Cwestiwn Dyrus am Anghrediniaeth

Mae anghrediniaeth yn esblygiad o'r traddodiad anghydffurfiol rhyddfrydol o rydd i bob un ei farn ac i bob barn ei llafar.

Pam, felly, bod anghredinwyr mor driw am ddychwelyd i dduwch uniongrededd yn eu safbwynt hwy nad oes hawl i unrhyw farn, ond yr un uniongred wrth grefyddol i gael ei fynegi?

Mae'n ymddangos imi bod mwy o bynciau sy'n gabledd bellach nag oedd o dan Mari Waedlyd. Nid wyf yn cael mynegi barn amgen ar hil, rhywoldeb, priodas, y Nadolig, crefydd, Ewrop nag unrhw bwnc dan haul heb fy nghuddo o fod yn phob neu'n pheil!

Be ddigwyddod i'r hen draddodiad Anghydffurfiol Gymreig o ryddid mynegiant barn?

Y Diwidiant Elusenu

Mae 'na erthyglau diddorol yn fersiwn print ac ar-lein Golwg heddiw am is-deitlau Cymraeg ar raglenni S4C. Fel un sydd yn hynod drwm fy nghlyw yr wyf yn cytuno cant y cant a mwy efo sylwadau Dr Wayne Morris bod angen is deitlau Cymraeg i'r byddar / trwm eu clyw ar S4C. Yn wir yr wyf wedi cwyno i S4C sawl gwaith ers ei sefydlu am y diffyg darpariaeth ar gyfer Cymry Cymraeg trom eu clyw.

Yr hyn sy'n ddifyr yw mai un o'r cwynwyr am y diffyg darpariaeth Cymraeg yw'r elusen Action on Hearing Loss; pan oeddwn yn cwyno 20 mlynedd yn ôl, ymateb S4C oedd eu bod wedi ymgynhori ag elusen arall oedd yn siarad ar ran cymuned byddar Cymru sef yr elusen Wales Council for the Deaf a bod WCD wedi cefnogi is deitlau Saesneg (yn benaf gan nad oedd Cymro Cymraeg yn aelod o Bwyllgor WCD ar y pryd) heb ymgynghori ag unrhyw Gymro Cymraeg byddar / trwm ei glyw.

A dyma broblem cyffredinol i Gymru a'r Gymraeg.

Mae Cymru yn ferw o elusennau a mudiadau'r trydydd sector sydd yn derbyn miliynau o bunnoedd gan Cynulliad Cymru, Yr EU a'r Loteri i helpu trueiniaid Cymru ond sy'n bod er mwyn bod nid er mwyn cymorth.

Rwy'n byw efo Epilepsi, yr wyf bron yn fyddar, rwy'n dioddef o crydcymalau, mae'r wraig yn diabetig, yn defnyddiwr cadair olwyn, yn dioddef o ecsema ac ostioperosis, rwyf yn yfed, rwyf yn ofer, rwyf yn g'wilydd gwlad i'm gweled! Mae 'na gannoedd o elusennau yn derbyn arian mawr ar fy rhan ond sy'n wneud flewj o ddim ar fy nghyfer, ac yn sicr dim yn gofyn imi ba gymorth byddai'n fuddiol imi, erioed wedi cynnig dimai o gymorth imi ac erioed wedi ceisio fy marn cyn siarad ar fy nghyfer yn gyhoeddus.

Rwy'n digwydd cytuno a barn Dr Morris, ond dim yn cofio iddo ymofyn fy marn cyn i Action on Hearing Loss siarad ar fy rhan!

Sut mae dod yn berchennog parth dot.cymru / dot.wales?

Pan ddaeth y parthau dot-me-dot-uk ar gael mi brynais, drwy gwmni a oedd yn darparu gwefannau, y wefan dolgellau.me.uk. Creais wefan o filoedd o dudalennau efo llwyth o wybodaeth hanes lleol a hanes teuluol ardal bro fy mebyd. Llogais le ar y we am ddwy flynedd am rent eithriadol rhad (tua £10 y flwyddyn os gofiaf yn iawn); ym mhen y ddwy flynedd cododd y rhent i grog pris. Er mwyn cadw'r wefan yn fyw gofynnwyd am rent o gannoedd o bunnoedd yn fwy nag oeddwn yn fodlon talu am wasanaeth gwirfoddol.

Wedi gweithio'n socs off i drawsysgrifio manylion cyfrifiad, tynnu lluniau beddfeini, trawsysgrifio adysgrifau ac ati cefais sioc o ganfod bod yr holl waith wedi mynd yn ofer wrth imi fethu talu am barhad y wefan, gan mae'r cwmni yr oeddwn yn talu i gynnal y wefan, nid myfi, oedd gwir berchennog y cyfeiriad.

Os ydwyf yn dymuno prynu'r parth alwynaphuw.cymru neu alwynaphuw.wales sut ydwyf yn sicrhau mae FI bia'r cyfeiriad am byth bythoedd a fy mod yn gallu trosglwyddo cynnwys rhwng darparwyr gwefannau?

Mae'r Cyngor Cymuned yr wyf yn aelod ohoni a chynghorau cyfagos yn hynod awyddus i brynu'r parthau "einpentref.cymru" ac "ourvillage.wales" ond yn methu cael hyd i'r modd o brynu cyfeiriad tu allan i gontract darparwyr gwefannau.

Roedd nifer o bobl ifanc sy'n deall y pethau 'ma yn gofyn am gefnogaeth ein cynghorau bach i gael parth dot-cym. Wedi cael y parthau a oes modd i chi rhoi gwybod inni sut i'w perchnogi - plîs?

Hen Ddigon o'r Drewdod

Adeiladwyd gwaith trin carthffosiaeth Y Ganol (drws nesaf i orsaf betrol Black Cat ger Llansanffraid Glan Conwy a Chyffordd Llandudno) ym 1999 ar gost o £45 miliwn.

Y bwriad oedd creu gwaith byddai'n sicrhau bod carthion o'r rhan helaethaf o Sir Conwy yn cael eu trin yn ddiarogl ac mewn modd oedd yn amgylcheddol garedig. Yn anffodus dyw'r gwaith erioed wedi gweithio'n iawn, yn bennaf gan brofwyd bod y system a adeiladwyd yn y Ganol yn beryglus, ychydig cyn ei agor. Oherwydd y peryglon mae rhywfaint o'r carthion yn cael eu cadw mewn sgipiau ac yna'n cael eu trosglwyddo i loriau caca er mwyn eu trin rhywle arall. Mae'r sgipiau yn drewi'n barhaus pan fyddent ar gau, pan cant eu hagor er mwyn trosglwyddo eu cynnwys i'r loriau mae'r oglau yn ddigon i godi cyfog.

Dim ond rhan o'r broblem yw'r oglau; mae ymchwil wedi dangos bod y gwynt sy'n dod o'r fath lefydd hefyd yn cynnwys pathogenau sy'n gwneud i bobl dioddef o Asma ac E-Coli.

Mae Dyffryn Conwy yn ardal sy'n denu ymwelwyr o bob parth o'r byd; eu croeso cyntaf i ben y Dyffryn yw oglau cachu - sôn am groeso!

Mae miliynau o bunnoedd wedi eu buddsoddi yn y Gyffordd er mwyn ei wneud yn un o'r llefydd gorau i brynu ceir yn y DU. Os am brynu car slic drudfawr neu hen fangyr rhad, bydd clywed oglau cachu wrth ystyried prynu dim yn atyniad mawr!

Mae'r rhai ohonom sydd yn byw yn yr ardal wedi cael llond bol o esgusodion Dŵr Cymru o wadu maint y broblem a ffug sicrwydd mae problem dros dro ydyw. Mae 15 mlynedd o ddrewdod, anfantais iechyd ac anfantais economaidd yn fwy na digon!

Cynhelir protest yn erbyn y Gachfa, ger orsaf betrol Black Cat ar 4ydd Hydref 2014 am 11 y bore. Dewch yn llu - a dewch a mwgwd rhag y drewdod!

Darogan Refferendwm yr Alban

Mae'n gêm mae pob blogwyr wedi chware ers cyn cof - darogan canlyniad pleidlais cyn cynnal pleidlais.

O edrych ar yr ychydig iawn o bolau sydd wedi eu cynnal ar achos refferendwm, sef refferendwm Cymru 2011 a Refferendwm AV 2011, yr un nodwedd fwyaf yw bod y polau wedi bod yn or-obeithiol ar y nifer o bleidleiswyr oedd am droi allan i bleidleisio. Rwy'n credu bydd yr un yn wir parthed Refferendwm yr Alban 2014; mae arolygon sy'n awgrymu 80-90% o'r blediais yn bwrw yn rhy anhygoel i'w credu, bydd y turnout tua 70% neu lai a bydd pleidleiswyr Ie yn fwy tebygol o bleidleisio.

Rwy’n darogan y bydd Ie yn ennill rhwng 60 i 65% o'r bleidlais. Rwy’n credu y bydd IE yn ennill yn weddol gyffyrddus.

Atgof am Ryfel

Roedd Hedd Wyn yn perthyn o bell i mi. Wrth gofio'r rhai a fu farw yn y Rhyfel Byd Cyntaf, "perthnasau o bell" bydd pob perthynas i'r mwyafrif ohonom mi dybiaf. Perthynas o bell oedd y bardd Wilfred Owen hefyd. Ac mewn sefyllfa o gynghanedd od bron ym Mhrifwyl Penbedw 1917 roedd Prifardd y Gadair (Hedd Wyn) yn perthyn i Dad a Phrifardd y Goron (Wil Ifan) yn perthyn, drwy briodas, i Mam.

Mae perthyn i Hedd Wyn bron iawn yn "obsesiwn" ar edeifion safleoedd Hel Achau, a does dim rhyfedd am hynny. Roedd Hedd Wyn yn perthyn i deulu mawr, ac fe ddefnyddiwyd ei hen, hen daid Hugh Humphrey, Tafarn yr Helyg, Maentwrog gan yr achydd Cymreig academaidd gyntaf ers dyddiau Hywel Vaughan, Bob Owen, fel "enghraifft" o ddiwylliant enwi Cymreig. Rhywbeth sydd yn gwneud Hedd yn berthynas hawdd ei ganfod mewn cyfnod lle mae enwau cyffredin yn creu dryswch i'r hanesydd teuluol.

Ond nid enw enwog ar achres yw Hedd Wyn i mi ond person yr wyf yn cofio Taid yn sôn amdano o'i nabod. Ar sôn, ymysg y teulu, oedd bod Lloyd George a JMJ wedi trefnu ei gadeirio a'i lofruddio ar faes y gad er mwyn sicrhau Cadair Ddu er les achos y rhyfel! Conspiracy theory di-sail, o bosib, ond yn sicr un gyffredin ym Meirion sydd heb ei wirio na'i wrthod na'i drafod gan ymchwilwyr ysywaeth.

Wrth edrych ar fy ngardd achau rwy'n gweld enwau degau o berthnasau mwy agos na Hedd Wyn / Wilf Owen yn flodau sydd ynddi, ac yn teimlo'n drist braidd bod eu marwolaethau hwy yn cael eu hystyried yn llai pwysig gan y cyfryngau. Colled oedd colled i bawb o bob gradd. Roedd colli Wncl Huw cymaint o loes a cholli Elsyn!

Fy hoff gerdd gan fy nghyfyrder Wilfred Owen yw Dulce et Decorum, sydd yn gwrthgyferbynnu'r gwahaniaeth rhwng y propaganda a'r gwirionedd. Dydy fy hoff gerdd gan fy nghyfyrder Hedd Wyn ddim yn gerdd Rhyfel go iawn gan nas ysgrifennwyd yng ngwres y gad; ond mae ei glywed yn dod a dagrau pob tro: Cerdd syml, ddibwys bron, ond dyhead pob milwr am fod adref unwaith eto, cyn mynd dros y clawdd!

Atgof
Dim ond lleuad borffor
Ar fin y mynydd llwm;
A sŵn hen afon Prysor
Yn canu yn y cwm.

Cwestiwn i Guto Bebb AS

O dderbyn dy amddiffyn nad oes cysylltiad rhwng y rhodd gan Alexander Temerko a dy farn ar Israel / Palestina. A oes modd i ti egluro i mi, un o dy etholwyr, pam dy fod wedi derbyn arian gan Oligarch Rwsiaidd?

Cabledd!

Ar 8 Mai, 2008, diddymwyd y troseddau Cabledd ac Enllib Cableddus yng Nghymru a Lloegr a da o beth oedd eu diddymu. Cyn hynny roedd modd i bobl cael eu dedfrydu i ddirwy, carchar, ac ar un adeg marwolaeth am anghytuno a barn y wladwriaeth parthed y ffydd Gristionogol.

Roeddwn yn credu bod 'na elfen o gabledd yn y deddfau cabledd - os yw Duw Hollalluog yn Teyrnasu, pam ddiawl bod angen Cyfraith Lloegr i'w amddiffyn?

Ond mae'n rhyfedd sut mae dileu cabledd crefyddol wedi esgor ar gabledd seciwlar newydd!

Ychydig yn ôl cefais fy mragaldio am awgrymu bod gan bob dyn yr offer a'r gallu corfforol i ymddwyn yn heterorywiol neu'n wrywgydiol ac mae dewis moesol oedd y modd y defnyddiwyd y fath offer / dewis. Cefais fy ngalw yn Homophobe o'r herwydd - hynny yw yr oeddwn yn euog o'r cabledd newydd o feiddio anghytuno ag uniongrededd y farn gyfredol parthed mynegiant rhyw!

Mae'r un yn wir am sylwadau diweddar Myfanwy Alexander. Mae'r hyn dywedodd Myfanwy yn hollol gywir. Mae cleifion Cymraeg yn cael eu cam-drin mewn ysbytai yn Lloegr oherwydd eu bod yn gleifion Gymraeg, maent yn cael eu trin fel Nigers Cymraeg, yn cael eu trin fel pobl eilradd dibwys, fel yr oedd Nigers de'r UDA yn cael eu camdrin yn y gorffenol. Ond y Cabledd Newydd yw defnyddio'r "N air" - dibwys yw'r cydestyn na'r pwynt roedd Myfanwy yn codi parthed cam drin cleifion Cymraeg eu hiaith gan nad yw cam drin claf o Gymro yn rhan o'r cabledd yn ôl y chwilys modern. Reitiach ar ran Unsain, undeb mwyaf Cymru, byddid ymchwilio i sylwadau Myfanwy am gam drin ei aelodau Cymreig, mewn yspytai Lloegr, yn hytrach na gwneud pwyntiau pleleidiol tra'n cuddio tu nol i'r esgus o'r gabledd newydd!

Pwy laddodd Iesu Grist?

Fel anghydffurfiwr fy ateb yw mai FI lladdodd yr Iesu, gan iddo farw er mwyn maddau FY mhechodau.

Mae'r Beibl yn awgrymu bod yna ryw fath o gynllwyn rhwng yr Iddewon a'r Rhufeiniad i'w dienyddio heb osod bai penodol ar y naill ochr na'r llall ond gan ddatgan yn weddol glir ei fod wedi marw dros bechodau ei ddilynwyr.

Mae'r Eglwys Gatholig Rufeinig yn credu ei fod yn etifedd i'r Ymerodraeth Rufeinig, a gan hynny wedi mynd dros ben llestri i brofi mae'r Iddewon nid yr Ymerodraeth Rufeinig bu'n gyfrifol am ladd yr Iesu (er gwaetha'r ffaith mae'r Rhufeinwyr oedd yr awdurdod dros achosion y gosb eithaf ar y pryd). Yr angen yma i ddargyfeirio'r bai o Rufain i'r Iddewon sydd wedi bod yn gyfrifol am erledigaeth yr Iddewon fel Grist Laddwyr am ganrifoedd.

Mae'r Beibl yn dweud bod yr Iesu wedi ei ddienyddio yn ei ddillad ei hun - dillad Iddew. Mae Josephus yn awgrymu bod y condemniedig yn cael eu dienyddio'n noethlymun; byddai Crist noethlymun hefyd yn dangos ei fod yn Iddew. Mae'r traddodiad darluniol o ddangos Crist ar y groes yn gwisgo dim ond rhecsyn lwynau yn ymgais i guddio ei Iddewiaeth er lles achos Rhufain.

Rwy'n cael anhawster derbyn honiad Cai bod yr Iwerddon Rufeinig yn barth lle fu llai o erledigaeth ar yr Iddewon nag unrhyw ran arall o Ewrop, tra fu Eglwys Rufain yn bennaf gyfrifol am yr erlid!

Mae Cai yn llygad ei le wrth ddweud bod y Black Shirts wedi dwyn cefnogaeth o Lafur Prydain a Thorïaid Prydain, ond cawsant eu diarddel o'r naill blaid a'r llall. Eu cyffelyb yn yr Iwerddon oedd y Blue Shirts ffasgwyr nas ddiarddelwyd o Fine Gael, un o brif bleidiau'r Iwerddon hyd heddiw.

Dwi ddim yn cytuno a chefnogaeth unllygeidiog Guto Bebb i orthrwm Israel ar Balestina, ond yn ei gefnogi parthed hanes wrth Iddewiaeth yn yr Iwerddon!

Y Parchedig Dr Hen Rech Flin?

Yn ôl yn y 1980au mi fûm yn fyfyriwr yn adran Diwinyddol Prifysgol Bangor. Yr oeddwn yn ymgeisydd am weinidogaeth yr Eglwys Fethodistaidd (Weslead ar lawr gwlad). Ar y pryd doedd gan Yr Eglwys Fethodistaidd dim modd i roi addysg Gymraeg i'w cyw weinidogion, gan hynny defnyddiwyd fi fel arbrawf gan y Parch O E Evans (Gweinidog Wesla, un o athrawon Prifysgol Bangor a phrif olygydd y BCN) gan gythruddo un o fawrion adran Diwinyddol Bangor, y Parch Dr R Tudur Jones (un oedd yn gweld Arminiaeth a Seisnigrwydd y Wesleaid yn wrthyn) gan fy ngadel i fel gwystl yng nghanol dadl ddau o fawrion Crefydd Cymru.

Doedd dim modd imi ennill y frwydr, gan mae cownter oeddwn yng nghanol eu gêm. Tudur enillodd y frwydr, gan imi ddechrau dioddef o ffitiau epilepsi aflywodraethus tra yn y Brifysgol, rwy'n dal i ddioddef o'r un aflwydd. Roedd Tudur yn honni mae medd-dod yn hytrach nag afiechyd oedd yn gyfrifol am fy "ffitiau" a chefais fy niarddel o'r Brifysgol o herwydd ei enwadaeth ffiaidd, yn hytrach na dim arall.

Wedi cael fy nghicio allan o Brifysgol Bangor mi ymgofrestrais ag Ysgol Nyrsio Gwynedd, wedi imi golli dim ond un ddarlith heb eglurhad, ymchwiliwyd i'r achos a chanfuwyd yr Epilepsi.

Yn fy nicter yn erbyn Y Brifysgol, Owen a Tudur mi ddefnyddiais fy nghyflog fel cyw nyrs i "brynu" graddau DD ac ordeiniad fel gweinidog o Brifysgol Llwyth Brodorol Annibynnol yn yr UDA. Mae'n debyg bod y llwyth yn gallu gwerthu'r fath raddau yn gyfreithiol o dan ddeddfwriaeth yr UDA a chytundebau efo Gwledydd Prydain; gan hynny y mae gennyf perffaith hawl i ddefnyddio'r teitl Y Parchedig Doctor a ddyfarnwyd imi ganddynt!

Cyn i'r tystysgrifau cyrraedd 'roeddwn wedi dechrau mwynhau fy ngyrfa fel nyrs ac wedi rhoi'r gorau i fy nicter yn erbyn cachwrs yr eglwys a'r coleg, a gan hynny nid ydwyf erioed wedi defnyddio'r graddau a brynais.

Ond wedi gweld sut mae arian, bellach, yn bwysicach na dim byd arall ym myd addysg Ynysoedd Prydain, onid ydy fy ngradd DD cyfwerth ag unrhyw radd a thalwyd amdani ym Mhrydain?

It's the Drains Stupid!

Rwy’n hynod hoff o fy AS gyfredol Guto Bebb, roeddwn yn meddwl y byd o'i ragflaenydd Beti Williams, ei rhagflaenydd hi Syr Wyn a'i ragflaenydd ef Ednyfed Hudson Davies - anghytuno'n llwyr a gwleidyddiaeth pob un ohonynt, ond yn gwybod, yn ddiamheuaeth ers imi symud i arfordir y Gogledd o Feirion pe bai gen i broblem eu bod yno i wrando a gweithredu ar fy rhan, dwi ddim yn sicr sut mae'r system gwleidyddol yn gweithio yn Lloegr, ond yn ddiamheuaeth mae'r lleol yn gweithio yng Nghymru!

Gwendid Plaid Cymru dros y blynyddoedd ers cychwyn datganoli bu rhoi gormod o bwyslais ar ennill etholiadau Cynulliad, San Steffan ac Ewrop yn lle brwydro i ennill cefnogaeth ar lawr gwlad, cael cenedlaetholwyr i ennill sedd ar y cyngor cymuned ac wedyn y Cyngor Sir!

Yn di os does dim modd i Blaid Cymru ennill y Brwydr Prydeinig, ei unig obaith yw ennill y brwydr lleol. Cafodd 80% o gynghorwyr cymuned eu hethol yn diwrthwynebiad yn 2012. Pam na wrthwynebwyd y rhan fwyaf ohonynt gan ymgeiswyr y Blaid?

Roedd gan y BNP mwy o ymgeiswyr na Phlaid Cymru mewn ambell i Gyngor Sir yn 2012! Pam?

Os yw Plaid Cymru am lwyddo yn etholiadau Cynulliad, San Steffan ac Ewrop, mae'n rhaid iddi lwyddo yn gyntaf ar raddfa Cymuned a Sir.

Cefais i ddim cyfle i bleidleisio Plaid Cymru yn yr etholiadau Cyngor Sir diwethaf, mae hynny'n wendid, os oes "toriad" yn fy arfer o bleidleisio i'r Blaid ar y Cyngor, bydd torri'r arfer yn haws mewn etholiadau eraill.

Yn aml mae pobl yn gofyn pam bod yr ymgyrch cenedlaethol wedi llwyddo yn yr Alban yn well nag yng Nghymru, mae nifer o ffug atebion yn cael eu cynnig. Y gwir yw bod yr SNP wedi ymladd 90% o etholiadau lleol, a Phlaid Cymru wedi ymladd llai na 20%!

Yr unig ateb i ddyfodol Plaid Cymru yw sicrhau bod PAWB yng Nghymru yn gallu pleidleisio i'r Blaid yn etholiadau lleol 2017, a bod y rhai sy'n cael eu hethol yn ymgyrchu mewn etholiadau "uwch"! A phan ddaw cwyn am y Drains bod Cynghorydd PC yno i'w hateb!

Stwffiwch eich technoleg newydd ewch allan i ymgyrchu!

Yn ystod etholiadau cyffredinol 1974 roeddwn yn berchen ar declyn, newydd ei ddyfeisio, y cyfrifiannell; peiriant a oedd yn caniatáu imi gyfrif gobeithion fy mhlaid yn gynt nag oedd aelodau eraill o'r blaid yn gallu gwneud ar bapur, roedd hynny'n wych ac yn syfrdanol ac yn dechnoleg newydd go iawn 40 mlynedd yn ôl.

Mi brynais fy nghyfrifiadur cyntaf tua 1979 a sgwennais raglen ar ei gyfer o fewn mis o'i brynu (ar y pryd doedd dim modd prynu raglen). Bum ym mysg y cynharaf i ddefnyddio e-bost, byrddau trafod ac ati. Mae rhai o'r gwefannau Cymraeg cynharaf sydd ddal ar y we yn rhai a gynhyrchwyd gennyf i, nid brolio - jest deud.

Yr wyf, bellach, yn ymylu at statws hynafgwr; ac os ydwyf i'n hen, mae'r dechnoleg rwyf wedi byw efo trwy fy oes hefyd yn hen; twt lol botas yw cyfeirio ati byth a hefyd fel dechnoleg newydd.

Mae sôn bod yr hen dechnoleg yma wedi cynorthwyo Obama mewn ymgyrch etholiadol, a bod rhaid i ni ei ddefnyddio bellach er lles ein Plaid. Digon teg. Ond cofiwch bod rhai ohonom sydd yn ein penwynni yn hen gyfarwydd â'r bysellfwrdd; ac mae ni sy'n methu clywed yn ein henaint a ni sy'n methu cerdded bellach o herwydd crug cymalau yw'r goreuon i'w ddefnyddio fel keyboard Warriors.

Os am berswadio ein cenedl, lle'r HEN yw'r cyfrifiadur, lle'r ifanc, o hyd, yw curio drysau, canfasio a pherswadio wyneb wrth wyneb ar stepen drws, megis yr hen ffordd Gymreig o wleidydda!

Yr Angen am Hen Bregethwrs ar Lein

Pan ddechreuais bregethu, bron i ddeugain mlynedd yn ôl bellach, cefais lwyth o gefnogaeth gan frodyr a chwiorydd yn y ffydd a oedd yn falch o weld gŵr ifanc yn ymlwybro i uchel arswydus swydd y weinidogaeth, ac un o'r ffyrdd yr oeddent yn mynegi eu gwerthfawrogiad oedd trwy roi imi lyfrau.

I mi, yn ddeunaw oed, roedd y llyfrau yn chwerthinllyd, yn hen ffasiwn, yn ddiflas ac yn amherthnasol. Roedd y cofiannau yn sôn am gyfnod cyn fy ngeni a'r pregethau yn perthyn i'r 1870au nid y 1970au, a gan hynny yn ddiwerth i efengylydd cyfoes.

Mi dderbyniais y cyfrolau, gyda diolch (wrth gwrs)- a'u taflu i'r bin sbwriel agosaf ar y ffordd adref.

Ond bellach rwy'n difaru binio’r llyfrau.

Roedd ambell un yn rwtsh a ysgrifennwyd gan pobl (nad oeddwn yn gwybod ar y pryd) eu bod yn aelodau o'r teulu, ac yn golled i'r archif hanes teulu o'u binio.

Roedd rhai yn defnyddio aelodau o fy nheulu fel enghreifftiau o dda neu ddrygioni ac yn sôn am eu hanes yn dilyn, neu yn gwrthwynebu, achos crefydd y fro. Mae llawer o'r rhai cynharaf yn rhoi darlun byw o draddodiadau ac arferion Cymru cyn anghydffurfiol.

Mae llawer un o'r llyfrau crefyddol yn rhoi gwybodaeth achyddol pur, sefydlwyd y capel gan X mab Y ond mae mwy yn rhoi jest yr un llinell o wybodaeth achyddol euraidd mewn cofiant a phregethau diflas. Pe na bawn yn gôc oen mor hy yn fy ieuenctid, ac wedi cadw'r llyfrau, prin y byddwn wedi eu darllen, hyd yn oed erbyn callineb fy mhenwynni.

Gwychder y we, wrth gwrs, yw bod peiriant chwilio yn gallu canfod y perl yn y cachu, a gan hynny hoffwn ofyn i Lyfrgell Genedlaethol Cymru, eto, i gynnwys holl gynnwys eu Cofiannau, pregethau ac Hanesion yr achos ar lein, er mwyn inni gallu canfod y perlau yn y baw.

Pleidleisiwch TEIRGWAITH i'r Blaid

Dim ond chwinc dros 30% o bobl Cymru aeth i'r drafferth o fwrw pleidlais yn etholiad Ewrop 2009.

Gyda darogan bydd y niferoedd yn is o dipyn eleni, bydd pob pleidlais unigol yn hynod werthfawr; bydd POB UN bleidlais a bwrir dros Blaid Cymru dydd Iau nesaf cyfwerth a ddwy bleidlais i'r Blaid yn etholiad Cynulliad 2011 a gwerth bron i deirgwaith pleidlais i'r Blaid a rhoddwyd yn etholiad San Steffan 2010.

I'r gwrthwyneb, wrth gwrs, bydd meddwl mai etholiad dibwys yw'r etholiad yma a pheidio a thrafferthu pleidleisio, megis amddifadu tair pleidlais rhag y Blaid; a gallasai hynny bod y gwahaniaeth tyngedfennol mewn etholiad sy'n edrych yn dyn ar y diawl am y 3ydd safle, y 4ydd safle a'r collwr o drwch y blewyn yn y 5ed safle.

Pe bai bawb a roddodd bleidlais i Blaid Cymru yn etholiad Cynulliad 2011 yn troi allan i bleidleisio dydd Iau nesaf gallasai'r Blaid ennill ddwy sedd a chael gwared â IWCIP a'r Torïaid o Gymru yn Ewrop.

Os nad yw gefnogwyr y Blaid yn trafferthu pleidleisio, gallasai'r Blaid colli ei ASE.

Bydd pleidlais pob cefnogwr y Blaid yn cyfrif deirgwaith Dydd Iau, a gan hynny mae'n hynod bwysig bod pleidlais POB cefnogwr yn cael ei bwrw dros y Blaid.

Defnyddiwch eich pleidlais a defnyddiwch hi dros Gymru dda chwi!

Rwyn Pleidleisio Plaid Cymru ar 22 Mai

Sori Mr/Mrs/Ms Canfasiwr – ti'n rhy hwyr o lawer!

Rwy'n hen, rwy'n fusgrell; mae'r bwth pleidleisio agosaf yn daith gerdded milltir a hanner yno ac yn ôl - ew rwy'n sgut ar fy mhleidlais post!

Ond - mi bleidleisiais ddydd Iau diwethaf, cyn derbyn anerchiadau gwleidyddol y rhan fwyaf o'r pleidiau, cyn i Griw Plaid Cymru, na Stepen Ddrws Llafur na'r unigolyn hoffus o'r Rhyddfrydwyr Democrataidd canu cloch y tŷ 'cw i ganfasio.

Rwy'n teimlo'n chwithig (hy yn "pissed off" nid yn "left wing") fy mod wedi pleidleisio cyn i hwyl yr etholiad cychwn go iawn; ac yn teimlo bod yna rhywbeth creiddiol annemocrataidd yn y ffaith fy mod yn gallu bwrw pleidlais pythefnos cyn diwrnod yr etholiad a chyn i'r holl ymgeiswyr cael cyfle dechau i geisio dwyn fy mherswâd.

Mewn etholiad lle bydd llai na thraean trwy’r DdU yn debygol o droi allan i bleidleisio, bydd niferoedd fy nghyd pleidleiswyr post yn dyngedfennol i'r canlyniad terfynol, ac fel fi, wedi pleidleisio cyn yr ymgyrch. Dydy hynny ddim yn iawn, dim yn deg a dim yn ddemocrataidd.

Rwy'n ddiolchgar am y drefn sy'n caniatáu pleidlais post imi, hebddi byddwn yn annhebygol o allu bleidleisio; ond mae'n rhaid i'r Pleidiau, Y Comisiwn Etholiadau, ERS Cymru a'r Swyddogion Etholiadol ail feddwl sut mae cynnal ymgyrch etholiadol er mwyn cyd gynnwys ni "bostwyr" fel rhan o brif lif y cyfnod ymgyrchu!

Polau - y Blaid a'r Prydeinwyr

Nifer o gwestiynau difyr wedi cael eu gofyn ar Flog Menai am sefyllfa polau piniwn Cymreig. Dwi ddim yn sgit am bolau ond ta waeth, hoffwn ymateb i'r sylw hwn ar flog Cai

Ond dwi'n gofyn y cwestiwn eto - pam y byddai'r Torïaid yn cynhyrchu un canlyniad trychinebus ar ôl y llall yng Nghymru mewn is etholiadau, wrth berfformio'n gryf yn etholiad Ewrop?

Natur etholiad, megis un Ewrop (neu isetholiad) lle bydd ychydig yn pleidleisio yw cymhelliad pobl i bleidleisio. Mae cefnogwyr pa blaid sy ddim yn trafferthu troi allan yn bwysicach na chefnogwyr y Blaid sydd yn troi allan!

Roedd Etholiad Ewrop 2009 yn enghraifft pur o hynny. Cefnogwyr naturiol Llafur wedi blino efo Llywodraeth stel; ac yn aros gartref.

Ffrae fewnol bu ac y mae'r un rhwng y Torïaid ac Iwcip ffrae rhwng pobl o'r un anian ac yn rheswm da am anog pleidleiswyr y naill garfan a'r llall i bleidleisio.

Rhwng problemau "Gwynedd" y Blaid a theimlad, o bosib, bod cefnogaeth "pur" Y Blaid i'r UE yn amherthnasol neu yn wir yn ang-nghynrychiadol o farn pobl Cymru am Ewrop o fewn y drafodaeth ar y dydd fe gafodd Plaid Cymru canlyniad siomedig.

Mae rhai o'r amgylchiadau wedi newid erbyn hyn. Bydd Llafurwyr yn llawer mwy tebygol o bleidleisio nac aros gartref eleni a bydd mwy o Dorïaid yn aros gartref mewn siom gydag ambell un yn troi at Iwcip.

Os yw Plaid Cymru yn colli sedd ac Iwcip yn cadw sedd mi fydd yn drychineb i achos Cenedlaetholdeb Cymru; mi fydd yn un o'r dyddiau duaf yn hanes ein cenedl ers talwm.

Yr wyf wedi bod ynd digon blin efo'r Blaid yn fy nhro; does dim angen edrych ym mhell iawn yn archif fy mlog i weld sut mae ambell i agwedd ac unigolyn sy'n perthyn i'r Blaid wedi fy mhiso fi off (ac mae'r rhan fwyaf yn dal i'm mhiso fi off) ond rwy'n wir credu bod angen rhoi'r holl flinderau am y Blaid i'r nelltu am fis a sicrhau bod pawb sydd wedi rhoi X i'r Blaid yn y gorffennol yn mynd allan o'u ffordd i sicrhau eu bod yn pleidleisio Plaid Cymru eto ar Fai 22 .

Bydd pwdu a gwrthod pleidleisio, neu ymuno yn yr hwyl a phleidleisio i Iwcip, yn niweidio'r achos cenedlaethol yn ei gyfanrwydd am gyfnod hir.

Pe bai Parti'r United Kingdom yn cael mwy o bleidleisiau na'r Party of Wales ar Fai 22 mi fydd yr achos gwladgarol, nid jest yr achos cenedlaethol yn y cachu!

Mae'n bwysig bod pob un o garedigion Cymru sydd wedi hanner meddwl pleidleisio dros Gymru a Phlaid Cymru yn y gorffenol yn gwneud hynny eleni!

Nid Etholiad Dibwys, sydd ddim yn cyfrif gystal ag Etholiad San Steffan neu Etholiad y Bae yw Etholiad Ewrop eleni – ond Etholiad am Einioes ein Cenedl.

Pleidleisia, Cymro dwymgalon, dros Gymru dy wlad! Neu gweld Brit Nat Seisnig yn dy gynrychioli ar lwyfan y byd!

Sbwriel!

Llongyfarchiadau i Gyngor Gwynedd;am benderfynu i leihau pa mor aml bydd y biniau brwnt yn cael eu casglu.Rwy’n mawr obeithio bydd Cyngor Conwy yn dilyn yr un trywydd.

Gan fy mod yn ailgylchu yn ddiwyd, tua unwaith pob chwe wythnos byddwyf yn rhoi fy bin gwasarn methu ail gylchu allan - a hynny'n hanner llawn fel arfer.

I'r rhai sydd yn cwyno, yn arbennig ar sail gost, hoffwn ofyn pam ddiawl dylwn i dalu i wasanaethu eich diogi chi? Os allwn i yn fy mhenwynni a gydag anabledd difrifol torri lawr ar faint sydd yn mynd i'r bin gwastraff gweddilliol gall bawb gwneud yr un fath. Annheg yw disgwyl i drethdalwyr sy'n gwneud eu gorau i ailgylchu i sybsedeiddio pobl sy'n methu gweld yr angen i roi'r tin bîns neu'r botel llefrith mewn bin gwahanol!

Difyr gweld cwynion yn erbyn Gwynedd gan gefnogwyr y Torïaid ac UKIP. Pobl sydd yn ddigon bodlon gyhuddo eraill am ddiogi o herwydd salwch, anabledd neu anffawd gymdeithasol; yn cwyno am amgylchiad sydd yn codi o herwydd eu bod nhw'n rhy blydi ddiog i wahaniaethu rhwng y botel Gin a'r botel Tonic i'w gwaredu ar wahân!

Syr Cyril Smith

Mi fûm yn aelod o'r Blaid Ryddfrydol (noder NID y Rhyddfrydwyr Democrataidd) yn y 1970au. Roeddwn yn 13 oed pan gyfarfyddais a Cyril Smith am y tro cyntaf, mi fûm mewn cysylltiad â fo am lawer blwyddyn wedyn. Er gwaetha'r ffaith fy mod yn un o "protégés" Cyril ni chefais fy ngham-drin ganddo na derbyn unrhyw awgrym am ddymuno fy ngham-drin. Rwy'n cael yn anodd derbyn bod y Cyril Smith yr oeddwn i'n adnabod yw'r anghenfil y mae'r wasg yn son amdano.

Hwyrach caf fy siomi ar yr ochor waethaf ar ôl i'r heddlu gwneud eu hymchwiliadau a chanfod fy mod wedi bod yn lwcus o beidio fy ngham-drin. Rwy'n gobeithio cael fy siomi o'r ochor orau a chanfod mae'r Cyril yr oeddwn yn hoffi ac yn cael hwyl yn ei gwmni oedd y Cyril go iawn.

Yr un peth rwy’n sicr amdano yw nad oedd gan Nick Clegg unrhyw gysylltiad na bai am hanes Cyril Smith - mae o'n rhy ifanc ac yn rhy hwyr yn hanes Rhyddfrydiaeth i gynnal bai!

Mae'n anodd i mi gredu'r cyhuddiadau, ond siom mewn cyfaill, nid bai ar blaid, bydd fy ymateb os brofir y cyhuddiadau yn erbyn Cyril.

Adfer a'r Fro Dwyieithog

Er gwell, er gwaeth, mi fûm yn gefnogwr brwd o Fudiad Adfer ar ddiwedd y Saithdegau, dechrau'r Wythdegau. Rwy'n dal i gredu bod polisi iaith Adfer yn gywir. Pe bai Bro Gymraeg wedi ei greu yn y 1980au byddai hanes yr iaith yn wahanol!

Dadl Adfer oedd Un Iaith i'r Fro!

Rwy'n cael fy nhristau gan ddadl rhai bod angen Uniaith i waddol Cymru (Saesneg) a dwyieithrwydd i'r Fro a hynny'n cael ei gyflwyno fel etifeddiaeth Adfer.

Gan nad ydwyf yn cofio colli fy lle ar Senedd Adfer hoffwn ddatgan, fel Seneddwr y Mudiad - na fu Dwy Iaith i'r Fro nac Unieithrwydd Saesneg  i weddill Cymru ymddangos yn rhan o'n credo - ac na fydd byth!