23/10/2010

Clod haeddiannol i Guto am ei gefnogaeth i ddarlledu Cymraeg

Ar Pawb a'i Farn heno roedd y Gath yn ymboeni mae dim ond tri o'i etholwyr sydd wedi danfon e bost iddo yn erfyn arno i achub S4C. Fel un o'i etholwyr rhaid dweud bod amddiffyn darlledu Cymraeg yn bwysicach na chadw'r gorfforaeth i mi.

Rwy'n gwybod bod llawer mwy na thri o etholwyr Guto yn ymboeni am ddyfodol darlledu Cymraeg, ac mae'n rhaid ei longyfarch am ei ddadl yn Neuadd Westminster parthed y pwnc.

Mi wneis ystyried gosod ei gyfeiriad e-bost yma er mwyn i mwy na 3 o bobl Aberconwy cysylltu â'r AS er mwyn ei annog i barhau a'i ymgyrch dros ddarlledu Cymraeg, ond pe bawn wedi gwneud mae'n debyg y byddai'n derbyn mwy o e-byst yn ei annog defnyddio Viagra nac yn annog parhad y sianel!

Ta waeth, diolch lle mae diolch yn haeddiannol - da was!

22/10/2010

Diffyg anrhydedd i Betsi?

Yr wythnos diwethaf cynhaliodd Y Coleg Nyrsio Brenhinol darlith arbennig yn Llanelwy er cof am Betsi Cadwaladr. Roedd y ddarlith a draddodwyd gan y cyn AS Julie Morgan yn un o gyfres sydd wedi cael eu cynnal ers 2004, ond yn ôl y Coleg roedd i ddarlith eleni pwysigrwydd arbennig, gan ei fod hefyd yn dathlu anrhydeddu Betsi trwy enwi bwrdd rheoli iechyd y gogledd ar ei hol.

Rwy'n methu meddwl am ffordd waeth i gofio am berson nag enwi bwrdd iechyd neu ysbyty ar ei ôl. Bron pob tro bydd enw'r anrhyddededig yn cael ei grybwyll yn y newyddion ar ôl derbyn y fath "anrhydedd" bydd o mewn cyd-destun o ddiffygion mewn gofal.

Roedd Betsi Cadwaladr yn arloeswr ym myd nyrsio Cymru, yn arwres rhyfel y Creimia ac yn ysbrydoliaeth i gannoedd o nyrsiaid Cymraeg. Ond oherwydd bod ymddiriedolaeth iechyd y gogledd wedi ei hanrhydeddu, bellach mae ei henw yn cael ei chysylltu â pheryglu iechyd mamau a phlant.

A dyna Hywel Dda, dyn a oedd yn enwog am ddod a threfn i gyfraith Cymru yn cael ei gysylltu ag anrhefn megis danfon dyn ar daith tacsi 80 milltir am driniaeth yr oedd yn amlwg yn rhy sâl i'w derbyn. Neu Aneurin Bevan, sylfaenydd y GIG yn cael ei gysylltu â mesurau argyfwng oherwydd diffygion difrifol yng ngwasanaethau llaw feddygaeth - Mawr o anrhydedd!

A phetai'r RCN yn wirioneddol am ddangos parch i goffadwriaeth Betsi, mi fyddent yn ymwybodol o'r ffaith ei bod hi'n anghydffurfwraig rhonc ac yn dod o deulu a wynebodd erledigaeth am eu ffydd, ac mae llawer mwy priodol byddid cynnal gwasanaeth coffa am ei chyfraniad i Gymru mewn capel Methodist yn hytrach nag yng Nghadeirlan Anglicanaidd y gormeswyr.

Stori od! Athrawon Seisnig am ddod yn Gymry!

Mae'n ymddangos, yn ôl yr Independent, bod nifer o athrawon yn Lloegr yn poeni gymaint y bydd gwaredu'r cwango The General Teaching Council for England yn eu hamddifadu o gorff disgyblu fel eu bod am gofrestru eu hunain fel athrawon Cymreig sydd yn atebol i Gyngor Addysgu Cyffredinol Cymru (CynACC, fel mae'n digwydd, mae'n amlwg bod rhywun wedi gweld y perygl o gyfeirio at y corff fel CACC!)

Rwy'n deall pam fod cyrff disgyblu proffesiynol yn bod, rwy'n atebol i'r Cyngor Nyrsio a Bydwreigiaeth, da o beth yw bod y fath corff yn bodoli i reoli nyrsio a bydwreigiaeth; rwy'n deall pam fod pobl broffesiynol yn dymuno i sefydliadau o'r fath i barhau er mwyn cynnal safon broffesiynol.

Ond wedi cael y profiad annymunol o gael fy nisgyblu gan ragflaenydd y NMC (am roi swadan i glaf nath poeri crachboer yn fy llygaid) byddwn i byth yn gwirfoddoli i ddod o dan reolaeth corff disgyblu heb orfodaeth. Mae ymateb yn reddfol yn hytrach nag yn broffesiynol mor hawdd!

Ac ar ddiwedd y dydd onid y rhai sydd fwyaf sicr na chant eu disgyblu bydd yn cofrestru fel athrawon Cymreig? Bydd y gwael a'r gwachul a'r mwyaf tebygol o dramgwyddo byth yn ystyried ymuno yn wirfoddol a chorff megis CynACC.

Mawr obeithiaf y bydd CynACC yn ymwrthod a'r mewnlifiad. Mae gan y corff ddigonedd o ddyletswydd i reoli proffesiynoldeb athrawon Cymreig go iawn, heb iddi orfod pandro i athrawon Seisnig hunan gyfiawn sy'n meddwl eu bod mor sbesial na chant byth eu dal mewn cyfyng gyngor proffesiynol!

20/10/2010

Rysáit Cymraeg: Humble Pie!

Un o'r pethau sydd yn nodweddiadol o'r Blaid Geidwadol yw ei allu i dal dig a thalu'r pwyth yn ôl blynyddoedd wedi achos yr anghydfod gwreiddiol.

Yn ddi-os roedd gan yr ymosodiad ar y glowyr ym 1984 gymaint, os nad mwy, i'w wneud efo talu pwyth am ddymchwel llywodraeth Ceidwadol deng mlynedd ynghynt, ac ydoedd yn ymwneud a pholisi ynni ac economi'r dwthwn.

Er bod ambell i Geidwadwr wedi hawlio clod am greu'r Sianel Gymraeg, does dim ddwywaith mae bygythiad ympryd Gwynfor oedd sylfaen y Sianel.

Dros ei chrogi troi nath y ledi dros sianel teledi (chwedl DI).

Rwy'n cofio cartŵn o un o bapurau mawr Llundin y cyfnod yn dangos llun o Willie Whitelaw yn bwyta llond ceg o humble pie a slogan yn cyhoeddi rhywbeth tebyg i Gwynfor Evans isn't the only one who won't be starving now!.

S4C oedd un o'r prin esiamplau o Fagi yn methu cael ei ffordd ei hunan. A yw'r bygythiad i S4C yn engraifft arall o'r Ceidwadwyr yn dal dig? Ydy'r blaid a orfodwyd i fwyta humble pie yn ôl ym 1980, bellach am gael dial?

Os ydy Jeremy Hunt (efo C) yn credu bod modd iddo wireddu ei ddial oherwydd bod Gwynfor wedi marw a bod Cymry Cymraeg yn gallu bod yn feirniadol o S4C, mae o wedi gwneud camgymeriad mawr.

Fel aelod o'r genhedlaeth sy'n cofio'r dyddiau cyn bodolaeth y sianel, rwy'n gweld beirniadaeth negyddol (a diffyg gwylwyr) i ambell i raglen Gymraeg fel rhan o gryfder a phrifiant teledu Cymraeg.

Does dim rhaid i'r gwyliwr teledu Cymraeg cyfoes clodfori unrhyw cach yn yr Iaith Gymraeg er mwyn cyfiawnhau hanner awr o deledu yn ein hiaith bellach! Does dim rhaid inni gogio mae Shane wedi ei dybio'n wael yw'r ffilm gorau inni ei weld erioed. Yr ydym wedi dod i arfer ar wylio'r gwachul a'r gwych yn y Gymraeg, ac mae digon ohonom ar ôl sydd am roi'r un ymrwymiad a rhoddodd Gwynfor i'r achos dros sicrhau bod hynny'n parhau.

Mae'r rysáit am humble pie ar gael o hyd, mae'n deisen efo plas cas. Wyt wir am ei brofi Jeremy?

Mae Mr *unt yn blogio, os hoffech gadael sylw, na chaiff ei gyhoeddi, dyma ei flog gyfeiriad.

15/10/2010

Cwestiwn Dyrys Chwaraeon a Diwylliant

Mae Deuddeg Biliwn o Bunnoedd yn gallu prynu pythefnos o chwaraeon yn Llundain, neu werth dros chweugain mlynedd o raglenni teledu Cymraeg.

Pe bait yn Weinidog Diwylliant a Hamdden yn Llywodraeth Sansteffan ac am wneud arbedion mawr yn dy gyllideb, pa un fyddet yn ei gwtogi?

Os wyt wedi dewis yr ateb amlwg, nid Jeremy Hunt* AS yw dy enw!

Ond fel mae Peter Black AC yn nodi, mi fyddai'n well i'r arian sy'n cael ei wastraffu ar S4C cael ei wario ar ysbytai er mwyn arbed y Gemau.

(*Sori am y teipo, ond maer H a'r C mor agos ar y gweddiadur!)

11/10/2010

Yr Athro Nick Bourne a'r Iaith Gymraeg

Dyma lythyr agored i Nick Bourne arweinydd y Ceidwadwyr yn y Cynulliad gan Geidwadwr Seisnig Gwrth Gymraeg.

A dyma ymateb yr Athro Bourne i'r Llythyr.

Mae'r drafodaeth yn cael ei grybwyll yn WoS hefyd.

08/10/2010

Canlyniad od yng Nghaernarfon

Dyma ganlyniad is etholiad ward Seiont Cyngor sir Gwynedd:

Llais Gwynedd 399
Plaid Cymru 279
Y Blaid Lafur 184
Annibynnol 91
Plaid Geidwadol Cymru 23

Fel mae BlogMenai yn nodi bydd o ddim yn andros o siom i Blaid Cymru, sedd annibynnol ydoedd Seiont cyn marwolaeth y deiliad, ac mae'n ward lle mae'r Blaid Lafur wedi bod yn weddol gryf a Phlaid Cymru wedi bod yn siomedig yn y gorffennol. Mae gan y Blaid a'i hymgeisydd lle i ddathlu am ddod yn ail dechau mewn talcen caled ac am gynyddu ei phleidlais o fymryn.

Ond mae'n ganlyniad diddorol parthed ffrae'r Blaid a Llais. O edrych yn ôl i 2008 roedd nifer o enillion Llais yn rhai lle nad oedd dim ond dau ymgeisydd yn sefyll un o'r Blaid a'r llall o Lais, neu dau go iawn a nytar o annibyn. Yr hyn a oedd yn ffafriol i Lais oedd bod cyn cefnogwyr y Blaid a oedd wedi pwdu yn cael eu cefnogi gan bobl byddid yn fwrw pleidlais i Satan yn hytrach na chefnogi Plaid Cymru; roedd Llafurwyr a Cheidwadwyr a Rhyddfrydwyr a chasbleidwyr eraill yn bwrw pleidlais dros Lais jest er mwyn rhoi swaden i'r Blaid.

Roedd gan etholwyr Seiont y dewis i bleidleisio dros ymgeisydd Lafur neu Geidwadol neu annibynnol, doedd dim rhaid iddynt bleidleisio Llais i gadw'r Blaid allan (os mae cadw'r Blaid allan oedd eu bwriad - sy'n anhebygol yma), nid oedd y canlyniad yma yn un anti-Plaid!

Mae ward Seiont yn ward trefol bydd ar ei hennill o bolisi Gwynedd o gau ysgolion bach cefn gwlad gan fod ysgolion bach cefn gwlad yn tynnu cyllid allan o ysgolion trefol. Dydy rheswm bod Llais ddim yn un bydda ddyn yn disgwyl i daro nodyn yma!

Os oedd Seiont yn dalcen caled i'r Blaid, byddwn yn disgwyl iddi bod yn dir diffrwyth i Lais Gwynedd!

Pam bod Llais wedi ennill?

Y rheswm symlaf, wrth gwrs, yw bod pobl yn dueddol i bleidleisio i'r unigolyn yn hytrach na'r blaid mewn etholiad lleol. Hwyrach mae James Endaf Cooke oedd yr unigolyn mwyaf hawddgar yn y ras.

Os oeddynt yn pleidleisio yn negyddol, hwyrach bob pobl Seiont yn pleidleisio yn erbyn Tecwyn Thomas yr ymgeisydd Llafur. Mae rhai yn credu bod Tecwyn wedi defnyddio Caernarfon er mwyn hybu uchelgais personol aflwyddiannus.

Y drydydd posibilrwydd yw bod pobl trwy Wynedd gyfan wedi penderfynu mae Llais yw'r wrthblaid swyddogol go iawn i Blaid Cymru yng Ngwynedd. Yn 2008 roedd pobl yn pleidleisio i Llais pan nad oedd ymgeisydd arall, mae pobl Seiont wedi cefnogi Llais er gwaetha'r ffaith bod dewis helaeth o ymgeiswyr eraill - a fydd etholwyr Gwynedd oll yn gwneud yr un fath y tro nesaf? Os ydynt bydd y Blaid yn y cac.

Ta waeth, llongyfarchiadau i'r Cyng James Endaf Cooke ar ei fuddigoliaeth.

01/10/2010

Y Blaid yn cipio sedd gan Llais

Synnu nad yw BlogMenai wedi ei nodi eisoes, ond dyma ganlyniad isetholiad Cyngor Sir Gwynedd ward Bowydd a Rhiw:

Plaid Cymru 338,
Llais Gwynedd 246.

Canlyniad etholiad 2008 Llais Gwynedd 341, Plaid Cymru 247, Y Blaid Werdd 117.

Plaid Cymru yn cipio'r sedd gan Llais yn weddol gyfforddus. Llongyfarchiadau i'r Cyng. Paul Eurwel Thomas ar ei fuddugoliaeth.

27/09/2010

Wesleaid, Annibynwyr a Llafurwyr!

Yr wyf yn Wesla hyd at fer fy esgyrn. Pe bawn am roi proc i fy "ngelynion" enwadol, yr Annibynwyr, trwy nodi bod aelodaeth eu henwad wedi mynd i lawr yn ofnadwy yn ystod y gan mlynedd diwethaf, bydda bawb yn gweld gwendid fy nadl. Mae'n wir bod llai o Annibyns rŵan nag oedd cynt OND roedd llawer llai o Wesleaid nag Annibynwyr can mlynedd yn ôl ac mae yna lawer, llawer llai ohonynt rŵan hefyd.

Mae nifer o byst ar y blogiau gwleidyddol yn ymarfer yr un fath o broc yn erbyn y Blaid Lafur heddiw, maent yn edrych ar sawl papur pleidlais a danfonwyd i bob etholaeth ac yn dwt twtian am gyn lleied a danfonwyd i ambell le. Gweler enghreifftiau o'r fath bost gan Better Nation am faint Llafur yn yr Alban a physt gan Syniadau, BlogMenai a Phlaid Wrecsam am gyn lleied o bobl sydd yn aelodau o'r Blaid Lafur yng Nghymru.

O ran fy mharth i o'r byd rwy'n gweld mae dim ond 168 o aelodau sydd gan Lafur yn Aberconwy. O gofio bod yr ardal yn cael ei gynrychioli gan AS Llafur dim ond 4 mis yn ôl mae hynny'n edrych yn andros o isel. Ond heb wybod sawl aelod sydd o'r pleidiau eraill mae'r wybodaeth yn ddiwerth. A lwyddodd y Ceidwadwyr i gipio'r sedd trwy ddenu mwy o aelodau newydd? Be di'r neges os oes gan Plaid Cymru deng waith mwy o aelodau yn Aberconwy, ond eto wedi ei drechu gan Lafur?

Yn y bôn mae'r pyst am faint aelodaeth y Blaid Lafur yn ddiwerth, oni bai bod rhifau aelodaeth y pleidiau eraill hefyd ar gael er mwyn cymharu cryfder aelodaeth ac er mwyn cymharu effaith cryfder aelodaeth ar y canlyniad terfynol.

Nid bod rhifau'n bwysig. Mae un Wesla yn werth mwy na chan Annibyn, wedi'r cwbl!

25/09/2010

Rhy Dlawd i fod yn Browd?

Rhywbeth bydd o ddiddordeb i rai o fy narllenwyr hŷn, (neu i rai o rieni neu gor-rieni fy narllenwyr iau). Hyd at Ragfyr 11eg mae modd cael tocyn trên dychwelyd, i unryw orsaf ar y rhwydwaith, am ddim ond £15 ar drennau Arriva Cymru.

Rwy'n gwybod hyn gan fod rhyw wits efo B mawr wedi cynnig y fath docyn imi ar gyfer daith i Gaerdydd o Landudno ar ddiwrnod fy mhen-blwydd yn ddim ond 51!

Roedd y tocyn i bobl iau yn costio £54 - pe bawn yn rhy dlawd i fod yn browd gallaswn wedi mynd i'r brifddinas a dychwelyd am ddim ond £15!

A ydwyf wedi magu cydwybod ers y cyfnod pell yn ôl pan oeddwn yn mynd i'r Bermo yn laslanc 17 oed ac yn mynnu fy mod o dan 16 er mwyn cael tocyn bws rhad ac wedyn yn mynnu fy mod dros y deunaw er mwyn cael peint yn y Last Inn? A ydwyf yn hen ffŵl prowd am wrthod y cynnig?

Na! Mae cost y daith gyfredol yn dod ar dreuliau'r goron!

Ond siawns bydd daith siopa i Gaerdydd yn mynd a bryd gŵr ifanc sy'n ddigon anffodus i edrych dros ei 55 mlwydd cyn Rhagfyr yr 11eg!

23/09/2010

Plîs Ieuan, paid a bwrw'r pwlpud!

Neges fach i Ieuan Wyn Jones:

Annwyl Ieuan,

Rwy'n gwybod bod yna hen draddodiad o'r pregethwyr mawr yn dyrnu'r pwlpud er mwyn pwysleisio pwynt pwysig. Mae'n gweithio mewn capel, ond dydy o ddim yn gweithio ar y teledu!

Rwy'n ceisio gwrando ar dy ymatebion i gwestiynau yn y Senedd ar S4C ar hyn o bryd, ond pob tro yr wyt yn bwrw'r pwlpud plastig yna yr wyt yn ei ddefnyddio mae'r meic yn ei godi ac yn boddi gair, sydd yn ei wneud o'n anodd ar y diawl i ddilyn dy ymatebion.

Plîs Ieuan, rho'r gorau i'r arfer, os wyt yn teimlo'n flin bwra gwrthwynebydd gwleidyddol, bwra dy ben yn erbyn y wal, bwra dy had fel stalwyn (Eseciel 23:20), ond paid a bwrw dy fysedd ar y blydi pwlpud na!

Yn gywir

HRF

22/09/2010

Y Cynulliad yn bradychu gofalwyr ifanc?

Yr wyf yn dioddef o glyw’r digwydd ac yr wyf yn hynod drwm fy nghlyw. Mae fy ngwraig yn dioddef o'r clwyf melys ac yn cael problemau symudedd, mae'r ddau ohonom o'r herwydd yn anabl, ac mae ein plant yn ofalwyr i ni.

Mae'r meibion yn gwthio cadair olwyn eu Mam, maent yn ateb y ffôn ar fy rhan i. Pan fyddwyf yn mynd ar daith ar y bws neu'r trên mae'n rhaid imi gael ofalydd cyfrifol efo fi rhag ofn fy mod yn cael ffit. Un o'r hogiau bydd yn dod efo fi, fel arfer.

I'r hogiau braint yw gwthio Mam yn y gadair olwyn, mae'n achos dadl yn aml rhyngddynt parthed tro pwy yw gwthio'r gadair. Hwyl yw mynd efo Dad ar y bws neu'r trên. Pan fo rhywun yn ffonio i werthu rwtsh ar y ffôn mêl i'r hogs yw mynegi rhegfeydd eu Tad i werthwyr ffenestri dwbl a chacalwyr eraill.

Nid ydynt yn eu hystyried eu hunain yn ofalwyr ifanc. A phan wnaed arolwg yn yr ysgol o ofalwyr ifanc ymysg y disgyblion ni wnaethent gynnig eu hunain fel enghreifftiau o'r rhai sydd yn ddioddef trwy ofalu am eu rhieni.

Fe fu drafodaeth yn y Senedd ddoe am Strategaeth Ofalwyr. Gwrthwynebwyd a phleidleisiwyd yn erbyn pob un gwelliant am rôl yr ofalydd ifanc a gynigwyd gan y gwrthbleidiau gan aelodau'r Blaid Lafur ac aelodau Plaid Cymru. Rhag cywilydd iddynt!

Cyfrannu eu gofal trwy natur yn hytrach na dyletswydd mae fy meibion, heb sylwi eu bod yn ofalwyr. Yr wyf yn hynod flin bod corff sydd yn gallu edrych uwchlaw profiad dau fachgen ysgol diniwed, wedi ymwrthod a sylwi ar, a chydnabod, gwirionedd eu gwir gyfraniad i ofal eu rhieni!

21/09/2010

Y Blaid am ymwrthod ag enfys a chrochan aur?

Un o fanteision i'r Blaid o gynghreirio a Llafur yn 2007 oedd bod modd i'r Blaid dylanwadu ar Lywodraeth San Steffan yn ogystal â Llywodraeth y Bae.

Efo Llywodraeth y Glymblaid yn rheoli San Steffan ac yn bygwth parhau yno o dan lywodraeth tymor penodedig hyd etholiadau Cynulliad 2015, mae yna fanteision amlwg i'r Blaid uno a Chlymblaid Enfys ar ôl etholiad 2011. Os ydym am ychwanegu meysydd i gymhwysedd y Cynulliad megis darlledu, yr heddlu, carchardai ac ati, yr unig fodd i wneud hynny yw trwy gydweithio a Llywodraeth Clymblaid San Steffan.

Wrth gwrs mae 'na broblem efo agenda toriadau Clymblaid Llundain, ond mae pawb sydd wedi gweld Byw yn yr Ardd yn gwybod mae nid y fwyell yw'r unig fodd i dorri - mae torri a thocio trefnus yn gallu creu topiary hardd hefyd!

Mae modd i'r achos Cenedlaethol defnyddio'r toriadau i greu cymdeithas Gymreig sydd yn llai dibynnol ar y llywodraeth Brydeinig.

Dydy syniadaeth David Cameron o'r Gymdeithas Fawr, gymdeithas lle mae pobl yn gofyn be allwn ni gwneud i ni'n hunain? yn hytrach na gofyn Be mae'r llywodraeth am ei wneud drosom? ddim yn un diarth i genedlaetholdeb Cymreig! Dyma sylfaen Mudiad Adfer yn y 70au a'r 80au.

Yn wir galwad JFK ask not what your country can do for you - ask what you can do for your country oedd y sbardun i nifer ohonom, o oedran arbennig, i gefnogi'r achos cenedlaethol cyn i Entryism Sosialaidd llyncu enaid Cenedlaetholdeb Plaid Cymru

Rhaid gweld y posibiliadau, ar ôl etholiad, er mwyn gwneud penderfyniad ar fanteision clymbleidiol. Mae'r awgrym sydd yn dod o gefnogwyr ac arweinwyr Plaid Cymru mae clymblaid a Llafur yw'r unig ddewis yn 2011 yn niweidiol i'r achos cenedlaethol!

Yn wir, os yw'r Blaid am ddweud mai parhau'r glymblaid a Llafur eto yw eu bwriad ar ôl etholiad 2011, heb ystyried unrhyw opsiwn arall, prin bydd fy nghefnogaeth ac anwadal bydd addewid fy mhleidlais!

17/09/2010

Wrecsam i'r Blaid yn 2011?

Llongyfarchiadau Mawr i'r cynghorydd Marc Jones ar gael ei ddewis fel ymgeisydd y Cynulliad Plaid Cymru ar gyfer etholaeth Wrecsam. Mae Marc yn gyfrannydd rheolaidd i flog Plaid Wrecsam.

Mae'n hynod annhebygol y bydd Marc yn cael ei ethol yn aelod Cynulliad yr etholaeth, wedi dweud hynny yr oedd ei ethol yn gynghorydd yn annhebygol hefyd!

Mae'r Blaid i'w weld yn gwneud yn well na'r disgwyl yn ardal Wrecsam yn niweddar, yn rhannol oherwydd yr hyn a elwir yn Chesterfication, sef trin Wrecsam fel swbwrb o Gaer yn hytrach nag un o brif drefi Cymru.

Mae gan y Blaid cwestiwn cryf i ofyn i bobl y dref – a ydych chi am i Wrecsam barhau i fod yn un o brif drefi Cymru, neu a ydych chi am iddo fod yn faesdref Seisnig i Gaer? Dim ond bleidlas gref i Blaid Cymru bydd yn rhwystro Chesterfication ac yn cadw hunaniaeth Cymreig Wrecsam!

Mae modd i'r Blaid gwneud yn dda yn etholaeth Wrecsam. Yn wir o gymharu rhifau cafodd Elystan Morgan 6,500 pleidlais bitw yn Wrecsam ym 1959. Dim ond 5,633 cafodd yr enillydd Llafur yn 2007! Mae modd i'r Blaid curo yn Wrecsam, mae'n rhaid trin Wrecsam fel etholaeth sydd o fewn gafael, dyna'r unig fodd i'r Blaid ennill mwyafrif yn y Cynulliad, ac os ydy Marc yn colli o drwch blewyn bydd ei ymgyrch yn ategu at bleidlais rhestr y Blaid.

Cefnogwch ef!

Efo gwynt teg MAE modd i Marc ennill Wrecsam, rhowch eich cefnogaeth, ysbrydol, ariannol ac ymarferol iddo!

I'r sawl sy'n weplyfrio dyma dudalen ei gefnogwyr. Ymunwch!

16/09/2010

Cwestiwn Dyrys Rhagfarnllyd

Os mae'r gair Gymraeg am racist yw hiliol, pam nad yw Cymro Cymraeg sy'n sexist yn rhywiol?

14/09/2010

Hysbys i droi gwirfoddolwyr i ffwrdd o gefnogi chwaraeon lleol?

Mae yna hysbyseb / rhaglen gwybodaeth gyhoeddus sy'n cael ei ddarlledu yn rheolaidd ar y teledu yn gyfredol, sydd yn cynnwys dau blentyn yn dewis tîm pêl droed, yn y modd sbeitlyd mae timau chwaraeon ysgol wedi eu dewis ers hydoedd. Mae'n hysbyseb digon doniol ei naws, am wn i, ond braidd yn anffodus.

Y profiad yna o gael fy ngwrthod gwnaeth fy ngelyniaethu i tuag at chwaraeon ac ymarfer corff - yn rhy aml fi oedd yr un oedd yn cael ei ddewis yn olaf. Mae'r meibion yn teimlo'r un fath. Gwell peidio cynnig eu hunain i fod yn rhan o'r tîm nag i fod yr un dros ben nad oes yr un tîm yn dymuno ei gael! Haws cadw draw o fyd chwaraeon na chael siom mor sarhaus!

Os yw'r Cyngor Chwaraeon am annog pobl i ymgymryd â chwaraeon a chefnogi chwaraeon pam ar y diawl ei fod yn amlygu agwedd mor negyddol o brofiad blaenorol pobl o fyd chwaraeon?

Os oes modd imi gynnig unrhyw wasanaeth i'r tîm pêl droed, rygbi, gymnasteg, bowls ac ati yn y Llan rwy'n fwy na bodlon cyfrannu - o gael fy ngofyn. Ond prin fod hysbyseb sydd yn fy atgoffa i o sut y cefais fy mwlio, fy ngwrthod a fy nilorni tra'r oeddwn i'n blentyn, yn mynd i wneud imi gynnig gwirfoddoli. I'r gwrthwyneb - mae'n fy atgoffa i o hen gas resymau dros beidio a chynnig dim i'r byd chwaraeon!

Hysbyseb hurt ar y diawl!

Gyda llaw pwy yw'r dyn sy'n cael ei wrthod yn yr hysbys? Mae'n amlwg ei fod yn sbortsmon, ond un dieithr i mi.

13/09/2010

Plaid 31?

Yn ystod areithiau Ieuan Wyn a Ron Davies i Gynhadledd y Blaid bu cyfeiriad at fynd cam ymhellach - i gael arweinydd y Blaid yn Brif weinidog y Cynulliad yn 2011 yn hytrach nag yn ddirprwy. Iawn, uchelgais digon clodwiw - ond roedd yr opsiwn yna ar gael ar ôl etholiadau 2007 jest bod chwith y Blaid wedi llyncu mul ac wedi gwneud yn glir nad oedd cael Prif Weinidog o'r Blaid yn ddigon o wobr am glymbleidio efo'r Torïaid. Mi fydd o'n bosib i Ieuan dyfod yn Brif Weinidog yn 2011 os yw'r Blaid yn cytuno i ffurfio clymblaid Enfys (rhywbeth mae Ieuan Wyn wedi cydnabod sy'n annhebygol o ddigwydd).

Os yw'r Blaid am gael Brif Weinidog yn y Cynulliad heb Enfys yr unig obaith arall yw i'r Blaid cael fwy o aelodau na Llafur - os mae dyna'r uchelgais pam na ddywedwyd yn glir mae gobaith y Blaid yn 2011 yw bod y blaid fwyaf un yn y Cynulliad? O bosib oherwydd y byddai datganiad o'r fath mor chwerthinllyd ag ymgais 31 Kirsty Williams ar gyfer y Rhyddfrydwyr!

Byddwn wrth fy modd pe bai'r Blaid yn cael mwy o seddi na'r Blaid Lafur - ond pe bai'r annhebygol yn digwydd mi fyddai'n digwydd ar draul Llafur yn colli nifer o seddi i'r Blaid. O dan y fath amgylchiadau mae'n annhebygol y bydd gweddol Llafur yn hapus i barhau i glymbleidio a Phlaid Cymru fel y blaid iau!

Rwy'n deall problem y Blaid efo'r Enfys hefyd; bydd y problemau y mae'r Glymblaid yn San Steffan am eu gosod ar Gymru yn annioddefol o boenus ac yn annerbyniol i'r rhan fwyaf o Bleidwyr. Bydd Enfys o dan y fath amgylchiadau yn amhosibl.

Hyd y gwelaf i mae gan y Blaid 3 opsiwn ymgyrchu:


  1. Derbyn mae'r Blaid bydd aelod iau clymblaid Cymru'n Un #2, a cheisio ennill un neu ddau o seddau ychwanegol i gryfhau ei chyfraniad i Lywodraeth o dan Brif Weinidog Llafur 
  2. Ceisio cynyddu nifer ei haelodau yn y Cynulliad ar draul Llafur a bod yn wrthblaid yn y Cynulliad ac i'r Llywodraeth yn San Steffan.
  3. Anghofio am seddi targed, a mynd am ymgyrch cenedlaethol i geisio ennill pob un bleidlais o Fôn i Fynwy a chymaint o seddi etholaeth a rhanbarthol ac sydd modd, - trin Wrecsam, Brycheiniog Maesyfed a Mynwy fel seddi targed yn ogystal â Chaerffili, Nedd ac ati.
Bydda ymgais 31 yn llawer llai chwerthinllyd o enau Ieuan nag ydyw o enau Kirsty! Ewch am dani Plaid Cymru!!

11/09/2010

Cyfieithu Egniol!

Wedi gwylio cynhadledd y Blaid ar BBC2, heb yr allu i ddiffodd y cyfieithadau o'r cyfraniadau Cymraeg, mae'n rhaid imi longyfarch Meg Ellis ar ei chyfieithiad o araith Elin Jones.

Un o'r beirniadaethau yn erbyn cyfieithwyr yw eu bod yn ddiflas ac undonog ac yn methu mynegi angerdd yr hyn sy'n cael ei gyfieithu. Pwynt pwysig parthed cyfieithu mewn achos llys, er engraifft, lle mae mynegiant lleisiol ac iaith corff yn gallu gwneud y gwahaniaeth rhwng dedfryd o euog neu ddieuog.

Yr hyn oedd yn arbennig am gyfieithiad Meg, o araith Elin, oedd ei bod hi'n mynegi brwdfrydedd Elin yn ei chyfieithiad, yn wir, roedd cyfieithiad Meg yn llawer mwy egniol nag oedd cyfraniad Elin ar adegau!

Araith gwych ac ysbrydol, a chyfieithiad gwych ac ysbrydol! - Llongyfarchiadau i Elin a Meg!

05/09/2010

Rhyddfrydwyr, Diawliaid diegwyddor?

Yn ystod yr wythnos nesaf bydd ail ddarlleniad o'r Mesur Pleidleisio Seneddol ac Etholaethau, sef y mesur seneddol sydd yn rhagarwain at y bwriad i gynnal refferendwm ar y system Pleidlais Amgen.

Mae Caroline Lucas ar ran y Blaid Werdd, Plaid Cymru a'r SNP am gynnig gwelliant i'r ddeddf bydd yn cynnig opsiynau amgen i bleidleiswyr yn y refferendwm; megis y system rhestrau sy'n cael eu defnyddio ar gyfer etholiadau’r Cynulliad ac etholiadau Ewrop, neu'r Bleidlais Sengl Trosglwyddadwy, sef y system y mae'r Democratiaid Rhyddfrydol wedi bod yn ei gefnogi ers sawl degawd.

O dan y fath amgylchiadau be fydd y Rhyddfrydwyr yn gwneud?

Mae modd iddynt gefnogi gwelliant y Gwyrddion yn yr obaith bydd Llafur a'r Ceidwadwyr yn lladd y cynnig rhyngddynt; ond mae yna berygl byddai Llafur yn cefnogi'r cynnig - jest er mwyn rhoi trwyn gwaedlyn i'r glymblaid!

Mae modd iddynt ymatal eu pleidlais, bydd yn sicrhau bod y bleidlais yn cael ei golli; neu bydd modd iddynt bleidleisio yn erbyn y gwelliant, sef pleidleisio yn erbyn eu polisi eu hunain.

Dewis anodd! Gwrthwynebu gwelliant y Gwyrddion a'r Cenedlaetholwyr, gan droelli rhesymau am wneud hynny, yw'r ymateb tebygol. Gwrthwynebu peth fu'n graidd i'r Rhyddfrydwyr ers cenedlaethau!

Diawliaid diegwyddor? Cawn weld dydd Mawrth

04/09/2010

Pethau Bychain - hanes mawr!

Diddorol heddiw (ddoe bellach) oedd sylwi ar ymgyrch Pethau Bychain, sef ymgyrch i gael rhagor o Gymry i ddefnyddio'r Gymraeg ar y we.

Rhaid imi ymddiheuro am fethu'r achlysur. Ond o ran cyfiawnhad yr wyf wedi gosod ambell beth Cymraeg ar y we dros y blynyddoedd heb agen achlysur. Er enghraifft Cerddi'r Bugail gan Hedd Wyn, Hanes Methodistiaid Corris ac ati (ie rwy'n gwybod bod y diwyg yn wael bellach, ond roedd yn wych ar y pryd)!

Ond ta waeth yr wyf wedi bod yn defnyddio a chyfrannu at gorpws Cymraeg y we ers yn agos i bymtheng mlynedd. Rwy'n cofio ymchwilio i faint o'r Gymraeg oedd ar y we tua 1997; ar y pryd roedd ystadegau yn dangos mae'r Gymraeg oedd y drydedd iaith ar ddeg mwyaf amlwg ar y we. Ystadegyn sydd wedi ei selio ar fy nghof oherwydd mae'r Gymraeg oedd y drydedd iaith ar ddeg i'r Beibl cael ei gyfieithu iddo hefyd.

Er chwilio a chwalu rwy’n methu cael hyd i ystadegau tebyg cyfredol. Efo mwy o wledydd a mwy o ieithoedd yn defnyddio'r we mae'n debyg bod y Gymraeg wedi llithro i lawr y tabl o'r ieithoedd sy'n cael eu defnyddio ar y we bellach. Yn sicr mae angen fwy o ddefnydd o'r Gymraeg ar y we ac mae ymgyrch Pethau Bychain i gael mwy o Gymraeg ar y we yn beth clodwiw - ond cyn inni fflangellu ein hunain a darogan gormod o wae, da o beth yw cofio bod y Gymraeg wedi bod yn rhan o'r we bron o'r cychwyn cyntaf - peth i'w ddathlu!

O ran diddordeb, a oes unrhyw ymchwil sy'n gallu pennu be oedd y tudalen Cymraeg gyntaf ar y we, pwy ddanfonodd yr e-bost Cymraeg gyntaf ac ati?