday am fistimaners Mick Bates AC wedi noson ar y pop. Yr oeddwn yn teimlo ei fod yn ymddangos fel mwy na chyd-ddigwyddiad bod yr hyn a digwyddodd yn oriau man bora’r 19-20 Ionawr yn cael ei gyhoeddi yn y papur deunaw niwrnod yn niweddarach ar achlysur cynhadledd Gwanwyn y Rhyddfrydwyr Democrataidd. Yn y rhifyn cyfredol o'r papur mae'r gohebydd Matt Withers yn ymateb i'r cyhuddiad bod y papur wedi ceisio niweidio'r gynhadledd:

The story, which I wrote, broke last weekend on the front of our paper – coincidentally, on the second day of the Lib Dems’ Spring Conference in Swansea.

And it’s that timing which has led to many rumours, letters of complaint and plenty of rumblings on the blogosphere. The charge? Wales on Sunday knew about Mr Bates’ behaviour at the time it occurred – and deliberately held back running the story in a bid to disrupt the party’s conference.

Utter rubbish.

Mr Bates’ night on the tiles was on January 19. I was first alerted to what is alleged to have happened on Thursday, February 4, when my editor asked me to investigate a tip-off in an anonymous e-mail.

The next two days were spent trying to verify the truth of the allegations through a second source. Eventually, on the Friday afternoon, we found a senior source who was able to confirm an investigation into verbal abuse by Mr Bates into staff at the University Hospital of Wales in Cardiff.

We were unable to verify separate allegations of assault on paramedics. These made their way into the public domain the day after the WoS story.

I phoned Mick Bates’ mobile four times on the Friday afternoon to speak to him, each time without success, and eventually spoke to the Welsh Lib Dems’ head of communications, who was aware Mr Bates had suffered an accident that night, but not that he had been allegedly involved in trouble following it.

A statement from the party confirming it was investigating their AM followed early on Saturday evening.

So that’s why the story appeared when it did, rather than a deliberate attempt by Wales on Sunday to sabotage the Welsh Liberal Democrat Spring Conference.

In fact, the most baffling thing about it is there’s so many Lib Dems who genuinely believe their conference to be of such vast importance that journalists spend their precious time concocting vindictive and deliberate attempts to wreck it.

Felly, cafodd prif bapur Sul Cymru ei dwyllo gan e-bost dienw (a danfonwyd pythefnos ar ôl y digwyddiad) i redeg stori a fwriadwyd i niweidio’r gynhadledd!

Dyma Ronnie

Yn dilyn fy mhost am ymgeiswyr Aberconwy yn blogio mae Ronnie Hughes (Llafur) bellach wedi cychwyn blog:

http://ronniehughes.wordpress.com/

A mae Guto Bebb wedi symud ei berlau o ddoethineb i:

http://aberconwyconservatives.co.uk/category/blogs/

Peter Hain a'r Genhadaeth Dramor

Digon hawdd yw gwneud hwyl am sylwadau Peter Hain bod Cymru yn wlad weddol gyfoethog a'i gymhariaeth rhwng Cymru a Rwanda. Ar un lefel mae'r sylwadau yn gofyn am dynnu’r pî ohonynt, felly does dim beirniadaeth o'r rhai sydd wedi gwatwar Peter a'i sylwadau.

Ond ar lefel arall mae Hain yn gwneud sylw difrifol sydd yn un werth ei hystyried. Er gwaethaf cwynion parhaus am dlodi Cymru o gymharu â GDP gweddill gwledydd Prydain, pe bai Cymru yn wlad annibynnol mi fyddai'n parhau i fod ymysg gwledydd cyfoethoga’r byd, yn gyffyrddus ei le yn y chwarter uchaf.

Os yw person yng Nghymru yn colli ei iechyd, yn colli ei phartner, yn colli swydd ac yn gweld ei thŷ yn cael ei hadfeddiannu gan y banc "yn colli popeth", bydd hi'n parhau i allu byw bywyd cymharol rhwydd i'w phenwynni gyda chefnogaeth y gwasanaeth iechyd, gwasanaethau cymdeithasol, budd-daliadau, cartrefi cymdeithasol ac ati. I filiynau o bobl yn y byd bydda colli un o'r pethau hyn yn arwain at farwolaeth.

Pan fo dyn yn son am drai economaidd, tlodi ac annhegwch cymdeithasol yng Nghymru mae'n bwysig bod dyn yn gweld y pethau hyn yng nghyd-destyn y byd ehangach weithiau, yn arbennig felly pan fo son am dorri cymorth i wledydd mwyaf difreintiedig y byd fel rhan o'r ymateb i'r dirwasgiad.

Ble mae Ronnie?

Mae gan dri o'r ymgeiswyr seneddol yn Aberconwy blogiau bellach:

Guto Bebb (Ceidwadwyr)
http://aberconwyconservatives.typepad.com/my-blog/blog_index.html

Phil Edwards (Plaid Cymru)
http://philedwards4aberconwy.blogspot.com/

a

Mike Priestley (Democratiaid Rhyddfrydol)
http://mikepriestley.blogspot.com/

Ond does dim son am bresenoldeb gan Ronnie Hughes (Llafur) ar y we. Piti!

Tôn y botel

Os ydy Mick Bates AC yn euog o fwrw staff y gwasanaeth iechyd a oedd yn ceisio ei drin ar ôl damwain meddwol, y mae o'n ddihiryn o'r radd blaenaf ac yn haeddu cael ei gosbi gan law drom y gyfraith yr un fath ag unrhyw ddihiryn meddw arall sydd yn troi at drais yn ei ddiod. Mae ei esgus nad yw yn cofio'r digwyddiad (o herwydd y trawiad ar ei ben nid y cwrw yn ei bol) yn un tila ac mae ei ymddiheuriad o rwy'n sori OS wnes i rywbeth o'i le yn wan ac yn gwbl annigonol.

Mae Mr Bates wedi gadael ei hun, ei deulu, ei blaid , ei etholwyr a'r Cynulliad i lawr mewn ffordd arw. Y Cynulliad yw'r corff sydd a'r ddyletswydd i sicrhau bod gweithwyr y GIG yn cael eu hamddiffyn rhag y fath yma o ymddygiad. Rwy'n methu gweld sut mae Mr Bates yn gallu parhau yn aelod o'r Cynulliad os yw'r stori yma'n wir. Mi ddylai ymddiswyddo yn ddi-oed.

Er nad oes gennyf y gronyn lleiaf o gydymdeimlad a Mick Bates, mae yna elfen arall i'r stori sydd yn peri pryder hefyd. Mae'n debyg bod yr ymosodiad honedig wedi digwydd rhai wythnosau yn ôl. Os felly rhai wythnosau yn ôl dylid wedi torri'r stori, a dylai Mr Bates wedi ei orfodi i ymddiswyddo rhai wythnosau yn ôl. Mae'r ffaith bod gohebwyr wedi eistedd ar yr hanes am rai wythnosau er mwyn ei gadw ar gyfer ei gyhoeddi ar adeg cynhadledd y Democratiaid Rhyddfrydol yn drewi o ragfarn wleidyddol o'r fath waethaf. Gan hynny nid Mr Bates yw'r unig un ddylai dwys ystyried ei addasrwydd ar gyfer ei swydd, dylai gohebydd a golygydd Wales on Sunday gwneud yr union un peth.

Straight Talk Elfyn Llwyd

Mae'n sicr nad ydy'r rhaglen wleidyddol Straight Talk ar restr gwylio orfodol pawb.

I ddweud y gwir mae'n gallu bod yn rhaglen ddiflas tu hwnt ar adegau,gyda chyfweliadau dwys efo bobl fel gweinidog tramor Georgia ac ati.

Heddiw'r gwestai oedd Elfyn Llwyd!

Dydy'r rhaglen ddim ar gael ar i-Player o'r herwydd ei fod yn cael ei ail ddarlledu hyd dragwyddoldeb.

Dyma fanylion ei ai ail ddarllediadau:

Broadcasts
Sat 6 Feb 2010 04:30 BBC News Channel
Sat 6 Feb 2010 22:30 BBC News Channel
Sat 6 Feb 2010 23:25 BBC Parliament
Sun 7 Feb 2010 01:30 BBC News Channel
Sun 7 Feb 2010 22:30 BBC News Channel
Tue 9 Feb 2010 03:30 BBC News Channel

Dwi ddim yn gwybod sut mae Elfyn yn gwneud ar y rhaglen, digwydd clywed Andrew Brilo yn dweud diolch yn fawr a nos da i Elfyn rhyw pum munud yn ôl!

Siawns caf gyfle i ddal y rhaglen cyfan ryw ben, a thrafod ymatebion Elfyn mewn manylder!

Torri Stori Tori?

Yn ôl sgwrs cefais gydag aelod o Gyngor Conwy heddiw, mae dau aelod arall o'r Cyngor ar fin cyhoeddi eu bod am ymadael a'r Grŵp Ceidwadol yn y dyddiau nesaf. Si difyr, ond un mae'n rhaid ei gymeryd efo phinsiad o halen, gan fod fy "ffynhonnell" yn un garw am dynnu coes. Amser a ddengys os ydwyf y cyntaf i dorri stori neu yn gyff gwawd.

Ond ta waeth wrth gael golwg sydyn trwy borwr blogiau Google i weld os oedd unrhyw dystiolaeth i gefnogi si'r cynghorydd, ddois ar hyd i ddau bost sydd yn adrodd dwy stori wahanol am ffrind gorau newydd Phil Edwards.

Ar flog Ymgyrch San Steffan Y Blaid Geidwadol yn Aberconwy mae Guto Bebb yn dweud:

Little or no support was forthcoming from Cllr. Tew in relation to my campaign in 2005 or the campaign on behalf of Dylan Jones-Evans in 2007.

Ond ar flog Ymgyrch Cynulliad Y Blaid Geidwadol yn Aberconwy dywedodd Dylan Jones-Evans:

I spent over two hours with Councillor Dennis Tew (pictured) walking up and down the streets of Conwy - at this rate, there will be little point in buying a treadmill to get fit and lose weight (and Dennis put me to shame walking up the hills around the town).
Politics, the new diet and exercise regime!!!

Does dim modd cysoni'r ddau bost nag oes?

Cadarnhad bod Tew am ymuno a'r Blaid

Mae'r Cynghorydd Dennis Tew, cyn llywydd Cymdeithas Ceidwadwyr Aberconwy wedi danfon cylchlythyr i'w etholwyr yn cadarnhau ei fod am ymuno a Phlaid Cymru. Mae copi o'r cylchlythyr i'w gweld ar flog Y Cynghorydd Jason Weyman

Y Tori, Tew, yn ymddiswyddo

Yn dilyn ffrae'r llynedd a arweiniodd at un o gynghorwyr y Blaid Ceidwadol yn cael ei ddiarddel o'r grŵp Ceidwadol, mae Torïaid Aberconwy wedi derbyn ysgytwad arall heddiw wrth i ail aelod o'r Cyngor ymadael a'r grŵp.

Yn ôl blog y Cynghorydd Jason Weyman, mae'r Cynghorydd Dennis Tew wedi ymadael a'r grŵp Ceidwadol ac yn bwriadu bod yn gynghorydd annibynnol o hyn allan. Dydy'r rheswm dros ei ymddiswyddiad ddim yn amlwg eto, ond yr hyn sydd yn amlwg yw bod ffraeo mewnol ymysg Ceidwadwyr lleol ddim am wneud lles i ymgyrch etholiadol y Blaid Ceidwadol yn un o'i phrif etholaethau targed ar gyfer yr Etholiad Cyffredinol.

Mae'r Cynghorydd Tew yn cynrychioli ward Deganwy, un o gadarnleoedd y Ceidwadwyr yn yr etholaeth.

Dyn i bob Tymor?

Mewn post od o anghywir yn adrodd ei brofiad o ymddangos ar Rhaglen CF99 S4C nos Fercher mae Guto Bebb yn gwneud y sylw canlynol am Blaid Cymru:

Are they becoming a Welsh version of the Liberal Democrats I wonder? Socialist in the south but small 'c' conservatives in Aberconwy and North Wales.

Pwynt digon teg!

Pe bai Sosialydd Rhonc ym mowld Leanne Wood neu Bethan Jenkins yn sefyll yn Aberconwy, bydda dim modd imi bleidleisio i'r Blaid, byddwn yn atal fy mhleidlais (neu efo "Cymro Da" fel Guto yn sefyll yn pleidleisio i'r Ceidwadwy).

Rwy'n methu gweld gwahaniaeth papur ffag rhwng Guto a Phil o ran y cenedlaetholdeb diwylliannol yr wyf i'n ei gefnogi. Bydd y ddau ymgeisydd yn fy nghasáu am ddweud mai prin yw'r gwahaniaeth rhyngddynt o ran agweddau craidd tuag at y gymdeithas gynhenid a'r iaith

Ond fel mae Guto yn nodi mae pleidlais i Phil yn bleidlais i Blaid y Gomiwnydd Leanne. Ond ar y llaw arall, onid ydy pleidlais i Guto, hefyd yn bleidlais i'r cocia ŵyn hynod wrth Gymreig sydd yn sefyll ar ran y Torïaid yng Nghymru ar Gororau? Onid ydy pleidleisio i'r Cymro Da Geidwadol yn bleidlais i'r blaid sydd yn gwrthwynebu cefnogaeth i'r Gymraeg , y Gernyweg a'r Aeleg?

O ran y "feirniadaeth" o'r Rhyddfrydwyr o fod yn Blaid wahanol, mewn etholaethau gwahanol; ac estyniad y cyhuddiad i Blaid Cymru yn Aberconwy, lle mae Guto yn sefyll?

Pelican yn yr anialwch Seisnig a gwrth Gymreig Toriaidd traddodiadol mi dybiaf?

Clwb Bulington Gwynedd

Yn ôl y cyfaill BlogMenai, Llais Gwynedd yw ffrindiau gorau newydd Dafydd Cameron yng Ngogledd Orllewin Cymru. Dyw'r llun ddim yn gweithio imi rywsut!

Y feirniadaeth a glywir yn erbyn y Torïaid fel arfer yw eu bod yn blaid sydd yn ymosod ar wasanaethau cyhoeddus trwy dorri ar wario a chau adnoddau. Rhyfedd fod blaid sydd am amddiffyn gwasanaethau cyhoeddus yn cael eu cyhuddo o fod yn Dorïaid gan y blaid sydd am ymosod ar wasanaethau cyhoeddus trwy dorri ar wario a chau adnoddau yng Ngwynedd!

Darogan Etholiad 2010 G

Gorllewin Abertawe:

Dyma sedd y mae rhai yn troelli fel un i'r Democratiaid Rhyddfrydol ei gipio. Rwy’n methu gweld y rhesymeg. Mae'n un o'r seddau lle mae llawer yn sefyll ond dim ond dwy blaid sydd yn bodoli, yn Aberconwy y dewis yw'r Blaid Geidwadol a'r Blaid Arall. Yng Ngorllewin Abertawe'r dewis yw'r Blaid Lafur a'r blaid sy ddim yn Llafur. O ran ymgeiswyr y Blaid Arall rwy'n teimlo bod pobl yn flin efo'r awdurdod lleol Rhyddfrydol yn ogystal â'r  llywodraethau Llafur. Rene Kinzett, bydd arweinydd y r wrthblaid yng  Ngorllewin Abertawe, ond dim digon o arweinydd i gipio'r sedd.

Gorllewin Caerdydd:

Hen Sedd Rhodri Morgan, cyn iddo droi o San Steffan i'r Bae, teg ei alw'n sedd gadarn Kevin Brennan bellach, am o leiaf un tymor Seneddol arall.

Gogledd Caerdydd

Sedd Mrs Rhodri Morgan. Ond sedd ddifyr o ran hanes y Blaid Lafur yng Nghymru. Dyma'r fath o sedd Middle England a dargedwyd gan Tony Blair er mwyn sicrhau buddigoliaeth New Labour ym 1997. A Mrs Morgan fu'n fuddugol o'r herwydd.  Un o'r rhesymau pam nad fu'r dŵr coch croyw rhwng Caerdydd a Llundain mor groyw, ag y gallasai bod, mi dybiaf. Bydd gan Rhods gymar i fwynhau ei ymddeoliad yn y rhandir a'r Mwnt dyfod Mis Mai, mi dybiaf. Jonathan Evans AS bydd dyn Gogs Caerdydd!

Gorllewin Caerfyrddin a De Penfro

Dyma sedd mae'r Ceidwadwyr yn credu eu bod wedi eu prynu. Mae arian llwgr werth miloedd a miloedd o bunnoedd wedi eu gwario yma er mwyn sicrhau buddugoliaeth i'r Ceidwadwyr, a hynny'n buddugoliaeth nad yw budd yr etholaeth yn ymwneud dim a hi.

Mi dybiaf fod y llwgr wedi prynu’r etholaeth ac mae buddugoliaeth ffiaidd i'r Ceidwadwyr bydd hanes yr etholaeth.

Erfyniaf ar bawb sy'n parchu democratiaeth  boed yn Ceidwadwyr Cymreig, yn Llafurwyr, Yn Rhyddfrydwyr Democrataidd neu yn Genedlaetholwyr sydd wedi cael llond bol a'r Blaid i bleidleisio yng Nghaerfyrddin a De Phenfro a phleidleisio i John Dixon, er mwyn profi nad yw etholaethau Cymru ar werth i'r bidiwr uchaf a ffieiddiaf.

Gorllewin Casnewydd

Sedd yr hen gyfaill Paul Flynn. Caru o neu ei gasáu o , mae Paul wedi rhoi lliw i wleidyddiaeth Cymru mewn nifer o ffurf. Mae'r dyn yn enigma. Yn perthyn i draddodiad y Gymru Wyddelig wrth Gymreig megis Touhig a Murphy, mae Paul yn siaradwr Cymraeg rhugl, ond dydy ei iaithgarwch ddim yn ymestyn at gariad i'r Fro Gymraeg gwledig! Mae o'n casáu amaethwyr a'r cas perffaith. Pe bai'r ffermwyr yn cyfnewid cae o ŷd am gae o dail mwg drwg, bydda mwy o gydymdeimlad ganddo iddynt o bosib! Mi fydd yn golled aruthrol i'r sin gwleidyddol Cymreig gweld Paul yn colli ei sedd. Er gwaethaf gobeithion y Ceidwadwyr, mae'n annhebygol o ddigwydd.

Gorllewin Clwyd

Er ei fod o'n ymddangos yn un agos iawn ar bapur, does dim cystadleuaeth yma. Yn 2005 fe gipiodd  David Jones y sedd o fewn drwch blewyn gan Lafur. Pe bai'r Blaid Lafur yn ymladd i gipio seddi, dyma un fydda o fewn ei olygon. Ond amddiffyn yr hyn sydd ar ôl bydd hanes Llafur yn etholiad 2010, prin bydd eu diddordeb yn llefydd megis Gorllewin Clwyd. Hir oes i Blog David Jones MP, amdani!

Gwyr

Sedd od ar y diawl. Mi ddylid bod yn gadarnle i'r Ceidwadwyr, ond Llafur yw, a Llafur bydd ar ôl yr etholiad eleni hefyd!

Datganiad i'r Wasg gan Gyngor Gwynedd

Drafft A

Mae Plaid Cymru yn gwybod bod ysgolion bach lleol wedi bod yn gefn i fywyd ein pentrefi gwledig ers cenedlaethau. Ein dymuniad yw cadw cymaint ag sydd modd o'r ysgolion bach ar agor. Yn anffodus mae Llywodraeth Llundain, trwy'r ffordd y mae'n ariannu cyllideb addysg y Cynulliad, wedi ein harwain i sefyllfa lle nad yw'r arian ar gael i ni amddiffyn holl ysgolion y sir yn y modd y dymunem.

O dan orfodaeth allanol toriadau cyllido, nad oes modd i ni eu rheoli, mae'r Cyngor, yn groes i'w hewyllys, yn gorfod ystyried cau rhai o'n ysgolion llai. Mae cau unrhyw ysgol yn creu loes i ni, ac yr ydym wedi gwneud popeth o fewn ein gallu i gadw gymaint ag y gallwn o ysgolion ar agor.

Yn anffodus mae pob ymbil ar weinidogion y Cynulliad i gael cyllid ychwanegol o lywodraeth cannolog er mwyn cadw'r cyfan o ysgolion Bro Dyfi ar agor wedi eu gwrthod yn llwyr gan Llywodraeth Llafur Llundain. Gyda gofid dwys, yn wyneb diffygion cyllidol, does gan y Cyngor dim dewis ond i gau rhai o'r ysgolion.

Drafft B

Hwre a haleliwia dyna un yn llygaid Llais Gwynedd, gwych bod cau ysgolion Bro Dyfi wedi pasio trwy'r cyngor - ha! ha! ha!

 Pa ddrafft aeth i'r wasg tybed?

Cwestiwn Dyrys Gaeafol

Be mae'r bobl sy'n cael eu cyflogi gan gynghorau Cymru i raeanu'r ffyrdd yn gwneud yn ystod cyfnodau o dywydd braf?

Darogan Etholiad 2010 D

De Caerdydd a Phenarth
Bydd Alun Michael yn dal y sedd yma'n gyffyrddus, ond dyn a  ŵyr pam!

De Clwyd
Sedd anodd ei phroffwydo.  Mae mwyafrif Llafur yn eithaf iach dros y Ceidwadwyr, sef plaid yr ail safle yn 2005, bron i ugain y cant. Ond mae'r aelod cyfredol yn sefyll lawr eleni, ac mae'r aelod cyfredol yn dipyn o dori efo d bach.  Er ei bod yn hogan o'r Rhos yn wreiddiol, cynghorydd yn Sowthwark Llundain yw olynydd  Martin Jones, tra bod yr ymgeisydd Ceidwadol yn dechrau ar yrfa fel ymgeisydd parhaus. Llafur i'w gadw o drwch y blewyn, ond byddwn i ddim yn tagu ar y corn fflecs o glywed bod fy mhroffwydoliaeth yn anghywir a bod y Ceidwadwyr wedi cael lwc yma.

Delyn
Gellir ailadrodd yr hyn a ddywedais am Dde Clwyd am Ddelyn hefyd, job a hanner i'r Ceidwadwyr curo, mi ddylai bod yn y bag i Lafur, ond ar noson lwcus fe all droi'n annhebygol o lâs

Dwyfor Meirionnydd
Y Blaid i enill yma efo'r canran uchaf o bleidlais fuddugol trwy wledydd Prydain, o bosib. Ond gydag etholiadau'r Cynulliad ac etholiadau Ewrop yn rhannol gyfrannol, mae'n bwysig i'r Blaid i gosi'r etholwyr yma i bleidleisio er mwyn eu cadw yn frwdfrydig ar gyfer yr etholiadau cyfrannol.

Dwyrain Abertawe
Etholaeth mae'r Rhyddfrydwyr Democrataidd yn sniffian, ac o gael canlyniad da eleni, mae gan y RhDs gobaith yn etholiad y Cynulliad 2011. Ond yn y bag i Lafur ar gyfer San Steffan eleni mi dybiaf

Dwyrain Caerfyrddin & Dinefwr
Fel Ceredigion 2005, un i'r Blaid ei golli, yn hytrach nag un i bleidiau eraill eu trechu. Cyn belled a bod Pleidwyr yr etholaeth ddim yn llaesu dwylo ac yn gwario gormod o egni yn cefnogi eu cymdogion yn y tair sedd gyffiniol sydd yn obeithiol i'r Blaid, mi ddylai bod yn saff i Blaid Cymru

Dwyrain Casnewydd
Ar bapur yn y bag i Lafur, bu'r RhDs yn curo ar y drws yn etholiadau'r Cynulliad. Er bod mynydd iddynt eu dringo rwy'n credu bod modd i'r Rhyddfrydwyr Democrataidd curo yma. Mae'n sedd lle mae'r bobl leol wedi cael eu trin fel ŷd i'r felin  gan Lafur. Cyn Dori yn cael ei barashiwtio i mewn i'r sedd ym 1997 ac ar ôl iddo ymddiswyddo i'r Arglwyddi,  y Blair Babe Jesica Morden yn cael ei pharashiwtio i mewn i'r sedd i'w olynu. Rhwng y ffaith bod Llafur ar ei lawr yn gyffredinol a'r ffaith bod Llafur mewn twll o'i wneuthuriad ei hunan yn Nwyrain Casnewydd, rwyf am roi'r etholaeth hon yn nwylo'r Rhyddfrydwyr Democrataidd yn 2010.

Dyffryn Clwyd
Un arall sy'n anodd ei ddarogan. Canlyniadau'r Cynulliad a chanlyniadau'r cyngor lleol yn awgrymu'n gryf ei fod o fewn gafael y Ceidwadwyr. Ond mae Chris Ruane yn ddyn lleol poblogaidd ac yn aelod hynod weithgar yn yr etholaeth. Digon i gadw ei sedd ar bleidlais bersonol, o drwch y blewyn, mi gredaf. Llafur i'w gadw efo mwyafrif o lai na mil.

Darogan Etholiad 2010 C

Caerffili , Castell Nedd , Cwm Cynon.

Bydd yn sioc enfawr pe na bai'r Blaid Lafur yn ennill y tair sedd yma yn weddol gyffyrddus. Plaid Cymru sydd yn yr ail safle yn y tair sedd, ond yn dipyn ar ei holi i. Ond bydd yn werth cadw golwg ar berfformiad y Blaid ynddynt, gan fydd perfformiad da yn etholiad eleni yn gallu bod yn fan cychwyn am ymgyrchoedd cryf i'w cipio yn etholiad y Cynulliad 2011, gall canlyniadau gwael  i'r Blaid ynddynt bod yr Amen olaf i yrfa wleidyddol IWJ.

Canol Caerdydd .

Saith o bobl wedi taflu eu hetiau i mewn i'r cylch etholiadol yng Nghanol Caerdydd, ond, hyd y gwyddwn dim ond un ohonynt, Chris Williams (Plaid Cymru), yn Gymro.  Jenny Willott, yr AS Rhyddfrydwyr Democrataidd a chipiodd y sedd i'w phlaid yn 2005 bron yn sicr i ddal ei gafael yn gyffyrddus ar y sedd.

Ceredigion.

Sedd arall a gipiwyd gan y Rhydd Dems yn 2005, ond un a fydd yn llawer anoddach iddynt dal eu gafael arni na Chanol Caerdydd. Un o'r rhesymau i'r Rhyddfrydwyr Democrataidd ennill yng Ngheredigion yn 2005 oedd bod y blaid wedi targedu pleidlais y myfyrwyr.

Mae'r ffaith bod y Rhyddfrydwyr wedi dibynnu ar y myfyrwyr i ennill y sedd, hefyd yn golygu bod eu mwyafrif wedi symud allan.  I gadw'r sedd bydd rhai iddynt berswadio cenhedlaeth newydd o fyfyrwyr i'w cefnogi, rwy'n methu gweld o'n digwydd eildro. Yn gyntaf dydy'r pleidiau eraill ddim yn mynd i ganiatáu i un blaid i fopio fynnu holl bleidlais y myfyrwyr eto, ac yn ail does yna ddim achosion  mawr sydd am fod yn holl bwysig i fyfyrwyr yn ystod 2010.

Rhaid nodi mae mwyafrif y Rhyddfrydwyr daeth o'r myfyrwyr, roedd craidd y bleidlais yn dod o'r gymuned cefn gwlad a wasanaethwyd mor dda gan y diweddar Geraint Howells. Rwy'n sicr bod "proffil" Penri James (Plaid Cymru) yn y byd amaethyddol yn sicrach o apelio at yr etholwyr yma nag ydy cefndir yr Aelod Cyfredol.

Un o'r pethau sydd yn cyfri yn erbyn Penri yw ei fod wedi colli ei sedd ar Gyngor Ceredigion i Rhyddfrydwr llynedd. Ond fe wariodd y Rhyddfrydwyr arian mawr yn ward Penri, defnyddiwyd bron holl adnoddau dynol y blaid o fewn y ward unigol, yn unswydd i greu'r stori o "dorri pen Penri". Rhywbeth sy'n drewi o desperation i fi.

Penri i a'r Blaid i enill fe dybiwn.

Problemau Prifysgol

Cyn mynd ymlaen a fy narogan o ganlyniadau pleidlais 2010, hoffwn drafod pwnc sydd yn codi yn nwy o'r seddi sydd yn dechrau efo C.

Sef:

problem pleidleisiau myfyrwyr

Mae gan fyfyrwyr ym mhrifysgolion yr hawl i gofrestru i bleidleisio yn eu hetholaethau cartref ac yn eu hetholaethau addysgiadol.  Pe bawn wedi fy nghofrestru fel myfyriwr preswyl ym Mhrifysgol Glyndŵr mis Medi diwethaf, bydda'r hawl gennyf naill ai i bleidleisio dros y cyn heddwas Arfon Jones neu'r cyn heddwas Phil Edwards. (Be di be efo'r Blaid a chyn slobs?!)

Rwy'n gweld yr hawl yma i fyfyrwyr cael pleidleisio yn eu hetholaeth coleg neu eu hetholaeth cartref yn un annheg iawn.

Ar wahân i'r ffaith bod nifer fawr o fyfyrwyr yn pleidleisio ddwywaith yn groes i'r gyfraith, bydd bron iawn y cyfan ohonynt a phleidleisiodd mewn sedd golegol yn 2005 wedi ymadael a choleg ers dwy flynedd bellach. Yn wir bydda draean ohonynt wedi ymadael a'r coleg ac a'r etholaeth o fewn tri mis o fwrw eu pleidleisiau, gan adael y rhai sydd yn byw yn yr etholaethau ysgolhaig yn barhaol gydag AS nad oedd o'u dewis hwy o bosib.

Yn ddi-os bu'r cofrestru dwbl o fantais i'r Rhyddfrydwyr yn 2005, ond pa ots pwy sydd yn manteisio? Pe bai'r Blaid yn ennill Wrecsam neu Bontypridd ar sail pleidlais myfyrwyr dros dro ac yn erbyn dymuniadau'r boblogaeth barhaol, byddwn yn parhau i brotestio'r anrhegwch.

Yn nyddiau fy ieuenctid pan nad oedd prin 5% o brêns y wlad yn mynd i'r brifysgol, hwyrach nad oedd rhoi  dewis etholaeth i fyfyrwyr o fawr bwys. Ond bellach, efo 40% o bobl rhwng 18 a 23 mewn prifysgol a'u niferoedd yn gallu cynrychioli hyd at 15% o bleidleisiau mewn ambell i etholaeth, mae'n hen bryd i'r arfer dod i ben. Sarhad ar ddemocratiaeth yw erfyn ei pharhad.

Darogan Etholiad 2010 B

Blaenau Gwent

Pe na bai'r Blaid Lafur mewn cymaint o dwll ac yn gorfod amddiffyn gymaint o seddi bregus, Blaenau Gwent byddai un o'i dargedau i'w cipio, ac mewn etholiad pan fydd y rhod yn troi i gyfeiriad  Llafur eto bydd yr etholaeth yn sicr o fynd yn ôl i'w fynwes.  Un o siomedigaethau yn yr etholaeth yma yw bod dim un o'r gwrthbleidiau "swyddogol" wedi ceisio manteisio ar drafferthion Llafur ym Mlaenau Gwent er mwyn adeiladu troedle yn nhalcen caled y cymoedd Llafur.

Llais y Bobl i gadw'r sedd yn gymharol hawdd, ond synnwn i ddim pe bai Dai Davies yn ail ymuno a Llafur cyn pen tymor y llywodraeth nesaf.

Bro Morgannwg

Efo'r Blaid Lafur ar drai cyffredinol trwy Ynys Prydain, a'r aelod cyfredol yn ymddeol, mae pob rhesymeg yn dweud dyla’r Fro syrthio yn hawdd i ddwylo'r Ceidwadwyr.  Ond camgymeriad bydda roi hwn yn y bag fel buddugoliaeth Ceidwadol. Mae’r bleidlais bersonol wedi bod yn draddodiadol pwysig yn y sedd yma ac mae Alana Davies y cynghorydd lleol ac ymgeisydd Llafur yn berson llawer haws i'w hoffi nag ydy Alun Cairns yr ymgeisydd Ceidwadol a dyn sydd â dawn ryfeddol i dynnu blew o drwynau pobl.

Does gan Plaid Cymru ddim gobaith mul yma, ond mae ganddi bocedi o gefnogaeth gref yn yr etholaeth (Plaid Cymru daeth yn ail agos yn etholiadau Ewrop*).  O dderbyn bod Alun Cairns yn cael ei weld fel dipyn o fwgan i Bleidwyr, mae yna siawns bydd rhywfaint o bleidlais PC yn cael ei fenthyg i Lafur fel rhan o ymgais i stopio Cairns.

Buasai dyn wedi disgwyl i'r Ceidwadwyr cipio sedd y Fro yn weddol hawdd yn etholiadau'r Cynulliad yn 2007 hefyd, ond methasant o tua 80 pleidlais. Byddwn i ddim yn synnu pe bai canlyniad tebyg yn yr etholiad cyffredinol chwaith. 

Brycheiniog & Maesyfed

Dyma un o'r seddi mae'r Ceidwadwyr yn eu llygadu ac sydd yn ymddangos fel un y maent am ei gipio o roi canlyniadau polau piniwn trwy'r mangl. Ond mae'r aelod cyfredol yn ddyn hawddgar sydd yn hynod boblogaidd a gweithgar yn yr etholaeth. Byddwn yn disgwyl i Roger Williams i ddal ei afael ar y sedd yn weddol rhwydd.

*Diweddariad

Mae'n debyg mae pedwaredd oedd y Blaid yn y Fro. Mi wnes i gam ddarllen stori a gyhoeddwyd gan y Blaid yn honni eu bod o fewn 750 bleidlais i  ddod yn ail yn yr etholaeth, am honiad eu bod yn yr ail safle efo dim ond 750 rhwng y Blaid a'r buddugwyr. Nid y fi ydy’r unig un i gael cam argraff o'r troelli mae'n debyg.

Darogan Etholiad 2010 A

Aberafan Yn y bag i Lafur.

Aberconwy
Yr unig beth sy'n sicr yma yw bod y Blaid Lafur am golli.

Er fy mod yn byw yn yr etholaeth rwy'n methu darogan gydag unrhyw fath o sicrwydd os mae'r Blaid neu'r Ceidwadwyr sydd ar y blaen. Yn ddi-os o bleidleisiau yn newid dwylo mae mwy o bobl a phleidleisiodd i Lafur a'r Democratiaid Rhyddfrydol yn 2005 am droi at y Blaid na sydd am droi at y Ceidwadwyr. Y drwg yn y caws yw'r Ceidwadwyr sydd wedi sefyll cartref yn ystod y ddau etholiad San Steffan diwethaf yn penderfynu pleidleisio eto.

Un o'r pethau sydd wedi sicrhau buddugoliaethau Ceidwadol yn ardal Llandudno yn y gorffennol bu perchnogion cartrefi preswyl yn defnyddio'r bleidlais post i bleidleisio o blaid y Ceidwadwyr ar ran eu trigolion. Mi glywais son bod pleidlais olaf Lewis Valentine, o bawb, wedi mynd i'r Ceidwadwyr o dan y fath drefn lwgr.

Pleidlais y cartrefi preswyl bu rhan o gwsg y Blaid Geidwadol yn yr etholaeth yn ystod y ddegawd ddiwethaf. Rwy'n ddeall bod y bleidlais yma yn dihuno, rhywbeth mae'n bwysig i'r ymgeiswyr, o bob Plaid ei wylio a'i gywiro!

O dan orfodaeth daragon, mae fy mhen yn dweud mai'r Cedwadwyr pia hi, mae'r galon yn mynd at y Blaid. Yr wyf am ddilyn y galon - y Blaid i gipio'r sedd o drwch blewyn!

Alyn a Glannau Dyfrdwy - yn y bag i Lafur, ar hyn o bryd, ond y fath o etholaeth lle ddylai'r Blaid defnyddio'r cerdyn Cenedlaethol efo C MAWR. A'i rhan o Gymru neu'n rhan o Gaer estynedig yw'r etholaeth? Mae BEA wedi cael miliynau o bunnoedd gan y Cynulliad i gefnogi ei fodolaeth trwy'r ffaith ei fod yng Nghymru, ond eto mae'n galw ei hun yn BEA Chester! Etholaeth lle ddaliai’r Blaid mynnu bod yr etholwyr yn sylwi ar ba ochor o'r dafell mae'r menyn y taenu!

Arfon - eisoes yn y bag i'r Blaid mwyafrif mawr i'r Blaid fe dybiwn. Y Blaid i ennill o leiaf 40% o'r bleidlais. Rwy'n methu dirnad sut bod y sedd yma wedi cael ei gyfrif fel sedd sy'n "eiddo" i'r Blaid Lafur, yn y lle cyntaf!!

Bwci bos siop y bwcis

Wrth edrych trwy fy mhelen risial rwy'n gweld dwy stori anhygoel yn niwl yn codi o etholiad San Steffan 2010.

Mae'r stori gyntaf ym Maldwyn lle cafodd Lembit Opik canran fawr o bleidleisiau wrth Geidwadol yn yr etholiad diwethaf. Ond mae antics Lembit wedi ei wneud o yn amhoblogaidd fel unigolion. Mae'r pleidleiswyr sydd yn casáu’r Torïaid, ac wedi cael llond bol o Lembit ac sydd heb ffydd yn y Llywodraeth Llafur cyfredol i gyd yn pleidleisio i Blaid Cymru, gan roi buddugoliaeth anisgwyliedig i'r Blaid.

Mae'r ail stori yn digwydd yn Arfon. Yno mae bron y cyfan o gyn pleidleiswyr Llafur, bron y cyfan o gyn pleidleiswyr y Rhydd Dems a charfan fawr o gyn pleidleiswyr Plaid Cymru yn uno i guro Hywel Williams trwy roi buddugoliaeth anisgwyliedig i'r Ceidwadwyr.

Mae'n annhebygol y bydd y naill stori na'r llall yn cael ei wireddu, ond pa un yw'r stori fwyaf credadwy? O orfod dewis mi fyddwn yn disgwyl i'r rhan fwyaf o bobl sydd ag unrhyw grebwyll am wleidyddiaeth Cymru i ddewis stori Maldwyn. Ond o edrych ar yr ods sy'n cael eu dyfynnu ar FlogMenai mae stori anhygoel Arfon yn fwy na saith gwaith fwy tebygol i ddigwydd na stori anhygoel Maldwyn yn ol y bwcis.

100/1 yw gobeithion y Blaid o guro Maldwyn tra bod gobeithion y Ceidwadwyr yn Arfon yn 14/1 eitha' parchus.

Mae nifer o resymau am y gwahaniaeth yma yn y pris, gan gynnwys y ffaith ei fod yn ymdebygu bod cefnogwyr y Ceidwadwyr yn fwy tebygol i wastraffu eu harian ar fetiau anobeithiol nac y mae cefnogwyr y Blaid. Ond beth bynnag bo'r rheswm am yr anghysondeb yn yr ods ar y ddwy stori annhebygol, mae'r enghreifftiau uchod yn brawf bod prisiau'r bwcis yn llawer mwy tebygol i ffafrio'r Ceidwadwyr ac i dan brisio'r Blaid- yn arbennig felly pan fo'r etholiad yn parhau i fod yn bell i ffwrdd yn nhermau betio.

Rhywbeth werth ei gofio wrth gymharu'r gwahaniaeth rhwng yr ods yn Aberconwy lle mae'r Ceidwadwyr ar 2/7 a'r Blaid ar 7/2, digon agos i argoeli am ganlyniad agos iawn yma, o ystyried yr anghysondebau cyffredinol rhwng ods y Blaid ag ods y Ceidwadwyr.

Gyda llaw os oes buntan na ddwy i sbario gennych, ac yr ydych yn dymuno i'r Blaid ennill yn Aberconwy, peidiwch a'u gwastraffu trwy eu rhoi i'r bwcis - danfoner hwy i gronfa ymgyrchu Phil!

Llongyfarchiadau Gethin a Clare

Cafodd Cynghorydd Llais Gwynedd ward Brithdir, Llanfachreth, y Ganllwyd a Llanelltyd Gethin Williams a'i bartner (fy nith) Clare presant Nadolig arbennig heno, ganwyd mab bach newydd iddynt am 8 yr hwyr. Llongyfarchiadau mawr iawn a phob dymuniad da iddynt.

Siôn Corn Corn heb ymweld â Chymru?

Mae NORAD yn asiantaeth filwrol sy'n cael ei gynnal gan yr UDA a Chanada er mwyn gwylio am daflegrau yn cael eu hanelu at ogledd yr America. Fel rhan o'u gwaith gwylio y maent yn gallu dilyn taith Siôn Corn ar draws y byd, a phob blwyddyn byddent yn rhannu gwybodaeth a phlant y byd i ddweud lle mae Santa wedi cyrraedd pob munud o'i daith.



Ond och! Dyma fap NORAD sydd yn dangos lle mae'r gŵr barfog wedi bod toc ar ôl iddo ymadael ag ynysoedd Prydain. Mae o wedi ymweld â'r Alban, Lloegr, Gogledd a Deheubarth yr Iwerddon ond nid â Chymru. Mae'n rhaid bod holl blant Cymru wedi bod yn ddrwg iawn eleni.

Mae'n rhaid i'r Cynulliad gweithio'n galed yn y flwyddyn newydd i sicrhau bod ymddygiad plant Cymru yn gwella er mwyn sicrhau nad yw Siôn Corn yn hepgor ein gwlad ar ei daith byth eto (neu, o leiaf, i gysylltu â NORAD a gofyn iddynt i gynnwys Cymru yn y daith y flwyddyn nesaf).

Nadolig Llawen

Un Seren - Delwyn Siôn

Wedi i Iesu gael ei eni ym Methlehem Jwdea yn nyddiau'r Brenin Herod, daeth seryddion o'r dwyrain i Jerwsalem a holi, "Ble mae'r hwn a anwyd yn frenin yr Iddewon? Oherwydd gwelsom ei seren ef ar ei chyfodiad, a daethom i'w addoli.

Cai a Chanlyniadau Anfwriadol

Mae Cai Larsen, ar Flog Menai, yn codi trafodaeth ddiddorol parthed Cyfraith Canlyniadau Anfwriadol, (The Law of Unintended Consequences). Yn ei bost mae Cai yn dadlau bod Guto Bebb a'r Blaid Ceidwadol yn Aberconwy yn gwneud cymwynas anfwriadol i Phil Edwards, ymgeisydd Plaid Cymru yn yr etholaeth, trwy anelu gymaint o'u hymosodiadau i gyfeiriad y Blaid. Trwy wneud hynny mae'r Ceidwadwyr yn profi mae Plaid Cymru yw'r bygythiad mwyaf i obeithion etholiadol Guto yn hytrach na'r deiliaid - Y Blaid Lafur.

Rwy'n cytuno efo dadansoddiad Cai o'r perygl tactegol i bleidiau gwleidyddol rhoi gormod o sylw i ambell i wrthwynebydd, a thrwy hynny yn codi proffil y gwrthwynebydd. I raddau dyna fu un o'r ffactorau a arweiniodd at ethol aelodau o'r BNP yn etholiadau Ewrop eleni. Trwy i'r pleidiau eraill rhybuddio bod perygl i aelodau o'r BNP i gael eu hethol, yr oeddynt hefyd yn cyhoeddi bod gwerth pleidleisio i'r ffasgwyr gan fod ennill o fewn eu gafael.

Problem post Cai, fodd bynnag, yw un o edrych ar y brycheuyn sydd yn llygad dy gyfaill, a thithau heb sylwi ar y trawst sydd yn dy lygad dy hun

Os yw Plaid Cymru am weld cynnydd yn yr etholiad sydd ar y gweill, rhaid iddi gymryd mantais o wendid y Blaid Lafur trwy dwyn pleidleisiau oddi wrth Lafur, ond prin yw'r ymosodiadau yn erbyn Llafur sydd yn ymddangos ar Flog Menai. Yn wir yn un o sylwadau Cai i'r drafodaeth y mae o'n clodfori cyn gweinidog Llafur am wneud "joban go lew".

Yr hyn ceir ar Flog Menai, gan amlaf, yw ymosodiadau ar Lais Gwynedd ac ymosodiadau ar y Blaid Geidwadol.

Mae'r ymosod ar Lais Gwynedd yn ddealladwy, i raddau. Fe gostiodd Llais mwyafrif i'r Blaid ar Gyngor Gwynedd yn 2008. Yn anffodus mae bron y cyfan o ymosodiadau Cai ac eraill ar Lais yn tynnu sylw at yr union bynciau a achosodd i filoedd o gyn cefnogwyr y Blaid i symud i Lais yn y lle cyntaf; cau ysgolion, cau cartrefi henoed, cau cyfleusterau cyhoeddus a throi cefn ar gymunedau cefn gwlad. Mae natur y blogiadau yn erbyn Llais yn codi ei broffil fel amddiffynnydd cymunedau a'u hadnoddau.

Mae dyn yn gallu deall yr ymasiadau ar y Blaid Geidwadol hefyd. I nifer o gefnogwyr Plaid Cymru'r Blaid Geidwadol yw'r gwrthgyferbyniad mwyaf i'w gwerthoedd a'u daliadau. Ond o fod yn ymarferol does yna ddim un frwydr etholiadol rhwng y Ceidwadwyr a Phlaid Cymru. Hyd yn oed yn Aberconwy a Gorllewin Caerfyrddin & Phenfro, dwyn pleidleisiau Llafur bydd yn sicrhau buddugoliaeth nid dwyn pleidleisiau Ceidwadol.

Yr hyn sydd yn amlwg yn Aberconwy yw bod yna nifer o gyn pleidleiswyr Llafur sydd ddim am bleidleisio i Lafur eto. Mae cyfran fawr o'r cyn Llafurwyr yma mewn cyfyng gyngor parthed cefnogi Plaid Cymru neu'r Blaid Geidwadol y flwyddyn nesaf. Mae'r cyfyng gyngor yn profi bod gan y bobl yma parch a / neu ddiffyg gelyniaeth tuag at y naill blaid / ymgeisydd a'r llall. Mae Cai yn gywir i ddadlau bod ymosodiadau Guto ar Phil / Plaid Cymru yn gallu dod a chanlyniadau anfwriadol yn eu sgil, y canlyniad o wneud Guto i edrych fel sinch bach sydd yn ymosod ar un y mae gan bobl parch / diffyg gelyniaeth tuag ato. Ond mae'r gwrthwyneb yn wir hefyd, mae ymosodiadau dan din gan Phil / Palid Cymru ar Guto yn rhoi Phil yn rôl y snich.

Yn Aberconwy, yng Nghymru, prin bydd selogion y Blaid bydd yn troi at y Ceidwadwyr a phrin bydd selogion y Ceidwadwyr bydd yn troi at y Blaid. Y buddugwr bydd yr ymgeiswyr sydd yn llwyddo i ymosod yn fwyaf llwyddiannus ar Lafur a chynnig polisïau amgen i rai'r Blaid Lafur. Bydd atgasedd cynhenid Plaid Cymru tuag at y Ceidwadwyr a'i hagosrwydd i Lafur yn y Cynulliad ac agosrwydd ideoleg carfan sosialaidd ddylanwadol y Blaid i draddodiadau Llafur yn sicrhau mae'r Ceidwadwyr yng Nghymru bydd yn ennill y frwydr honno, yn union fel y gwnaethant yn etholiadau Ewrop.

Yr unig obaith sydd gan y Blaid i gael cynydd yw trwy ymosod ar wir fwci bo gwleidyddiaeth Cymru, sef y Blaid Lafur, yn hytrach nag wastraffu ei holl egni yn ymladd yn erbyn melinau gwynt y ffug anghenfil tin-flewog Ceidwadol. Os nad yw'r Blaid yn llwyddo i gael cynnydd, ar draul Llafur, mewn cyfnod lle mae Llafur ar drai yng Nghymru (fel sy'n debygol o ddigwydd eto) waeth i'r Blaid rhoi'r ffidl yn y to etholiadol!

Colli Ysgol = Colli Cigydd? Hurt!

Ers etholiadau mis Mai'r llynedd yr wyf, ar y cyfan, wedi cydymdeimlo ag achos Llais Gwynedd yn ei frwydr yn erbyn Plaid Cymru. Nid oherwydd fy mod yn gefnogwr brwd i Lais nac yn elyn mawr i'r Blaid, ond oherwydd fy mod yn credu bod Llais wedi dinoethi’r Blaid ac wedi dangos man gwan sydd yn gwneud drwg i'r mudiad cenedlaethol.

I mi mae'r achos cenedlaethol yn bwysicach na phlaid ac yn amlwg bwysicach na'r Blaid. Mae gweld y niwed mae'r Blaid yng Ngwynedd yn wneud i'r achos Cenedlaethol, trwy ymddwyn fel yr Arglwydd Beeching a Mrs Thatcher yn corddi fy stumog. Mae cadw adnoddau cymdeithasol ac amddiffyn gwasanaeth cyhoeddus yn bwysicach nag arian ac elw a chreu balans cyllideb. Elfen o frogarwch a chenedlaetholdeb sydd yn ymddangos, ysywaeth, fel elfen sydd wedi ei golli gan gynghorwyr Plaid Cymru Gwynedd.

Mae post diweddaraf Gwilym Euros, sydd yn cyfeirio at stori yn y rhifyn cyfredol o'r Cambrian News yn awgrymu bod Llais, hefyd, yn dechrau colli ffordd trwy roi sgorio pwyntiau gwleidyddol yn uwch nag amddiffyn y gymuned.

Yn ôl y CN mae pobl Aberdyfi wedi ymateb i benderfyniad eu Cynghorydd annibynnol lleol, Dewi Owen, i gefnogi cau ysgol y llan trwy:

cancelling Christmas turkey orders at the village butcher’s shop, which is run by Cllr Owen’s son-in-law.

Rwy'n ddeall dicter y pentrefwyr, ond mae eu hymateb yn un hurt!

Fel mab i dad, rwy'n gwybod bod fy marn i a barn fy nhad yn ddwy farn gwbl annibynnol. Hyd yn oed ar yr achlysuron prin ein bod yn unfarn gytûn, damwain ydyw, nid cynllwyn!

Fel gŵr priod mae'r syniad o gael fy nghosbi am weithredoedd yr in laws yn fy nharo fel y peth gwirionaf imi ei glywed erioed. Uffar' ond doedd y diawliaid wedi pregethu wrth y musus 'cw bod llawer gwell ar gael cyn iddi gytuno fy mhriodi?

Bydd colli'r ysgol, yn ddi-os, yn hoelen yn arch bywyd pentrefol Aberdyfi. Bydd colli cigydd o fri o'r pentref yn hoelen arall. Mae'r cysyniad bod taro'r ail hoelen yn brotest dechau i wrthwynebu daro’r hoelen gyntaf yn ymateb tu hwnt i'm dirnad i, ac yr wyf yn synnu bod Llais yn ei gefnogi.

Be Ddigwyddodd i S4C2?

Diwedd mis Awst llynedd mi wnes ymateb i holiadur ar Wasanaethu Plant yn y Dyfodol Digidol a gomisiynwyd gan S4C er mwyn trafod y defnydd gorau o sianel S4C2.

Mi fûm yn un o'r ychydig prin a oedd yn gwylio darllediadau o'r Cynulliad ar S4C2 yn weddol reolaidd - oleiaf 2-3 gwaith yr wythnos. Yn ystod wythnos yr Eisteddfod, da oedd cael y sianel ar gyfer darllediadau byw o'r Babell Lên fel gefaill i ddarllediadau o'r Pafiliwn Pinc.

Mae fy ymateb i'r holiadur ar gael yma (dogfen pdf)

Yn fras fy ymateb oedd:

Er gwaetha'r ffaith fy mod yn un o wylwyr rheolaidd prin y sianel, yr wyf yn fodlon aberthu'r cynnwys yr wyf fi yn ei fwynhau er mwyn creu gwasanaeth amgen i blant a phobl ifanc.

Mae'r gwasanaeth i blant arfaethedig wedi ei greu (ond nid y gwasanaeth i bobl ifanc); ond mae'n cael ei ddarlledu fel rhaglenni Cyw ar S4C1 yn ystod yr oriau hynny cyn y pnawn pan nad oedd S4C yn arfer darlledu yn ddigidol o gwbl.

Ers yr wythfed o fis Awst, bron i bum mis yn ôl, yr unig beth sydd wedi ei ddarlledu ar S4C2 yw Tudalennau Gwybodaeth gyda llun o fwi môr a rhif ffôn y Gwifryn Gwylwyr. Yr oeddwn yn fodlon colli fy ngallu i wylio'r Cynulliad a'r Babell Lên ar gyfer creu lle i wasanaeth amgen a mwy poblogaidd, ond nid er mwyn ei golli am rif ffôn a llun gwirion!

Er mwyn darlledu'r Tudalennau Gwybodaeth, mae'n rhaid bod S4C yn parhau i dalu'n ddrud am y slot darlledu. Rwy'n gallu meddwl am gant a mil o ddefnyddiau ar ei gyfer yn ogystal a'r sianel i bobl ifanc a addawyd:

S4C + 1 - ar gyfer y rhai sy'n codi'n hwyr ar ol siesta'r pnawn

Sianel Amaethyddol, fel nad oes raid inni gael gymaint o faw gwartheg ar y brif sianel ar raglenni megis Cefn Gwlad, Ffermio a Fferm ffactor.

Sianel Chwaraeon er mwyn osgoi newidiadau i'r arlwy arferol gan fod gemau rygbi / pêl-droed / tidliwincs pwysig yn cael eu cynnal.

Sianel ailddarllediadau - i wneud lle i gynnwys rhaglenni newydd ar y brif sianel yn hytrach na dangos Fferm Ffactor pum gwaith yr wythnos

Pa bynnag defnydd a wneir o sianel S4C2, oni bydda rywbeth yn well na thalu am sianel wag?

Cyfarchion Nadolig Llywydd y Cynulliad

Mae fersiwn Saesneg hefyd ar gael:
http://www.youtube.com/watch?v=brcPpu4BdWk

Nadolig Llawen i ti hefyd, Dafydd.

Ymadawiad Oscar

Ychydig o bwyntiau am ymadawiad Oscar o Blaid Cymru a'i benderfyniad i ymuno a grŵp y Blaid Ceidwadol.

Y peth cyntaf i ddweud yw nad ydy o'n syndod. Yr oedd yn wybyddus cyn iddo dderbyn ei enwebiad ei fod wedi ceisio i fod yn ymgeisydd i wahanol gyrff trwy'r Ceidwadwyr a'r Blaid Lafur cyn iddo wneud cais i Blaid Cymru. Yn wir un o'r rhesymau pam fod fflyrtio'r dyn efo pleidiau eraill mor hysbys yw bod nifer o'i ffrindiau gorau newydd wedi nodi yn llon ei fod yn gast-off diwerth a wrthodwyd ganddynt hwy yn y lle cyntaf. Yr oedd yn amlwg, yn gwbl amlwg, i Blaid Cymru bod Oscar yn defnyddio'r Blaid er mwyn uchelgais hunanol yn hytrach nag ymrwymiad pleidiol.

Ond o gydnabod bod Oscar wedi defnyddio'r Blaid, rhaid cydnabod bod y Blaid wedi ei ddefnyddio ef mewn ffordd a oedd yr union mor hunanol a dan din.

Oherwydd bod mewnfudwyr i wledydd Prydain yn gorfod profi eu bod yn driw i'w gwlad fabwysiedig, mae yna duedd iddynt i fod ymysg y mwyaf Prydeinig o'r Prydeinwyr, mae hynny yn eu gwneud yn dalcen caled i'r pleidiau cenedlaethol.

Roedd sicrhau mae Cenedlaetholwyr oedd yr AC cyntaf a'r ASA cyntaf yn dipyn o gamp i'r Blaid a'r SNP ac yn fodd iddynt dorri i mewn i'r talcen hwnnw. Ac mae'r Blaid wedi cael ei wobr o ddefnyddio Oscar. Yn yr etholiadau cyngor sir etholwyd llond llaw o gynghorwyr Plaid Cymru o'r lleiafrifoedd ethnic yn sgil ethol Oscar. Mae'r cynghorwyr yna yn parhau i fod yn chwifio baner cenedlaetholdeb Cymreig yn eu cymunedau. Gellir dadlau byddid cefnogi ymgeisydd gwell na Ashgar wedi bod yn gallach, ond y gwir yw mai ef oedd yr unig un a oedd ar gael mewn sedd yr oedd modd i'r Blaid curo efo ymgeisydd o'i gefndir. Bydda Abdul Khan wedi gwneud gwell AC na Mohamed Ashgar, bid siwr, ond doedd dim modd ei osod ef yn uwch ar restr y Gogledd na Wigley a Ryder.

Fe wnaed dêl y diafol rhwng y Blaid ac Oscar. Ar y cyfan byddwn yn dweud mai Plaid Cymru sydd wedi cael y gorau ohoni. Y mae'r Blaid wedi profi ei bod hi yn fodlon rhoi cyfle i bobl o gefndiroedd ethnig cael eu hethol yn enw cenedlaetholdeb Cymreig. Mae'r Blaid Geidwadol wedi cael ei dal efo'i drôns i lawr trwy dderbyn-trwy-ddwyn aelod o'r cymunedau lleiafrifol yr oeddent wedi ymwrthod ag ef trwy honni nad oedd o'n deilwng.

Mae'r Blaid hefyd wedi cael gwared ag un a oedd yn edrych fel pysgodyn allan o ddŵr ar ei feinciau, ac un a oedd yn pechu ambell i grŵp o fewn y cymunedau lleiafrifol, heb orfod mynd trwy'r embaras o'i ddad-ddewis. Yn sicr does dim gwirionedd yn yr honiadau y byddai Ashgar wedi ei ddad-ddewis i wneud lle yn y Senedd i Adam Price, byddai hynny yn groes i graen dymuniad y Blaid i apelio i'r lleiafrifoedd.

Un nodyn bach arall i gloi. Mae rhai aelodau o'r Blaid yn ceisio symud y bai am ddewis Oscar fel ymgeisydd yn y lle cyntaf oddi wrth y Blaid yn ganolog i aelodau'r Blaid yn rhanbarth y de-ddwyrain trwy ddweud mai nhw wnaeth ei ddethol fel ymgeisydd mewn modd democrataidd annibynnol. Twt lol botas maip. Does dim modd i unrhyw un sefyll yn enw Plaid Cymru (nac unrhyw blaid arall) heb eu bod wedi eu cymhwyso fel ymgeiswyr derbyniol gan y blaid yn ganolog. Fe gymhwyswyd Ashgar fel ymgeisydd derbyniol gan Blaid Cymru yn ganolog. Pe na fyddai, bydda fo ddim ar gael i aelodau'r de ddwyrain i'w hystyried yn y lle cyntaf, mae ceisio symud y bai yn y modd yma yn ddilornus i holl aelodau'r Blaid yn y rhanbarth.

Ydy'r HRF o blaid Lladd yr wrth Gymraeg?

Gan fy mod wedi penderfynu cael hoe fach o'r pwysau uffernol sydd yn dod o ysgrifennu blog Saesneg, mi benderfynais roi peiriant Google Translate ar y safle hwn rhag ofn bod rhai o fy nghyn darllenwyr Saesneg am gael cip o'r farn yr wyf yn parhau i'w fynegi yn y Gymraeg.

Mae'r teclyn i'w gweld ar ochor chwith y sgrin rhwng bathodyn Maes-e a bathodyn Rwy'n Cefnogi Annibyniaeth.

Yr wyf yn ansicr o gallineb osod y teclyn, gan fod ambell i gyfieithiad yn awgrymu bod fy marn yn fwy hurt na'r hurtiaf y mae Cai wedi eu gwobrwyo am idiotrwydd.

Er enghraifft mae cyfieithiad o'r post yma yn awgrymu fy mod o blaid llofruddiaeth dorfol o'r gwrthbleidiau er mwyn amddiffyn y Gymraeg:

What is great is that the buoyancy, the fire in the belly, and the fall out has pasiwn raised when members of the party killed four of their opponents for compromise on the future of the language.

Ond wedi fy nghyhuddo o gefnogi llofruddio pedwar cyfaddawdwr er mwyn addiffyn yr iaith mae'r peiriant cyfieithu yn amau fy niffuantrwydd. Dyma'i gyfieithiad o benawd y post gyfredol:

Slaughter - is the HRF in favour of the Gymraeg?

Gwell imi gael gwared â'r peiriant cyfieithu cyn iddi fy arwain i ddyfroedd dyfnion iawn, mi dybiaf !!!!!!!!!!

Newid hinsawdd yn gau neu'n wir - be di'r ots?

Yn ystod y dyddiau diwethaf mae mwyfwy o bobl wedi bod yn mynegi amheuon am yr ymgyrch i atal newid hinsawdd trwy honni mae ffug wyddoniaeth ac, yn bwysicach byth, mae ymgais at reoli pobl a chodi trethi yw'r holl stŵr. Mae'r ffaith bod y gwadu gwyddonol wastad yn dod efo'r un neges wleidyddol am ymyrraeth lywodraethol a threthiant yn awgrymu yn gryf bod y gwleidyddol yn bwysicach na'r wyddonol i'r gwadwyr

Gan nad ydwyf yn wyddonydd nac yn fab i wyddonydd y mae'n anodd imi wneud sylw teg am y ddadl wyddonol. Ond gan nad ydwyf yn or-hoff o ymyrraeth ddiangen yn fy mywyd na threthi di angen rwy'n gallu cydymdeimlo a rhywfaint o ddadleuon gwleidyddol y gwadwyr.

Yr wyf wedi nodi mewn post blaenorol bod cael gwared â bylbiau tryloyw (y rhai 100w 60w ac ati) yn achosi problemau gan fod y bylbiau cyrliog newydd yn amharu ar fy offer cymorth clyw, mae'n debyg eu bod yn achosi problemau i bobl efo ddiffygion gweledol hefyd. Dyma broblem dylid wedi dod i'r afael arni cyn i'r UE gwahardd y bylbiau hen ffasiwn yn llwyr.

Mae'n ymddangos imi fod polisi'r Cynulliad o gael gwared â bagiau siopau plastig un defnydd hefyd yn bolisi diffygiol. Yn ôl yr hyn yr wyf yn ddeall gan gyfaill sydd yn arbenigo yn y maes mae'r bagiau un defnydd yn bio-bydru o fewn blwyddyn neu ddwy. Mae'r bag for life o blastig tew yn cymryd 200 mlynedd i bydru, a bydd yr eco bags o blastig a ffibr yn parhau heb eu pydru mewn filflwydd. Yn waeth byth mae rhywfaint o ffibr y bagiau eco wedi ei chynhaeafu ar ffermydd lle cliriwyd fforestydd glaw er mwyn tyfu'r cnwd ffibr.

Nid ydwyf, yn amlwg, 100% yn cefnogi pob dim y mae'r ymgyrch amgylcheddol yn dweud na gwneud, ond eto rwy'n gweld problem fawr parthed dymuniad y gwrthwynebwyr i ro'r gorau i bob polisi amgylcheddol ar sail diffygion honedig yn y data newid hinsawdd. I mi nid gwyddoniaeth newid hinsawdd yw apêl gwleidyddiaeth glesni ond y dymuniad i fyw mewn byd glan a saff.

Hyd yn oed os yw newid hinsawdd yn ffug wyddoniaeth yr wyf yn parhau i ddymuno gweld llai o fagiau plastig a phaciau bwyd "poli" yn wasarn ar y strydoedd.

Hyd yn oed os yw newid hinsawdd yn ffug wyddoniaeth yr wyf yn parhau i ddymuno gweld pethau yn cael eu hail ddefnyddio a'u hailgylchu yn hytrach na'u taflu i landfill llawn llygod mawr

Hyd yn oed os yw newid hinsawdd yn ffug wyddoniaeth well gennyf byddid cael llai o nwyon gwenwynig budron yn chwydu allan o simneiau ffatrïoedd a phwerdai ar draws y byd.

Hyd yn oed os yw newid hinsawdd yn ffug wyddoniaeth yr wyf am weld y fforestydd glaw a'u hamrywiaeth o fywyd gwyllt yn cael eu hamddiffyn.

Hyd yn oed os yw newid hinsawdd yn ffug wyddoniaeth yr wyf yn croesawu datblygiadau sydd yn creu nwyddau effeithlon eu defnydd o egni bydd o gymorth i leihau fy miliau.

Newid hinsawdd neu beidio, mae symudiadau rhesymegol tuag at greu byd sydd yn lanach ac yn fwy effeithiol, yn sicr, yn well na pholisïau sydd am gadw'r byd yn fudr o aneffeithiol.

Nadolig Llawen Mr Heath

Ar ôl oes o gefnogi Rhyddfrydwyr Lloyd George, fe aeth pleidlais olaf fy niweddar Hen Nain i'r Blaid Geidwadol. Y rheswm am ei thröedigaeth yn hwyr yn ei phenwynni oedd bod Llywodraeth Ted Heath wedi cyflwyno Bonws Nadolig o £10 i bob pensiynwr ym 1972.

Roedd y bonws yma yn fonws go iawn. Efo'r fath ffortiwn yn ychwanegol i'w phensiwn yr oedd Hen Nain yn gallu fforddio, am y tro cyntaf yn ei bywyd, i anrhegu ei niferus disgynyddion efo par o fenig yr un fel presant Nadolig.

Yn ystod y dyddiau nesaf bydd holl bensiynwyr gwladol y Deyrnas Gyfunol yn derbyn Bonws Nadolig Ted Heath ar gyfer eleni. Deg punt bydd y taliad o hyd, prin digon i brynu un par o fenig bellach.

Pe bai'r Bonws Nadolig wedi cadw fyny efo costau byw, tua £150 byddai ei werth cyfredol. Ond gan ei fod wedi sefyll yn ei hunfan fel £10 ers 1972 y mae'n costio mwy i'w weinyddu bellach nac yw ei werth. Mae haelioni Mr Heath wedi troi yn sarhad bellach.

Mae'n hen bryd i'r Llywodraeth gwneud penderfyniad i naill ai diweddaru gwerth y bonws i bensiynwyr neu i waredu taliad mor bitw yn llwyr.

Be' Petai Peter yn Gywir?

Mae'r blog Llafur Wales Home yn gofyn cwestiwn difyr parthed y cwyno am agwedd Peter Hain tuag at gynnal Refferendwm ar ran 4 o Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006. Hawdd yw cystwyo Dr Hain am fod yn negyddol ei agwedd tuag at ddatganoli ac am fynegi pwyll am amseru refferendwm. Ond beth petai o'n gywir?

Rwy'n gweld rhywbeth sylfaenol annemocrataidd yn agwedd Dr Hain. Os yw'n hollol eglur be fydd canlyniad refferendwm cyn ei gynnal, afraid yw cael refferendwm o gwbl. Does dim rhaid cynnal refferendwm ar gyfreithloni llofruddiaeth oherwydd bod barn y bobl ar y pwnc yn gwbl eglur heb bleidlais. Rhoddwyd y gorau i gynnal refferendwm pob 7 mlynedd ar yfed ar y Sul yng Nghymru pan ddaeth hi'n amlwg bod pobman yn y wlad am bleidleisio o blaid agor tafarnau ar y Sul. Gwirion yw gwario filiynau ar ofyn y cwestiwn os ydym yn gwbl sicr o'r ateb. Pwrpas refferendwm yw ymofyn barn yr etholwyr pan fo rhywfaint o ansicrwydd parthed eu barn.

Ond o gynnal refferendwm heb y sicrwydd o bleidlais Ie, y mae'n bwysig i ddatganolwyd a chenedlaetholwyr ystyried oblygiadau colli.

Yn bersonol nid ydwyf yn poeni yn ormodol am bleidlais negyddol. Dydy adran pedwar o Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 ddim yn rhoi rhagor o bwerau i'r Cynulliad, dydy o ddim yn rhoi hawliau ddeddfu ychwanegol i'r Cynulliad chwaith, yr hyn y mae'n gwneud yw newid drefn argaeledd y pwerau ar hawliau deddfu sydd eisoes yn bodoli yn adran tri o'r ddeddf.

Y peth pwysicaf mae adran 4 yn ei wneud yw rhwystro esblygiad datganoli. Heb gynnal refferendwm ar adran 4 does dim modd i symud ymlaen i gam nesaf datganoli - sef sicrhau cyfartaledd a'r Alban neu Gogledd yr Iwerddon. O gynnal refferendwm bydd yr ymgyrchu am y cam nesaf yn cychwyn boed y canlyniad yn Ie neu yn Na.

O gael canlyniad negyddol bydd yr ymgyrch am y cam nesaf yn galetach, wrth gwrs, dyna pam y byddwyf yn pleidleisio Ie ac yn annog eraill i wneud yr un fath. Ond heb refferendwm, beth bynnag fo'r canlyniad, bydd yr ymgyrch honno ddim yn cychwyn. Dyna paham yr wyf o blaid cynal refferendwm mor fuan ac sydd modd hyd yn oed heb y sicrwydd o ganlyniad y mae Peter Hain yn dymuno.

Ffatri Ffuglen Hanes Cymru

Yr wyf wedi bod yn ddwys ystyried gneud sylwadau trylwyr am ddiffyg sylwedd hanesyddol a chymdeithasol rhaglen hurt gyfredol Hywel Williams ar S4C.

Ond a oes raid?

Wedi'r cyfan mae'r rhaglen yn cael ei gynhyrchu gan THE FICTION FACTORY!

Yr Ugain Orchymyn - Yr Unig Ateb?

Pe bai Moses yn Gymro yn hytrach nag yn Iddew, mi fyddai wedi dod i lawr o'r mynyddoedd efo'r deg orchymyn i gŵyn o Be! Dim ond DEG orchymyn - dim hanner digon a chyn pen dim bydda brotestiadau yn cael eu cynnal i fynnu ragor, a'r geiriau Ugain Orchymyn yr Unig Ateb wedi eu chwistrellu mewn paent gwyrdd ar draws Arch y Cyfamod

Mae unrhyw un sydd wedi darllen rhagor nag un post ar y blog hon yn gwybod fy mod yn weddol gyndyn o roi clod i Blaid Cymru. Ond pan fo clod yn haeddiannol mae'n haeddiannol.

Roedd y ddadl eLCO Iaith yn gam aruthrol ymlaen i achos yr iaith. Ac o bob parch i'r Blaid, dydy hi heb honni bod yr eLCO bresennol yn ddim byd namyn cam bach i'r cyfeiriad cywir.

Mae'n wir ddweud bod y cynnig a wnaed i Sansteffan wedi ei glastwreiddio wrth ei ddychwelyd i'r Cynulliad - ond dyna ydy natur y system hurt yr ydym yn cael ein deddfau trwyddi. Mae disgwyl i Sansteffan i beidio a glastwreiddio, ar unrhyw gais iddi, fel disgwyl gafr i beidio rhechan!

O dan y gyfundrefn byddid modd i'r Cynulliad dweud Na! Dydy'r eLCO ddim yn ddigon da a'i ddanfon yn ôl i Sansteffan am ei hail hystyried. Pe bai'r Cynulliad wedi cymeryd y cam yna bydda'r eLCO wedi syrthio gyda diddymiad Senedd Sansteffan ar gyfer yr etholiad Prydeinig nesaf, ac yna byddai'n rhaid dechrau'r broses o'r cychwyn gyntaf eto - gyda'r perygl i'r eLCO cael ei hamseru allan, eilwaith, oherwydd etholiad Cynulliad.

Mae achos yr iaith wedi symud y cam fwyaf bosib iddi allu ei gymeryd o dan yr amgylchiadau presennol, diolch i Blaid Cymru ac arweiniad Alun Ffred. Yn sicr mae angen camau eraill cyn cyrraedd at Lefiticws iaith, ond hyd y gwyddwn, dydy'r Blaid heb ddweud Na i bwyso am gymeryd camau pellach a mwy uwchgyrhaeddol parthed yr iaith yn y dyfodol - chware teg!