Mi fyddai'n anfaddeuol pe na bai'r BBC, a chyfryngau lu byd-eang, heb gyhoeddi marwolaeth Sir Patrick Moore a thalu teyrnged iddo. Roedd cyfraniad Syr Patrick i seryddiaeth a darlledu yn amhrisiadwy.
Awdur dros fil o gyhoeddiadau ar seryddiaeth, newyddiadurwr a holodd bron pawb a gododd oddi ar y ddaear o'r brodyr Wright i ddyfeiswyr @MarsCuriosity, y darlledwr a chyflwynodd y gyfres teledu hiraf di-dor yn hanes darlledu'r byd.
Ar lefel bersonol mi wyliais The Sky at Night am y tro cyntaf ychydig ar ôl i fy rhieni prynu teledu am y tro cyntaf tua 1963, ac yr wyf wedi dilyn y rhaglen yn rheolaidd ers hynny. Ychydig ddyddiau yn ôl mi wyliais y diweddaraf yn y gyfres pan oedd Syr Patrick yn addo rhoi cyngor ar sut i osod a defnyddio telesgopau siop a ddaw fel anrhegion Nadolig yn y rhaglen nesaf. Gan fy mod wedi cael telesgop ac wedi methu gweithio allan sut i'w ddefnyddio i weld y sêr llynedd, yr oeddwn yn edrych ymlaen at ei gyngor.
Ond rwy’n cytuno a byrdwn sylwadau Cai. Mae pob teyrnged yr wyf fi wedi ei weld ar y BBC ac mewn llefydd eraill yn cyflwyno ochr arall bywyd y gwrthrych trwy nodi ei gyfraniad i gerddoriaeth. Efo pob parch i'r ymadawedig, 'doedd o ddim yn gerddor arbennig. Mae yna ugain cerddor gwell ym mhob pentref cefn gwlad yn Ewrop. Byddai Syr Patrick ddim yn cael llwyfan mewn eisteddfod leol am ei ddawn ar y clychau taro na'r piano.
Ochr arall go iawn Syr Patrick Moore oedd ei gwleidyddiaeth, roedd gwleidyddiaeth yn bwysig iddo ac yr oedd yn hynod weithgar yn y byd gwleidyddol - ond roedd ei wleidyddiaeth yn drewi!
Ymateb Syr Patrick i'r ymgyrch am Sianel Gymraeg oedd mai gwell pe byddid Sianel ymylol i fenywod, er mwyn rhyddhau'r sianeli go iawn ar gyfer dynion!
Yr oedd Syr Patrick yn hilgi balch, yn gwrthwynebu unrhyw mewnfudo i Brydain am unrhyw reswm.
Yr oedd o'n genedlaetholwr Saesnig a wrthododd llenwi Cyfrifiad 2001 gan nad oedd modd iddo ddatgan mae Sais yn hytrach na Phrydeiniwr ydoedd ar y ffurflen (chware teg iddo). Ond fel ambell i genedlaetholwr o Sais yr oedd o'n casáu cenedlaetholdeb Albanig, Cymreig a Gwyddelig, ac roedd ei gasineb tuag at y Gymraeg yn ddiarhebol!
Doedd Syr Patrick dim yn un am guddio ei farn wleidyddol dan lestr! Sefydlodd, a bu'n arweinydd plaid wleidyddol Neo-Natsiaidd. Hyd at bythefnos cyn ei farwolaeth yr oedd yn ganiatau i'w enw cael ei ddefnyddio i gefnogi UKIP mewn is etholiadau.
Roedd gwleidyddiaeth, annerbyniol i'r mwyafrif, Syr Patrick yn rhan annatod o'i fywyd. Mae nodi ei wleidyddiaeth anoddefgar yn tynnu'r goron o drysor cenedlaethol oddi ar ei ben, ond mae hefyd yn amharchu'r gwron -doedd gan Patrick dim cywilydd o'i wleidydda piser. Mae'r cyfryngau sy'n cuddio'r agwedd yna o'i fywyd yn fethu creu gwir coffa amdano!
Heddwch i dy lwch y Serydd Patrick Moore – gorffwys mewn hedd – ond mi bisaf ar dy fedd y Sais anoddefgar o Gymreictod!
Yn ôl yr hyn a ddywedi yn y blog uchod, roedd y diweddar seryddwr, Syr Patrick Moore, yn cyfuno’r drwg a’r da yn ei gymeriad. Yn hynny o beth nid oedd yn wahanol i neb un arall ohonom sydd yn dal ar dir y byw ! - Dafydd Jones o Lanrwst.
ReplyDelete