Etholiad Cymru'n Ddibwys medd Gordon Brown

Y peth sydd yn debygol o wneud y niwed mwyaf i Lafur dydd Iau nesaf bydd cefnogwyr y Blaid Lafur yn aros adre yn hytrach na bwrw eu pleidlais. Mae Rhodri Morgan a'r Blaid Lafur yn gwybod hyn - dyna paham y maent wedi gwario y rhan fwyaf o'u hamser canfasio yn ceisio annog eu cefnogwyr i ymweld â'r gorsafoedd pleidleisio yn hytrach cheisio troi cefnogwyr y pleidiau eraill at eu hochor hwy.

Ond waeth i'r Llafurwyr cyndyn aros adre, gan nad yw etholiadau'r Cynulliad yn bwysig yn ôl darpar arweinydd newydd y Blaid Lafur Prydeinig. Dim ond etholiadau San Steffan sydd yn bwysig.

Dyma union eiriau'r Canghellor / darpar Prif Weinidog yn ôl adroddiad yn yr Observer:

Look, the only result that matters in the end is when it actually comes to a general election and people decide what they want to do.

Y ffordd gorau i brofi i Gordon haerllug bod etholiadau Cymru yn bwysig i'r sawl sy'n poeni am gyflwr iechyd Cymru, cyflwr addysg Cymru, cyflwr yr economi Gymreig a dyfodol ein gwlad yw trwy fynd allan yn ein miloedd dydd Iau nesaf i bleidleisio dros Blaid Cymru a chael gwared â'r blaid sydd yn credu bod barn pobl Cymru yn ddibwys.

English: Miserable Old Fart: Assembly Election Unimportant says Gordon Brown

Newyddion da, newyddion drwg - rheolau gwahanol?

Yn ôl erthygl yn y Guardian ddoe mae Ofsted, yr awdurdod archwilio ysgolion yn Lloegr, wedi ei gwahardd rhag cyhoeddi manylion am ysgolion sy'n methu, oherwydd y cyfnod etholiadol. Gan fod etholiadau llywodraeth leol yn cael eu cynnal yn Lloegr mae'n rhaid i'r corff ymarfer cyfnod o dawelwch (sy'n cael ei alw'n Purdah yn Lloegr - ond nid yng Nghymru) rhag ofn bod unrhyw gyhoeddiad swyddogol o'u heiddo yn cael effaith ar yr ymgyrch.

Bydda gyhoeddi bod ysgol mewn rhyw sir arbennig yn methu yn ystod cyfnod yr ymgyrch etholiadol yn amlwg o fantais i'r wrthblaid ac yn anfanteisiol iawn i'r blaid mewn grym ar y cyngor. Sefyllfa annheg yn ôl rheolau'r gwasanaeth sifil, gan hynny mae'n rhaid cadw pob adroddiad o'r fath yn ddirgelwch tan ddydd Gwener. Ond does dim dirgelwch yn y ffaith bod y rhan fwyaf o ysgolion sy'n methu mewn siroedd a reolir gan y Blaid Lafur.

Mae'r rheolau tawelwch i fod i gael eu cadw gan y Gwasanaeth Sifil ledled y DU gan gynnwys y Gwasanaeth Sifil yng Nghymru.

Sut felly bod adroddiad a oedd yn datgelu bod y niferoedd ar restrau aros y Gwasanaeth Iechyd yng Nghymru wedi gostwng - ffigyrau manteisiol iawn i achos etholiadol Llafur gan fod y GIG ar frig yr Agenda yn ein hetholiad - wedi eu cyhoeddi gan y Gwasanaeth Sifil dydd Mercher diwethaf?

Mae'n ymddangos bod dwy reol wahanol yn cael ei ddilyn. Tawelwch am achosion sy'n gwneud niwed i Lafur, ond cyhoeddusrwydd mawr i adroddiadau sydd yn ffafriol i Lafur.

Protestio yn erbyn y Gymraeg ym Môn

Mae yna stori yn y Daily Post heddiw yn dwyn y penawd Welsh-only polling cards bring protest. Yn ôl y stori mae rhai o drigolion Ynys Môn wedi bod yn cwyno eu bod yn cael eu hamddifadu o'u hawliau democrataidd oherwydd y Gymraeg ar gardiau hysbysebu pleidlais a ddosbarthwyd gan y cyngor lleol ar gyfer etholiadau'r Cynulliad.

Mae'r pennawd yn gamarweiniol iawn. Dydy'r cardiau ddim yn uniaith Cymraeg, maent yn ddwyieithog. Yr hyn sydd wedi cythruddo Saeson yr ynys yw'r ffaith bod enwau'r gorsafoedd pleidleisio yn rhai Cymraeg. Llefydd fel Hen Ysgol Llandegfan, Ysgol Gynradd Henblas Llangristiolus, Neuadd Goffa Amlwch ac ati.

Yn ôl yr erthygl mae'r cyngor yn gwrido o herwydd y camgymeriad ac wedi ymddiheuro. Pam tybed? Enwau Cymraeg yn unig ddylid fod ar y fath sefydliadau mewn trefi a phentrefi Cymreig - does dim angen i'w bastardeiddio er mwyn hwyluso pobl dŵad, sydd yn rhy ddiog i werthfawrogi eu bod wedi symud i ardal Cymraeg, cael pleidleisio.

Y Natsïaid Saesneg

Neithiwr dangoswyd darllediad gwleidyddol y Ffasgwyr ar S4C. Yn y darllediad roedd Ennys Hughes - Eva Braun Cymru - yn gwneud apel wedi ei anelu yn unswydd at gefnogwyr Plaid Cymru a charedigion yr iaith. Rhyw lol am yr iaith Bwyleg yn lladd yr iaith Gymraeg a honiadau bod mwy o Bwyleg na Chymraeg i'w clywed yn y Trallwng bellach, a ballu. Roedd Eva Hughes yn ceisio ein darbwyllo mae dim ond y Ffasgwyr all achub yr iaith.

Daeth taflen etholiadol y Ffasgwyr trwy'r drws y bore 'ma yn ail adrodd pryder Eva am y bygythiad i ddyfodol yr iaith. I danlinellu, fel petai, gwir gariad y Natsïaid tuag yr iaith Gymraeg a gwir faint eu pryder am ei ddyfodol - roedd eu taflen yn uniaith Saesneg!

Y Torïaid yn "Ddwys Goffau" y Rhwyg o Golli'r Hogiau?

Pan nad ydwyf yn gwleidydda fy hoff deleit yw hel achau. Yn fy achres mae enwau nifer o bobl a fu farw yn y ddwy gyflafan fawr ac mewn rhyfeloedd eraill. Yr wyf yn parchu eu coffa ac yn gwerthfawrogi eu haberth.

Rwy'n hollol sicr, na wnaethon dalu'r pris eithaf er mwyn bod yn gyff gwawd mewn ymosodiad cartŵn gan un plaid wleidyddol ar blaid wleidyddol arall.

Hawlfraint y llun y Blaid Geidwadol a Blog Alun Cairns

Rwy'n deall ac yn gwerthfawrogi'r pwynt sy'n cael ei gyfleu yn y cartŵn ac yn cytuno a hi. Ond ow! Mae'n rhaid bod amgenach ffurf o fynegi barn ar wrthwynebydd gwleidyddol na throi'r rhwyg o golli'r hogiau yn gartŵn er mwyn enill pwynt gwleidyddol dan dîn.

Metron. Dim diolch!

Pob tro mae pwnc y gwasanaeth iechyd yn cael ei godi gellir gwarantu bydd rhywun yn awgrymu mae'r ateb yw dod a'r fetron yn ôl. Dyna oedd gri aelod o'r gynulleidfa ar raglen hustings a BBC neithiwr, dyna oedd ple'r Athro Dylan Jones-Evans yn ei araith ym mhrotest Achub Ysbyty Llandudno dydd Sadwrn, mae'r un un sylw yn cael ei ail adrodd tro ar ôl tro yn ystod pob ymgyrch etholiadol.

Nyrs oedd metron ysbyty yn arfer bod, rhywun wedi ei hyfforddi i ofalu am gleifion. Fel arfer nyrs gyda blynyddoedd o brofiad. Gwastraff llwyr o brofiad a hyfforddiant oedd rhoi person o'r fath mewn swydd weinyddol. Y person gorau i weinyddu ysbyty yw unigolyn sydd wedi ei hyfforddi i fod yn weinyddwr ysbyty nid nyrs.

Mi fûm yn gweithio fel nyrs cofrestredig am flynyddoedd. Pan ddechreuais nyrsio prin oedd y gweinyddwyr yn y gwasanaeth iechyd. Ond roedd digon o weinyddiaeth i wneud. Pryd hynny dyletswydd y chware nyrs oedd y gweinyddu a bydda chwaer nyrs yn gwario gymaint â 90% o'i diwrnod gwaith yn gwneud gwaith swyddfa, gwaith nad oedd hi wedi ei hyfforddi i wneud, a dim ond 10% o'i hamser yn gwneud ei gwaith priodol o nyrsio. Pan gyflwynwyd polisi o gyflogi clercod ward mewn ysbytai yng nghanol yr 80'au roeddwn yn ei groesawu fel cam da, polisi oedd yn caniatáu imi ofalu am gleifion yn hytrach nag ofalu am bapurach.

Hwyrach bod yna gormod o weinyddwyr yn y GIC, ond cyn cael eu gwared mae'n rhaid cael gwared â'r gwaith gweinyddol y maent yn eu cyflawni. Yn sicr digon nid ydwyf am weld y cloc yn cael ei droi'n ôl i'r dyddiau du pan nad oedd nyrsiaid yn cael amser i nyrsio. Nid ydwyf am weld y goreuon a'r mwyaf profiadol o nyrsiaid y Gwasanaeth Iechyd yn cael eu troi yn metrons gweinyddol eto gan afradu cleifion o'u dawn a'u profiad fel gweithwyr iechyd proffesiynol.

Guernsey

Mae'r Alban yn ymladd etholiad am y posibilrwydd o gael refferendwm ar annibyniaeth. Mae Cymru yn cynnal etholiad lle nad yw annibyniaeth ar yr agenda. Yn y cyfamser mae Guernsey yn cynnal pwyllgor, heddiw, i drafod annibyniaeath.

O! Am hawliau Guernsey bach i Gymru!

IWJ & Wylfa B

Yn y 1880au symudodd fy hen, hen daid a'i dylwyth o Lanelltud, Dolgellau i Bontypridd. Nid er mwyn gweithio yn y pyllau megis y mwyafrif a ffodd i'r Sowth ond oherwydd ei fod y saer eirch. Roedd llawer, llawer mwy o waith i'w cael i'r rhai oedd yn dilyn y fath alwedigaeth yng nghymoedd diwydiannol y de nag oedd ar gael ym Meirion gwledig.

Mae cofio am fudo fy nheulu i Bontypridd yn atgof byw i mi o ba mor beryglus oedd gwaith yn y diwydiant glofaol. Roedd cloddio am lo yn swydd afiach a achosodd marwolaethau miloedd trwy ddamwain. Bu nifer o'r rhai a arbedwyd o farwolaeth ddisymwth mewn damwain yn dioddef o gystudd hir, cyn marw o blaen eu hamser ta waeth.

Rhywbeth oedd yn nodweddiadol o fy holl gysylltiadau yn y deheubarth yn ystod y cyfnod pan oedd y pyllau glo yn parhau i fod yn bwysig oedd yr awch, yr awydd, y gweddïo i arbed eu meibion rhag mynd lawr y pwll. Ond eto pan fu bygwth cau'r pyllau roedd y rhai nad oeddynt am weld eu meibion yn cael eu cyflogi yn y diwydiant yn ymladd nerth eu gallu i gadw'r diwydiant yn fyw.

Pam? O herwydd eu bod yn gwybod pe bai'r swyddi yn y lofa yn cael eu colli nad oedd dim oll ar gael i'w rhoi yn eu lle. Er mor frwnt, afiach a pheryglus oedd y diwydiant glo, rhwygwyd calon ag enaid y cymoedd o golli'r diwydiant

Digwyddodd peth tebyg yng Ngogledd Meirionnydd ar gau orsaf niwclear Traws. Daeth ardal lewyrchus yn ardal o dlodi ac anobaith o golli'r swyddi da oedd ar gael yn y pwerdy. Ydy'r sawl sy'n mwynhau cyfyng gyngor Ieuan Wyn Jones parthed Wylfa B, o ddifri am weld yr hyn a digwyddodd i'r cymoedd a'r hyn a digwyddodd i ogledd Meirion yn digwydd ym Môn hefyd?

Beth bynnag fo barn y lobi wrth niwcliar fe ymddengys bod y Llywodraeth Lafur am godi cenhedlaeth newydd o orsafoedd niwcliar. O dderbyn hynny pa beth sydd orau, bod un ohonynt yn cael eu hadeiladu yn yr Wylfa gan ddiogeli swyddi, neu fod y cyfan yn cael eu hadeiladu yn Lloegr a bod teuluoedd Cymraeg eu hiaith yn symud i Loegr i chwilio am waith yn y gorsafoedd newydd?

Rwy’n methu derbyn y ddadl bod Ieuan Wyn Jones yn ddau wynebol neu wedi gwerthu ei egwyddorion am gefnogi'r syniad mae gwell yw adeiladu ail orsaf ym Môn os oes rhaid adeiladu gorsaf newydd yn rhywle. Does dim byd mwy dau wynebol yn ei safiad nag oedd yn safiad y sosialwyr deheuol a oedd yn pregethu bod ein plant yn haeddu gwell na phyllau budron ond a aeth ati yn ddygn i geisio achub y pyllau budron hynny pan oedd bygythiad i barhad y diwydiant glo Doedd y sosialwyr yna ddim yn ddiegwyddor gan eu bod yn gwybod nad oedd dim gwell yn cael ei gynnig.

Rwy'n credu bod pobl Sir Fôn yn haeddu gwell na pheryglon y diwidiant ynni niwcliar. Ond hyd, neu oni bai, bod rhywbeth gwell yn cael ei gynnig iddynt yr unig ddewis sydd gan wleidyddion yr ynys, boed IWJ, Albert Owen neu rywun arall, yw amddiffyn parhad swyddi da yn y diwidiant niwcliar am ba hyd y mae modd i'w cynnal.

This post in English: Miserable Old Fart: Ieuan Wyn Jones & Wylfa B

Gormes y Siopau Bychain

Bellach yr wyf wedi cael gafael ar rifyn Ebrill o Barn. Dyma'r erthygl o'm heiddo sydd yn ymddangos ynddi

Gormes y Siopau Bychain

Mae Sawl un wedi dadlau bod archfarchnadoedd yn bygwth dyfodol ein cymunedau. Ond mae casineb tuag at fusnesau mawrion yn ein dallu ni i rai o beryglon siopau lleol

Mae yna chwedl, sydd yn gyffredin ymysg y rhai sydd yn byw ym mhentrefi gwledig Prydain Fawr, bod yna rhai sefydliadau sydd yn angenrheidiol i barhad y bywyd gwledig. Swyddfa Post, Ysgol, Tafarn, Capel neu Eglwys a Siop y Pentref. Yn y Gymru Wledig mae parhad yr eiconau hyn o fywyd pentrefol yn bwysicach byth gan mae pentrefi gwledig, ysywaeth, ydy'r unig gymdeithasau Cymraeg sydd yn dal i fodoli. Yn ôl y chwedl, o golli un neu ragor o'r sefydliadau hyn mae bywyd pentrefol ar ei golled. Ac felly yng Nghymru mae'r Iaith Gymraeg hefyd yn cael ei cholli.

Chwedl, nid ffaith. Drwg chwedl y Brydain wledig yw mai chwedl y dosbarth canol ydyw. Drwg chwedl y Cymry gwledig yw ei fod yn troi'r iaith Gymraeg yn foethusrwydd na all y dosbarth gweithiol cynhenid Cymraeg ei fforddio.

Mae pawb yn gwybod, bellach, ei bod hi'n amhosibl i'r dosbarth gweithiol lleol brynu tai yn ardaloedd gwledig Prydain. Llai byth yw eu gallu i brynu busnes lleol. Mewnfudwyr yw perchenogion bron pob busnes.

Mae bod yn berchennog busnes yn hynod ddylanwadol. Mae tua 60% o gynghorwyr plwyf a thua 40% o gynghorwyr sir y DU yn hunan cyflogedig, mae'r ffigyrau yn uwch o lawer yn yr ardaloedd gwledig. Wrth brynu busnes mewn pentref gwledig mae'r mewnfudwr yn prynu enaid y gymdeithas hefyd

Rwy'n byw mewn pentref lle mae, yn ôl y cyfrifiad diwethaf, 55% o'r boblogaeth yn gallu'r Gymraeg. Ffigwr a,m syfrdanoddi, a ddweud y gwir, gan imi gredu fy mod yn byw mewn pentref a oedd i bob pwrpas yn uniaith Saesneg..

Un o'r rhesymau am y camargraff mae pentref Saesnig yw'r Llan hon yw'r ffaith mae Saeson sydd â'u gafael ar y pentref. Saeson biau trwyddedau'r ddau dafarn, Sais yw perchennog y modurdy, Sais biau'r Swyddfa Post a Sais biau'r Siop Bach. A Saeson llafar eu gwrth Cymreictod ydyw pob un ohonynt. Saeson llafar dylanwadol.

Oherwydd eu bod yn "ganolbwynt" y pentref mae'r Saeson llafar dylanwadol yn cael effaith ar bob dim arall. Nhw yw aelodau'r Cyngor Plwy. Efallai mai prin yw dylanwad Cynghorau Plwy y dwthwn hwn, ond digon dylanwadol i roi nawdd igylch addysg meithrin (Saesneg) heb holi am ddyfodol yr Iaith Gymraeg. Digon dylanwadol i roi nawdd i'r Sgowts ond nid i'r Urdd. Digon dylanwadol i gael presenoldeb ar Gorff Llywodraethol yr Ysgol. Digon dylanwadol i redeg Cyngor Plwyf yr Eglwys a Phwyllgor y Neuadd Goffa - gan sicrhau mae'r Saesneg yw brif iaith y sefydliadau hynny.

I bobl ddiwylliedig Cymreig i ddarllenwyr Barn, Golwg a'r Cymro - mae 'na ryw syniad hiraethus bod busnesau bach lleol yn amddiffyn y pentref. Ond onid y gwirionedd cignoeth yw mai Tesco, Asda a Morrisons yn gwneud llai o niwed na'r busnesau bychain?

Mae prisiau rhad y siopau mawr yn cynnig modd i fyw yn lleol i'r dosbarth gweithiol cynhenid, lle mae crocbrisiau'r siopau bach lleol yn eu cau allan. Mae modd pwyso ar y cwmnïau mawr i gael gwasanaeth Cymraeg, lle nad oes modd rhoi'r fath bwysau ar y siop leol. Os ydy siop y mewnfudwr yn cau o dan bwysau Tesco, bydd modd i Gymro lleol sefyll yn gyfartal a'r mewnfudwr ar gyfer etholiadau'r cyngor, llywodraethwr ysgol ac ati. Mae pentref Cymreig sydd o fewn dalgylch un o'r siopau mawr yn debycach o gadw ei Gymreictod nac ydy pentref sy'n ddibynnol ar siop fach leol y mewnfudwr.

Naw wfft i'r siopau bach - Tesco a'i pholisi iaith gadarnhaol o fewn deng milltir i bob tref a phentref Cymreig yw "YR UNIG ATEB"

Yr wyf wedi derbyn gwahoddiad i drafod cynnwys yr erthygl ar raglen Wythnos Gwilym Owen i'w darlledu ar Radio Cymru pnawn Lun nesaf

Mebyon Kernow

Nid Cymru a'r Alban yw'r unig ddwy wlad Geltaidd sydd yn ymladd etholiad ar hyn o bryd. Bydd etholiadau yng Nghernyw hefyd fel rhan o etholiadau llywodraeth lleol Lloegr ysywaeth. Yn ôl yr hyn a glywaf mae Mebyon Kernow, plaid genedlaethol Cernyw yn mwynhau ymgyrch rhagorol gyda rhagolygon bydd y blaid yn cael eu canlyniad gorau erioed eleni. Yn wir yn yr etholiadau ar gyfer y cynghorau plwyf a thref mae un-ar-ddeg o gynghorwyr MK eisoes wedi eu hethol yn ddiwrthwynebiad.

Os hoffai unrhyw un cysylltu â MK er mwyn cynnig cymorth ymarferol neu er mwyn dymuno'n dda i'r ymgyrch gellir cysylltu â'r blaid trwy ddanfon e bost i mebyonkernow[at]btinternet.com.

English: Miserable Old Fart: Mebyon Kernow

Rhaid cael Barn yn Nhesco

Mi fûm i Landudno'r bore 'ma yn unswydd i brynu copi o'r rhifyn cyfredol o'r cylchgrawn Barn. Yn anffodus doedd dim copi ar gael yn Siop Na Nog. Bydd rhaid imi wneud taith hirach yfory i Lanrwst i geisio copi o'r cylchgrawn yn Siop Bys a Bawd.

Y rheswm am fy mrwdfrydedd dros godi copi o Barn yw fy mod ar ddeall bod sylwadau a wnaed gennyf am archfarchnad Tesco yn codi o drafodaeth a fu ar Faes-e cyn y Nadolig wedi eu cyhoeddi yn y rhifyn diweddaraf.

Os ydy'r erthygl yn driw i'r farn a mynegais mi fydd yn dadlau bod Cymreigio'r Archfarchnadoedd yn bwysicach na cheisio cadw'r siopau bach. Mae fy anawsterau wrth geisio copi o'r cylchgrawn, er mwyn gweld fy erthygl, yn brawf o hyn.

Pan oeddwn yn byw yn Llanrwst 10 mlynedd yn ôl roedd Siop Bys a Bawd yn gyfleus iawn, jest rownd y gornel. Byddwn yn pigo'i fewn yn rheolaidd ac yn prynu ambell i gylchgrawn Cymraeg yn rheolaidd. Barn, Y Faner Newydd, Y Cylchgrawn Efengylaidd, Llafar Gwlad, Fferm a Thyddyn ac ati. Bellach Golwg yw'r unig gylchgrawn Cymraeg byddwyf yn ei ddarllen yn rheolaidd am y rheswm syml mae Golwg yw'r unig gylchgrawn Cymraeg sydd ar werth yn Tesco.

Mae'r un yn wir am lyfrau Cymraeg. Pan oedd Siop Lyfrau Cymraeg yn gyfleus i'm cartref byddwn yn prynu llyfrau Cymraeg gyda chlawr neu gyflwyniad apelgar ar hap. Heb fod Siop Lyfrau Cymraeg yn gyfleus dim ond llyfrau yr wyf wir yrr yn awchu i'w darllen byddwyf yn mynd allan o'm ffordd i'w prynu.

Rwy'n siŵr nad ydwyf yn unigryw ymysg darllenwyr Cymraeg yn hyn o beth.

Os ydym am godi cylchrediad cylchgronau Cymraeg a sicrhau mwy o werthiant ar lyfrau Cymraeg; os ydym am sicrhau bod Cymry Cymraeg a dysgwyr yn defnyddio ac yn magu hyder yn eu defnydd o'r Gymraeg trwy ei ddarllen yn rheolaidd, mae'n rhaid sicrhau bod deunydd Cymraeg ar gael yn gyfleus i bawb, yn hytrach na'n gyfleus i'r ychydig sy'n byw yn ymyl Siop Cymraeg yn unig. Yr unig ffordd i sicrhau bod deunydd Cymraeg ar gael yn gyfleus i bawb yw trwy sicrhau bod y deunydd yna ar gael yn yr Archfarchnadoedd.

O ddewis gweld y wasg Gymraeg yn ffynnu trwy ehangu argaeledd deunydd Cymraeg yn gyfleus i bawb, neu ei weld yn cael ei dagu er mwyn cadw un neu ddau o siopau bach anghyfleus yn fyw - rwyf yn sicr o blaid yr ehangu.

Peli

Mae dadl y bel crwn v y bel hirgrwn wedi rhygnu ymlaen ers blynyddoedd yng Nghymru, bellach mae wedi dod yn rhan o'r frwydr wleidyddol.

Mae'r Blaid Lafur a'r Blaid Geidwadol wedi cwyno i'r cyfryngau am guddio eu hysbysfyrddau gwleidyddol ar gaeau pêl droed, na medd Plaid Cymru cuddio'r hysbysfyrddau gwleidyddol ar feysydd rygbi yw gwir bechod y cyfryngau.

Cefnogwyr pa gamp bydd yn curo ar Fai 3ydd?

English. Miserable Old Fart: Balls

Hysbysebion Saesneg Alun Ffred

Mae Martin Eaglestone yn tynnu sylw at yr erthygl yma yn y Western Mail:

LABOUR has called on Cymdeithas yr Iaith and Plaid Cymru to organise a picket at the campaign office of the Plaid candidate for Arfon.
The call came in response to Alun Ffred Jones's decision to take adverts in a local paper in English only. Now Labour's Martin Eaglestone, who will contest the seat on May 3, has called for Plaid Cymru and the language pressure group to organise a protest.
Mr Eaglestone said, "I have been a Welsh learner so I understand that bilingual material is really important in Arfon. I fail to understand why Plaid Cymru has not produced bilingual adverts.
Mr Jones, who is AM for the Caernarfon constituency which will disappear after boundary changes, countered by saying, "In four of the local Welsh language papurau bro we have printed Welsh-only adverts.

Rhaid cyfaddef fy mod innau hefyd yn teimlo yn anghynnes braidd am benderfyniad Alun Ffred (o bawb) i gyhoeddi hysbysebion uniaith Saesneg.

Prin fod y ddadl bod hysbysebion yn y Papurau Bro i'w cyhoeddi yn uniaith Gymraeg yn dal dŵr fel cyfiawnhad dros hysbysebion uniaith Saesneg mewn papurau lleol Saesneg sydd yn cael eu darllen gan niferoedd o bobl Cymraeg eu hiaith, a lle fu hysbysebion cyhoeddus dwyieithog yn "norm" ers sawl flwyddyn.

Yr hyn sydd yn fy nghorddi, ta waeth, yw'r ffordd mae Martin Eaglestone yn cam-ddefnyddio achos yr iaith dim ond er mwyn achub cyfle i ladd ar wrthwynebydd gwleidyddol.

Pe bai Eaglestone, wir yr, yn credu bod Alun Ffred wedi gwneud cam a'r iaith mi fyddai'r un mor llawdrwm ar y sawl yn ei blaid ef ei hun sydd yn dangos diffyg parch i'r iaith - gan gynnwys Alun Pugh (gweinidog, honedig, yr iaith Gymraeg).

Os yw Eaglestone yn credu ei fod yn iawn i bicedu swyddfeydd y Blaid yn Arfon i brotestio yn erbyn y sarhad honedig i'r iaith gan Alun Ffred pam na welwyd o'n picedu, na chwyno, nac ymgyrchu yn erbyn unrhyw sarhad arall tuag at yr iaith Gymraeg?

Os ydy Martin Eaglestone mor frwdfrydig dros ehangu defnydd yr iaith paham ei fod yn sefyll etholiad ar faniffesto'r unig blaid sy'n gwrthod deddf iaith newydd?

Nid oportiwnistiaeth etholiadol yw cefnogi'r iaith Gymraeg, Martin bach, ond ymrwymiad.

Mae ymrwymiad Alun Ffred a Phlaid Cymru, ymrwymiad Glyn Davies a'r Blaid Geidwadol ac ymrwymiad Elinor Burnham a'r Democratiaid Rhyddfrydol i'r iaith canwaith mwy nag ydy unrhyw ymrwymiad gan neb o'r Blaid Lafur - gan gynnwys Martin Eaglestone a'i bos Rhodri mae'r Iaith yn boring Morgan!

Ymosodiadau hiliol. Un ffiaidd ac un darbwyllol

Dydd Mercher diwethaf adroddwyd am ymosodiad ffiaidd ar ddynes oedd yn mynd a'i phlentyn blwydd oed am dro yn ei phram trwy barc yng Nglasgow.

Taflwyd cerrig ati gan bedwar glaslanc, gorfodwyd y ddynes i'r llawr a chafodd ei chicio yn ei phen. Ymosodwyd ar y fam mewn modd rhywiol ac yna bu ymgais gan un o'r llanciau i ymosod yn rhywiol ar y babi bach. Er na lwyddodd y llabwst anghall yn ei ymgais, cafodd y babi druan ei chleisio'n ddifrifol. Yn ffodus fe lwyddodd y fam i achub y plentyn a ffoi oddi wrth yr ymosodwyr am eu heinioes.

Be sydd gan hyn i wneud a gwleidyddiaeth Cymru? meddech.

Hyn:

Mi glywais am yr ymosodiad ciaidd yma ar y ddynes o Algeria a'i phlentyn ar newyddion yr Alban wrth geisio cadw golwg ar hynt a helynt etholiadol yr SNP. Heno ar ôl newyddion yr Alban darlledwyd Darllediad Gwleidyddol gan y BNP ar gyfer Senedd yr Alban.

Roedd y darllediad yn rhesymegol, yn ddarbwyllol, yn llawn perswâd ac yn ddeniadol ei ddadl. Ond neges resymegol y blaid ffiaidd yma yn erbyn mewnfudwyr croenddu oedd yr un neges ar un a roddwyd, mewn modd mor di-drugaredd, i'r fam ifanc a'i baban bach diniwed yn y parc yng Nglasgow

Dydy Darllediad Gwleidyddol y BNP yng Nghymru heb ymddangos eto, fe ddaw yn ystod y dyddiau nesaf. Mae'n siŵr y bydd mor slic ac apelgar a'r darllediad Albanaidd.

Mae'n bwysig bod pob un ohonom yn sicrhau bod pobl Cymru yn hollol ymwybodol mae ffieidd-dra hiliol a threisiol yw gwir neges y BNP, nid y ffug neges neis-neis a chaiff ei mynegi ar y darllediad swyddogol.


Mwy am ymgyrch y BNP yn etholiadau lleol Lloegr

Democratiaid Lloegr ym Mynwy

Diolch i Sanddef am fy atgoffa o fwriad Democratiaid Lloegr i sefyll yn etholiadau'r Cynulliad er mwyn hawlio Mynwy. Rhywbeth chwerthinllyd ar un olwg, ond o gofio hanes rhannu'r Iwerddon, yn gynsail beryglus tu hwnt.

Hen gragen yw'r lol bod Mynwy yn rhan o Loegr, un sydd heb unrhyw sail hanesyddol o fath yn byd. O edrych ar gofrestri plwyf i'r dwyrain i'r Fynwy gyfoes mae'n amlwg bod llefydd yn swydd Henffordd hyd at Rhos Gwy (Ross on Wye) wedi bod yn rhan o'r Fro Gymraeg hyd y 1700au.

Esgus Democratiaid Lloegr am sefyll ym Mynwy yw

The Nationality of Monmouthshire has been a matter of debate since 1284.
In 1960’s the then Labour and Conservative goverments conspired to put Monmouthshire into Wales, partly to dilute the growing Welsh Nationalism in Wales generally.

Lol botes maip. Hyd ddeddfau uno 1536 doedd gan Fynwy dim o'r hawl i ddanfon cynrychiolwyr i senedd Lloegr gan ei fod yn rhan o Gymru. Mae'n wir dweud bod Mynwy wedi bod yn rhan o Loegr ar ôl 1536, ond roedd Sir Gaernarfon a Sir Gaerfyrddin hefyd yn rhan o Loegr o dan yr un deddfau. Ond mae pob deddf Gymreig ers hynny o ddeddf cyfieithu'r Beibl ymlaen wedi cynnwys Mynwy fel rhan o Gymru.

Y gwir reswm pam bod yr ED yn sefyll ymgeiswyr yng Nghymru yw er mwyn talu pwyth yn ôl i Blaid Cymru am eu snybio. Yn 2004 cafodd Elfyn Llwyd, arweinydd seneddol y Blaid gwahoddiad i annerch cynhadledd yr ED ac i drafod cynghreirio rhwng yr ED, PC a'r SNP ar gyfer etholiad 2005. Gwrthodwyd y cais gan Elfyn oherwydd y ffaith bod ED yn wrthwynebus i'r Undeb Ewropeaidd tra bod PC ac SNP yn credu mewn annibyniaeth yn Ewrop.

Rwy'n credu bod Elfyn wedi gwneud camgymeriad. Mae'n fanteisiol i'r achos cenedlaethol Cymreig, Albanaidd a Chernyweg i feithrin yr achos cenedlaethol Seisnig. Mater i'r Saeson yw penderfynu, yn annibynnol i ni, eu perthynas ag Ewrop. Dyna, wedi'r cwbl, yw hanfod annibyniaeth.

Camgymeriad fwy byth oedd ymateb biwis Democratiaid Lloegr i sefyll ymgeiswyr ar gyfer y Cynulliad.

Mae ED yn sefyll ymgeiswyr mewn tair etholaeth: Mynwy, Gorllewin Casnewydd a Dwyrain Casnewydd. Ond mae etholaethau Torfaen, Islwyn a Blaenau Gwent hefyd yn rhan o'r hen sir Fynwy - does dim son am ymgeiswyr ED yn yr etholaethau yma. Ar gost o £500 yr ernes, a dim ond 4 sedd ar gael mae yna 10 o ymgeiswyr ED ar restr y De Ddwyrain! Son am afradu arian. Pe bai 'r ED yn ennill 100% o'r Bleidlais yn y tair etholaeth a 100% o'r bleidlais ranbarthol byddent yn dal i golli rhywfaint o'u harian ernes.

Rwy'n gweld yr holl hanes yn pathetic. Mi fyddwn wrth fy modd yn gweld Democratiaid Lloegr yn cael llwyddiant etholiadol yn Lloegr. Pe bai'r arian ar amser mae'r ED yn afradu ym Mynwy wedi ei wario i gefnogi ymgeiswyr yn etholiadau cyngor Lloegr bydda fodd i'r blaid cael troed yn y drws trwy sicrhau ethol ambell i gynghorydd. Peth llawer mwy cadarnhaol i'r achos cenedlaethol yn gyffredinol nag afradu arian ac amser ar greu anghydfod di angen rhwng achosion cenedlaethol y ddwy wlad.

This post in English: Miserable Old Fart: The English Democrat Invasion

Dylanwad fy mlog

Ar ôl ddarllediad gwleidyddol diwethaf Plaid Cymru mi awgrymais:

os oes modd, mi fyddwn yn awgrymu bod y Blaid yn ail-ddarlledu'r un hysbyseb ym mhob un o'i slotiau PPB rhwng hyn a'r etholiad.

Heno ail-ddarlledwyd y PPB dan sylw yn unol â'm cyngor. Da iawn Plaid Cymru am ddilyn cyngor yr Hen Rech Flin. :-)

Wedi cael y fath brawf pendant bod y blog yma yn cael dylanwad amlwg ar ymgyrch etholiadol Plaid Cymru dyma gyngor pellach:

Os am ennill yr etholiad yma, rhowch mwy o bwyslais ar annibyniaeth a gwladgarwch yn hytrach na rhygnu 'mlaen efo rhyfel Iraq a sosialaeth

Fy Hoff Blog

Awgrymodd Blamerbell ychydig yn ôl bod modd creu cynghrair o flogiau Cymreig trwy gymharu nifer y dolenni i a'r sylwadau ar flogiau. Os felly rwy'n amau nad ydy fy hoff blog ymysg y deg uchaf, gwaetha’r modd

Dylid rhoi Wales World Nation ar restr darllen orfodol unrhyw Gymro gwladgarol gwerth ei halen.

Nid oes gennyf syniad pwy yw'r awdur, ond pwy bynnag ydyw mae ef neu hi yn haeddu medal am wasanaeth clodwiw i'r achos cenedlaethol.

Yn wahanol i'r mwyafrif o flogiau gwleidyddol Cymreig does dim gwenwyn gwleidyddol ar Wales Welsh Nation. Mae pob post yn dilyn fformiwla syml. Dyfyniad am yr hyn mae gwlad fach annibynnol wedi llwyddo ei gyflawni, a sylw parthed gallu Cymru i wneud yr un peth pe bai'r rhyddid ganddi.

Os nad yw Wales Welsh Nation ar eich rhestr RSS neu heb ddolen ganoch cynhwysed hi ar fyrder - cewch ddim mo'ch siomi.

I have posted an English version of this post here by mistake - sori Hedd

Feto ar Ddeddf Iaith yn Sicr Medd Hain

Mae Plaid Cymru, Y Blaid Geidwadol Gymreig a Democratiaid Rhyddfrydol Cymru oll wedi rhoi cefnogaeth i'r cysyniad o ddeddf iaith newydd. Mae'r tair plaid yn gytûn bod deddf 1993 wedi ei ddyddio a bod mawr angen ei ddiwygio neu ei gyfnewid am ddeddf newydd. Mae'r tair plaid yn gytûn bod angen Dyfarnydd neu Gomisiynydd iaith. Mae'n bur debyg felly bydd mwyafrif yn y cynulliad nesaf o blaid deddf iaith newydd.

Hwre mae'r deddf iaith newydd yn sicr o ddyfod felly meddech

Na!

Mewn erthygl yn y Western Mail heddiw mae Ron Davies y cyn Ysgrifennydd Gwladol yn nodi pum enghraifft o ddeddfau sydd yn debyg o gael eu rhwystro gan Peter Hain:

Gŵyl y Banc ar Ddydd Gŵyl Dewi
Caniatáu i'r comisiynydd plant amddiffyn hawliau plant dan warchodaeth
Torri'r dreth gorfforaethol er mwyn hybu busnesau Cymru
Amddiffyn amgylchfyd morwrol Cymru
A deddf iaith newydd

Yn hytrach nag amddiffyn ei hun rhag ymosodiad Mr Davies mae Hain yn cytuno a fo ac yn cadarnhau y byddai'n sicr o roi feto ar ddeddfau a basiwyd yn ddemocrataidd gan fwyafrif o ACau yn y meysydd yma.

Os na all Cynulliad Cenedlaethol Cymru creu deddfau ar faterion sylfaenol Gymreig megis yr iaith Gymraeg neu sut i ddathlu gŵyl ein nawdd sant, o bopeth, dydy hi ddim yn gorff sy'n haeddu'r enw cenedlaethol. Os na all y Cynulliad amddiffyn plant, hyrwyddo glendid ein harfordiroedd a hybu busnes yn ein gwlad a oes pwrpas i'w bodolaeth?

Gorau po gyntaf y caiff y Cynulliad diddim ei ddiddymu a'i gyfnewid am Senedd go iawn i wlad go iawn.

Pwy sydd am yfed o gwpan wenwynig?

Mae Numpti Morgan wedi dweud ei fod am ymadael a'i swydd fel arweinydd y Blaid Lafur yn y Cynulliad yn 2009 fan bellaf, ac os bydd canlyniad y Blaid Lafur yn etholiadau'r Cynulliad yn andros o wael mi fydd yn ymddiswyddo yn syth wedi'r etholiad. Dydy o ddim yn egluro yn union be fydd canlyniad gwael. Y canlyniad gwaethaf iddo, wrth gwrs, bydd colli ei sedd ei hun yng Ngorllewin Caerdydd - hwyrach bod ei ganlyniadau canfasio yn dweud rhywbeth wrtho nad yw am rannu gyda'r gweddill ohonom ar hyn o bryd :-)

Mae Chanticleer a Sanddef yn trafod pwy sy'n debygol o olynu Rhodri i'w uchel arswydus swydd. Carwyn Jones neu Leighton Andrews, fe ymddengys yw'r ffefrynnau. Rwy'n teimlo dros bwy bynnag sy'n cael y swydd, bydd arwain y grŵp Lafur wedi etholiad gwael ddim yn swydd hawdd neu lawen iawn, swydd dros dro am flwyddyn neu ddwy yn unig.

Pan oeddwn yn aelod o Blaid Cymru yn niwedd yr wythdegau, yr aelod o'r to ifanc ar y pryd oedd yn cael ei dipio i fod yn un o arweinwyr mawr y blaid yn y dyfodol oedd Alun Davies. Mae Alun bellach yn aelod o'r Blaid Lafur ac mae ganddo lygedyn o obaith o gael ei ethol i'r Cynulliad nesaf. O gael ei ethol a chael dipyn o brofiad, tybed a fydd Alun yn codi i fod yn arweinydd Llafur ar gyfer etholiadau'r Cynulliad yn 2011?

Mae'r Chanticleer a Sanddef hefyd yn awgrymu mai Wendy Alexander bydd arweinydd newydd y Blaid Lafur yn yr Alban. Annhebygol medda fi - mae Wendy eisoes wedi cael ei fendithio fel hoff ymgeisydd pencadlys Llafur yn Llundain. Gan mae Llundain sy'n cael y bai am smonach Llafur gan aelodau'r blaid yn yr Alban prin bydd hogan dlos Llundain yn cael ei goddef ganddynt wedi'r etholiad.

Numpti Morgan

Yr wyf wedi cael blas ar ddarllen y fersiynau ar lein o brif bapurau newyddion yr Alban yn ystod y cyfnod etholiadol. Er gwaethaf pob cwyn deg sydd am ddiffyg wasg Gymreig mor sylweddol â'r wasg Albanaidd, mae'r wasg yno i'w weld yr un mor unoliaethol ei hagwedd a phapurau Lloegr.

Un o’r pethau da am Y Scotsman a'r Herald yw'r ffordd mae modd ymateb i bob erthygl unigol gyda sylwadau. Yn sicr y cenedlaetholwyr sydd yn ennill brwydr y sylwadau o bell ffordd.

Gair sy'n cael ei ddefnyddio yn aml i ddilorni'r blaid Lafur ac eraill yn y sylwadau yw Numpty - uffern o ai'r da. Yn ôl yr Observer heddiw ei hystyr yw:

Numpty, according to a survey, is Scotland's favourite word, a great term to describe someone who is an idiot. The Labour high command are behaving like a bunch of numpties as they desperately try to stop the Scottish National party.

Dydd Mawrth nesaf bydd Vaughan Roderick yn ddechrau blog, ond mae o wedi dweud ar Faes-e , na fydd yn cyfeirio yn ei flog ef at unrhyw blog arall sy'n gwneud sylwadau personol sarhaus at eraill. Rhag ofn fy mod yn cael fy mlaclistio gan Vaughan nid ydwyf am awgrymu yma bod Numpty yn air addas iawn i ddisgrifio ein brif weinidog annwyl, Numpti Morgan.

This Post in English Miserable Old Fart: Numpti Morgan

Sweet Little Lies

Dyma fideo gwerth ei weld sy'n dangos pa mor chwerthinllyd yw'r storïau braw am annibyniaeth syn ymddangos yn y wasg Albanaidd.
Sweet Little Lies

(Diolch i Flog yr SNP yng Nogledd Orllewin Dumfries am y linc i'r fideo)

Ivor Wynne Jones

Bu farw'r gohebydd Ivor Wynne Jones. Dyn sydd yn cael ei alw yn forthright and fearless gan y rhai sydd yn ei alaru.

Yn ôl golygydd y Daily Post:

No exalted position in politics or society rendered its holder safe unless Ivor felt they were genuinely up to the tasks they had been entrusted with.

Yn anffodus mae hyn yn anghywir - cyn belled a bod swyddog neu wleidydd neu ffigwr cymdeithasol yn casáu Cymru gyda chas perffaith, hyd yn oed os oedd o’n gwbl bwdr a di-glem, 'roedd yn sicr o gefnogaeth yng ngholofnau Ivor. Roedd unrhyw Gymro gwladgarol, dim ots be oedd ei safle, ei brofiad na'i gyfraniad yn sicr o gael ei bardduo a'i drin gyda ffieidd-dra a chasineb yn ei golofnau.

Bu Ivor yn golofnydd yn y Daily Post am 52 o flynyddoedd. 52 o flynyddoedd o gasineb tuag at Gymru a gwladgarwch Cymreig. 52 o flynyddoedd o ymosodiadau di drugaredd ar y genedl a'i magodd. 52 o flynyddoedd o sen ar y wlad a'i cyflogodd a 52 o flynyddoedd o geisio gwneud i'w darllenwyr casáu ei bodolaeth eu hunain.

Nid ydwyf yn ymfalchïo ym marwolaeth neb. Rwy’n ddwys cydymdeimlo a gwraig, plant a theulu ehangach Ivor ar farwolaeth aelod annwyl o'u teulu. Ond yr wyf, yn ddi-os, yn falch o wybod na fydd ei golofn filain a diefig yn ymddangos byth eto.

Lle bydd Islwyn 2007?

Er fy mod yn byw ger Llandudno mae teulu Mam yn dod o Gilfynydd. Mae teulu mawr gennyf yno o hyd. Yn wir mae dwy gyfyrderes imi yn hoelion wyth yn y Blaid Lafur yn y cyffiniau yna. Y naill yn etholaeth Pontypridd a'r llall yn etholaeth Cwm Cynnon.

Pan fyddwyf yn gweld y ddwy; mewn cynhebrwng gan amlaf, ysywaeth; bydd tynnu coes hwylus ar ochor nashi y teulu o'r North. Ond o'u gweld ychydig yn ôl roedd y tynnu coes wedi troi'n finiog.

Rwy'n credu'n gryf bod y ddwy yn gweld peryglon!

Iawn dydy'r hyn mae teulu estynedig yr HRF yn ddweud dan ddylanwad y ddiod gadarn ddim yn haeddu ei barchu a'r term psepholeg - ond mae'r ddwy yn poeni'n arw. Ac mae canlyniad syfrdanol Islwyn (o bob man) ym 1999 yn brawf nad oes mo'r fath beth a sedd hollol saff mewn etholiadau'r Cynulliad, yn sicr ddim i'r Blaid Lafur Deheuol.

Mae'n annhebygol (er nad yn amhosibl) y bydd y Blaid yn ail-gipio Islwyn ond byddwn yn mentro bod yna siawns am un neu ddau o ganlyniadau islwynaidd eto eleni.