31/08/2007

Blogio yn yr Heniaith

Wrth imi roi cychwyn ar flogio, tua mis Ebrill, fy mwriad oedd cynnal blog dwyieithog. Cefais fy mherswadio mae dau flog cyfochrog y naill yn y Gymraeg a'r llall yn y Saesneg oedd y trywydd callaf i'w dilyn. Felly mae gennyf dau flog cyfochrog Hen Rech Flin a Miserable Old Fart.

Rhaid cyfaddef bod mwy o byst Saesneg na rhai Cymraeg gennyf am amryfal resymau.

Dyma un ohonynt:

O ddanfon neges i MOF, bydd tua dau gant yn ei ddarllen. O ddanfon neges debyg i HRF bydd tua ugain yn ei ddarllen. Ar ddyddiau di neges bydd hyd at gant yn darllen MOF, ar ddyddiau di neges bydd tua neb yn darllen HRF.

Mae blog Saesneg Sanddef yn aelod o gymdeithas blogio o'r enw Blogpower, lle mae blogwyr gwleidyddol Prydeinllyd yn cefnogi cyd aelodau o'u grŵp trwy addo gwneud pethau megis:

Darllen blogiau eu cyd aelodau pob dydd

Postio sylw er cynnal trafodaeth

Cyd lincio i flogiau'r aelodau eraill.

Traws ymateb mewn pyst


Rwy'n blogio yn y Saesneg er mwyn cael dweud fy nweud, rwy'n blogio yn y Gymraeg er mwyn bod yn wleidyddol cywir fy nghefnogaeth i'r iaith!

A oes modd cynnal cymdeithas debyg i Blogpower i'r sawl sy'n blogio yn y Gymraeg, er mwyn sicrhau bod ein perlau yn cael eu darllen gan gyd flogwyr, o leiaf, os nad gan neb arall?

26/08/2007

Yr Hen Bechodau

Bu nifer o adroddiadau yn y wasg dros y dyddiau diwethaf am hen ddynion yn cael eu dedfrydu yn y llysoedd am droseddau a gyflawnwyd ganddynt yn eu hieuenctid. Un hynafgwr hyd yn oed yn cael ei gollfarnu ar ei wely angau. Mae'n debyg bod dulliau arbrofi newydd wedi galluogi'r heddlu i ail ymweld ag ambell i hen drosedd a dod a'r troseddwyr i gyfraith ar ôl maith amser.

Ond gan fod cwynion parhaus am ddiffyg son am slobs ar lon, cyllidebau tyn a charchardai llawn, a'i dedfrydu hynafgwr am drosedd glaslanc yw'r defnydd gorau o adnoddau cyfiawnder? Onid gwell byddid cael, megis yn yr UDA, statud ffiniau cyfiawnder, sydd yn dweud nad oes modd erlyn unigolyn am drosedd a gyflawnwyd mwy na hyn a hyn o flynyddoedd yn ôl?

Neu ydi dal ac erlyn troseddwr, yn arbennig yn achosion difrifol megis llathrid, cam drin plant a llofruddiaeth, yn rhoi rhywfaint o gymorth a rhyddhad i'r dioddefwyr - hyd yn oed os oes rhaid iddynt ddisgwyl ugain, deugain neu hanner can mlynedd cyn gweld cwrs cyfiawnder yn dod i ben?

YouGov a Chymru

Yn ôl y son, polau piniwn YouGov sydd wed darogan y canlyniadau cywiraf yn etholiadau'r Alban dros flynyddoedd lawer. Yn anffodus dydy YouGov ddim yn cyhoeddi polau Cymreig. Un o'r rhesymau am hynny yw nad oes digon o gyfranwyr Cymreig ar gael i wneud pôl dibynadwy. Mae Cymru yn cael ei gyfrif fel rhan o Ganolbarth Lloegr ar gyfer ei bolau, mae'n debyg.

Does dim modd curo pôl YouGov trwy annog 5 mil o gefnogwyr y Blaid i ymuno a'r cynllun, gan fod y rheolwyr yn dewis a dethol pwy sydd i ateb pob cwestiwn yn ôl rheolau pendant, ond po fwyaf o Gymry sydd yn aelodau, po fwyaf yw'r gobaith o gael digon o Gymry yn y cynllun i wneud pôl Cymreig yn rhywbeth gwerth chweil.

Mae'r rhai sydd yn aelodau o YouGov yn cael eu talu am gyfrannu at bôl (dim ond chweigan y tro), ac mae'n rhaid ennill £50 cyn gellir hawlio'r tâl, sef can holiadur.

O gysylltu trwy glicio ar y ddolen yma, mi gaf i chweigien yn ychwanegol am eich cyflwyno. Ond nid ydwyf yn annog aelodaeth am y chweigian, rwy'n credu bod angen mwy o gyfranwyr o Gymru, gwir yr, er mwyn creu polau Cymreig dibynadwy. Mae modd darganfod ffurf o ymaelodi a YouGov trwy Gwgl, heb i mi cael dime o gildwrn, os nad ydych am imi gael y cildwrn ymunwch felly, da chi!

19/08/2007

Yr Alban - un o'r Cenhedloedd Unedig?

Yn y rhifyn cyfredol o'r Sunday Herald, mae yna erthygl ddiddorol gan John Mayer. Rwy'n ansicr os mae John Mayer y cerddor ydyw neu unigolyn sy'n digwydd rhannu'r un enw, ond beth bynnag bo cefndir awdur yr erthygl mae ei gyfraniad yn un gwerth ei ddarllen.

Mae Mayer yn annog Prif Weinidog yr Alban, Alex Salmond i wneud cais i'r wlad cael ymuno a'r Cenhedloedd Unedig. Syniad anghall ar un wedd gan nad yw'r Alban yn wlad annibynnol, ond mae Mayer yn egluro bod cynsail i wledydd sy' ddim yn annibynnol ymuno ar CU. Mae'n debyg bod yr India, Belarus, Ynysoedd y Ffilipin a'r Iwcraen oll wedi dod yn aelodau llawn o’r CU cyn eu bod yn wledydd annibynol. Mae gan y Palestiniaid aelodaeth sylwedydd o'r CU, er nad oes fawr obaith o weld Palestina annibynol yn y tymor byr.

Mae un aelod o senedd yr Alban, Michael Matheson, eisoes wedi rhoi ei gefnogaeth i'r alwad, ac mae aelodau pwysig ond dienw o'r SNP wedi awgrymu bod y syniad yn un sydd yn adlewyrchu dymuniad y Prif Weinidog i weld yr Alban yn cael ei gynrychioli ar gyrff rhyngwladol. Pe bai'r Alban yn gwneud cais ac yn cael ei wrthod oherwydd gwrthwynebiad llywodraeth y DU bydda hynny'n fêl ar fysedd y cenedlaetholwyr, pe bai'r Alban yn cael ei dderbyn mi fyddai'n cam pwysig ymlaen i annibyniaeth.

Ac wrth gwrs pe bai'r Alban yn cael ei dderbyn yn aelod o'r CU bydda ddim rheswm yn y byd pam na ddylai Cymru cael dod yn aelod hefyd!

17/08/2007

Wil Edwards AS

Trist oedd darllen y newyddion ar flog Vaughan am farwolaeth y cyn AS Wil Edwards. Roedd Wil yn aelod seneddol imi rhwng 1966 a 1974 ac fe wasanaethodd ei etholaeth mewn ffordd glodwiw yn ystod y cyfnod yna. Roedd Wil yn un o nifer o ASau Llafur gwirioneddol gwladgarol a oedd yn gwasanaethu Cymru yn y 60au a'r 70au. Mae'n anodd credu bellach bod y fath bobl wedi bodoli unwaith

Er fy mod wedi ymddiddori yn y ffau wleidyddol ers yn blentyn ifanc nid ydwyf erioed wedi sefyll etholiad, ac i Wil mae'r diolch am hynny. Roeddwn yn y cownt yn Nolgellau yn Chwefror 1974 pan drechwyd Wil gan Dafydd Ellis Thomas. Nid oeddwn cynt nac wedi wedyn gweld neb yn edrych mor ddigalon ag yr oedd Wil yn edrych ar y noson yna wrth iddo sylwi bod pobl Meirion wedi ei wrthod. Yn sicr byddwn i byth yn gwirfoddoli i fynd i sefyllfa lle'r oedd perygl imi ddioddef y fath drawma.

Cydymdeimladau dwys a gweddw Wil, Mrs Eleri Edwards, ei blant a'i wyrion.

Llongyfarchiadau Guto Bebb

Llongyfarchiadau mawr i Guto Bebb ar gael ei ddewis fel ymgeisydd y Ceidwadwyr yn etholaeth newydd Aberconwy. O lwyddo cael ei ethol does dim dwywaith y bydd yn aelod etholaethol rhagorol ac yn gaffaeliad i San Steffan.

Mae Aberconwy yn sedd newydd sydd yn cael ei gynrychioli ar hyn o bryd gan Beti Williams (Llafur) ac Elfyn Llwyd Plaid Cymru. Bydd ru'n o'r ddau aelod cyfredol yn amddiffyn y sedd*. Yn ôl amcangyfrif gan UK Polling Report y canlyniad tybiannol yn 2005 oedd;

Llafur: 9119 (31.5%)
Ceidwadwyr 8875 (30.6%)
Democratiaid Rhyddfrydol: 5733 (19.8%)
Plaid Cymru: 4186 (14.4%)
Eraill: 1080 (3.7%)
Mwyafrif Llafur dros y Ceidwadwyr : 243 (0.8%)

Dyma'r pumed sedd yn rhestr targedau'r Blaid Geidwadol.

Rhaid dweud bod y canlyniadau tybiannol yma yn gallu bod yn annibynadwy iawn, bydda Guto neu unrhyw ymgeisydd arall yn gwneud camgymeriad o roi gormod o bwys arnynt.

Defnyddiwyd y ffiniau newydd ar gyfer etholiadau'r Cynulliad ym mis Mai dyma oedd y canlyniad:

Gareth Jones PC 7,983 (38.6%)
Dylan Jones-Evans Ceid 6,290 (30.4%)
Denise Idris Jones Llaf 4,508 (21.8%)
Euron Hughes D Rh1,918 (9.3%)

* Cywiriad
Yr oeddwn yn tybio bod Beti Williams am sefyll yn etholaeth Arfon, ond mae Hafod a Martin Eaglestone wedi rhoi gwybod imi bod hyn yn anghywir a bod Mrs Williams am sefyll yn etholaeth Aberconwy.

Gwaith ar gael - Darllen blogiau!

Yn ôl yr Arch-flogiwr Toriaidd, Iain Dale, mae Llywodraeth Llundain wedi penderfynu monitro blogiau er mwyn cael gweld sut mae pỳls y blogosffer yn curo parthed barn ar ei bolisïau.

Mae rhai yn gweld hyn fel agwedd arall ar y brawd mawr yn gwylio. Rwy'n gweld arwyddion ££££!

Bydd rhaid cael darllenydd Cymraeg ymysg y gwylwyr er mwyn monitro sut mae'r gwynt yn chwythu ymysg y rhai sydd yn postio yn yr heniaith! Gan fy mod yn gwario oriau pob dydd yn darllen y malu cachu perlau o ddoethineb sydd yn cael eu hysgrifen ar flogiau Cymraeg - dyma'r jobyn perffaith i mi.

Os ydych yn gwybod sut mae gwneud cais am y fath jobyn, peidiwch â bod yn hunanol, rhannwch y wybodaeth efo fi. Plîs!

15/08/2007

Meddwdod Eisteddfodol

Post brawychus ar Flog Rhys Llwyd heddiw am yfed dan oed yn yr Eisteddfod Genedlaethol. Maes b - maes meddwi - cyfrinach dywyll yr Eisteddfod

Roedd yr eisteddfod eleni dim ond cam i ffwrdd o Swydd Gaer. Difyr felly yw cymharu sylwadau Rhys a'r ymateb i sylwadau Prif Gwnstabl Swydd Gaer heddiw parthed yr un broblem o or yfed dan oed.

Beth bynnag bo'n barn am godi oedran cyfreithlon ddiota mae'n rhaid cytuno ag un o sylwadau Prif Gwnstabl Fahy: He also blamed parents for "turning a blind eye" to their children's underage drinking. Mae'n amlwg bod rhaid i rieni'r plant man y mae Rhys yn son amdanynt ysgwyddo peth o'r bai yn ogystal â swyddogion yr Eisteddfod a Heddlu Gogledd Cymru.

Os oes unrhyw ddarllenydd am dynnu sylw swyddogion yr Eisteddfod at y pwyntiau mae Rhys yn codi mae manylion cysylltu ar gael YMA

Dewis y Dyfodol




Dyma dudalen blaen y Scotsman, yn ymateb i ddogfen ymgynghorol Llywodraeth yr Alban ar annibyniaeth. Am ba hyd fydd rhaid inni ddisgwyl am bennawd tebyg ar dudalennau blaen papurau Cymru?

04/08/2007

Y Parch J Elwyn Davies

Tristwch mawr oedd darllen yn Y Cymro heddiw am farwolaeth y Parch J Elwyn Davies. Mae'r Cymro yn ei ddisgrifio fo fel Sylfaenydd Mudiad Efengylaidd Cymru. Mae'r disgrifiad yn rannol anghywir, wrth gwrs - nid sylfaenu Efengyliaeth Gymreig wnaeth Elwyn ond sicrhau ei pharhad trwy ddyddiau duon iawn yn hanes crefydd Cymru.

Wedi clywed Elwyn yn pregethu ar lawer achlysur, rhaid dweud nad oedd o'n bregethwr mawr. Ei gyfraniad mwyaf i'r achos Cristionogol oedd fel gweinyddwr hynod effeithiol.

Pobl ddiflas yw gweinyddwyr, yn ôl y cred poblogaidd, yn hytrach na phobl ddifyr a dylanwadol. Ond heb ddawn weinyddol Elwyn fydda diwygiad y 1950au wedi bod yn foment mewn hanes, yn hytrach na chychwyniad mudiad hynod ddylanwadol sy'n parhau ei dylanwad hyd heddiw. Heb weinyddiaeth Elwyn fydda na ddim panad ar gael yn y Gorlan yn ystod Eisteddfod Fflint nos yfory!

Fel un a oedd yn nofio yn erbyn y llif, yn pwysleisio Cristionogaeth traddodiadol Cymru pan oedd yr holl enwadau traddodiadol yn ceisio moderneiddio, dioddefodd Elwyn lawer o sen, gwatwar a sarhad gwbl anhaeddiannol gan honedig Gristionogion eraill. Er gwaethaf hynny, yr hyn oedd yn fwyaf nodweddiadol ohono oedd ei wên barhaus, y ffaith ei bod yn Llawenhau yn yr Arglwydd yn wastadol, yn wyneb pob sarhad.

Rwy'n cydymdeimlo yn ddwys a Mrs Davies a gweddill ei deulu niferus yn eu colled. Bydd colli Elwyn yn golled mawr i Gymru, ond yn sicr bydd colli gŵr, tad a thaid mor annwyl yn golled llawer mwy i'w deulu.

Elin! O Elin! O Elin tyrd yn ôl!

Roedd y sylwadau am y ffaith bod Elin Jones ar ei gwyliau yn Seland Newydd yn y Wales on Sunday yr wythnos diwethaf yn gwbl afresymol. Roedd y llysoedd wedi pennu tynged Shambo ac roedd swyddogion Adran Amaeth y Cynulliad yn gwbl abl i weithredu barn y Cynulliad a'r Llys heb ei phresenoldeb personol. Mae gan bawb hawl i wyliau, gan gynnwys gweinidogion y llywodraeth.

Ond, gyda'r perygl bod Clwy’ Traed a'r Genau wedi dychwelyd i'r ynysoedd hyn, ac o ystyried yr effaith trychinebus cafodd ymddangosiad diwethaf y clwy’ ar Gymru yn 2001 a'r diffyg cydweithrediad rhwng gweinidogaethau Llundain a Chaerdydd ar y pryd, y mae’n hollbwysig bod Elin yn torri ei gwyliau yn fyr bellach. Ei bod hi'n dychwelyd i fod yng nghanol y trafodaethau i sicrhau nad yw'r clwy’ yn lledu ac yn achosi trychineb mor arw i gefn gwlad Cymru a achoswyd chwe blynedd yn ôl.

Yr Undeb Afresymol

Mae'r ddadl o blaid annibyniaeth yn un mor syml, ac mor glir, fel fy mod i'n cael anhawster deall pam bod cynifer o bobl Cymru yn ei wrthwynebu.

Mae pawb, hyd yn oed yr Unoliaethwyr mwyaf pybyr, yn derbyn bod Cymru yn genedl. Statws gwleidyddol naturiol cenedl yw annibyniaeth. Gan hynny dylai Cymru bod yn annibynnol - does dim ddadl!

Mae'r cenedlaetholwr Albanaidd Mike Mackenzie yn ateb y cwestiwn yma ar flog y bargyfreithiwr Ian Hamilton QC

This business of maintaining the Union may therefore not be an area in which we are really capable of thinking rationally. Rather our attitudes may stem more from custom and belief than from reason. Those seeking to justify the continuance of the Union are therefore at a loss to find reasoned arguments.


Erthygl ddiddorol, gwerth ei ddarllen a'i thrafod.

26/07/2007

Sesiwn o dristwch

Y rheswm am ddiffyg pyst ers wythnos a rhagor yw fy mod wedi bod yn ymweld â'r teulu yn Nolgellau, gan gynnwys bwrw'r Sul yn "mwynhau"'r Sesiwn Fawr

Mae'r Sesiwn wedi fy ngadael yn ddigalon braidd.

Roedd Gŵyl Werin Dolgellau yn y 1950au a Gŵyl Werin Geltaidd Dolgellau yn yr 80au yn rhan o'r frwydr Genedlaethol. Yn ffordd o ddefnyddio cerddoriaeth i hybu gwladgarwch a chenedlaetholdeb. Peth felly oedd y Sesiwn Fawr yn ei chychwyniad hefyd. Ond mae min gwleidyddol, cenhadol, y Sesiwn wedi ei byli bellach. Mae cenedlaetholdeb y gân yn hen ffasiwn rŵan!

Mae canu am y frwydr genedlaethol yn rhywbeth sy'n perthyn i'r hen genhedlaeth, rhywbeth yr oedd rhieni'r genhedlaeth ifanc gyfoes yn brwydro drosti ond sy'n rhywbeth i'w ymladd yn ei herbyn bellach, gan ei fod yn perthyn i ddyddiau Mam, Dad, Nain a Thaid, rhywbeth nad yw'n trendi mwy.

Roedd y Dubliners yn wych rhyfeddol, yn canu rhai o'r hen ffefrynnau megis Paddy works on the Railway, Whisky in the Jar, Wild Rover ac ati - ond dim un o'u caneuon cenedlaetholgar enwog megis A Naton once Again - wedi cael rhybudd i beidio â'u canu rhag pechu penaethiaid Teledu a Radio, yn ôl y sôn.

Dubliners yn cael eu dilyn gan grŵp o'r enw Genod Droog. Eu prif leisydd yn fardd cynganeddol profiadol, sy'n methu sgweu geiriau gwell na Be sy' drwg? - Genod, genod drwg. Bobl annwyl mae 'na lawer mwy o ddrwg yng Nghymru na genod drwg, peth yr oedd ein prifeirdd yn ymwybodol ohoni ar un adeg!

Yn la, la, laio a bip-di bipio fel cefndir i Be sy' drwg? - Genod, genod drwg? oedd yr hogan oedd yn gallu dod a dagrau i lygaid cenedl gyfan trwy ganu am Golli Iaith ugain mlynedd yn ôl - dyna dro ar fyd!

Rwy'n derbyn fy mod yn perthyn mwy i genhedlaeth hip op' na hip hop bellach, ond diawch rwy’n methu deall pam nad yw'r genedl a'i hachos yn rhywbeth werth ei ganu amdano heddiw fel ag y bu ers talwm!

17/07/2007

Cŵn rhech neu genedlaetholwyr?

Ar y rhaglen Maniffesto dydd Sul fe ddywedodd yr Arglwydd Dafydd Elis Thomas nad oes diben rhuthro i gynnal refferendwm am fwy o bwerau pe bai honno yn cael ei cholli. Sydd yn ddigon teg. Ar y llaw arall does dim diben ychwaith dechrau ymgyrch refferendwm gyda rhagdybiaeth mae colli bydd ei hanes, does dim modd ennill unrhyw frwydr trwy gychwyn y gad mewn modd negyddol a pharatoi am golli!

Canolbwyntio ar y gwaith o lywodraethu dyla’ Plaid Cymru gwneud, yn hytrach na phoeni am refferendwm nad oes modd ei ennill, medd yr Arglwydd. Eto mae tegwch yn y sylw, mae angen llywodraeth ar Gymru ac mae llywodraethu'n dda yn hollbwysig. Ond nid llywodraethu bydd Plaid Cymru, cynnal llywodraeth Lafur bydd ei rhôl fel cymwynas am addewid o lwyddiant mewn refferendwm. Llwyddiant mae'r Arglwydd yn amau na ddaw. Os na ddaw lwyddiant o ganlyniad i'r addewid pam cynnal yr addewid?

Dim ond pan ddaw hi'n amlwg bod gwaith o lywodraethu yn cael ei lesteirio oherwydd nad ydym yn gallu gwneud deddfau ein hunain heb ganiatâd San Steffan medd DET bydd ddadl glir dros gael cynnal refferendwm.. Eto mae'r Arglwydd yn llygaid ei le. Ond onid trwy lywodraeth Enfys yr oedd y tebygolrwydd mwyaf o greu'r fath anghydfod, os oes angen anghydfod o'r fath, i greu'r angen am gam pellach?

Mae'r Arglwydd, hefyd, yn awgrymu bydd angen ail dymor o lywodraeth cochwyrdd cyn daw cyfle am refferendwm. Sydd yn adlewyrchiad o gysyr ffiaidd Peter Hain i wrthwynebwyr gwrth Cymreig y glymblaid yn y Blaid Lafur.

Ac yn y cyfamser, mae'n debyg, bydd Plaid Cymru yn disgwyl i genedlaetholwyr gwneud dim i hybu'r achos cenedlaethol am 4, 6, 8 neu ragor o flynyddoedd wrth fodloni ar gael cosi eu boliau, fel cŵn rhech i'r blaid fwyaf gwrth Gymreig a fu yng Nghymru erioed.

16/07/2007

Rhagor o hawliau gan fuwch na hogan ysgol

Yn yr Uchel Lys heddiw gwrthodwyd achos hogan ysgol oedd am wisgo modrwy ddiniwed yn yr ysgol er mwyn ddangos ei ymrwymiad i ddiweirdeb rhywiol fel mynegiant o'i ffydd Gristionogol.

Hefyd yn yr Uchel Lys heddiw penderfynwyd peidio diffodd y bustach gyda'r ddarfodedigaeth sydd yn peryglu'r fuches Gymreig, gan fyddai gwneud hynny yn tramgwyddo ar hawliau dynol ffug mynachod Skanda Vale i fynegi eu ffydd.

Ymddengys bod hawliau dynol buwch Hindŵaidd yn bwysicach i'r Uchel Lys na hawliau dynol hogan ysgol a bod rhyddid crefyddol yn beth sydd i'w fwynhau gan ddilynwyr unrhyw ffydd ond y ffydd Gristionogol.

12/07/2007

Pleidleisio dros Aleri Caernarfon

Roedd y ddadl fer yn y Senedd heddiw yn cael ei godi gan Alun Ffred. Roedd o'n dadlau am werth Galeri Caernarfon fel cyfraniad i fywyd diwylliannol a diwydiannol tref Caernarfon. Cafodd ei sylwadau croeso traws pleidiol a chafwyd cytundeb bod Galeri yn enghraifft wych i Gymru gyfan o sut gellir cyfuno'r celfyddydau a diwydiant er lles pob agwedd o fywyd cymdeithasol.

Yn ystod ei araith cafwyd apêl gan Ffred ar i bawb cefnogi ymgais Galeri i ennill gwobr gan y Loteri Genedlaethol.

I fwrw pleidlais dros Galeri Caernarfon ewch YMA

Pôl y Blaid

Mae Plaid Cymru wedi ei phlesio mor arw gan ei phôl piniwn preifat diweddaraf, fel ei bod wedi penderfynu ei rhyddhau i'r wasg.

Dyma'r ffigyrau:
Llafur 45.2% fynnu 13 pwynt % ers yr etholiad
Plaid Cymru 24.3% fynnu dim ond 1.9 pwynt %
Ceidwadwyr 12.6% i lawr 11.8 pwynt %
Rhydd Dem 10.1% i lawr 4.9 pwynt %

Nid ydwyf yn or hoff o bolau piniwn Cymreig, yn bennaf gan eu bod yn gyson anghywir a hynny oherwydd brychau yn y ffordd y maent yn cael eu cynnal. Mae'r pôl yma yn cynnwys y brychau mwyaf amlwg. Yn gyntaf nid cwmni pôl piniwn mo Beaufort Research, cwmni ymchwil marchnata ydyw. Yr hyn mae’r Blaid yn gwneud yw talu Beaufort hyn a hyn y cwestiwn i'w gofyn mewn archwiliad masnachol cyffredinol. Mae pawb yn defnyddio papur tŷ bach, felly mae cwestiynau Beaufort am ba frand yr wyt yn prynu yn ddilys, ond nid pawb sydd yn pleidleisio felly dydy cwestiynau am dy hoff frand o blaid wleidyddol dim yr un mor ddilys.

Ond o gogio am funud bach bod y pôl yn dangos tueddiadau gwleidyddol cywir rwy'n synnu braidd bod y Blaid wedi ei ryddhau. Y bwriad oedd cyfiawnhau'r penderfyniad i glymbleidio a Llafur gan ddangos bod dwy blaid y glymblaid yn fwy poblogaidd nawr nag ydy'r ddwy sydd allan o'r glymblaid. Digon teg; ond pe bai ffigyrau'r pôl yn cael eu gwireddu trwy Gymru gyfan bydda'r Blaid mewn twll.

Os mae canlyniad y pôl oedd canlyniad cyffredinol "go iawn" Mai 3ydd bydda'r Blaid wedi methu ennill yng Nghonwy nac yn Llanelli. Mi fyddai, o bosib, wedi crafu un neu ddwy sedd ychwanegol ar y rhestr, ond mi fyddai'r Blaid Lafur wedi ei ddychwelyd efo mwyafrif clir iawn i'r Cynulliad heb angen cynghreirio efo Plaid Cymru na'r un blaid arall.

Yn hytrach na bod yn brawf o lwyddiant y Blaid wrth gynghreirio a Llafur, mae'r pôl yma yn brawf diamheuaeth bod y Blaid wedi gwneud camgymeriad dybryd. Mae'r pôl yn dangos yn glir mae'r Blaid Lafur sydd wedi derbyn y bendith mwyaf o'r clymblaid, gyda bron i dreuan mwy o gefnogaeth iddi rwan nag oedd ganddi ddeufis yn ôl!

10/07/2007

Wythnos faith i'r byddar

Os trowch i S4C2 rŵan (12:30 Dydd Mawrth), fe welwch Rhodri Morgan yn ateb cwestiynau aelodau'r Cynulliad. Nid rhaglen byw, mae'n amlwg gan fod Rhodri yn yr Ysbyty (brysied wella). Rhaglen wedi ei recordio sydd ymlaen ar gyfer y gymuned fyddar, gyda dyn yn cyfieithu'r drafodaeth i'r Arwyddiaith. Mae'n wych bod gwasanaeth ar gyfer y gymuned fyddar yn dod o'r Cynulliad. Mae'n bwysig bod pobl sydd yn byw efo anabledd yn cael gwasanaeth lawn o'r Cynulliad er mwyn iddynt chware rhan cyflawn ym mhrosesau democrataidd ein gwlad. Ond dydy cael y gwasanaeth wythnos gyfan ar ôl pawb arall dim yn ddigon da. Mae Wythnos yn amser maith mewn gwleidyddiaeth meddai Harold Wilson, a does dim modd inni sydd yn byw efo anabledd chware rhan gyflawn yn y broses ddemocrataidd os oes rhaid ini ddisgwyl am wythnos faith cyn cael gwybod be sy'n cael ei drafod yn y Senedd.

Gwaredigaeth trwy FFYDD, nid athroniaeth.

Mae yna dipyn o drafodaeth wedi bod yng ngholofnau'r cylchgrawn Golwg yn niweddar am y ffydd Cristionogol.

Rhai megis Rhys Llwyd yn dadlau o'r safbwynt Efengylaidd Calfinaidd. Aled Lloyd Jones, ficer Porthmadog, yn codi sgwarnogod goruwchnaturiol sydd y tu hwnt i'm dirnad i, a Cynog Dafis (AS AC gynt) yn ceisio troedio tir canol.

O ran barn athrawiaethol bersonol yr wyf yn agosach o lawer at farn Rhys Llwyd na barn y rhai sy'n ysgrifennu yn ei erbyn.(Er, fel Methodist go iawn, nid Methodist Calfinaidd, rwy'n methu derbyn heresi etholedigaeth gras Rhys a'i griw, bid siŵr).

Ond, ac mae'n ond mawr. Un o'r pethau sydd wedi fy mhryderu ers talwm efo'r mudiad efengylaidd Cymreig yw'r pwyslais mae'n rhoi ar athrawiaeth. Trwy ffydd daw gwaredigaeth, nid trwy athrawiaeth. Iawn yw dadlau yn erbyn athrawiaeth gyfeiliornus, honedig, Aled a Cynog ond ydy'r diffygion athrawiaethol yn lleihau eu ffydd yng Nghrist?

Mae Efengyl Luc yn son am ddau droseddwr a groeshoeliwyd ar yr un pryd a'r Iesu. Mae un yn mynegi ffydd gan ddweud wrth yr Arglwydd Iesu Cofia fi pan ddoi i'th Deyrnas (Luc23:42). Rwy'n sicr pe bai unrhyw un wedi gofyn i'r troseddwr hwn beth yw dy farn am etholedigaeth gras, geirwiredd yr Efengylau, traws gyfnewidiad yr offeren? neu gwestiwn athrawiaethol mawr arall, mi fyddai wedi ei ddrysu'n llwyr. Ond gan fod ffydd ganddo, yn hytrach na farn athrawiaethol uniongred, fe ddywedodd yr Iesu wrtho Yn wir 'rwy'n dweud wrthyt, heddiw byddi gyda mi ym mharadwys.

Er gwaethaf pob anghytundeb athrawiaethol a'r farn uniongred, mae Aled a Cynog yn barhau i fynegi eu ffydd yng Nghrist. Onid yw hynny yn ddigonol i'w cyfrif yn gyd-gristnogion a ni sydd yn credu mewn gwaredigaeth trwy ffydd? Onid heresi a chyfeiliornad llwyr o'r efengyl yw mynnu gwaredigaeth trwy ymrwymiad at athrawiaethau arbenig?

08/07/2007

Champagne neu boen go iawn?

Fe wnaed y ddêl ysgeler. Rhaid byw hefo'i, er gwell er gwaeth. Ond nid dyma ddiwedd y stori dyma'r cychwyn go iawn. Dim ond prolog fu'r naw wythnos a aeth heibio.

Hwyrach bod IWJ wedi perswadio eu hun a'i blaid eu bod wedi ildio i Lafur er lles Cymru, ond dim ond ffŵl o'r iawn ryw bydd yn credu mai lles Cymru oedd ar flaen meddwl y Blaid Lafur, lles Llafur a lles Llafur yn unig oedd wrth wraidd penderfyniad Llafur i gefnogi'r ddêl. Peidied neb anghofio hynny.

Mae'r mudiad Llafur wedi dangos ers bron i ganrif mae hi yw prif elyn dyheadau'r genedl Gymreig mae hi yw prif wrthwynebydd ffyniant yr iaith Gymraeg, does dim byd yn y ddêl ysgeler sy'n newid hyn. Priodas gyfleuster sydd yma nid cariad pur, a Llafur sy'n cael y cyfleuster mwyaf. Bydd rhaid i Blaid Cymru gweithio yn galed iawn i sicrhau bod termau'r pre-nup yn cael eu cadw i'r llythyren, gan fod rhywfaint o dystiolaeth bod Llafur eisoes wedi ei dorri cyn bod cyfle am stag night heb son am briodas ffurfiol.

Does dim amheuaeth bod y Blaid Ryddfrydol yn ei ddydd a'r Blaid Geidwadol hefyd wedi bod yn anfwriadol esgeulus o anghenion Cymru a'r Gymraeg, ond dim ond un blaid sydd wedi mynd allan o'i ffordd i fod yn fwriadol elyniaethus i'n hiaith a'n cenedl.

Mae'n ffaith ddiymwad: o ganlyn un cocwyllt, cocwyllt bydd y wraig. Mae Plaid Cymru wedi neidio i'r gwely efo cymar anystywallt, bydd anawsterau mawr o'i flaen i sicrhau bod y cymar yn cadw at ei addewidion priodasol.

Ôl nodyn
Mae'n debyg bod stori ar fin dorri bod dau o'r prif drafodwyr parthed y ddêl cochwyrdd wedi neidio i’r un gywely yn llythrennol yn hytrach na jyst yn ffigyrol.