31/03/2009

Costau'r Costa Geriatrica

Prin bydd unrhyw un call yn methu cydymdeimlo a'r bobl hŷn yng Ngwynedd sydd yn wynebu cynnydd o 50% yn eu costau gofal o dan benderfyniad hunanddinistriol diweddaraf Plaid Cymru.

Bydd cyfiawnhau yn dod o du blogwyr y Blaid, maes o law, bid siŵr.

Prin bydd gwerth y cyfiawnhad i deuluoedd y sawl sydd yn gorfod dewis rhwng talu mwy am ofal yn y cartref neu ddanfon Mam, Dad, Taid neu Nain i gartrefi gofal sydd ar fin cau.

Ond rwy'n cydymdeimlo a chyngor Gwynedd yn yr achos yma.

Yr enghraifft a roddwyd o un a oedd am ddioddef o dan y cynllun ar newyddion y BBC oedd dynes o ganolbarth Lloegr a chostau mawr iawn am ei gofal!

Dyma broblem sydd gan Gyngor Gwynedd, Cyngor Conwy, Cyngor Bro Morgannwg a sawl gyngor ar lan môr hyfryd Lloegr hefyd. Problem y Costa Geriatrica!

Mae pobl mewn swyddi bras yn talu i mewn i'r pot cymdeithasol mewn ardaloedd breision. Ond o ymddeol i lan môr maent yn tynnu allan o bot cymdeithasol tlawd, lle mae llawer mwy yn cael ei dynnu allan na sydd yn cael ei roi i mewn.

Os yw unigolyn yn gweithio trwy ei oes ym Myrmigham ac yn talu trethi i gyngor Byrmingham, ac yna'n ymddeol i'r Bermo onid trethdalwyr Byrmingham ddylid talu am gostau'r gofal henoed yn hytrach na threthdalwyr Gwynedd?

06/03/2009

Polau Piniwn ac Amseru Refferendwm

Ychydig ddyddiau yn ôl, ar Ddydd Gŵyl Dewi, cyhoeddodd BBC Cymru pôl piniwn a oedd yn awgrymu bod 52% o bobl ein gwlad o blaid pwerau ychwanegol i'r Senedd a bod 39% yn wrthwynebus i bwerau ychwanegol.

Mewn adroddiadau ar y pryd cafwyd awgrym gan Betsan Powys, ymysg eraill, bod y gwahaniaeth rhwng yr Ie a'r Na ddim yn ddigon eang i liniaru ofnau'r sefydliad. Cyn i'r bobl bwysig dechrau alw am refferendwm bydda angen o leiaf 20% o wahaniaeth, yn nhyb Betsan.

Aelod o'r sefydliad yw Dafydd Wigley, Llywydd Anrhydeddus Plaid Cymru. Mae o'n cefnogi sylwadau'r newyddiadurwyr, gan rybuddio bod y polau piniwn wedi bod yn anghywir yn y gorffennol. Mae Dafydd yn nodi:

Dwi'n cofio yn 1978 bod pôl piniwn yn dangos bod 'na ddwywaith yn fwy o blaid nag oedd yn erbyn er bod y canlyniad yn 1979 bedair gwaith yn fwy yn erbyn nag oedd o blaid

Nid ydwyf yn cofio'r pôl y mae Dafydd yn ei gofio. Ond rwy'n parchu geirwiredd Dafydd, nid oes amheuaeth bod canlyniadau'r pôl y mae o'n ei gyfeirio ati ar gael yn rhywle. Ond os oedd ddwywaith gymaint o bobl wedi dweud ie yn y pôl, mae'n rhaid bod y gagendor rhwng yr ie ar na ym fwy nag 20% Betsan.

Fy atgof pennaf o'r ymgyrch ym 1979 oedd ei fod yn uffernol o oer, a doedd yr ymateb ar y drws ym Meirion '79 yn gwneud dim i gynhesu'r galon. Roedd pob Tori, pob Rhyddfrydwr a phob Llafurwr yn erbyn. Roedd nifer o Bleidwyr pybyr wedi eu dychryn gan atgasedd rhai o Lafurwyr y Deheubarth ac yn poeni mae pobl fel nhw bydda'n gyfrifol am bethau fel addysg Gymraeg os oedd senedd i ddyfod i Gaerdydd.

Roedd yn amlwg o ddiwrnod cyntaf yr ymgyrch bod y refferendwm am gael ei golli yn drychinebus, beth bynnag fu canlyniad y polau piniwn.

Roedd yr un peth yn wir ym 1997. Roedd y polau piniwn yn awgrymu mwyafrif mawr i'r achos o blaid datganoli. Ar y drws rodd yn amlwg mae cael a chael oedd y canlyniad am fod - felly y bu!

Mae yna dwy wers yma.

Y gyntaf yw bod polau piniwn Cymreig sydd wedi eu selio ar arferion y DU yn fethedig ac annibynadwy parthed Cymru! Does dim modd rhoi cred ynddynt. Gwirion bydd amseru refferendwm ar sail polau o'r fath. Da o beth bydda weld gwyddoniaeth polio yng Nghymru yn gwella fel bod polau mwy dibynadwy ar gael - breuddwyd gwrach mae'n debyg.

Yr ail wers yw mai trwy ymgyrchu a chanfasio bydd gwybod pryd bydd yr amser gorau i alw refferendwm. Os am lwyddo cael pleidlais IE mae'n rhaid i'r ymgyrch a'r canfasio dechrau rŵan - nid tair wythnos cyn diwrnod y bleidlais.

02/03/2009

Cwestiwn Dyrys Gŵyl Dewi

Pam bod Cymry Anghydffurfiol, sydd ddim yn credu mewn eiriolaeth i'r Saint, yn gwneud gymaint o ffỳs am Ddydd Gŵyl Dewi?

Pam bod anghredinwyr rhonc yn gwneud mwy byth o ffỳs am yr Ŵyl?

27/02/2009

Wylit, Wylit Lywelyn

Cyn imi gael fy ngorfodi i roi'r gorau i yrru oherwydd fy iechyd mi fûm yn gweithio i Brifysgol Bangor fel ymgynghorydd addysg a hyfforddiant. Fy ngwaith oedd mynd i gartrefi gofal a chartrefi nyrsio ar hyd a lled gogledd a chanolbarth Cymru i gynghori ar gyfleoedd i hyfforddi yn y gweithle trwy wneud cyrsiau NVQ ac ati.

Wrth wneud y gwaith ymwelais ag un neu ddau o gartrefi uffernol, rhai roedd rhaid imi gwyno amdanynt i'r awdurdodau. Roedd y mwyafrif mawr yn llefydd digon derbyniol yn cynnal safon dda a chlodwiw. Ond roedd ambell un yn sefyll allan fel llefydd arbennig iawn. Cartrefi lle'r oedd gofal y staff o'r radd uchaf, lle'r oedd y trigolion yn hapus. Cartrefi oedd yn rhan o'r gymuned yn hytrach na lle i guddio'r henoed allan o'r golwg. Cartrefi, pe bai'r angen yn codi, y byddwn yn ddiolchgar o gael treulio fy mlynyddoedd olaf ynddynt.

Un o'r rhain oedd Cartref Bryn Llywelyn Llan Ffestiniog.

Trist oedd clywed bod Cyngor Gwynedd wedi penderfynu cau'r cartref. Rwy'n ddeall bod rhaid i gynghorwyr gwneud penderfyniadau anodd ac ystyried oblygiadau ariannol a phob esgus arall caiff ei wneud dros gau Bryn Llywelyn. Ond, bobl annwyl, does neb yn taflu perl i'r lludw. Mae Bryn Llywelyn yn enghraifft o Ymarfer Gorau yn y maes. Lle i Wynedd ymfalchïo ynddo a defnyddio fel enghraifft i eraill. Cywilydd ar bob cynghorydd a bleidleisiodd o blaid y cau.

Pan ddaw henaint ac annhuedd i ran rai o gynghorwyr iau Plaid Cymru, a bleidleisiodd o blaid cau Bryn Llywelyn er mwyn undod eu plaid wleidyddol hwyrach byddant yn gwerthfawrogi'r gwahaniaeth rhwng gofal o'r radd flaenaf a gofal OK, a dod i ddifaru eu hagwedd cul ac unllygeidiog.

26/02/2009

Problemau Prifysgol

Mae'r ddadl am ffioedd i fyfyrwyr sydd yn rhwygo’r Blaid yn mynd dan fy nghroen. Pob tro rwy'n clywed Pleidiwr yn ceisio amddiffyn agwedd y Blaid a phob tro dwi'n gweld gwrthwynebwyr y Blaid yn llyfu'r mêl o'u bysedd am gyfyng gyngor y Blaid rwy'n teimlo fel tynnu fy ychydig wallt o'm pen.

Mae dwy ochor y ddadl yn methu deall y broblem go iawn.

I leihau'r niferoedd ar restrau di-waith fe wnaeth Llywodraeth Thatcher annog bobl i gofrestru eu hunain yn sâl. I leihau diweithdra ymysg ieuenctid wnaeth Llywodraeth Blair danfon bobl i'r Brifysgol - a gwneud iddynt dalu am yr anrhydedd.

Dwy weithred cyn ffieiddied â'i gilydd o gam drin pobl er mwyn mwytho ystadegau. Dwy weithred sydd a'u canlyniadau yn llawer mwy niweidiol, yn yr hir dymor, na'u bwriad tymor byr.

Y gwir syml am y broblem o gostau prifysgol yw bod gormod o bobl ifanc yn cael addysg prifysgol yn gwbl di angen. Pan oeddwn i'n laslanc roedd 10% o bobl ifanc yn mynd i Brifysgol ac yr oeddynt yn derbyn grant, sef tal (pitw) am fod yn fyfyriwr.

Yr wyf yn nyrs cofrestredig. Wrth hyfforddi i fod yn nyrs cefais fy nhalu cyflog gweddol ddechau dros gyfnod fy hyfforddiant. Bellach mae'n rhaid gwneud cwrs gradd i ddyfod yn nyrs, a thalu am yr anrhydedd. Dydy'r nyrsiaid graddedig dim mymryn yn well (i ddwedyd y gwir maent ychydig yn llai profiadol) na'r rhai a daeth yn nyrsiaid trwy brentisiaeth wedi ennill dim ond un lefel O. Mae eu haddysg brifysgol yn afraid.

Yr ateb syml i'r broblem o ariannu addysg brifysgol yw wynebu'r ffaith, diymwad, nad oes angen inni ddanfon gymaint o'n plant i'r brifysgol!

07/02/2009

Yr Hawl i Wneud Dim

Rwy'n hynod falch bod y Cynulliad Cenedlaethol am dderbyn rhywfaint o gyfrifoldeb am yr Iaith Gymraeg, o'r diwedd. Rwy'n siomedig, ta waeth, mae dim ond cyfrifoldeb rhannol bydd gan y Cynulliad.

Dyma un o wendidau mwyaf y system LCO. Mae'r Cynulliad yn gallu gofyn am hawliau mewn maesydd lle mae am newid pethau yn unig.

Weithiau, y peth gorau i lywodraeth ei wneud yw gwneud dim.

Byddwn yn hapusach pe bai gan y Cynulliad cyfrifoldeb dros ddeddfwriaeth ieithyddol lle nad oes dymuniad gweithredu.

Hwyrach ei fod yn agwedd bedantig, ond yr wyf yn credu yn gryf mae lle'r Cynulliad yw dweud nad oes raid i Siop jips, enwog, Cas-gwent gwneud dim parthed cael polisi iaith, yn hytrach na lle San Steffan i ddweud ei fod am gadw'r hawl i'r siop jips gwneud dim!

06/02/2009

Croeso-ish i Garchar C'narfon

Os cofiaf yn iawn roedd yr alwad am garchar i ogledd Cymru yn un o'r pynciau cynharaf i Dafydd Wigley a Dafydd Elis Thomas codi ar ôl eu hethol am y tro cyntaf ym 1974. Mae Elfyn Llwyd a Hywel Williams wedi parhau a'r frwydr gydag angerdd.

Yr wyf yn cael fy nghyhuddo gan rai (yn annheg fel arfer) o ladd ar y Blaid ar bob cyfle. Yn ddi-os roedd y cyhoeddiad heddiw bod carchar am gael ei godi yng Nghaernarfon yn enghraifft o werth Plaid Cymru ar ei orau. Mae creu polisi a dal ati, ac ati ac ati am 35 mlynedd hyd nes cael y maen i'r wal yn rhywbeth i'w clodfori. Felly llongyfarchiadau mawr i'r Blaid, i'r ddau Ddafydd i Hywel ac Elfyn ar eu llwyddiant.

Am yr holl resymau y mae'r Blaid wedi eu nodi dros gyfnod hir mae'r newyddion bod carchar newydd am gael ei hadeiladu yng Nghaernarfon yn newyddion da dros ben.

Ond, dydy cael y carchar ddim yn ddiwedd yr ymgyrch. Un o fanteision y carchar yw bydd hi'n dod a hyd at 1,000 o swyddi i'r ardal.

Mae profiad wedi dangos, ysywaeth, bod cynlluniau gwasanaeth cyhoeddus mawr yn aml yn dod a swyddi i ardal mewn modd llythrennol. Y DVLA, Y Bathdy Brenhinol, Y Swyddfa Breinlen a hyd yn oed swyddfeydd y Cynulliad ym Merthyr, Aberystwyth a'r Gyffordd yn mewnforio staff o ardaloedd eraill, yn dod a nhw, yn hytrach na chreu swyddi i'r boblogaeth leol.

Gall hyd at fil o swyddogion carchar yn mewnfudo i Gaernarfon bod yn niweidiol i un o ardaloedd Cymreiciaf Cymru. Gall effeithio ar y farchnad tai, troi ysgolion cynhenid Cymraeg yn rhai Saesneg a chreu gelyniaeth gymdeithasol - ymysg pethau eraill.

Bydd llwyddiant y prosiect carchar yn hollol ddibynnol ar sicrhau bod canran uchel o'r swyddi ar gael i bobl leol. I gael y sicrwydd yna bydd rhaid i'r awdurdodau, yr asiantaethau cyflogaeth, gwasanaeth y carchardai a'r colegau lleol cyd weithio yn ystod y cyfnod adeiladu i hyfforddi pobl leol ar gyfer y swyddi bydd ar gael yng Ngharchar Caernarfon. Rwy'n mawr obeithio bydd y Blaid yn ychwanegu at y llwyddiant trwy sicrhau bod hyn yn digwydd.

28/01/2009

Vaughan, yr Haridans a Chenedlaetholdeb

Dydy Vaughan Roderick ddim mewn gwirionedd yn deall pam ond yn ddiweddar mae ambell i flogiwr a newyddiadurwr wedi codi cwestiynau ynglŷn â dyfodol y glymblaid .

Rwy' ddeall pam!

Am y reswm syml bod y cenedlaetholwyr wedi colli pob achos cenedlaethol sydd wedi codi ei phen, hyd yn hyn, yn y glymblaid!

Mae Vaughan yn ein hatgoffa bod y glymblaid coch-wyrdd wedi dod i fwcl oherwydd fe wnaeth Ieuan Wyn Jones gyfiawnhau ei benderfyniad i fod yn ddirprwy yn hytrach na'n brif weinidog trwy honni mai dim ond trefniant â Llafur fyddai'n sicrhâi refferendwm cyn 2011.

Mae Vaughan, fel pawb arall, yn gwybod mae esgus dros glymblaid, nid reswm oedd dweud mai dim ond Llafur oedd yn gallu dod a refferendwm i'r fei. Y brif reswm pam nad ddaeth y Glymblaid Enfys i fod oedd o herwydd bod criw bach o sosialwyr eithafol yng ngrŵp y Blaid yn methu goddef y syniad o fod mewn clymblaid gyda'r Torïaid.

Os nad ydy Vaughan a selogion Plaid Cymru wedi sylwi ar y ffaith yna, does dim ddwywaith bod yr unoliaethwyr yn y Blaid Lafur wedi sylwi arni, ac yn ei ddefnyddio i grogi'r Blaid.

Y gwir blaen yw bod y glymblaid wedi methu ar bob ymgais i blesio cenedlaetholwyr Plaid Cymru. Does dim papur dyddiol, dim cefnogaeth i ddiwydiannau yn etholaethau Plaid Cymru. Dim Coleg Ffederal, dim Deddf Iaith. Mae'r system ELCO wedi ei wyrdroi i dynnu grym oddiwrth y Cynulliad ac i gryfhau llaw'r Ysgrifennydd Gwladol. Ac mae'n eithriadol amheus os ddaw'r Refferendwm bondigrybwyll cyn 2012. A hyn oll oherwydd bod pedair aelod o grŵp y Blaid wedi rhoi eu buddiannau Sosialaidd o flaen buddiannau Cymru.

Mae Plaid Cymru mewn Llywodraeth yn y ffordd waethaf posibl. Bydd pob llwyddiant yn llwyddiant i Lafur, a phob methiant yn fethiant i'r glymblaid. Syniad hurt o'r cychwyn cyntaf, a methiant i'r Blaid hyd yn hyn.

Yr unig lygedyn o obaith sydd gan Blaid Cymru yw canlyniad gwael yn etholiadau Ewrop mis Mehefin. Bydd canlyniad gwael, siawns, yn rhoi ddigon o asgwrn cefn i'r asgell dde yn y Blaid i ddweud digon yw digon i'r haridaniaid, a thynnu nôl o'r cysylltiad gyda'r Blaid Lafur marwol. Boed hynny trwy arwain clymblaid Enfys neu trwy fod yn wrthblaid lwyddiannus.

25/01/2009

Apêl Gaza a'r BBC

Mewn ffordd ryfedd mae penderfyniad y BBC i beidio â darlledu apêl y Pwyllgor Apeliadau Trychineb wedi gwneud mwy o dda i'r apêl nag o ddrwg.



Pa mor aml mae apêl o'r fath yn cael ei ddarlledu? Hanner dwsin o weithiau hwyrach. Ond o herwydd y ddadl parthed yr apêl mae'r apêl wedi cael cyhoeddusrwydd ar bob rhaglen newyddion ar bob sianel trwy'r dydd. Yn wir mae'r apêl wedi cael ei awyru pob hanner awr ar sianel News 24 y BBC - fel stori newyddion.

Ar y llaw arall yn hytrach nag amddiffyn ei hun rhag cyhuddiadau o amhleidioldeb, mae'r gorfforaeth wedi dinoethi ei hunan o bob arfogaeth yn erbyn y fath gyhuddiad. Mae'r penderfyniad i beidio â darlledu'r apêl yn ymddangos i lawer fel prawf bod y BBC yn hapus i anwybyddu'r digofaint mae'r rhyfel wedi achosi i'r diniwed, o herwydd resymau pleidiol gwleidyddol.

Wrth gwrs yr hyn nad yw'r storiâu ar y newyddion yn gwneud yw cyhoeddi sut mae cyfrannu at yr apêl. Dyma'r manylion (Diolch i flog Bill Cameron)

I gyfrannu ymwelwch â gwefan y pwyllgor apêl i roi cyfraniad ar lein

Neu sgwnewch siec neu archeb bost sy'n daladwy i DEC Gaza Crisis
A'i ddanfon i:
PO Box 999,
London EC3A 3AA

Neu gwnewch daliad trwy'r Swyddfa'r Post gan ddyfnu
Freepay number: 1210.

Rwy'n gwybod nad yw cyhoeddi'r manylion yma ar Flog yr HRF yr un fath a'u cyhoeddi ar y BBC. Ond os yw pob blog sydd ag ugain neu ragor o ddarllenwyr yn eu rhannu ....?

24/01/2009

Dwynwen yn Hwb i Rygbi Cymru!

Syniad da bydd dathlu Gŵyl Dwynwen yfory yn hytrach na Gŵyl Folant ar Chwefror 14eg i'r sawl sydd mewn perthynas ag yn hoff o'r bêl hirgron.

Meddyliwch am y Saeson druan bydd yn gorfod dewis rhwng cefnogi eu gwlad neu dangos serch i'w cariadon ym mhen tair wythnos! Bydd Cymru yn chware Lloegr ym Mhencampwriaeth y Chwe Gwlad ar Ddydd Gŵyl Folant. Bydd rhaid i'r Sais druan dewis rhwng rygbi a phin rowlio neu bryd bach rhamantus tra bydd y gêm ar ei anterth. Druan ohono!

Bydd y Cymro rhamantus eisoes wedi dangos faint ei serch trwy flodau, siocled, pryd a nwyd ar Ionawr y 25ain. Mi fydd yn rhydd i floeddio yn gwbl ddieuog dros ei wlad pan ddaw Gŵyl Folant.

Gwerth o leiaf 5 pwynt i dîm Dwynwen, tybiwn i.

Felly gwnewch yn fawr o'ch cariad i'ch cariad yfory, er mwyn cael y rhyddid i ddangos eich cariad llwyr i dîm ein gwlad ar Chwefror 14!

23/01/2009

Troelli drud v Newyddion rhad

Chwi gofiwch mai’n siŵr saga Papur newyddion Y Byd. Roedd Cwmni'r Byd yn dymuno £600 mil er mwyn sefydlu papur dyddiol Cymraeg. Roedd hyn yn ormod i gyllid y Cynulliad Cenedlaethol. Yn lle'r papur dyddiol drudfawr yr ydym am gael gwefan newydd sydd yn costio dim ond £200 mil.

Am £200 mil bydd disgwyl i gwmni Golwg darparu holl anghenion papur dyddiol mewn modd digidol ar y we. Bydd disgwyl i'r cwmni darparu newyddion cymdeithasol, adloniant, chwaraeon, addysg a gwleidyddiaeth ein gwlad gan gynnwys adroddiadau am waith Llywodraeth y Cynulliad.

Ond o ran Llywodraeth y Cynulliad, bydd angen llawer mwy na £200 mil i hysbysebu ei weithgarwch ei hun. Yn ôl y Western Mail bydd angen £3,5000,000 - bron ugain gwaith mwy na'r hyn sy'n cael ei gynnig i gwmni Golwg a mwy na chwe gwaith mwy na'r hyn yr oedd Y Byd yn dymuno, er mwyn creu dau wefan i droelli ar ran y Llywodraeth!

Dyma arwydd o ymrwymiad y Llywodraeth i ddyfodol yr iaith

16/01/2009

Cathod Bach y Môr

Dydy'r syniad o lysieuaeth erioed wedi apelio i mi, rwy'n rhy hoff of fy nghig oen Cymreig. I ddweud y gwir rwy'n gweld y ddadl dros lysieuaeth yn un wan braidd, dydy ymwrthod a chig ddim yn atal dioddefaint i anifeiliaid. Mae bwyta llysieuyn yn amddifadu anifail arall rhag ei fwyta ac yn arwain iddo lwgu a marw. Os ydwyf fi yn bwyta'r letys o'r ardd mae'r wlithen yn llwgu, os ydy'r wlithen yn cael y letys gyntaf - yna mi fyddwyf i yn llwgu (oni bai fy mod yn cael brechdan ham i de yn hytrach na brechdan letys). Ond dyna fo, pawb at y peth a bo, os ydy dyn ddim am fwyta cig dyna yw ei ddewis ac rwy'n parchu ei ryddid i wneud y dewis yna. Ond mae'n biti nad ydy llysieuwyr yn rhoi'r un rhyddid i'r rhai ohonom sydd ddim yn dewis dilyn eu ffordd hwy o fyw.

Un o'r ymgyrchoedd mwyaf hurt imi glywed amdano yn fy nydd yw ymgyrch diweddaraf gan y mudiad milwriaethus llysieuol PETA. Maen nhw, wrth gwrs, yn credu bod pysgota yn greulon. Ond yn ôl adroddiad ar flog y Parch Allan Bevere maen nhw'n credu bod pobl yn fodlon bwyta pysgod ac yn fodlon pysgota am hwyl oherwydd bod yr enw pysgodyn yn un negyddol. Wrth feddwl am bysgodyn byddwn yn meddwl am beth drewllyd, llithrig, anodd ei garu. I newid y drefn yma y maent am ymgyrchu i ddiddymu defnydd o'r gair pysgodyn a'i gyfnewid am yr enw cath fach y môr. Mae cathod bach yn bethau annwyl, anwesol a di niwed. Bydda neb am roi bachyn trwy ben cath fach nac am ei fwyta.

Fel rhan o'r ymgyrch mae'r grŵp hefyd am newid enwau lleoedd sydd yn cynnwys yr elfen Pysgod megis Dinbych y Pysgod (Fishguard) i Ddinbych Cath fach y Môr (Sea Kitten Guard)!!!

Mae'r holl son am bysgod wedi codi chwant bwyd arnaf - felly draw a fi i'r siop jîps lleol i gael cath fach, sglodion a phys slwtsh. Iym!

English

11/01/2009

Dathlu Darwin

Mae yna fanteision o gael dy eni ar ddechrau blwyddyn a chyhoeddi dy waith pwysicaf ar ddiwedd dy 50fed flwyddyn o oed. Rwyt yn cael blwyddyn gyfan o ddathlu wedi canrif, canrif a hanner a dwy ganrif!

Ganwyd Charles Darwin ar 12ef Chwefror 2009, gan hynny yr ydym yn dathlu dwy ganrif ei eni. Chyhoeddwyd ei waith mawr On the Origin of Spceies ym mis Tachwedd 1859, cant a hanner o flynyddoedd yn ôl - achos dathliad dwbl ac achos dathliad blwyddyn gyfan!

Yn anffodus bydd y dathliadau yn codi'r hen grachen am Esblygiad v Creadigaeth, eto byth.

Gan ei fod yn wybyddus i ddarllenwyr rheolaidd y blog fy mod yn Gristion, ac yn aelod eitha' ceidwadol o'r Eglwys Fethodistaidd, waeth imi ddatgan fy marn rŵan am y ddadl, cyn bod eraill yn adeiladu dynion o wellt i ddadlau yn erbyn yr hyn y maent yn tybio fy mod yn credu.

Y gwir blaen yw nad ydwyf yn gwybod!

Yr wyf yn derbyn y Beibl fel Gair Duw sydd yn datgan gwirioneddau diymwad am berthynas Duw a dyn, a gan hynny yr wyf yn derbyn bod ei neges yn eirwir. Yr wyf yr un mor sicr nad yw'r Beibl yn werslyfr gwyddonol. Pwrpas y Beibl yw datgan natur Duw a'i berthynas a dynion.

Mae hanes Johna a'r morfil yn enghraifft pur o hyn. Os cafodd Jonah ei lyncu gan forfil yn llythrennol neu yn ddamhegol mae'r "neges" yn y stori yn aros yr un fath, dibwys braidd yw dadlau am ei eirwiredd.

Yn hanesion y creu mae Duw yn rhoi cyfrifoldeb inni i warchod y ddaear y mae o wedi rhoi i'n gofal. Trwy ailgylchu ein gwasarn a diffodd ein goleuadau stand by yr ydym yn derbyn y cyfrifoldeb dwys yma.

Ond pam?

Mae'n debyg bod gwartheg yn torri gwynt yn achosi llawer o niwed i'r parth O - ond a ydy'r fuwch sy'n rhechan yn poeni?

Nac ydi!

Os nad ydym yn ddim byd ond cynnyrch esblygiad, fel y fuwch, pam ein bod ni'n poeni tra fo'r fuwch, sydd ar fai, yn gwbl di hud? Tybiwn i mae'r ateb yw oherwydd bod gennym gyfrifoldeb uwch. Rwy'n ddeall pam bod Duw yn rhoi'r cyfrifoldeb yna inni - ond be di esgus esblygiad am wneud imi boeni am gynyrch pen ol anifail arall?

Pan oeddwn tua 17 oed mi geisiais ddarllen On the Origin of Spceies, dim ond dwy bennod llwyddais i'w ddarllen cyn rhoi'r gorau arni, rhaid cydnabod bod yr holl gysyniad yr oedd Darwin yn ceisio ei drafod y tu hwnt i'm ddirnad i.

Mi wyliais raglen deledu ar hanes y gwcw yn gynharach heddiw. Rhaglen llawn damcaniaethau ar esblygiad yr aderyn twyllodrus nad oeddwn yn eu deall o gwbl. Roeddwn yn ddeall sut oedd cyfanwaith twyll y gwcw yn gweithio, ond yn methu deall sut yr oedd modd i'r system datblygu / esblygu. Roedd yna nifer o gamau angenrheidiol i'r twyll gweithio, camau gan y tad, y fam, y cyw a'r adar maeth. Pe bai un cam ar goll bydda'r holl gynllun yn methu - so sut oedd y fath system wedi datblygu / esblygu cam wrth gam? Y dryswch mwyaf i mi oedd sut oedd cyw'r gwcw, a oedd wedi ei fagu gan rieni maeth, yn gwybod sut i ymddwyn fel cwcw a chreu'r un twyll er mwyn ei etifedd y flwyddyn nesaf - heb addysg gan gwcw arall! Anhygoel!

Fel y nodais eisoes nid ydwyf yn wrthwynebus i'r syniad o esblygiad. Rwy'n ddigon bodlon cydnabod nad oes gennyf ddigon o wybodaeth i ddatgan barn o'i blaid nac yn ei herbyn, rwy'n gweld o'n bwnc na allaf cael gafael arni. Yn yr un modd ac ydwyf yn ddigon bodlon derbyn nad ydwyf yn wyddonydd roced nac yn llawfeddyg yr ymennydd.

O ddweud hynny dwi ddim yn dwpsyn! Rwy'n ddigon galluog i gydnabod yr hyn rwy'n gwybod a'r hyn nad ydwyf yn ei ddeall. Ydy pawb sy'n pledio achos Darwin yn gallu dweud, a llaw ar galon, eu bod yn ddeall pob dim am gysyniad Esblygiad?

Rwy'n gwybod, trwy ffydd, bod yr Arglwydd Iesu Grist yn Waredwr imi. Peth chwerthinllyd i nifer o'r rhai sydd yn pledio achos Darwin yn ystod cyfnod y dathliad. Ond tybed faint o'r dathlwyr sydd yn ddeall esblygiad yn iawn, a pha faint sydd ddim ond yn derbyn eu cred ym mhenarglwyddiaeth damcamiaeth Darwin trwy ffydd?

08/01/2009

Satan i gael Cerdyn Teithio Cymru?

Yn ôl y Daily Post (mewn stori sydd ddim ar lein) bu'r ymgyrch hysbysebu atheistiaeth ar fysys Llundain yn gymaint o lwyddiant bod yr ymgyrch am gael ei ehangu i gynnwys bysus yng Ngogledd Cymru.

Bu'r sylwebyddion arferol yn cwyno am y newyddion, wrth gwrs; ond mae'n rhaid imi ei groesawu.

Mae 'na hen ddweud mai yr unig beth sydd yn waeth na phobl yn siarad amdanoch yw bod pobl ddim yn siarad amdanoch. I raddau dyma fu problem achos crefydd yng Nghymru dros yr ugain mlynedd diwethaf - nid bod pobl yn elyniaethus i neges Crist ond eu bod yn ddi-hid ohoni, neu'n anymwybodol o'i fodolaeth. H.Y. dydy pobl ddim yn siarad amdani.

O weld hysbysebion sydd yn lladd ar Gristionogaeth ar fysys y Gogledd, rwy'n cyd obeithio a threfnwyr yr ymgyrch y dônt yn achos trafod ddwys!

Yn ddi-os ni fydd neb sydd yn creu bod Iesu Grist yn waredwr iddo neu iddi yn colli ffydd o ganlyniad i hysbysebion o'r fath. Ond mae'n wir bosib bydd y drafodaeth sydd yn cael ei godi o'u bodolaeth yn arwain ambell un i adnabyddiaeth bersonol o'r Arglwydd Iesu Grist.

Gan hynny rwyf am ddiolch i drefnwyr yr ymgyrch hysbysebu. Rwy'n edrych ymlaen yn eiddgar at weld yr hysbyseb cyntaf ar fysys rhif 25 ac at y cyfle i dystiolaethu bydd eu hymddangosiad yn cyflwyno imi.

English

05/01/2009

Rhyddid 2009

Ym 1963 ffurfiwyd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg fel mudiad annibynnol o Blaid Cymru, gan ei fod yn amlwg nad oedd modd i'r Blaid ymgyrchu dros yr iaith yn effeithlon wrth ymgyrchu yn etholiadol hefyd.

Yn 2009 onid oes angen mudiad i ymgyrchu dros annibyniaeth sy'n rhydd o Blaid Cymru, gan ei fod yn amlwg nad oes modd i Blaid Cymru ymgyrch dros annibyniaeth yn effeithiol wrth gyfaddawdu yn etholiadol hefyd?

27/12/2008

Cwestiwn o egwyddorion

Cwestiwn:
Aelod o ba Blaid Wleidyddol sydd yn dweud ar ei flog:

Bod y rhai sydd yn credu mewn annibyniaeth i Gymru yn snobiaid
Bod y sawl sydd am amddiffyn yr iaith yn ideolegol naïf
Bod y rhai sydd am gefnogi cymunedau Cymreig yn bobl sydd heb unrhyw ddealltwriaeth wleidyddol

A) Aelod eithafol gwrth Gymreig o'r Blaid Geidwadol?
B) Un o ddinosoriaid Plaid Lafur y Cymoedd?
C) Un o gefnogwyr mwyaf triw Plaid Cymru?

Y syndod yw mai C yw'r ateb cywir.

24/12/2008

Cwestiwn Dyrys Nadoligaidd

Pam fod Bethlehem yn Ddinas yn y carol Cymraeg a dim ond yn little town yn y carol Saesneg?

I'r credinwyr ymysg fy narllenwyr dymunaf bob bendith wrth i chi ddathlu dyfodiad ein gwaredwr i'r byd. I'r rhai sydd eto i brofi grym gwaredigaeth yr Arglwydd Iesu Grist ddymunaf bob llawenydd wrth i chi dathlu'r hyn sydd yn bwysig i chi ar ŵyl gyhoeddus.

Nadolig Llawen iawn i bawb.

17/12/2008

Anabl i Fwynhau Sioe'r Nadolig

Mae'r Ddeddf Gwahaniaethu ar sail Anabledd wedi bodoli ers 1995! Mae busnesau a chyrff wedi cael amser maith i gydymffurfio a'r ddeddf. Rhoddwyd hyd at 2004 i adeiladau cyhoeddus sicrhau mynediad cyfartal i holl aelodau'r cyhoedd. Pedwar blynedd yn ddiweddarach mae nifer o adeiladau cyhoeddus dal heb ddarparu'r mynediad angenrheidiol, ac mae hyn yn warthus.

Mae mynediad yn fwy na sicrhau bod modd i ddefnyddiwr cadair olwyn cael mynd trwy ddrws. I mi, fel person trwm ei glyw, mae mynediad yn cynnwys darparu system lŵp, system sydd yn ddarlledu sain yn uniongyrchol i declynnau clywed. Mae y rhan fwyaf o fudiadau gwirfoddol sydd yn rhedeg adeiladau cyhoeddus megis Eglwysi, capeli a neuaddau coffa yn darparu'r fath system bellach, fel sydd yn ofynnol a'r ddeddf - diolch iddynt.

Mae ysgolion, yn amlwg, yn adeiladau cyhoeddus. Ar yr adeg yma o'r flwyddyn bydd miliynau o aelodau'r cyhoedd yn ymweld ag ysgolion i wylio'r Sioe Nadolig. Ond o'm mhrofiad i, prin ar y naw yw neuaddau ysgol sydd yn cynnig gwasanaeth lŵp. Wedi holi pobl eraill trwm eu clyw mae'n ymddangos nad yw'r gwasanaeth, gweddol rad, yma ar gael o gwbl yn ysgolion siroedd Conwy na Gwynedd.

Mae fy mab yn perfformio mewn sioe ysgol nos yfory. Af yno i wylio'r sioe. Piti na fydd modd imi glywed y sioe hefyd, gan bod y cyngor sir wedi dewis peidio â chydymffurfio a deddf sydd i fod i ganiatáu imi gael mwynhau'r sioe cystal â phawb arall yn y gynulleidfa.

21/11/2008

Ciwdos i'r Hen Rech a'r Iaith Gymraeg

Y mae'r blogiwr bach hwn wedi cael ciwdos mawr heddiw! Yr wyf wedi derbyn Datganiad i'r Wasg, yn gofyn imi roi cyhoeddusrwydd ar fy mlog i ddatganiad y mae'r datgeinydd am gael cyhoeddusrwydd amdani!

Ew! Rwyf wedi fy mhlesio! Nid rant bach hen ddyn blin mo'r safle hwn bellach, ond ffynhonnell newyddion o bwys. Un sydd werth danfon datganiadau i'r wasg iddo! Y mae fy mhwysigrwydd wedi ei chwyddo gymaint, hwyrach bydd angen ichi ail osod faint eich sgrin er mwyn darllen fy mhyst bellach.

Nid ydwyf am ail adrodd y datganiad yn ei gyfanrwydd; bydd o i'w gweld yn y Mule a'r Dail a Golwg a'r Cymro. Yr unig sylw yr wyf am wneud yw llongyfarch Alun Ffred am ddefnyddio'r Gymraeg am y tro cyntaf mewn pwyllgor y Gymuned Ewropeaidd a diolch i Jill Evans ASE am ei ddycnwch dros y blynyddoedd i sicrhau bod y Gymraeg yn cael cydnabyddiaeth deilwng ar lefel Ewropeaidd.

Fel y dywedodd Ffred ar newyddion y BBC yn gynharach, bydd y ffaith ei fod ef wedi siarad Cymraeg mewn pwyllgor ddim yn cynyddu'r niferoedd o siaradwyr Cymraeg erbyn y bore. Ond yr wyf yn credu bod yna werth symbolaidd pwysig i'r achlysur.

Rwy'n ddigon hen i gofio cynghorydd blaenllaw o Fôn yn gofyn ar raglen newyddion yn y 1960au Be di iws y Gymraeg yr ochor arall i Bont y Borth? Mae Ffred wedi dangos bod iws i'r Gymraeg ym mhell du hwnt i Borthaethwy, a thrwy hynny wedi gwneud gweithred fach symbolaidd i hybu gwerth yr iaith ym meddyliau holl drigolion ein gwlad.

Rhaid nodi nad ydwyf yn un o ffans mwyaf y Gymuned Ewropeaidd. Bonws bach iawn yw cael y Gymraeg yn un o ieithoedd y Gymuned o gymharu â'i swyddogaeth bydysawl fel Iaith y Nefoedd, wrth gwrs!

18/11/2008

Emyn neu Gân?

Mae Paul Flynn AS yn codi hanesyn byddwn wedi ei ddisgwyl i'w gweld ar dudalen flaen y Daily Mail, yn hytrach nag ar flog AS Hen Lafur.

Mae Mr Flynn yn honni bod cofrestrydd rhywle yn Ne Cymru wedi gwrthod priodi pobl os oeddent yn cynnwys emynau ymysg eu caneuon mewn priodasau sifil.

The story is that a registrar officiating at a south Wales wedding warned that hymns were not permitted. A choir had been hired to sing some suitable songs at a wedding in a hotel. They were warned that if the hymns were religious containing the words Jesus or Halleluiah they must not be sung. Non-religious songs were allowed.
It is said that the registrar threatened to end the ceremony if religious songs were sung

Lol botas maip, os caf ddweud, Paul!

Mae'r gyfraith yn eithaf rhyddfrydol parthed defodau priodas. Mae yna ambell i addewid (y geiriau coch) sydd yn gyffredin i briodas gyfreithiol yng Nghymru a Lloegr. Mae'r union un geiriau yn rhan o ddefodau pob crefydd a phob defod sifil.

Cyn belled a bod y geiriau coch ddim yn cael eu gwrthwynebu mewn rhan arall o'r ddefod mae rhwydd hynt i ddeuddyn gwneud fel y mynnont yng ngweddill y seremoni!

Os oedd cofrestrydd yn bygwth diddymu seremoni am ganu haleliwia neu enwi'r Iesu, byddai'r cofrestrydd, heb os, yn torri'r gyfraith, ac yn wynebu dirwy drom ac / neu gyfnod o garchar.

Hwyrach bod hanesyn Paul yn un gac, ond mae'n codi pwnc difyr, sef beth yw Emyn?

Rhyw ddeng mis yn ôl mi fûm yng nghynhebrwng fy nghyfyrdra, Brian. Roedd Brian yn anghrediniwr rhonc. Coffa da am y dadleuon tanllyd a cholled ingol sydd ar ei ôl.

Cafodd Brian gynhebrwng sifil a weinyddwyd gan aelod o'r Humanist Society.

Wrth ddechrau'r cwrdd dywedodd yr arweinydd:
During this memorial we are going to sing songs that some consider to be hymns! To Brian they were songs sung on important occasions, songs he liked, songs he asociated with memorial gatherings such as this!

Pwynt digon teg. Does dim rhaid i ddyn credu cân er mwyn ei wneud yn gân bwysig yn ei fywyd.

Pe bawn yn ffonio rhaglen radio i wneud cais ar gyfer cân pen-blwydd y wraig 'cw. neu cân penblwydd ein priodas mae'n debyg mae cân y Shoop Shoop byddai'r un i gofio ein cyfnod o ddywediad:

If you wanna know
If he loves you so
It's in his kiss!
(That's where it is!)
yeah!! Its in his kiss!

Twt lol botas o ran perthynas go iawn! Y gwir arwydd o berthynas cariadus clud, yn hytrach nag un nwydus dros dro, yw teimlo yn gyffyrddus yn rhechan yng nghwmni eich gilydd!
Os ti moen cael dweud
Ei fod e o dy blaid
Mae yn ei rech -
(Dyna chi be'ch) -
Ie!! Mae yn ei rech!

A dyna'r pwynt mae cân da yn eich atgoffa am ddigwyddiad, diwrnod neu achlysur. Mae canu Arglwydd Dyma Fi, fel cân mewn cynhebrwng yr un fath a chanu'r shoop shoop i'r rhan fwyaf o bobl.

I'r Cristion mae Emyn i fod yn weddi ar gân. Gwastraff i grediniwr yw canu Nid wy'n gofyn bywyd moethus a gwneud y loteri!!

Mae'n bwysig bod pob Cristion yn ddeall yr hyn yr ydym yn gweddïo amdani mewn Emyn wrth ei ganu, yn arbennig ar achlysuron sifil neu led-sifil, megis priodas neu gynhebrwng cyfaill o anghrediniwr!