Golwg ar Enfys

Fis diwethaf, dadleuodd Cai Larsen, ar Flog Golwg, y dylai Plaid Cymru fynd yn ôl i glymblaid â’r Blaid Lafur ar ôl Etholiadau’r Cynulliad. Heddiw mae Blog Golwg yn cyhoeddi fy nadleuon i dros Lywodraeth Enfys

Vaughan, yr Haridans a Chenedlaetholdeb

Dydy Vaughan Roderick ddim mewn gwirionedd yn deall pam ond yn ddiweddar mae ambell i flogiwr a newyddiadurwr wedi codi cwestiynau ynglŷn â dyfodol y glymblaid .

Rwy' ddeall pam!

Am y reswm syml bod y cenedlaetholwyr wedi colli pob achos cenedlaethol sydd wedi codi ei phen, hyd yn hyn, yn y glymblaid!

Mae Vaughan yn ein hatgoffa bod y glymblaid coch-wyrdd wedi dod i fwcl oherwydd fe wnaeth Ieuan Wyn Jones gyfiawnhau ei benderfyniad i fod yn ddirprwy yn hytrach na'n brif weinidog trwy honni mai dim ond trefniant â Llafur fyddai'n sicrhâi refferendwm cyn 2011.

Mae Vaughan, fel pawb arall, yn gwybod mae esgus dros glymblaid, nid reswm oedd dweud mai dim ond Llafur oedd yn gallu dod a refferendwm i'r fei. Y brif reswm pam nad ddaeth y Glymblaid Enfys i fod oedd o herwydd bod criw bach o sosialwyr eithafol yng ngrŵp y Blaid yn methu goddef y syniad o fod mewn clymblaid gyda'r Torïaid.

Os nad ydy Vaughan a selogion Plaid Cymru wedi sylwi ar y ffaith yna, does dim ddwywaith bod yr unoliaethwyr yn y Blaid Lafur wedi sylwi arni, ac yn ei ddefnyddio i grogi'r Blaid.

Y gwir blaen yw bod y glymblaid wedi methu ar bob ymgais i blesio cenedlaetholwyr Plaid Cymru. Does dim papur dyddiol, dim cefnogaeth i ddiwydiannau yn etholaethau Plaid Cymru. Dim Coleg Ffederal, dim Deddf Iaith. Mae'r system ELCO wedi ei wyrdroi i dynnu grym oddiwrth y Cynulliad ac i gryfhau llaw'r Ysgrifennydd Gwladol. Ac mae'n eithriadol amheus os ddaw'r Refferendwm bondigrybwyll cyn 2012. A hyn oll oherwydd bod pedair aelod o grŵp y Blaid wedi rhoi eu buddiannau Sosialaidd o flaen buddiannau Cymru.

Mae Plaid Cymru mewn Llywodraeth yn y ffordd waethaf posibl. Bydd pob llwyddiant yn llwyddiant i Lafur, a phob methiant yn fethiant i'r glymblaid. Syniad hurt o'r cychwyn cyntaf, a methiant i'r Blaid hyd yn hyn.

Yr unig lygedyn o obaith sydd gan Blaid Cymru yw canlyniad gwael yn etholiadau Ewrop mis Mehefin. Bydd canlyniad gwael, siawns, yn rhoi ddigon o asgwrn cefn i'r asgell dde yn y Blaid i ddweud digon yw digon i'r haridaniaid, a thynnu nôl o'r cysylltiad gyda'r Blaid Lafur marwol. Boed hynny trwy arwain clymblaid Enfys neu trwy fod yn wrthblaid lwyddiannus.