20/10/2007

Diwrnod Cefnogi Siopau Bach

Mae'n debyg bod heddiw wedi ei bennu yn Ddiwrnod Cefnogi Siopau Bach.

Mae Undeb yr Annibynwyr am inni brynu ein nwyddau heddiw yn siop y pentref yn hytrach na'r archfarchnadoedd mawr.

Syniad clodwiw iawn rwy'n siŵr. Yn anffodus y cyntaf imi glywed am y cynllun oedd wrth imi godi copi o'r Cymro yn Tesco 'pnawn yma - yr unig siop yn yr ardal hon sy'n gwerthu'r papur.

Ysgolion Gwynedd

Mi fydd yn anodd ar y naw i Blaid Cymru cadw ei gafael ar Gyngor Sir Gwynedd ar ôl etholiadau mis Mai nesaf os ydy'n bwrw 'mlaen a'r cynllun addysg a gyhoeddwyd ddoe. Cynllun bydd yn cael effaith andwyol ar dros 80% o ysgolion cynradd y sir. Mae cyhoeddi cynllun o'r fath namyn chwe mis cyn etholiad megis gweithred o hunanladdiad gwleidyddol ac yn anodd iawn ei ddeall yn nhermau gwleidyddol, heb son am ei effaith ar addysg yn y sir.

Yn ardaloedd cryfaf y Blaid, Dwyfor a Meirionnydd, dim ond dwy ysgol arbennig sydd yn cael eu hamddiffyn rhag y fwyell!

Rwy'n ddeall mae Llywodraeth Lafur y Cynulliad diwethaf a orfododd pob sir yng Nghymru i edrych ar strwythur eu hysgolion cynradd, felly tal hi ddim i ambell i gefnogwr y Blaid Lafur i lyfu gên yn ormodol am y sefyllfa. Ond wedi dweud hynny rwy’n methu yn fy myw a deall pam bod cyngor Plaid Cymru Gwynedd wedi penderfynu ymateb i orchymyn y llywodraeth Lafur mewn modd mor eithafol.

Mae rhai agweddau o'r polisi a gyhoeddwyd ddoe yn gwbl annealladwy. Pam bod y cyngor wedi penderfynu cau Ysgol y Clogau? Mae gan y Clogau 39 o ddisgyblion ar ei lyfrau (nid y 25 mae'r cyngor yn honni). Mae Ysgol y Ganllwyd, sydd ag 20 o blant, ac yn yn nes at ei hysgol gynradd agosaf nag ydyw Ysgol y Clogau am ei gadw ar agor fel safle addysgol. A'i geisio ennill y frwydr trwy osod ysgol yn erbyn ysgol yw'r diben? Does dim synnwyr yn y peth!

Mae dwy ysgol gynradd Dolgellau ymysg yr ysgolion cynradd mwyaf yng Ngwynedd. Gan eu bod ar draws y ffordd i'w gilydd hwyrach bod synnwyr yn y syniad o'u huno yn weinyddol, ond mae eu cau a'u huno a'r ysgol uwchradd er mwyn creu un ysgol 3-16 oed yn orffwyll ac yn ymylu ar fod yn anfoesol.

Mae'r syniad o fynd i'r ysgol fawr yn gam bwysig yn natblygiad plentyn, mae'n rhan o dyfu fyny a derbyn cyfrifoldeb. Mae'r cam yma i'w dynnu oddi ar blant Dolgellau (ac, o bosib, plant Harlech hefyd). Pe bawn yn dad i blentyn 3 neu 4 oed byddwn yn anfodlon a'r syniad bod y bychan am fentro i fyd addysg mewn ysgol oedd yn cynnwys plant mawr, cyhyrog, ffiaidd eu tafodau a llawn hormonau 16 oed. Pe bawn yn gwr ifanc 16 oed ar drothwy dod yn oedolyn ni fuaswn am fynychu'r un ysgol a babanod 3 oed.

Mae cynlluniau Gwynedd yn ddrwg i addysg ac yn wleidyddiaeth farwol i'r Blaid. Mae'n rhaid i'r Blaid yng Ngwynedd taflu'r cynllun hurt yma allan ar y cyfle cyntaf un.

11/10/2007

Cydsyniad Tybiedig

Ar ddiwedd pob Sesiwn Lawn o'r Cynulliad mae aelod o'r meinciau cefn yn cael codi pwnc o ddiddordeb iddo / iddi mewn dadl fer. Dr Dai Lloyd gafodd y fraint ddoe, a'i bwnc oedd Cydsyniad Tybiedig ar gyfer rhoi organau.

Os digwydd i ddyn marw yn sydyn ond yn weddol iach - trwy ddamwain, dyweder - mae modd defnyddio nifer o ddarnau iach o'i gorff ar gyfer trawsblaniadau. Ar hyn o bryd mae'n rhaid i'r unigolyn cydsynio cyn ei farwolaeth i gael defnyddio ei organau neu mae'n rhaid i'w berthynas agosaf cydsynio ar ôl ei farwolaeth.

Cyn imi briodi, tra roedd fy nhad yn berthynas agosaf imi, roeddwn yn cario cerdyn rhoddwr. Mae'r hen ddyn yn credu bydda ddoctor, o weld y cyfle i achub 5 bywyd trwy aberthu un, yn dewis aberthu'r un bywyd yna yn hytrach na cheisio ei achub. Gan hynny mi fyddai'n gwrthod rhoi cydsyniad rhoi organ ar ôl farwolaeth un o'i blant. Rwy'n anghytuno, ond yn parchu ei farn - dyna paham yr oeddwn yn cario'r cerdyn.

Ers imi briodi rwy'n gwybod bod fy mherthynas agosaf bellach, Mrs HRF, yn gefnogol i roi organau - ond mae hi'n credu mai temtio ffawd yw cario cerdyn rhoddwr. Rwy'n anghytuno a hi hefyd, ond i barchu ei barn nid ydwyf yn cario cerdyn mwyach ac nid ydwyf ychwaith (am yr un rheswm) wedi cofrestru fel rhoddwr.

Mae Dr Lloyd yn awgrymu dylid newid y drefn. Yn hytrach na derbyn bod unigolyn yn gwrthod rhoi ei organau oni bai bod yna brawf o'i bodlonrwydd (cerdyn neu enw ar restr), sef y drefn bresennol; dylid derbyn bod unigolyn yn cydsynio i ddefnyddio ei organau ar gyfer trawsblaniad oni bai ei fod o, neu aelod agos o'i deulu, yn gwrthwynebu.

O ran rhoi organau bydda'r syniad o gydsyniad tebygol yn gwneud pethau yn haws i mi, ond, mae'r cynsail bydda'r fath drefn yn creu yn fy mhoeni. Mae'r syniad bod dyn yn cytuno oni bai ei fod yn anghytuno yn syniad gwrthun i'w tybio, ac yn arf peryglus i roi i wleidyddion (a gwleidydd yw Dr Dai bellach, yn hytrach na meddyg, cofier).

Mae modd cofrestru i roi organau yn wirfoddol trwy ymweld â'r wefan yma.

02/10/2007

3500 iaith ar fin farw

Diolch i Peter D Cox am y ddolen at yr erthygl yma yn National Geographic 18 Medi eleni:

Languages Racing to Extinction

Erthygl sy'n honni bydd dros hanner o ieithoedd cyfredol y byd wedi marw cyn diwedd y ganrif, a bod ieithoedd yn marw allan yn gynt nag ydy rhywogaethau.

Erthygl frawychus ond gwerth ei ddarllen.

28/09/2007

Gwarth Titwobble yn y Teulu

Pan ddaw'r copi newydd o Golwg i'r Tŷ 'ma mi fydd gennyf, fel arfer, rhyw sylw bachog i'w gwneud ar y blog am ei gynnwys gwleidyddol.

Mae hynny'n amhosibl heddiw gan fy mod am guddio fy mhen mewn cywilydd.

Yr wyf yn gwrido o weld y copi cyfredol! Ar y tudalen blaen ac eto ar dudalen 24 mae yna lun o fy nghyfnither hoff Olwen Levold. Roedd Mam Olwen nid yn unig yn fodryb imi ond yn athrawes ysgol Sul arnaf hefyd. Teulu Olwen oedd ochor barchus y teulu!

Roedd Olwen a fi yn arfer cyd fodio i gyfarfodydd o Gymdeithas yr Iaith a Mudiad Adfer efo'n gilydd ac yn arfer cynllwynio yn ein glaslencyndod i wirio holl broblemau'r byd

Ond ow! ac och! dyma Olwen yn ymddangos yng Ngolwg, ar ei newydd wedd, fel Teresa Titwobble o' Tool. Cywilydd a gwarth i'r teulu. A oes modd imi godi fy mhen mewn cymdeithas barchus eto gan wybod bod Titwobble yn y teulu?

I'r rhai ohonoch sy'n ymhyfrydu yn y fath ychafinas, bydd sioe Olwen Bei-Ling Burlesque i'w gweld yn Theatr y Chapter, Caerdydd ar Hydref 5ed a'r 6ed. Diolch byth mae yng Nghaerdydd ydyw ac nid yn Nolgellau!!!!!

21/09/2007

Clod, Dave Collins a'r Gymraeg

Mae erthygl olygyddol y rhifyn cyfredol o'r cylchgrawn Golwg yn awgrymu bod blogwyr gwladgarol Cymru wedi ennill rhyw fath o fuddugoliaeth fawr trwy ddiswyddiad Dave Collins.

Fel Sanddef a Welsh Ramblings, rwy'n methu gweld buddugoliaeth nac achos ymffrost yn y ffaith bod tad i deulu ifanc wedi ei roi ar y clwt am ddim byd mwy na mynegi sylw ar flog.

Er anghytuno yn chwyrn a barn Dave Collins rwy'n credu bod y ffordd y mae o wedi ei drin gan ei gyflogwyr yn warthus, yn llawdrwm ac yn gwbl anghyfiawn. Ac o ystyried mae plaid, honedig, y gweithwyr oedd y cyflogwr a'i diswyddodd mai'n brawf o ragrith a haerllugrwydd ymrwymiad y Blaid Lafur at hawliau gweithwyr.

19/09/2007

Cofio 1997

Un o'r pethau sydd yn mynd dan fy nghroen i wrth gofio 1997 yw'r honiad bod y rhai a methodd pleidleisio ar y diwrnod naill ai yn dawel yn erbyn datganoli, neu yn rhy ddi-hid i drafferthu pleidleisio.

Ar ddiwrnod y bleidlais cafodd fy Mam yng nghyfraith trawiad ar ei chalon, danfonwyd hi i'r ysbyty am chwech y bore, fe fûm i, fy ngwraig, chwaer fy ngwraig a fy mrawd yng nghyfraith yn yr ysbyty trwy'r dydd yn disgwyl y gwaethaf. Am hanner awr wedi deg y nos cawsom gwybod bod Mam wedi dod dros y gwaethaf a bod gobaith iddi gael gwellhad.

Dyna bump pleidleisiwr, pob un yn gefnogwyr datganoli, fel mae'n digwydd, na phleidleisiodd ar y diwrnod AM RESWM NAD OEDD DIM I'W GWNEUD A DIFATERWCH. Rwy'n siŵr bod hanesion tebyg ym mysg y gwrthwynebwyr hefyd.

Peidied neb honni mae difaterwch oedd y rheswm dros bob diffyg pleidlais!

Y Blaid a Democratiaid Lloegr

Yn union wedi etholiad 2005 mi ddanfonais bwt o lythyr at Elfyn Llwyd, arweinydd Seneddol Plaid Cymru San Steffan. Dyma ei gynnwys:

Annwyl Elfyn,

Er gwaethaf pob ymdrech i'w trechu, mae pobl "ar y stryd" yn dal i deimlo bod Plaid Cymru yn blaid "gwrth Seisnig" ac yn amherthnasol i wleidyddiaeth Prydain Fawr.

Gai awgrymu rhywbeth bach gellir ei wneud i newid rhywfaint ar yr agwedd yma? Rhywbeth gellir ei wneud yn syml heb gost, heb newid strwythur y Blaid a heb newid polisïau.

Mae yna blaid weddol newydd yn Lloegr - wedi sefyll am ddim ond yr ail dro, mi gredaf, yn yr etholiadau diwethaf, sef yr English Democrat Party. Yn wahanol i bleidiau cenedlaethol Seisnig o'r gorffennol dydy'r blaid yma ddim yn hiliol nac yn asgell dde eithafol. Ei nod yw ennill i Loegr Senedd gyda'r un grymoedd a Senedd yr Alban - trwy raid bydda ennill y nod yma yn rhoi'r un grymoedd i Gymru.

Trwy gydweithio tipyn bach gyda'r Blaid yma - gwahodd aelod i siarad yn y gynhadledd nesaf, cael aelod mewn ambell i gynhadledd i'r wasg ar y cyd gyda'r SNP - ffeirio hanner awr o gymorth canfasio - gellir rhoi neges seicolegol i bobl Cymru bod polisïau cyfansoddiadol y Blaid YN berthnasol i BOB rhan o wledydd Prydain ac yn bolisïau sydd â neges bositif ynddynt i Loegr a hawliau pobl Lloegr yn hytrach na'u bod yn wrth-Seisnig.


pob hwyl

Alwyn


Dyma'r ateb, siomedig cefais:

Annwyl Alwyn

Diolch am yr e-bost isod ac am dy sylwadau.


Fel mae'n digwydd rwyf wedi cael gwahoddiad i annerch Cynhadledd yr English Democrats Party ond mae eu syniadau nhw ar ddyfodol Ewrop yn gwbl wrthyn yn anffodus. Oherwydd hynny mae hi yn anodd iawn gen i ystyried cydweithio hefo nhw - ond fe gymeraf y pwynt yr wyt yn ei wneud.

Dymuniadau gorau.

Yn ddiffuant

Elfyn.


Rwy'n deall pwynt Elfyn, yr wyf innau yn anghytuno a nifer o bolisïau Democratiaid Lloegr hefyd. Ond onid pwrpas datganoli / annibyniaeth yw caniatáu i wledydd gwneud eu penderfyniadau eu hunain? Mae awgrymu bod rhaid i Genedlaetholwyr Cymru, yr Alban, Cernyw a Lloegr bod yn gytûn ar bopeth cyn cael cytundeb i gydweithio yn drewi o Unoliaeth imi!

Ta waeth, yr wyf yn falch o weld bod yr SNP yn llai cibddall nag ydy Elfyn Llwyd, a bod yr SNP wedi danfon gwestai i Gynhadledd y Democratiaid Seisnig dros fwrw'r Sul diwethaf. Rwy'n gobeithio yn arw bydd Plaid Cymru yn gweld y goleuni cyn bo hir!

16/09/2007

Gliniaduron y Blaid (eto)

Un o'r polisïau mwyaf gwreiddiol i'w gosod gerbron yr etholwyr yn ystod etholiadau mis Mai oedd polisi Plaid Cymru i gynnig gliniaduron i bob plentyn ysgol. Mae cynllun peilot ar gyfer y polisi yn rhan o gytundeb Cymru'n un, ond does dim son di bod hyd yn hyn parthed pa bryd bydd y cynllun peilot yn cychwyn.

Mae ysgol uwchradd ar ynysoedd Yr Hebrides wedi achub y blaen ar y Blaid trwy gynnig gliniadur i bob un o blant Ysgol Uwchradd Bowmor ar Ynys Islay. Hyd yn hyn mae'r cynllun wedi bod yn llwyddiannus ac yn boblogaidd iawn ymysg rhieni, y plant a'u hathrawon.

Un o'r cwynion gan y pleidiau eraill am gynllun y Blaid oedd y gost (fel arfer). Mae'r cynllun Albanaidd yn un llawer drytach y pen nag yr un a bwriadwyd gan y Blaid. Mae ysgol Bowmor wedi gwario £750 y disgybl er mwyn cael cyfrifiaduron a meddalwedd o'r safon uchaf. Ond er gwaethaf y gost roedd prifathro'r ysgol yn awgrymu bod y prosiect yn mynd i arbed llawer o arian i'r ysgol yn y tymor hir. Yn wir roedd o'n awgrymu ar Politics Scotland prynhawn 'ma bydd modd prynu cyfrifiaduron i ddisgyblion newydd y flwyddyn nesaf allan o hanner yr arbedion bydd yr ysgol yn gwneud ar ei fil ffotocopïo yn unig.

Mae'r cynllun yma yn yr Alban yn un i'r Blaid cadw llygad arno fel prawf bod rhai o'i syniadau ddim cweit mor wirion ag y mae rhai o wrthwynebwyr y Blaid yn awgrymu.

15/09/2007

Symyd o'r Bae i'r Gyffordd, da neu ddrwg?

Yn ôl tudalen blaen y rhifyn cyfredol o'r Cymro (14.09.07) mae Gareth Jones AC yn gandryll o herwydd y penderfyniad i ohirio'r cynllun i adleoli adrannau o'r Cynulliad Cenedlaethol i Gyffordd Llandudno am o leiaf dwy flynedd.

Rwy'n cytuno a llawer o gŵyn Mr Jones:

Mae angen i Gymru Gyfan elwa o ddatganoli ac mae'n rhwbio halen i'r briw yn yr ardal yma fod swyddi wedi mynd i Ferthyr Tudful a bod rhai i Aberystwyth ar eu ffordd

Rwy'n cydymdeimlo a llawer o rwystredigaeth Mr Jones bod y Cynulliad, unwaith eto, yn trin y gogledd mewn modd eilradd. Os yw'r Cynulliad, wir yr, am fod yn Gynulliad Cenedlaethol, mae'n rhaid iddi brofi i bobl, o bob parth o'n gwlad, mae nid Cynulliad Caerdydd mohoni!

Ond, mae gan nifer o bobl Conwy amheuon parthed cynllun y Gyffordd. Maent yn teimlo mae symud 600 o swyddi o Gaerdydd yw'r bwriad yn hytrach na chreu cyfleoedd i bobl leol.

Yr unig swyddi i bobl leol sy'n debygol o fod ar gael yn y Gyffordd bydd swyddi isel eu cyflog megis swyddi glanhawyr. Bydd y swyddi cyflog mawr i gyd yn cael eu cyflenwi gan Goloneiddwyr o Gaerdydd sy'n cael eu symud o'r ddinas i'r stics!

Siawns bod mymryn bach o ymyl arian i'r cwmwl o ohirio'r prosiect yn y Gyffordd. Sef y cyfle i bobl sir Conwy gwerthuso'r prosiectau i symud swyddi o Gaerdydd i Ferthyr ac Aberystwyth a chael gweld os ydynt yn cynnig mantais i bobl leol yn hytrach na'u bod yn ddim byd llai nag ymerfariad o symud cyrff o Gaerdydd i'r Gogledd.

13/09/2007

Dim Darlledu Cymraeg o Gynhadledd y Blaid

Mae Adam Price yn honni yn y rhifyn cyfredol o'r Western Mail mae Cynhadledd y Blaid eleni, sydd yn cychwyn yn Llandudno heddiw, bydd y gynhadledd bwysicaf yn hanes y Blaid erioed. Mae peth cyfiawnhad i froliant yr AS, dyma fydd y gynhadledd gyntaf yn ei hanes i'w cynnal gyda'r Blaid yn rhan o lywodraeth ein gwlad.

Er gwaethaf pwysigrwydd y Gynhadledd ymddengys bydd Golygydd Materion Cymreig y BBC (a blogiwr gwleidyddol Cymraeg y gorfforaeth) yn rhy brysur i'w fynychu. Ac, am y tro cyntaf imi gofio ers i'r sianel cael ei sefydlu, bydd dim un rhaglen o'r gynhadledd yn cael ei ddarlledu ar S4C.

Yr ateb i 'Luned

Yn ystod yr Eisteddfod Genedlaethol roedd Eluned Morgan yn pryderu am y ffaith bod cyn lleied o bobl Cymraeg eu hiaith yn cefnogi'r Blaid Lafur bellach. O dan nawdd Cymdeithas Cledwyn mae hi, Meri Huws (cyn Cadeirydd CyIG) ac Alun Davies AC am gynnal gweithgor ymchwil i geisio'r rhesymau pam bod y Cymry Cymraeg yn ymwrthod a Llafur.

Rwy’n' awgrymu bod Eluned a'i gweithgor yn holi Dave Collins, ymgeisydd Cyngor ar gyfer y Blaid Lafur ac un sy'n cael ei gyflogi gan Lafur yn y Cynulliad, er mwyn cael hyd i'r ateb.

Dyma farn Dave Collins am ddysgu'r Gymraeg mewn ysgolion:

Compulsory Welsh may also diminish young pupils enthusiasm for education and their confidence in their ability to master a subject. You cannot successfully teach a practically brain dead language to young children whose families don't want it revived or couldn't care less about it. It can only be dulling for them. Yet the education system is trying to do just that, under the ridiculous premise that everyone should be adopting a "Welsh identity" - and the obnoxious premise that they should be compelled to.

A oes rhaid i Eluned, Meri ac Alun ymchwilio ymhellach am y rheswm pam bod gymaint o Gymry Cymraeg yn casáu'r Blaid Lafur?

DIWEDDARIAD

Mae blog Keir Hardley bellach wedi ei ddileu. Ond mae sylwadau hurt Dave Collins i'w gweld o hyd mewn post ar flog Martin (lle gwnaed y sylwadau yn wreiddiol)

06/09/2007

Yr Ateb i Dlodi - Sioe Max Boyce?

Mae canran o'r arian Amcan Un sydd wedi ei roi gan y Gymuned Ewropeaidd er mwyn tynnu ardaloedd tlotaf Cymru allan o dlodi wedi ei gyfeirio at gynllun o'r enw "Cymunedau'n Gyntaf". Ond rwy'n methu gweld sut mae rhoi tocynnau rhad i weld cyngerdd gan Max Boyce o dan cynllun Cymunedau'n Gyntaf, yn cyfrannu tuag at dynnu Cymru allan o dlodi.

Rwy'n llongyfarch Max Boyce ar ei haelioni, personol, unigol o ganiatáu i fwy na'r nifer cyffredin a byddai'n manteisio ar gynllun Cymunedau'n Gyntaf i gael gweld ei sioe yn rhad.

Rwy'n siŵr bod y sioe yn wych (fel bydd pob un o sioeau Max) ond, a ydy Caernarfon yn gyfoethocach - yn ystyr wir fwriad Amcan Un - oherwydd bod cymaint o dlodion y dref wedi gweld sioe Max?

Gweler Hefyd:
Martin yn dwyn y clod am haelioni Max, fel cefnogaeth i gynllun gwantan y Blaid Lafur.

04/09/2007

Byddin Prydain?


Un o'r sylwadau hurt a glywir gan y gwrth Gymreig hyd at syrffed yw na fyddai modd i Gymru annibynnol cynnal byddin effeithiol.

Baner lluoedd arfog pa wlad sydd wedi bod yn chwifio ar draws tudalennau papurau Llundain trwy'r dydd heddiw felly?

01/09/2007

Yr Hen Newyddion Diflas

Mae Arch-Gwynwr Cymru, Gwilym Owen, yn honni yn y rhifyn cyfredol o'r Cymro bod newyddion S4C wedi aros yn ei hunfan er dechreuad y Sianel.

Gan fod 60% o'r newyddion heno yn ymwneud a digwyddiad a fu deng mlynedd yn ôl (marwolaeth hogan ddibwys), hwyrach bod gan yr hen rech blinach na fûm i erioed pwynt dilys!

31/08/2007

Blogio yn yr Heniaith

Wrth imi roi cychwyn ar flogio, tua mis Ebrill, fy mwriad oedd cynnal blog dwyieithog. Cefais fy mherswadio mae dau flog cyfochrog y naill yn y Gymraeg a'r llall yn y Saesneg oedd y trywydd callaf i'w dilyn. Felly mae gennyf dau flog cyfochrog Hen Rech Flin a Miserable Old Fart.

Rhaid cyfaddef bod mwy o byst Saesneg na rhai Cymraeg gennyf am amryfal resymau.

Dyma un ohonynt:

O ddanfon neges i MOF, bydd tua dau gant yn ei ddarllen. O ddanfon neges debyg i HRF bydd tua ugain yn ei ddarllen. Ar ddyddiau di neges bydd hyd at gant yn darllen MOF, ar ddyddiau di neges bydd tua neb yn darllen HRF.

Mae blog Saesneg Sanddef yn aelod o gymdeithas blogio o'r enw Blogpower, lle mae blogwyr gwleidyddol Prydeinllyd yn cefnogi cyd aelodau o'u grŵp trwy addo gwneud pethau megis:

Darllen blogiau eu cyd aelodau pob dydd

Postio sylw er cynnal trafodaeth

Cyd lincio i flogiau'r aelodau eraill.

Traws ymateb mewn pyst


Rwy'n blogio yn y Saesneg er mwyn cael dweud fy nweud, rwy'n blogio yn y Gymraeg er mwyn bod yn wleidyddol cywir fy nghefnogaeth i'r iaith!

A oes modd cynnal cymdeithas debyg i Blogpower i'r sawl sy'n blogio yn y Gymraeg, er mwyn sicrhau bod ein perlau yn cael eu darllen gan gyd flogwyr, o leiaf, os nad gan neb arall?

26/08/2007

Yr Hen Bechodau

Bu nifer o adroddiadau yn y wasg dros y dyddiau diwethaf am hen ddynion yn cael eu dedfrydu yn y llysoedd am droseddau a gyflawnwyd ganddynt yn eu hieuenctid. Un hynafgwr hyd yn oed yn cael ei gollfarnu ar ei wely angau. Mae'n debyg bod dulliau arbrofi newydd wedi galluogi'r heddlu i ail ymweld ag ambell i hen drosedd a dod a'r troseddwyr i gyfraith ar ôl maith amser.

Ond gan fod cwynion parhaus am ddiffyg son am slobs ar lon, cyllidebau tyn a charchardai llawn, a'i dedfrydu hynafgwr am drosedd glaslanc yw'r defnydd gorau o adnoddau cyfiawnder? Onid gwell byddid cael, megis yn yr UDA, statud ffiniau cyfiawnder, sydd yn dweud nad oes modd erlyn unigolyn am drosedd a gyflawnwyd mwy na hyn a hyn o flynyddoedd yn ôl?

Neu ydi dal ac erlyn troseddwr, yn arbennig yn achosion difrifol megis llathrid, cam drin plant a llofruddiaeth, yn rhoi rhywfaint o gymorth a rhyddhad i'r dioddefwyr - hyd yn oed os oes rhaid iddynt ddisgwyl ugain, deugain neu hanner can mlynedd cyn gweld cwrs cyfiawnder yn dod i ben?

YouGov a Chymru

Yn ôl y son, polau piniwn YouGov sydd wed darogan y canlyniadau cywiraf yn etholiadau'r Alban dros flynyddoedd lawer. Yn anffodus dydy YouGov ddim yn cyhoeddi polau Cymreig. Un o'r rhesymau am hynny yw nad oes digon o gyfranwyr Cymreig ar gael i wneud pôl dibynadwy. Mae Cymru yn cael ei gyfrif fel rhan o Ganolbarth Lloegr ar gyfer ei bolau, mae'n debyg.

Does dim modd curo pôl YouGov trwy annog 5 mil o gefnogwyr y Blaid i ymuno a'r cynllun, gan fod y rheolwyr yn dewis a dethol pwy sydd i ateb pob cwestiwn yn ôl rheolau pendant, ond po fwyaf o Gymry sydd yn aelodau, po fwyaf yw'r gobaith o gael digon o Gymry yn y cynllun i wneud pôl Cymreig yn rhywbeth gwerth chweil.

Mae'r rhai sydd yn aelodau o YouGov yn cael eu talu am gyfrannu at bôl (dim ond chweigan y tro), ac mae'n rhaid ennill £50 cyn gellir hawlio'r tâl, sef can holiadur.

O gysylltu trwy glicio ar y ddolen yma, mi gaf i chweigien yn ychwanegol am eich cyflwyno. Ond nid ydwyf yn annog aelodaeth am y chweigian, rwy'n credu bod angen mwy o gyfranwyr o Gymru, gwir yr, er mwyn creu polau Cymreig dibynadwy. Mae modd darganfod ffurf o ymaelodi a YouGov trwy Gwgl, heb i mi cael dime o gildwrn, os nad ydych am imi gael y cildwrn ymunwch felly, da chi!

19/08/2007

Yr Alban - un o'r Cenhedloedd Unedig?

Yn y rhifyn cyfredol o'r Sunday Herald, mae yna erthygl ddiddorol gan John Mayer. Rwy'n ansicr os mae John Mayer y cerddor ydyw neu unigolyn sy'n digwydd rhannu'r un enw, ond beth bynnag bo cefndir awdur yr erthygl mae ei gyfraniad yn un gwerth ei ddarllen.

Mae Mayer yn annog Prif Weinidog yr Alban, Alex Salmond i wneud cais i'r wlad cael ymuno a'r Cenhedloedd Unedig. Syniad anghall ar un wedd gan nad yw'r Alban yn wlad annibynnol, ond mae Mayer yn egluro bod cynsail i wledydd sy' ddim yn annibynnol ymuno ar CU. Mae'n debyg bod yr India, Belarus, Ynysoedd y Ffilipin a'r Iwcraen oll wedi dod yn aelodau llawn o’r CU cyn eu bod yn wledydd annibynol. Mae gan y Palestiniaid aelodaeth sylwedydd o'r CU, er nad oes fawr obaith o weld Palestina annibynol yn y tymor byr.

Mae un aelod o senedd yr Alban, Michael Matheson, eisoes wedi rhoi ei gefnogaeth i'r alwad, ac mae aelodau pwysig ond dienw o'r SNP wedi awgrymu bod y syniad yn un sydd yn adlewyrchu dymuniad y Prif Weinidog i weld yr Alban yn cael ei gynrychioli ar gyrff rhyngwladol. Pe bai'r Alban yn gwneud cais ac yn cael ei wrthod oherwydd gwrthwynebiad llywodraeth y DU bydda hynny'n fêl ar fysedd y cenedlaetholwyr, pe bai'r Alban yn cael ei dderbyn mi fyddai'n cam pwysig ymlaen i annibyniaeth.

Ac wrth gwrs pe bai'r Alban yn cael ei dderbyn yn aelod o'r CU bydda ddim rheswm yn y byd pam na ddylai Cymru cael dod yn aelod hefyd!

17/08/2007

Wil Edwards AS

Trist oedd darllen y newyddion ar flog Vaughan am farwolaeth y cyn AS Wil Edwards. Roedd Wil yn aelod seneddol imi rhwng 1966 a 1974 ac fe wasanaethodd ei etholaeth mewn ffordd glodwiw yn ystod y cyfnod yna. Roedd Wil yn un o nifer o ASau Llafur gwirioneddol gwladgarol a oedd yn gwasanaethu Cymru yn y 60au a'r 70au. Mae'n anodd credu bellach bod y fath bobl wedi bodoli unwaith

Er fy mod wedi ymddiddori yn y ffau wleidyddol ers yn blentyn ifanc nid ydwyf erioed wedi sefyll etholiad, ac i Wil mae'r diolch am hynny. Roeddwn yn y cownt yn Nolgellau yn Chwefror 1974 pan drechwyd Wil gan Dafydd Ellis Thomas. Nid oeddwn cynt nac wedi wedyn gweld neb yn edrych mor ddigalon ag yr oedd Wil yn edrych ar y noson yna wrth iddo sylwi bod pobl Meirion wedi ei wrthod. Yn sicr byddwn i byth yn gwirfoddoli i fynd i sefyllfa lle'r oedd perygl imi ddioddef y fath drawma.

Cydymdeimladau dwys a gweddw Wil, Mrs Eleri Edwards, ei blant a'i wyrion.